Skuteczna komunikacja i radzenie sobie z krytyką
Scenariusz lekcji, IV etap edukacyjny, wychowanie fizyczne
---
Wymagania szczegółowe:
6. Edukacja zdrowotna
6.5 Uczeń wyjaśnia, na czym polega konstruktywne przekazywanie i odbieranie pozytywnych i negatywnych informacji zwrotnych oraz radzenie sobie z krytyką.
Adresat
: Uczniowie klasy I (z możliwością realizacji w klasach II III)Czas trwania
: 45 minutCele szczegółowe w zakresie wiadomości
Uczeń:
zna definicję komunikacji, informacji zwrotnej i krytyki
zna sposoby radzenia sobie z krytyką
Cele szczegółowe w zakresie umiejętności
Uczeń:
odróżnia komunikację werbalną od niewerbalnej
właściwie przekazuje i odbiera informacje zwrotne
krytykuje w sposób konstruktywny i kulturalny
Cele szczegółowe w zakresie postaw
Uczeń:
rozumie istotę informacji zwrotnej i jej wpływ na kompetencje komunikacyjne
Metody nauczania
: wchodzenie w rolę, dyskusja, analizowanie i rozwiązywanie problemówFormy i miejsce zajęć
Formy nauczania: indywidualna, grupowa
Miejsce zajęć: Zajęcia powinny być przeprowadzone w sali lekcyjnej wyposażonej w rzutnik multimedialny lub tablicę multimedialną/interaktywną i komputer.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
1
Przybory i przyrządy
Rzutnik multimedialny, komputer.
Zasoby multimedialne
1. prezentacja multimedialna: „Skuteczna komunikacja i radzenie sobie z krytyką”.
2. zestaw ilustracji: „Mowa ciała”.
Materiały pomocnicze:
ankieta ewaluacyjna (załącznik nr 1)
Opis przebiegu zajęć
Tok Opis przebiegu zajęć Uwagi organizacyjno –
metodyczne Część
wstępna 5 – 10 minut
Nauczyciel po przywitaniu się z grupą przedstawia temat i cele lekcji, następnie proponuje zajęcie miejsc w kręgu i zaprasza do zabawy.
Zabawa ożywiająca – „Szybkie menu”
Nauczyciel typuje jedną osobę, która staje w środku kręgu. Jej zadaniem jest zapytanie pozostałych uczestników o jakąś potrawę, przekąskę lub deser.
Stojący w środku pyta np.: kto lubi, tak jak ja, schabowego z frytkami? W tym momencie wstają osoby, które również lubią tę potrawę i następuje szybka zamiana miejscami siedzącymi między osobami, które wstały. Ta osoba, która nie zdąży wchodzi jako następna do środka kręgu i ponownie zadaje pytanie. Za każdym razem trzeba podać inną potrawę.
Ustawienie w kręgu.
Część główna 25 – 30 minut
Wprowadzenie teoretyczne
Nauczyciel przytacza definicję komunikacji.
KOMUNIKACJA – przekazywanie i odbieranie
informacji w bezpośrednim kontakcie z drugą osobą.
Roman Jacobson opracował najbardziej popularny model komunikacji.
Dwa typy komunikacji, w kontekście dialogu bezpośredniego, to:
Nauczyciel prowadzi wykład.
Wykorzystanie zestawu ilustracji.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
2
komunikacja werbalna – czyli słowa,
komunikacja niewerbalna – czyli „mowa ciała”.
Z punktu widzenia problematyki zajęć nauczyciel definiuje pojęcia: informacja zwrotna i krytyka.
Informacja zwrotna – w psychologii oznacza mówienie komuś, jakie mamy refleksje i odczucia w związku z jego zachowaniem.
Krytyka – jest oficjalnym zajęciem stanowiska i wyrażeniem negatywnego stosunku.
Nauczyciel pyta uczniów, jak właściwie powinno się odbywać przekazywanie informacji zwrotnych?
Uczniowie pracują techniką „burzy mózgów”.
Kolejne pytanie nauczyciela do uczniów dotyczy ich sposobów radzenia sobie z krytyką. Uczniowie podczas analizowania i rozwiązywania problemów przedstawią swoje pomysły.
W podsumowaniu ćwiczeń nauczyciel prezentuje materiał multimedialny.
Zadania dla uczniów
Zadanie 1 – „Pozytywne i negatywne informacje zwrotne”
Następnie opisuje dwa rodzaje informacji zwrotnych:
1) pozytywne i 2) negatywne. Zadaniem uczniów jest zastosowanie własnych, pozytywnych informacji zwrotnych.
Zadanie 2 „Krytykowany twardziel”
Spośród dwójki uczniów, jeden wciela się w osobę krytykującą, a drugi staje się osobą krytykowaną.
Zadaniem osoby krytykowanej jest zachowanie spokoju i opanowania, natomiast osoba krytykująca stara się jak najbardziej utrudnić zadanie partnerowi demonstrując rozmaite formy krytyki. Ćwiczone są różne warianty krytyki, m.in.: uzasadnionej
(krytykujący ma rację) i nieuzasadnionej (krytykujący się myli). Uczniowie zamieniają się rolami. Ćwiczenie
Prezentacja multimedialna.
Nauczyciel dzieli uczniów na zespoły dwuosobowe.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
3
należy wykonywać bez wywierania presji i agresji słownej oraz zniecierpliwionego i gniewnego gestykulowania.
Zadanie 3 „Mistrz krytyki”
Zadanie wykonywane jest również w parach i ze zmianą ról. Uczniowie mają za zadanie wyrazić krytykę, jednak mają to zrobić w sposób taktowny i uprzejmy. Dodatkowym utrudnieniem jest to, że osoba krytykowana ma zachowywać się asertywnie i nie przyznawać się do stawianych zarzutów, mimo że są prawdziwe i zasadne. Ćwiczenie ma uczyć
opanowania i cierpliwości, które są niezbędne i pożądane w kulturalnych dyskusjach i sporach.
Część końcowa 10 minut
Ćwiczenie
Nauczyciel zwraca się do uczniów:
Jakie macie swoje sposoby na delikatną krytykę lub reakcję na nią?
Chętni uczniowie wymieniają się swoimi doświadczeniami.
Nauczyciel podsumowuje zajęcia.
Ewaluacja
Nauczyciel rozdaje uczniom anonimową ankietę do wypełnienia (załącznik nr 1), prosząc ich o szczere odpowiedzi i zachęcając do dzielenia się swoimi wnioskami i spostrzeżeniami.
Uczniowie w kręgu.
W podsumowaniu nauczyciel podkreśla, że umiejętność
formułowania informacji zwrotnej i konstruktywnej krytyki ma kluczowe znaczenie dla budowania dobrych kontaktów
interpersonalnych.
Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris – portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
4