Ukształtowanie terenu - prace Tematycznej Grupy Roboczej INSPIRE

115 UKSZTA£TOWANIE TERENU – PRACE TEMATYCZNEJ GRUPY ROBOCZEJ INSPIRE_{POLSKIE TOWARZYSTWO INFORMACJI PRZESTRZENNEJ}

ROCZNIKI GEOMATYKI 2011 m TOM IX m ZESZYT 6(50)

UKSZTA£TOWANIE TERENU

– PRACE TEMATYCZNEJ GRUPY ROBOCZEJ INSPIRE

ELEVATION

– WORKS OF INSPIRE THEMATIC WORKING GROUP

G³ówny Urz¹d Geodezji i Kartografii

S³owa kluczowe: ukszta³towanie terenu, specyfikacja danych, Tematyczna Grupa Robocza, NMT, NMPT

Keywords: elevation, data specification, Thematic Working Group, DTM, DSM

Wstêp

Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustana-wiaj¹ca Infrastrukturê Informacji Przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej – INSPIRE (Infrastructure for Spatial Information in Europe) okreœla ramy prawne jej ustanowienia oraz funkcjonowania. Celem tej infrastruktury jest wspieranie formu³owania, wdra¿ania, monitorowania oraz oceny polityki i dzia³añ Wspólnoty, które mog¹ mieæ bezpoœredni lub poœredni wp³yw na œrodowisko na ró¿nych szczeblach w³adz publicznych: europejskich, krajowych i lokalnych. INSPIRE opiera siê na infrastrukturach informacji przestrzennej two-rzonych i utrzymywanych przez kraje cz³onkowskie. Komponenty tych infrastruktur obej-muj¹ (GaŸdzicki, 2011):

m metadane;

m dane przestrzenne opisane w za³¹cznikach I, II, III dyrektywy; m us³ugi danych przestrzennych;

m us³ugi i technologie sieciowe;

m umowy dotycz¹ce wspó³dzielenia danych oraz us³ug, dostêpu oraz u¿ytkowania; m mechanizmy, procesy i procedury koordynacji oraz monitorowania.

Dyrektywa zobowi¹zuje kraje cz³onkowskie do wprowadzenia w ¿ycie prawodawstwa krajowego przepisów oraz procedur administracyjnych okreœlaj¹cych wype³nienie uzgod-nionych celów, z uwzglêdnieniem specyfiki danego kraju cz³onkowskiego. Odpowiedzi¹ Polski na to jest ustawa z dnia 4 marca 2010 roku o infrastrukturze informacji przestrzennej.

Przepisy implementacyjne (wykonawcze) do dyrektywy s¹ ukszta³towane na podstawie dokumentów technicznych przygotowanych przez specjalne zespo³y (Drafting Teams) dla

ka¿dego z g³ównych komponentów INSPIRE: metadanych, specyfikacji danych, us³ug sie-ciowych, wspólnego u¿ytkowania danych i us³ug oraz procedur monitorowania.

Specyfikacje danych – DS (Data Specification) podaj¹ szczegó³owe definicje odnoœnie zawartoœci danych, schematów aplikacji oraz katalogu obiektów. Co wiêcej, specyfikacje danych okreœl¹ wymagania odnoœnie jakoœci danych, ich spójnoœci, systemów odniesienia oraz metadanych.

Dyrektywa INSPIRE okreœla tematy danych przestrzennych w trzech za³¹cznikach. W za³¹czniku I jest 9 tematów:

1. Systemy odniesienia za pomoc¹ wspó³rzêdnych; 2. Systemy siatek geograficznych;

3. Nazwy geograficzne; 4. Jednostki administracyjne; 5. Adresy; 6. Dzia³ki katastralne; 7. Sieci transportowe; 8. Hydrografia; 9. Obszary chronione.

Prace nad opracowaniem specyfikacji danych do ka¿dego z tematów za³¹cznika I rozpo-czê³y siê jesieni¹ 2007 r. i zakoñczy³y w 2010 r.

W pocz¹tkach 2010 r. rozpoczêto prace nad tematami okreœlonymi z za³¹cznikach II i III.

Tematyczne Grupy Robocze

Dla opracowania specyfikacji danych ka¿dego z tematów (lub kilku pokrewnych tema-tów) powo³uje siê Tematyczn¹ Grupê Robocz¹ – TWG (Thematic Working Group), z³o¿on¹ z ekspertów w dziedzinie zainteresowania danego tematu. Kandydatów do poszczególnych grup roboczych zg³aszaj¹ tzw. organizacje/instytucje uprawnione – LMO (Legally Mandated Organisation) oraz Spo³ecznoœci Wspólnego Zainteresowania Danymi Przestrzennymi – SDIC (Spatial Data Interest Community). Organizacji typu LMO jest obecnie w Europie oko³o 200, a SDIC oko³o 400.

Proces naboru ekspertów do grup roboczych w tematach z za³¹czników II i III odby³ siê na prze³omie 2009/2010. Zg³oszono 311 ekspertów z 23 krajów. Interesuj¹ce, ¿e kandyda-tów zg³osi³y nie tylko kraje europejskie, ale równie¿ Australia, Chiny i Turcja. Nie zg³osi³y przedstawicieli takie kraje europejskie jak Estonia, Litwa, £otwa, Luksemburg, Malta i Por-tugalia.

Przy wyborze ekspertów i kompletowaniu poszczególnych TWG, oprócz kryteriów merytorycznych, brano równie¿ pod uwagê balans geograficzny.

£¹cznie wybrano 167 ekspertów, podzielonych na 19 TWG, obejmuj¹cych 25 tematów. Ta dysproporcja wynika z powo³ania 5 TWG, obejmuj¹cych zakresem prac pokrewne 2 (a nawet 3) tematy.

Wœród ekspertów znalaz³o siê 7 przedstawicieli z Polski. S¹ to: m Zdzis³aw Kurczyñski, TWG: Ukszta³towanie terenu;

m Maria Andrzejewska, TWG: Zagospodarowanie przestrzenne i regiony biogeograficzne;

117 UKSZTA£TOWANIE TERENU – PRACE TEMATYCZNEJ GRUPY ROBOCZEJ INSPIRE

m El¿bieta Bielecka, TWG: U¿ytkowanie terenu; m Tomasz Na³êcz, TWG: Geologia;

m Alina Kmiecik, TWG: Jednostki statystyczne;

m Maciej Borsa, TWG: Gospodarowanie obszarem/strefy ograniczone/ regulacyjne oraz jednostki sprawozdawcze.

Pierwsze trzy z wymienionych osób zosta³y zg³oszone przez GUGiK. Ka¿da TWG liczy po 8-10 cz³onków, a w tym: koordynatora (facilitator) i redaktora (editor).

Jedn¹ z powo³anych grup roboczych jest Tematyczna Grupa Robocza odpowiedzialna za temat „Ukszta³towanie terenu” (Elevation) z za³¹cznika II, okreœlana jako TWG-EL. Grupa ta liczy 10 osób, przedstawicieli Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Niemiec, Wêgier, Polski, Finlan-dii, Francji, HolanFinlan-dii, oraz dodatkowo reprezentanta KE, tzw. Punkt Kontaktowy (INSPIRE European Commission Contact Point, JRC). S¹ to pracownicy pañstwowych agencji karto-graficznych – odpowiedników GUGiK, oraz przedstawiciele s³u¿b hydrokarto-graficznych.

Trzech cz³onków grupy uczestniczy³o w pracach nad tematami z za³¹cznika I.

Grupa pracuje kontaktuj¹c siê przez Internet. Do dyspozycji jest bardzo dobrze zorganizo-wane narzêdzie internetowe JIRA, bêd¹ce swego rodzaju repozytorium dokumentów oraz forum dyskusyjnym. Ka¿dy cz³onek grupy ma dostêp do okreœlonego uprawnieniami zasobu dokumentów oficjalnych i roboczych, mo¿e wnosiæ pytania i problemy oraz odnosiæ siê do uwag i problemów postawionych przez innych uczestników. W praktyce daje to wygodn¹ platformê wymiany dokumentów i dwustronnych kontaktów z pozosta³ymi cz³onkami danej grupy roboczej oraz innych grup roboczych, a tak¿e pracownikami Wspólnotowego Centrum Badawczego – JRC (Joint Research Centre) w Ispra, w³¹czonymi w proces opracowania specyfikacji. Liczba otrzymywanych miesiêcznie t¹ drog¹ wiadomoœci przekracza 100.

Drug¹ form¹ wspó³pracy s¹ cotygodniowe telekonferencje z wykorzystaniem sieci tele-fonicznej, trwaj¹ce do 2 godzin. Telekonferencje s¹ poprzedzane wymian¹ dokumentów zwi¹zanych z planowan¹ dyskusj¹.

Trzecia forma kontaktów, to tzw. spotkania „fizyczne”, organizowane dwa razy w roku, trwaj¹ce po 2 dni. W paŸdzierniku 2010 r. gospodarzem takiego spotkania roboczego TWG-EL by³ GUGiK.

G³ównym zadaniem grupy jest opracowanie Specyfikacji danych. Pomocne i wykorzy-stywane s¹ tu dokumenty referencyjne (m.in. wymienione w spisie literatury), a tak¿e nagro-madzone doœwiadczenie z prac nad tematami za³¹cznika I. Brane s¹ pod uwagê nades³ane wymagania u¿ytkowników, przyk³ady u¿ycia danych wysokoœciowych i batymetrycznych oraz specyfikacje danych, u¿ywane w krajach cz³onkowskich.

Harmonogram prac grup roboczych

Wszystkie grupy robocze pracuj¹ce nad tematami z za³¹cznika II i III maj¹ wspólny harmonogram prac (rys. 1). G³ówne etapy to:

1. Utworzenie grupy – luty 2010 r. 2. Faza 1: kwiecieñ – paŸdziernik 2010 r.:

m pierwsze spotkanie z koordynatorem, edytorem i reprezentantem KE (tzw. kick-off-meeting);

m przegl¹d materia³ów referencyjnych;

ZDZIS£A

W

KURCZYÑSKI

119 UKSZTA£TOWANIE TERENU – PRACE TEMATYCZNEJ GRUPY ROBOCZEJ INSPIRE

3. Faza 2: paŸdziernik 2010 r. – sierpieñ 2011 r.:

m konsultacje miêdzy grupami roboczymi dla uzgodnienia wspólnych problemów (Cross-theme topics);

m opracowanie Specyfikacji Danych, wersja 2.0 (kwiecieñ 2011 r.);

m konsultacje i testowanie (wspó³udzia³ pañstw cz³onkowskich, organizacji typu LMO i SDIC, DT, CT).

4. Faza 3: listopad 2011 r. – styczeñ 2012 r.:

m opracowanie Specyfikacji Danych, wersja 3.0 (koniec 2011 r.);

m przegl¹d DS przez specjalne zespo³y – DT (Drafting Team), oraz zespó³ konsolidacyj-ny INSPIRE – CT (INSPIRE Consolidation Team).

5. Faza 4: luty – maj 2012 r.:

m opracowanie projektu przepisów implementacyjnych – IR (Draft Implementation Ru-les) – wersja 1;

m przegl¹d IR przez TWG i DT DS;

m opracowanie kolejnych wersji IR (wersje 2, 3, 4) przy wspó³udziale pozosta³ych „ak-torów” procesu.

Ukszta³towanie terenu – definicja i zakres tematyczny

Dla ka¿dego z tematów danych przestrzennych podaje siê nastêpuj¹cy zakres: m definicjê, która jest podana w aneksach I, II i III dyrektywy;

m opis objaœniaj¹cy bardziej szczegó³owo dany temat danych przestrzennych; m zakres, przyk³ady u¿ywania;

m wa¿ne typy obiektów przestrzennych oraz atrybuty; m nak³adanie siê i powi¹zania z innymi tematami;

m materia³ referencyjny: lista dokumentów referencyjnych, które s¹ uznawane za maj¹-ce znaczenie dla danego tematu;

m sugerowani uczestnicy przysz³ych prac nad specyfikacjami – SDIC oraz/lub LMO jakich uznaje siê za wa¿nych do wnoszenia wk³adu w proces projektowania specyfi-kacji.

Definicja

Cyfrowe modele wysokoœciowe powierzchni l¹du, lodu i oceanu. Obejmuje równie¿ wysokoœæ topograficzn¹ terenu, batymetriê oraz liniê brzegow¹. Nie obejmuje batymetrii rzek (INSPIRE, 2007).

Opis Temat obejmuje:

m ukszta³towanie terenów l¹dowych, reprezentowane jako:

– dane terenowe, topografia powierzchni terenu, okreœlana jako numeryczny model te-renu (NMT), opisuj¹ca trójwymiarowy kszta³t powierzchni Ziemi;

– dane o powierzchni, okreœlane jako numeryczny model pokrycia terenu (NMPT), opisuj¹cy trójwymiarowy kszta³t obiektów po³o¿onych na gruncie (budynki, drzewa, itd.);

m batymetriê, np. model dna morskiego w okreœlonej projekcji kartograficznej.

Wysokoœæ okreœlana jest zgodnie z europejskim systemem odniesienia pionowego (Euro-pean Vertical Reference System 2000 – EVRS). Powinny zostaæ zbadane wymagania w za-kresie dok³adnoœci danych w uk³adzie pionowym i poziomym. Zbiór danych mo¿e mieæ ró¿n¹ dok³adnoœæ na terenach p³askich oraz obszarach o wiêkszym nachyleniu. Powinny zostaæ okreœlone: % nachylenia zboczy oraz parametry czêstotliwoœci jakie definiuj¹, które obszary maj¹ odmienne wymagania jakoœciowe.

Zakres, przyk³ady u¿ycia

m Modelowanie osuniêæ gruntu oraz lawin, podatnoœæ na wystêpowanie zalania w przypad-ku powodzi, ryzyko erozji, przep³yw wody oraz czynników zanieczyszczaj¹cych, po¿a-ry, ha³as oraz bioró¿norodnoœæ;

m Zastosowania dotycz¹ce œrodowiska; m Zaopatrzenie w wodê;

m Sektor energetyczny; m Rolnictwo i leœnictwo; m Bezpieczeñstwo na morzu;

m Lokalizacja wartoœciowych terenów z bioró¿norodnoœci¹ na wodach p³ytkich; m Lokalizacja zasobów morskich oraz wartoœciowych terenów hodowli ryb; m Zrozumienie uk³adu przep³ywu oraz sk³adu chemicznego zawartego w wodzie; m Ocena lokalizacji ruroci¹gów na morzach;

m Produkcja ortofotomap.

Znacz¹ce typy obiektów (cech) oraz atrybuty m Dane podstawowe:

– NMT (numeryczny model terenu) i NMPT (numeryczny model pokrycia terenu) jako regularna siatka, o ró¿nych rozdzielczoœciach, dla l¹du oraz dna morskiego;

– TIN (nieregularna siatka trójk¹tów). m Dane dodatkowe:

– dane wektorowe: warstwice oraz izobaty; – linie nieci¹g³oœci terenu (grañ, oœ doliny, inne);

– punkty wysokoœciowe (wierzcho³ek, prze³êcz górska, …); – sondowanie (g³êbokoœæ);

121 UKSZTA£TOWANIE TERENU – PRACE TEMATYCZNEJ GRUPY ROBOCZEJ INSPIRE

Powi¹zania i nak³adanie siê z innymi tematami G³ówne powi¹zania z innymi tematami to:

m Granice administracyjne: niektóre granice mog¹ byæ zdefiniowane jako granie; m Nazwy geograficzne: nazwy punktów wysokoœciowych, np. szczyty gór;

m Hydrografia: wystêpuje nak³adanie siê dla pewnych obiektów oraz zasady zgodnoœci po-miêdzy tymi dwoma tematami, na przyk³ad rzeka musi p³yn¹æ wzd³u¿ osi doliny, jezioro lub morze musi mieæ to t¹ sam¹ wysokoœæ dla wszystkich punktów powierzchni danego zbiornika wodnego;

m Sporz¹dzanie ortoobrazów (dane dotycz¹ce ukszta³towania terenu wymagane s¹ dla rek-tyfikacji zdjêæ lotniczych lub satelitarnych);

m Budynki, dla budowy przestrzennych modeli miast (modele 3D miast). Dokumenty referencyjne

m EuroGeographics: EuroDEM;

m Institut Géographique National (France): BD Alti Descriptif technique;

m Technical Specifications for the Elaboration of Digital Elevation Models (specyfikacje techniczne dla opracowania numerycznych modeli ukszta³towania terenu), przekazane przez INTESA GIS (W³ochy);

m Wiele z krajów cz³onkowskich, regionów UE oraz organizacji typu SDIC/LMO przed³o-¿y³o specyfikacje dla zbiorów danych topograficznych, które obejmuj¹ dane o ukszta³-towaniu terenu.

Sugerowani uczestnicy dalszych prac nad specyfikacj¹ m EuroGeographics.

Propozycja paneuropejskiej siatki geograficznej

W drugiej fazie prac, w ramach dyskusji wspólnych problemów miêdzy grupami robo-czymi (cross-theme aspects), podniesiona zosta³a potrzeba tworzenia danych przestrzennych w jednej, jednorodnej siatce geograficznej (GRID). Wymaga tego pe³na interoperacyjnoœæ danych przestrzennych dla analiz przestrzennych i wizualizacji. Potrzeba ta dotyczy³aby w pierwszej kolejnoœci danych przestrzennych, mianowicie ortoobrazów i danych wysoko-œciowych, u¿ywanych jako dane referencyjne przez ró¿nych u¿ytkowników do analiz i wi-zualizacji o zasiêgu paneuropejskim.

Stan obecny jest daleki od postulowanego. Pañstwa cz³onkowskie gromadz¹ i wykorzy-stuj¹ ortofotomapy i numeryczne modele terenu (NMT) w ró¿nych odwzorowaniach i ró¿-nych uk³adach wspó³rzêdró¿-nych, o ró¿nej rozdzielczoœci (piksel terenowy dla ortofotomap i „oczko” siatki GRID dla NMT). Dyskutowane by³y dwie propozycje utworzenia paneuropej-skiej siatki geograficznej.

Propozycja 1

Siatka bazuj¹ca na wspó³rzêdnych geograficznych geodezyjnych ETRS89, tj. bezpoœred-nio na elipsoidzie, z pominiêciem konkretnej projekcji kartograficznej. To rozwi¹zanie ma wiele ograniczeñ:

m wspó³rzêdne geograficzne by³yby tylko form¹ przejœciow¹ (dla sk³adowanie danych), wizualizacja wymaga³aby transformacji do po¿¹danej projekcji;

m zmienny piksel (piksel ma kszta³t trapezu, o zmniejszaj¹cej siê powierzchni z kierunku pó³nocy);

m du¿a dystorsja (szczególnie w rejonach pó³nocnych).

Przyk³ad wizualizacji Pó³wyspu Iberyjskiego w tym uk³adzie ilustruje rysunek 2.

Rys. 2. Wizualizacja Pó³wyspu Iberyjskiego: a – wspó³rzêdne geograficzne geodezyjne, b – wspó³rzêdne UTM, strefa 30 (Escriu i in., 2011)

a b

Propozycja 2

Siatka bazuj¹ca na odwzorowaniu azymutalnym, równopowierzchniowym Lamberta (ETRS89-LAEA). Propozycja ta ma inne ograniczenia:

m ró¿norodnoœæ stosowanych obecnie projekcji, wymagaj¹ca reprojekcji do projekcji ETRS89-LAEA;

m projekcja ETRS89-LAEA jest niezbyt wygodna dla wizualizacji (kierunek pó³nocy zmien-ny wraz ze zmian¹ d³ugoœci geograficznej).

Z dwóch ww. propozycji wiêcej zwolenników zyska³a pierwsza. Ju¿ obecnie dane wyso-koœciowe w skali globalnej przechowywane s¹ w siatce geograficznej (tj. bezpoœrednio na elipsoidzie, z pominiêciem odwzorowania kartograficznego). Przyk³adem tu mog¹ byæ dane EuroDEM, SRTM czy DTED. Gromadzenie ortofotomapy bezpoœrednio w uk³adzie geogra-ficznym nie jest ju¿ tak oczywiste.

Ocena propozycji 1 i 2

Obie propozycje wzbudzi³y wiele powa¿nych w¹tpliwoœci. Przyjêcie ka¿dej z nich ozna-cza³oby, ¿e pañstwa cz³onkowskie musia³yby generowaæ i przechowywaæ dane w uk³adzie innym ni¿ obecnie u¿ywaj¹. Wi¹za³oby siê to z powa¿nymi kosztami.

123 UKSZTA£TOWANIE TERENU – PRACE TEMATYCZNEJ GRUPY ROBOCZEJ INSPIRE

W rezultacie, uczestnicy dyskusji sk³aniaj¹ siê do rekomendowania siatki we wspó³rzêd-nych geograficzwspó³rzêd-nych dla dawspó³rzêd-nych wysokoœciowych. Rozwi¹zanie to nie by³oby obligatoryjne. Nadal trwaj¹ uzgodnienia w tej kwestii miêdzy grupami roboczymi.

Powy¿ej zaprezentowany problem stanowi tylko przyk³ad zagadnieñ podejmowanych przez grupy robocze w toku prac nad specyfikacj¹ danych przestrzennych w tematach z za³¹czni-ków II i III.

Zbiory danych ukszta³towania terenu w kraju – stan obecny

m GUGiK;

m Urz¹d Morski w Szczecinie (porty, nabrze¿a, tory wodne); m Urz¹d Morski w Gdyni (porty, nabrze¿a, tory wodne);

m Oddzia³ Geologii Morza Pañstwowego Instytutu Geologicznego (Polski Obszar Morski). Zbiory te obejmuj¹:

m numeryczne modele terenu powierzchni l¹du, lodu i oceanu; m wysokoœæ topograficzn¹ terenu;

m batymetriê; m liniê brzegow¹.

Polska ma pe³ne pokrycie numerycznym modelem terenu (NMT) o ró¿nej dok³adnoœci wysokoœciowej i ró¿nej rozdzielczoœci (wielkoœæ „oczka” siatki GRID). Produkty te s¹ udo-stêpniane przez CODGiK.

Obecnie podjêto opracowanie dla ponad 60% powierzchni kraju precyzyjnego NMT, bu-dowanego z danych lotniczego skaningu laserowego (LIDAR) w ramach projektu „Informa-tyczny System Os³ony Kraju przed nadzwyczajnymi zagro¿eniami (ISOK).

W zakresie stanu opracowania metadanych zbiorów i us³ug danych przestrzennych dla tematu ukszta³towanie terenu (Rada Infrastruktury Informacji Przestrzennej, 2011): m us³uga wyszukiwania: istnieje i jest zgodna ze specyfikacjami INSPIRE w zakresie

funk-cjonalnym;

m us³uga przegl¹dania: istnieje i jest zgodna ze specyfikacjami INSPIRE w zakresie funk cjonalnym;

m us³uga pobierania: nie istnieje; m us³uga przekszta³cania: nie istnieje; m us³uga uruchamiania: nie istnieje.

W GUGiK ukoñczono prace nad Rozporz¹dzeniem Ministra Spraw Wewnêtrznych i Ad-ministracji w sprawie baz danych dotycz¹cych zobrazowañ lotniczych i satelitarnych oraz ortofotomapy i numerycznego modelu terenu. Rozporz¹dzenie to jest obecnie w fazie uzgod-nieñ miêdzyresortowych. Rozporz¹dzenie okreœla:

m zakres informacji gromadzonych w bazach danych dotycz¹cych zobrazowañ lotniczych i satelitarnych oraz ortofotomapy i numerycznego modelu terenu;

m organizacjê, tryb i standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i udostêpniania baz da-nych.

Rozporz¹dzenie to m.in. obejmuje: m standardy techniczne NMT;

ortofotomapy i numerycznego modelu terenu, a w tym schematy aplikacyjne UML i GML oraz katalogi obiektów.

Zespó³ opracowuj¹cy treœæ rozporz¹dzenia mia³ dostêp do roboczych wersji Specyfikacji Danych w tematach Ukszta³towanie terenu i Sporz¹dzanie ortoobrazów.

Podsumowanie

Specyfikacja danych tematu Ukszta³towanie terenu, podobnie jak pozosta³ych tematów okreœlonych w za³¹cznikach II i III do dyrektywy INSPIRE, jest w formie dokumentu robo-czego, wchodzi w fazê 3 harmonogramu prac, a do po³owy przysz³ego roku przejdzie przez fazê 4, tj. opracowania przepisów implementacyjnych.

Obecnie – jeszcze robocze redakcje specyfikacji danych – pozwalaj¹ ju¿ czerpaæ z nich proponowane rozwi¹zania i wzorce. Korzystanie z nich, przez organy i organizacje zajmuj¹-ce siê infrastrukturami i systemami informacji przestrzennej, pozwoli odnieœæ korzyœci le¿¹-ce u podstaw inicjatywy INSPIRE (GaŸdzicki, 2011).

Literatura

Definition of Annex Themes and Scope, D2.3, v.3.0;

Directive 2007/2/EC of the European Parliament and of the Council of 14 March 2007 establishing an Infrastructure for Spatial Information in the European Community (INSPIRE);

Dyrektywa 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiaj¹ca infrastruktu-rê informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE);

Escriu J., Peces J.J., Pala V., Villa G., 2011: Proposal for Establishment of a Common European Geographical Grid for Raster Data. Draft technical document, 15.03.2011.

GaŸdzicki J., 2011: Prawo Unii Europejskiej kszta³tuj¹ce INSPIRE. Roczniki Geomatyki, t. 9, z. 6, PTIP, Warszawa.

Guidelines for the encoding of spatial data, D2.7, v.3.2. INSPIRE Generic Conceptual Model, D2.5, v.3.2.

Methodology for the development of data specifications, D2.6, v.3.0.

Rozporz¹dzenie Ministra Spraw Wewnêtrznych i Administracji w sprawie baz danych dotycz¹cych zobra-zowañ lotniczych i satelitarnych oraz ortofotomapy i numerycznego modelu terenu (projekt).

Rada Infrastruktury Informacji Przestrzennej, 2011: Stan opracowania metadanych zbiorów i us³ug dla danych przestrzennych dla I i II grupy tematycznej, GUGiK.

Abstract

The paper describes the works of the Thematic Working Group „Elevation” (TWG-EL), one of the themes in annex I of the INSPIRE Directive.

The process of the experts selection for TWG-EL is given. The schedule of works is introduced. The scope of the „Elevation” and the methods of the TWG-EL members study of the Data Specification are presented in detail. Chosen technical problems, discussed in the course of works, are introdu-ced. The present situation of the elevation data in the country and their conformity with requirements of INSPIRE is made closer.

dr hab. in¿. Zdzis³aw Kurczyñski, prof. PW kurczynski@wp.pl