B A D A N I B M A T B 3 J A Ł O W DO BUDOWY DBOG I B I E Ż N I LO TN I SZOWYCH
O p r a c o w a ł k p t . i n ż . E . WOBONKO
\
W/g Mattel-jałów S z k o ły I n ż y n i e r i i E o r t B e l v o i r W ir g in ia
Marzec 1943.
DOWODŹ TWO S I Ł P O WIET BZITYCS SZEFOSTWO BUDOWNICTW.:. I .o c tICZEG-0
L o n d y n , 1 9 4 5 .
WYKAZ z a u w a ż o n y c h: b ł e d o w.
S tro n a
6 8 11 14 25 26 27 31 34
W iersz
O d g ó r y
3 ,6 ,9 ,1 0 24 11
Od d o łu 1 0 ' 13 19 5 ,1 0 ,1 6
2
Z am iast Ma być
\ % / p r o c e n t / / s t o p i e ń /
2 10 26 30 30 32 39 39 75 75 78 94
38
20
1521 20 25 28 6
6 9
12 1
1,2
sp raw d zć w łó k n o ste
kieszokow y od 2 : 0.05 mm.
zastow anego a żyć
. . . m ilę d l a ró żn y ch g r u b o ś c i powłoki..-,...
i l o ś c i y c h p o łę c z n e d z ia ła ją c e m u 9 stó j) s z e ś ć . p rz c h o w a n ia
sp ra w d z ić w łó k n is te
kieszonkow y od 2 do 0 .0 5 mm.
zastosow anego ważyć
. . .. m ilę p r z y ró żn y ch dozach s to s o w a n ia . . .
i l o ś c i a c h p o ły c zo n e d z ia ła jy c y m 9 s tó p kw.
p rzech o w an ia 25 j Pomiędzy w ie r s z e 6 a 7 od d o łu n a le ż y w sta w ić :
H ydrom etr A .P .I . sk alo w a n y , d ł u g i , w z a k r e s i e od 30° do 60° , z p o d z ia łk y co l / 5 , k a lib ro w a n y p r z y 60° F , Cenco N r. 2 7742, K a ta lo g N r. J-1 4 1 lu b podobny...
4 Po s ło w ie " ro p y " n a le ż y w staw ić " n a f tc f f o j
:ë ■
àxsfrv;
st ¿rrüíai'vr
avítónnsüe/ijt.
, m i - íiOVO. oi>- S h o
■ on s/ítr%vo.áóí sas
à-z&â'-r I
' ■ - î
. , . -JiXxi,:: :c - ; ■. î fi'os'ioÈoilf ■!
¡2’ • , ' '* -> ÍV . . . I , :>aoiîOi}ï'o ; m^oj7,r;aißi:s$
4 ,y.> i P
ć jia sY f^ o o sic ;
•DXVtój'S^
S li'ïcîXsi
— r
\^rföoö-i : \ 'r. ; î
q& ôw ida.
öi-aoicioiv;
:>vV ;;;oM
, i æ ; ::C%0- r. S J:o
or-.Kisv/olass OTJŚB •
:-v;ï,-M . i.O xîx:■«■■.,«>:-
>. s - I ô -\>o , ¿-.hi'- jrío''¿±déofx
QDMO-^0.-i iintsfo^tiSßisB ,ô ;io sa-:;;o ia Ç'
ÜXIXBVÍOÍiUG'í-' i
■■■■.: 0 ,-v ¿ íW i V j i/X o b ■ f.-G y¡$h ¿ o
c í- .l ... ...
a
2 ■ 8 “-
C l ■ X i
é i - - - f -1 -
-41 - X ’V.'‘- i ’e-.-' ' g ’ :-
s '. ■ So '
,->V.. - ’ ■ r.-¿
o í t ^ á t l v s
4 Ś XÇ •
I I X.C-
!
■ o s : 2
s i ■ o í -
I a ? ,
e l 0Ć
XS. ' o t
02. . s tf .
" ą s PÇ
A- ■
8 2 ' P e
O *V . - 5<r
SvX P J
ö 8 t -
Ç , -4Ç
o s 'i.'ía x w 5£Sf>$iyiTocJ[ ■5S.
■ ■ ; \. •
I ,
■ ' irse
■ ■ : . . . - .
. ... íxo.üO'.
‘ -s* » *- £*.♦» ►' ł < f.* " «‘ir* .. *
hí ' 8 f -
CZEŚĆ I - BADANIE GRUNTU»
DZIAŁ I - WSTĘP.
§ 1 . - O g ó l n i e .
W Tr«jn±© _)iowo«iiesn<ixj di-ogi I b ie ń b .ie l«*fcn.ii*V»ww tx2j5xyTra.jp oojnaa-2>atx3^de;j ważnę * o l ę . N ie u sta n n y ru c h c ię ż k ic h po jar-dów , d o s ta r c z a ją c y c h l u d z i , amuni
c j ę i zasoby do rejo n ó w w a l k i , c z y n i ważnym, b y d r o g i p rz y fro n to w e b y ły z d o l
n e do w y trzy m an ia n a s i l e n i a ru c h u i warunków a tm o sfe ry c z n y o h , U życie c ię ż k ic h bombowców o ra z c o ra z to w ięk szy ch sam olotów tra n s p o rto w y c h p ow oduje, że b i e ż n i e w s t r e f a c h w y su n ię ty c h muszę b y c t a k budow ane, b y m ogły z n o s ić t e c i ę ż a r y .
Czas n i e zawsze p o z w a la , na dodatkow e w ykonanie g ła d k ic h wykończonych n a w ie rz c h n i dró g i b i e ż n i , c z y n ię o tym b a r d z i e j koniecznym , b y o b ran e b y ły w łaściw e m a t e r i a ł y , p o ło ż e n ie i m etody budowy.
Z ad an ie o k r e ś l e n i a cech ró ż n y c h m a te r ia łó w , k t ó r e mogę b yć do d y s p o z y c ji o ra z d o s ta r c z e n ia i n f o r m a c j i , celem u m o ż liw ie n ia dok o n an ia o s ta te c z n e g o wybo
r u , n a l e ż y do te c h n ik a la b o r a t o r y j n e g o . Musi on ta k ż e dokonywać badań w c i ę - gu ró ż n y c h okresów budowy, a gdy ro b o ta j e s t u k o ń czo n a, m usi s p r a w d z ić , czy pewne w aru n k i b y ły d o trzy m an e. ________ <■„+,. , ... . . . .
Gdy d y w izjo n budowy l o t n i s k przybywa n a m ie js c e , proponowane pod l o t n i s ko w s t r e f i e W y s u n ię te j, pierw szym zag ad n ien iem do z b a d a n ia b ę d z ie spraw a nac- t u r a ln y c h m a te ria łó w , gruntów i żw irów , k t ó r e mogę by ć w yzyskane n a ty c h m ia s t.
Każdy d y w izjo n b ę d z ie w yposażony w z e sta w l a b o r a t o r y j n y do b a d a n ia gru n t u . Zestaw te n j e s t znormalizowanym oypcaażeniem i z a w ie ra p rz y r z ę d y do wszy»
s t k i c h k o n ie cz n y c h badań g r u n tu .
Z b ie g ie m c z a s u i gdy s y t u a c j a n a f r o n c i e j e s t z a b e z p ie c z o n a , p o żęd an e s ę b i e ż n i e b a r d z i e j s t a ł e g o ty p u . Wówczas mogę być wykonane b i e ż n i e a s f a l t o we lu b b etonow e. N ie j e s t a n i praktycznym a n i możliwym podejmować s i ę wykona
n i a c ię ż k ic h .n a w ie rz c h n i te g o r o d z a j u , gdy s i ę z n a jd u je pod sta ły m ogniem i ó b serw au ję n i e p r z y j a c i e l a . Zwykle t a k i e n a w ie rz c h n ie s ę z a s tr z e ż o n e d l a u r z ę - dzeń w r e jo n a c h ty ło w y c h . Z te g o te ż powodu d y w izjo n rz a d k o j e s t powoływany do wykonywania c ię ż k ic h n a w ie r z c h n i. Je d n a k w wypadku, gdy to z a c h o d z i, po
b i e r a n i e p ró b e k i p rz e p ro w a d z a n ie bad ań j e s t rów nież koniecznym .
Z estaw l a b o r a t o r y j n y d l a c ię ż k i c h n a w ie r z c h n i, p o d o b n ie j a k w y p o sażen ie do r o b ó t a s f a lto w y c h i b eto n o w y ch, z n a jd u je s i ę w s k ła d n i c y i w r a z i e p o t r z e b y j e s t wydawany d y w izjo n o w i.
P ra c a n i n i e j s z a p o d z ie lo n a j e s t na dwie c z ę ś c i . Część I zajm u je s i ę zestawem la b o ra to r y jn y m do b a d a n ia g ru n tu o:»az b a d a n ia m i, k t ó r e mogę by ć z a - pomocę te g o z e s t a w w ykonane. C zęść I I zajm u je s i ę zestawem la b o ra to ry jn y m
d la c i ę ż k i c h n a w ie r z c h n i o ra z b a d an ia m i k ru szy w a, a s f a l t ó w i betonów .
W yniki b ad ań p o s i a d a j ę m a łę w a r to ś ć , w z g lę d n ie n i e p o s i a d a j ę ż a d n e j w a r- t o ś c i , j e ż e l i s i ę j e p rz e p ro w ad z a w sp o só b n ie z n o rm a liz o w a n y . Muszę i s t n i e ć pewne p r z y j ę t e norm y, z '. k tó ry m i, w y n ik i bad ań mogę by ć porów nane.
I s t n i e j ę dwa r o d z a je norm o g ó ln ie p r z y j ę t y c h :
À .S.T.M . - "A m erican S o c i e t y o f T e s tin g M a te r ia ls " / A m erykańskie S to w a rz y s z e n ie Badań M a te ria łó w /
A .A .S.H .O . - "A m erican A s s o c ia tio n o f S t a t e Highway O f f i c i a i s "
/A m ery k ań sk ie S to w a rz y s z e n ie Państwowych Pracowników D rogow ych/.
Każde z ty c h s to w a rz y s z e ń p u b l i k u j e k s i ę ż k i o norm ach d l a bad an y ch r n a te ;- r i a ł ó w . W k s ię ż k a c h c z y n io n e s ę okresowo k o r e k ty c e lo n utrzym yw ania ic h
w s t a n i e aktualnym i.
B ad an ia , o p is a n e w n i n i e j s z e j pre-cy, s ą z a sa d n ic z o , b a d a n ia m i p * l owymi, s' uw agi na o g ra n ic z o n y c z a s , w a ru n k i a tm o s fe ry c z n e i minimum s p r z ę t u . Z ty c h t o powodów, w sz y stk ie . b a d a n ia A.S..T.M. i A .A .S.H .O . n i e mogę. b y ć d o k ła d n ie s t o sowane i p o c zy n io n e z o s t a ł y zm iany, s to s o w n ie do p o tr z e b i n ż y n i e r a w ojskow ego.
§ 2. - Ważność p o b ie r a n ia p ró b e k i wykonywania b a d a ń .
P rz y k a ż d e j budow ie d r o g i lu b b i e ż n i , pierw szym z ag ad n ien iem do ro z w aż e n ia j e s t p o d ło ż e . N a leż y o k r e ś l i ć w i e l e czynników , ja k o d w o d n ie n ie , u b i c i e , u s t a b i l i z o w a n i e , u z i a m i e n i e , z a w a fto ś ć w ilg o c i i p la s t y c z n o ś ć . T u t a j w ła ś n ie w i
doczna j e s t w ażność wykonywania b a d a ń . J e ż e l i pewny g r u n t p o s ia d a 's ł a b e odwod
n i e n i e , j e ż e l i z tr u d n o ś c ią j e s t u b i j a n y , a lb o też* j e s t n i e s t a ł y , p r z e d s ta w ia on s ł a b e p o d ło ż e . Każda lu b w s z y s tk ie t e c ec h y mogą b y ć o k re ś lo n e p r z e z n a l e ż y te b a d a n ia .
P rzy u k ła d a n iu w arstw p o d k ład u i n a w ie r z c h n i pow yższe c ech y ró w n ież muszą b y ć o k re ś lo n e d ro g ą b a d a ń .
P rz y ro b o ta c h betonow ych muszą b y ć przeprow adzone b a d a n ia celem s tw ie r d z e n i a z g o d n o śc i w ykonania z w arunkam i te c h n ic z n y m i. P o śró d b ad an y ch czynników s ą : k o n s y s te n c ja m ie s z a n in y , w y trz y m a ło ść n a C iś n i e n ie i moduł z ła m a n ia . J e ż e l i b a d a n ia n i e b y ły p rz ep ro w ad zan e s t a l e p o d czas budowy, niem ożliwym j e s t sp ra w d z ć , czy w a ru n k i te c h n ic z n e z o s t a ł y d o trzy m an e. K o n sy ste n c ja p ie r w o tn e j m ie s z a n in y z a s a d n ic z o wpływa na ja k o ś ć wykończonego m a t e r i a ł u . Na o s ta t e c z n ą moc b e to n u wpływa ró w n ież d o b ó r kruszyw a i je g o u z i a r n i e n i e , a p r z e t o b a d a n ie kruszyw a ś c i ś l e s i ę ' w ią ż e z badaniem b e to n u . . '
P o d o b n ie p rz y a s f a l t a c h , b a d a n ia , m ające n a c e l u o k r e ś l e n ie t a k i c h c e c h , k ja k c i ę ż a r w ła śc iw y , p r z e n i k l i w o ś ć , te m p e ra tu ra z a p a ln o ś c i o ra z te m p e ra tu ra
m ię k h ie n ia , w dużym s to p n iu * w p ły w a ją n a o s t a t e c z n ą ja k o ś ć n a w ie r z c h n i d ro g o w e j.
N aprzylcład, znajom ość te m p e r a tu r y z a p a ln o ś c i danego a s f a l t u p o z w o li o k r e ś l i ć maksym alną te m p e r a t u r ę , do k t ó r e j b itu m może b y ć nag rzew an y . B ad an ie kruszyw a
j e s t ta k ż e w ażne. U z ia r n ie n ie kruszyw a wpływa na wybór a s f a l t u , k tó r y ma b yć
u ż y ty . , '
P o w ie d z e n ie , że n a l e ż y t e b a d a n ie j e s t k o n ie c z n e , n i e o zn acza że samo n a l e ż y te b a d a n ie w y s ta r c z y . Po w ykonaniu b a d a n i a , z a s a d n ic z ą r z e c z ą j e s t n a l e ż y t e z e b r a n ie i w yraźne z an o to w a n ie d a n y c h , b y w y n ik i m ogły b y ć p ra w id ło w o ' o d c z y ta - v n e i tłu m aczo n e p r z e z i n ż y n i e r a - k ie ro w n ik a .
Bez n a le ż y te g o p o b ie r a n i a p ró b e k m a te r ia łó w , b a d a n ia - choćby naw et d o b rze wykonane - s ą b e z w a r t o ś c i . J e ż e l i p ró b k a n i e j e s t p raw d ziw ie ty p o w ą, w y n ik i b a d a ń , p r z e p r o w a d ź n y c h n ad t ą p r ó b k ą , n i e mogą s łu ż y ć za podstaw ę do o k r e ś l e n i a s k ła d u m a t e r i a ł u . J e ż e l i w y n ik i t e b r a n e s ą p od uwagę,, mogą p o w stać poważ
n e b łę d y .
Przykładem te g o j e s t p ró b a opadu d l a o k r e ś l e n i a k o n s y s t e n c j i św ieżo zamie
szan eg o b e to n u . K o n s y s te n c ja j e s t o k r e ś lo n a przez- p o m ia r w c a la c h w ie lk o ś c i opadu lu b "rozpływ u" s to ż k a b e to n u , po u s u n i ę c i u n a c z y n ia . Normy p rz e w id u ją o p ad , powiedzm y, 1" do 3 " . P rzypuśćm y, że w ybrana p ró b k a n i e j e s t typową i że b a d a n ie w y k azu je opad 2 " . P r z y j ę t o z ate m , że k o n s y s te n c ja j e s t p raw id ło w a i n i e wykonano d a ls z e g o s p ra w d z e n ia . J e ż e l i m ie s z a n in ę o g ó ln ie w ykonuje s i ę p rz y
z b y t w y so k ie j lu b z b y t n i s k i e j k o n s y s t e n c j i , n i e b ę d z ie t o w y k ry te ; co poważ
n i e w p ły n ie n a o s t a t e c z n ą moc b e to n u .
N a le ż y ta metoda, p o b i e r a n i a p ró b e k każdego r o d z a ju m a t e r i a ł u j e s t omawiana w odpowiednim d z i a l e n i n i e j s z e j p ra c y .
Gdy p ró b k a z o s t a ł a p o b ra n a m u si ona b y ć oznaczona- t a k , b y można j ą b y ło ła tw o ro z p o z n a ć , P o s rć d dan y ch do zan o to w an ia s ą : r o d z a j m a t e r i a ł u , je g o p o -
- 3 -
o h o d z e n ie , p r z y b liż o n y c i ę ż a r , i l o ś ć , d a ta p o b ra n ia i n azw isk o osoby p o b ie r a ją c e j p ró b k ę .
C zęsto z a c h o d z i k o n ie c z n o ść zredukow ania d u ż e j typow ej p ró b k i do m n ie j
s z e j , o d o g o d n ej w i e l k o ś c i , b e z p o ś w ię c e n ia ty p o w o ści. P ro ce s te n nazywa s i ę :' ćwia r t kowani a n ''. G ałę p o b ie r a n ę p ró b k ę narzucam y n a p łó tn o w s t o s o lesz t a i c i e s to ż k a za pornocę p e ł n i e n a b ra n y c h ł o p a t , z r z u c a ję c lcażdorazowę i c h zaw ar
t o ś ć n a w ie rz c h s t o ż k a . S to ż e k s p ła s z c z a s i ę n a s t ę p n i e do p o s t a c i p la c k a p r z e z u c is k a n ie w ie rz c h u s t o s u za pómocę ło p a t y lu b d e s k i . P r z y u ż y c iu ło p a t y d z i e l i s i ę t ę p ró b k ę n a c z t e r y równe c z ę ś c i , j a k podano n a r y s . 1 .
R ys. 1 .
W ybiera s i ę dw ie p r z e c iw le g łe c z ę ś c i i o d rz u c a s i ę dwie p o z o s t a ł e . V7 te n sposób c z ę ś c i "A" s a uważane za typow ę p ró b k ę . M iesza s i ę t e c z ę ś c i "A" s t a r a n n ie razem d l a u z y s k a n ia d o k ład n eg o z m ie s z a n ia , poesem czy n n o ść ćw iartk o w a- n i a p o w ta rz a s i ę d o p ó ty , aż s i ę u z y sk a p ró b k ę n a le ż y te g o w ym iaru. P odczas
każdorazow ego ć w ia rtk o w a n ia n a le ż y uw ażać, by p o w s ta ła p ró b k a b y ł a d o k ła d n ie w ym ieśzana, b y każdy s to ż e k b y ł uformowany n a l e ż y c i e i b y p o d z i a ł wykonywany b y ł n a •równe c z ę ś c i .
Dobór typow ej p ró b k i j e s t n ie z m ie r n ie ważnym czynnikiem w p r z e b ie g u b ad a
n i a . . . W szy stk ie n a s tę p n e b a d a n ia o ra z u zy sk an e dane z a le ż n e s ę od p ie r w o tn e j p r ó b k i.
DZIAŁ I I - ZESTAW LABORATORYJNY DO. BADANIA GRUNTU.
§ 3 . - O pis w y p o sażen ia.
W yposażenie zesta w u la b o r a t o r y j n e g o do b a d a n ia g r u n tu j e s t przepisow ym w yposażeniem d y w izjo n u budowy l o t n i s k .
P o n iż e j podany j e s t wykaz w y p o sa ż en ia z e sta w u , ł ę c z n i e z opisem każdego p r z y r z ę d u , i l o ś c i ą , k t ó r a ma by ć wydana d y w izjo n o w i, o ra z z podaniem w y tw ó rn i, z k tó ry c h p o s z c z e g ó ln e c z ę ś c i s ę otrzym yw ane.
Wymagana' ."ilo ść Ś w id er do w ie r c e n ia o k rę g ły c h otw orów , ś r . 6 " . . . ... 2
. . Worek d r e lic h o w y , n i e b i e l o n y , ze szn u rk iem do w ię z a n ia
;io"pc 8"... ; ...20 •
Worek d re lic h o w y ,■ n i e b i e l o n y , ze szn u rk iem do w ię z a n ia
1.7'bc
3 2 " ... '...:. ...5 5
Waga t o r s y j n a o n o ś n o ś c i do 41/2 k g . z p rę te m do ta ro w a n ia i usuwalnym i ta le r z y k a m i. Cenco N o .4 l6 0 ,
K a ta lo g J - 1 4 1 , lu b p o d o b n a ... ... .. • *1 Waga z p o tró jn y m ra m ie n ie m , o n o ś n o ś c i 201 g r . ,
z dodatkowym c ię ż a r k ie m . Cenco No. 2640 /w a g a / i No. 2648 / c i ę ż a r e k d o d a tk o w y /, K a ta lo g J - 14L
lu b p o d o b n a ... . • • • ... 1 Noże do r ę c z n e j p i ł y do: m e t a l i , 1 0 " , 18 zębów n a
1" 12
K sią ż e c z k a - n o t a t n i k ty p u n iw e la c y jn e g o , D i e t z -
gen Co. , No. 10403 i 1 lu b podobna ... 2
P u d ełk o b l a s z a n e , b e z szwów, o k r ą g ł e , o ś c ia n c e p r o s t e j i p ła s k im d n i e , z tele sk o p o w y po k ry w k ą, pojem ność 4 u n c j e , Cenco No. 3 - 4-90, K a ta lo g . e.
No. J - 14L lu b podobne ... 12 .✓ 1 P u d ełk o b l a s z a n e , b e z szwów, .o k r ą g łe , o ś c ia n c e
p r o s t e j i p ła s k im d n i e , z te le sk o p o w ą pokryw ką, ' pojem ność 8 u n c j i , Cenco No. 3 - 190» K a ta lo g
No. J - 1 4 1 , lu b p o d o b n e ... . . . . 1 2 S z c z o tk a m a la r s k a , p ła s k a o s z e r . l " , Cenco r
No. IO925, K a ta lo g J - 14L lu b p o d o b n a ... 2 S z c z o tk a m a la r s k a , p ł a s k a o s z e r . 2 " , Cenco
No. IO9 25, K a ta lo g J - 141 lu b podobna ...2 S z c z o tk a do m en su rek o drew nianym tr z o n k u , d łu g .
1 2 " / Cenco No. 1 0 8 8 5 , K a ta lo g J - 14L l u b p o d o b n a '. . 2 K ubeł galw anizow any o p o je m n o śc i 1 4 k w a rt ... . . . 5 W yposażenie do b a d a n ia w y trz y m a ło ś c i g r u n tu / t y p
" C a l i f o m i a " /
K onsolka do tarczo w eg o m ie r n ik a , s ta lo w a ... .1 Uchwyt do m ie r n ik a ta rc z o w e g o , s ta lo w y ... 1 P od p ó rk a t r ó j n o ż n a do m ie r n ik a ...1 K o łn ie r z do p r ó b e k , s ta l o w y , z hartow anym i
k raw ęd ziam i do ś c i n a n i a , ś r . wewn. 6 " , g ru b .
ś c i a n k i 1/!-" ... . . . 2
C y lin d e r do u b i j a n i a , s ta l o w y , ś r . wewn. 6 " ,
d ł u g . 6 " , z k o łn ie rz e m ... . . 6 Ramą do ła d o w a n ia , s t a l o w a ... . . ...1 Lew arek h y d r a u lic z n y .’, o w y trz y m a ło ś c i 8 to n ,
w yposażony w m ie r n ik d o'6000 fu n tó w , z n a s t a w ianiem n a z e r o , z t a r c z ą p o d z ia łk o w ą o ś r . 6 " .
Model BIackhaw k CC - 1 0 . 5 ... ¿1
Wymagana i l o ś ć
*
Oliwa do le w a rk a h y d ra u lic z n e g o .; "Blackhawk
Mfg. C o . " •... 1 g a lo n Tłolc ze s t a l i m i ę k k i e j , ś r . 1.95V' > c a łk o w i
t a d łu g o ść 7 7 2" , z główkę ze s t a l i n a r z ę d z io
w e j i,... 1
T a le r z z b ro n z u , d ziu rk o w an y , z r e g u la to r e m ... 3 P a p i e r do f i l t r o w a n i a , o w y so k ie j w y trzy m ało ś
c i n a 'z m o c z e n ie , ś r . 1 5 " , Whatman Ko. ¿¿H,pu~
d ć łk o z 100 k r ę ż k a m i- ... 1 p u d ełk o C ię ż a re k oło w ian y 5 fu n tó w , o ś r . wewn. 2V1 6"
ś r . zewn. 5 7 /3 " • • ...I*-1 P łó tn o do "ę w ia rtk o w a n ia " J-'x 5 * , z obręb io n y m i
b rz e g a m i, 16 u n c j i ... 1 D łu to c i e s i e l s k i ę , o -prostokątnym , p r z e k r o j u , c a .trz e
3 / 4 " ... 1
W yposażenie do u b i j a n i a p r z y b a d a n iu g r u n tu :
C y lin d e r do - u b ija n ia , o p o je m n o ści 730 s t . s z e ś ć . , s k ła d a ję c y s i ę z p o d staw y , samego c y l i n d r a , k o ł
n i e r z a i uchwytów. ńrainco No, 7 -2 5 2 , K a ta lo g 1 5 , z a wy j a t k i era k o ł n i e r z a , k t ó r y ma b yć wyposażony
w u c h w y t y ... . . . 1 Pochwa cynowa galw anizow ana* d łu g . 1 8 " , ś r . wewn.
274" ...1 U b ija k m o się żn y , ¿m inco No. 7 -2 5 3 , K a ta lo g 1 5,
za w y jętk iem c i ę ż a r k u , k t ó r y ma b y ć 10 - c i o fu n
towy. ... 1
C y lin d e r z m a t e r i a ł u p la s ty c z n e g o " l u c i t e " sto p n io w an y w p o d z ia łk a c h 10 cm. s z e ś ć , od 0 - 100 cm. s z e ś ć . , w ys.
5 " , pojem ność 120 cm. s z e ś ć . Du - P o n t De - Nemours & Co. .2 P i l n i k p ó ło k r ę g ły ^rów niak, / " s econd c u t " / , d łu g i' 1 2 " ...1 P i l n i k 'g ł a d k i , p ł a s k i . / ' t a i l i f i l e " / ', , d łu g . 12" ... l N a p e łn ia c z b a t e r i i , z gumowę głó w k ę, z prostym
w ylotem , pojem ność 6 u n c j i , d łu g . 10 3 /4 " ... 1 P i ł a ramowa - do m e t a l i , re g u lo w a n a , 8" - 1 2 " ,
z uchw ytan rewolwerowym ... 1 T rzon ś w id ra do w ie r c e n ia otworów o k r ę g ły c h , 4 " - 8 " ,
d łu g . Iwan B ro s . I n c . , ty p No. 8 . ... 6
’7sk aźn ik z p o d z ia łk ę do b a d a ń , ze s t r z a ł k ę w s k a z u ję c ę , z a s ię g 1". B.C. śmes., Typ No. 88 lu b " F e d e ra l P ro d u c ts Co. , Typ No. 81 ... 3
- 5 - • ■
Wymagana i l o ś ć
Nóż r z e ź n i c k i , o s t r z e 6 " , trz o n e k d re w n ia n y ,
ś r e d n i e j ja k o ś c i ... .. ... .. • • 1 N a le p k i p a p ie ro w e , c z y s t e , w yklejow ane 2" x 4 1 1 /1 6 " ,
p u d e łk o 75 s z tu k D ennison No. 2003, lu b p o d o b n e ». 2 p u d e łk a P r z y r z ą d do o k r e ś l a n i a g r a n ic y p ły n n o ś c i . Ma s i ę
s k ła d a ć z rn is k i m o s ię ż n e j, korby i k ó ł z ę b a ty c h ,
p o d staw y i n a r z ę d z ia do żłobkow ania ty p u " C a sa g ra n d e " , Aminco No. 7-177> K a ta lo g 15 / p r z y r z ę d / i Aminco N o.7“
1 7 9 , K a ta lo g 15 / u rz ą d z e n ie do ż ło b k o w a n ia / lu b po
dobny * • 2
N aczy n ie c y lin d r y c z n e , m e ta l owe, ś r . 2 " , d łu g . 4 " . . . ... 3 O tw ie ra cz do p u s z e k b la s z a n y c h , m e c h a n i c z n y . . . . ... 1 P ie c p rz e n o ś n y o dwu p a l n i k a c h , z w yłożeniem z
c y n y i a z b e s t u , z p o d w ó jn y m Y /ie r z c h e m , v /y s . 1 1 " ,
s z e r . l l V 2 " , g łę b . 12 3 /4 " ... 1 B lo c ze k n ie lin io w a n e g o b i a ł e g o p a p i e r u do n o to w a n ia
5" x 8" ... 1 2 P a t e l n i a o k r ą g ł a , ś r , wewn. p r z y d n ie 9"» wys# 4 " ,
z p ła sk im dnem ... 24
P a p i e r k ra tk o w a n y , p r z e ź r o c z y s t y , wymiar a rk u s z a 8^-/2" x 1 1 " , z p o d z iałem 1 c a l a n a 10 x 10 c z ę ś c i ,
co 10- a l i n i a g ru b a ... •... 100 P a p i s r p ó łlo g a r y tm ic z n y , p r z e ź r o c z y s t y , wymiar
arłcusza 8V2" x 1 1 " , z p o d z ia łe m 1 c a l a n a 3 x 10
c z ę ś c i . K e u ffe l & E s s e r No. 359 - 7 1 0 , lu b podobny . . . 50 P a r a f i n a / w o s k / s t o p i e ń B, ;te m p e rE tn ra ^ ro z p u s z c z a l
n o ś c i o k o ło 1 2 1 $ , w k aw ałk ach l - o f u n t o w y c h ... 25 OłÓYTek chem iczny do m arkow ania, c z a rn y ... 6 Ołówek g r a f i t o w y , do p i s a n i a , z gumę do w y c i e r a n i a ,
tw a rd o ść No. 3 ... 12 C ężki o dłu g im k o ń c u , o bocznym ś c i n a n i u , d łu g o ś ć 6 " . . . 1 M iarka s ta l o w a , z p o d z ia łe m n a u ła m k i cal_a z .je d n e j s t r o n y
i d z ie s ię tn y m z d r u g i e j ... 1 M iarka s ta lo w a g i ę t k a , 6 z opraw dcę... 2 Waga s p r ę ż y n o w a o p r o s t y m p o j e d y ń c z y r a h a k u , n o ś n o ś ć
3 0 fu n tÓ Y Y ... 1
Wymagana i l o ś ć
Waga sprężynow a o 'p ro s ty m pojedynczym h a k u , n o ś
n o ś ć 60 f u n t ó w ... . . . i ...1
¿Śrubokręt zw ykły, o s t r z e 4" ... 1
Ś ru b o k ręt, zw ykły, o s t r z e 8" ... ... 1
S i t o znorm alizow ane U .S ., W.S. T y le r C o .,- lu b - po d o b n e, p ó łw y s o k ie , w kładkowe, ś r . ram ki 8" , wys. I 5/ 8" , g łę b . do s i a t k i l " , w i l o ś c i a c h n a s tę p u ją c y c h : - 7 - Wymagana i l o ś ć Pokrywa ... * 1
S i t o o oczkach 1" ... 1
" » 3/4" ... . . . 1
• 3/4" ... ... ... i . . 1
S i t o No. 4 ... 1
• " No. 1 0 ... 1
" ■ No. 4 0 - ... •... 2
" No. 60 ... 1
' " No.' 1 0 0 ... 2
" No. 200 ___ ■... 2
■ Pokrywa d o l n a ,z w y s ta ję c ę k ra w ęd z ię . . . 1
S i t o ty p u p rz e n o śn e g o W.S. Tyl e r C o ., lu b p o d o b n e ,, z wymiennymi s ia tk a m i w i l o ś c i a c h n a s tę p u ję c y c h : : P o tr z ę s a k ty p u ruchomego ... 1
Rama około 15Y4" x 121/4" x 7 3 / 4 " ... 1
S ia tk a o oczkach 3 " ... 1
" " 2V2"... 1
ti ... u
2
" „ 1 1 3 /4 " ...-... 1" 3 /4 " 1 " " 1/4" ... 1
Pokrywa- d o ln a p o tr z ę s a k a . . . ... 1
S ito - o oczkach ity 2" ... 1
Y fodorotlenek so d u U .S .P .-w p o s t a c i k u le k , l - o funtow a b u te lk a ... 1
S z p a c h la , ło p a tk a 1/2" x 4 " , s ta l o w a , o trz o n k u drewnianym 2 Łyżka • S t a l Owa, ocynowana-y d ł u g . 14" ...:... 2
P ie c benzynowy o dwóch p a l n i k a c h , z z a s ło n ę od w i a t r u , w ym iary p r z y b liż o n e po z ło ż e n iu 17" x 11" x 4 " . Gol eman No. 4 1 5 -0 ,lu b podobny ... 2
P ły t k a - s ta lo w a o p r o s t e j k ra w ę d z i, d łu g . 1 2 " . Aminco No. 7 -2 2 3 , K a ta lo g 1 5 , lu b podobna ... 1
E t3d c ie tk a z b i a ł e g o p ł ó t n a 4 3/ 4" x 2 3/8" ... 100
Wymagana i l o ś ć Termometr d z i e s i ę t n y W eston, m etalow y, z o k r ą g łą ta rc z ę .
p o d z i a ł k i ś r . 1 ^ 2 " , tr z o n 8 " , z a s ię g 0?-) ‘-•150?''’. Cenco
No. 1 9 3 8 0 , K a ta lo g J - l l l , lu b podobny **... 1 R ęc z n ik do naczyń z grubego p ł ó t n a 17" x 36" ... . . 1 2 K ie ln ia o ł o p a t c e s o i c z a s t e j s z e r . 2Y V , d łu g . ł o p a t k i
¥ / 3 A " ... •. 2
S to p e r g ł a d k i , z sekundnikiem */5 s e k . , o 7 - i u k a m ie n ia c h , z przerywanym b ie g ie m . ... 1 C ię ż a r k i wagoire w p u d e łk u z gniazdkam i do m n ie j ś c i s ł y c h pom iarów , 5 g r . do 3 0 0 0 g r. Cenco No. 95 0 0 - C . , K a talo g
No. J - 1 4 1 , lu b podobne 1 kom plet
K lucz f r a n c u s k i z 're g u lo w a n ie m , ty p u p ó łk się ż y c o w e g o ,
m aks. ro z s ta w s z c z ę k ; lV 8 " , d łu g . C a łk . 10" ... 1 KLucz f r a n c u s k i do r u r , z reg u lo w an iem , d łu g . c a łk .1 0 " . . 4 S z p a g a t b a w e łn ia n y , s ie c io w y , p le c i o n y , k łę b e k k u n c je . . . 1
§ ¿t-. — Opieka n ad w yposażeniem .
N ależy zawsze p a m ię ta ć , że p r z y r z ą d y l a b o r a t o r y j n e , s z c z e g ó ln ie p o d z i a ł k i i d e l i k a t n e p r z y r z ą d y do badań s ą ła tw e do u sz k o d z e n ia lu b ro z re g u lo w a n ia . S z c z e g ó ln ie to d o ty c z y zestaw u ruchom ego, p r z y którym la b o r a to r iu m może b yć um ieszczone z t y ł u n a c ięż a ró w ce lu b w otw artym p o l u . P rz y w y sta w ie n iu na d z i a ł a n i e ró ż n y c h warunków a tm o s fe ry c z n y c h , w y ro b y ' m etalow e s ą ła tw e do u s z - c z e r b i e n i a , z a d r a p a n ia i z a r d z e w ie n ia , s z k ło J e s t ła tw e do s t ł u c z e n i a , term o
m e try , h y d ro m e try i in n e s z k la n e - p rz y rz ą d y s ą ła tw e do z ła m a n ia . C zęść ty c h uszkodzeń J e s t n ie u n ik n io n a , Jed n ak zn aczn a i l o ś ć u szk o d zeń powodowana J e s t n ied b alstw em i można i c h u n ik n ą ć d ro g ę p r z e s t r z e g a n i a k i l k u p r o s ty c h r e g u ł .
P ie rw s z ę r z e c z ę do z a p a m ię ta n ia J e s t t o , że n a le ż y zawsze c z y ś c ić w yposa
ż e n ie n ie z w ło c z n ie po u ż y c iu . 'Gdy n a p r z y k ła d - z ie m ia lu b kruszywo z o s t a ł o u su n i ę t e z p a t e l n i - n a le ż y p a t e l n i ę w y c zy ścić p r z y pomocy g o r ę c e j wody i m ydła a n a s tę p n ie o s u s z y ć , zanim s i ę J ę n a b o k o d ło ż y . Gdy b e to n w y se c h ł i s tw a rd n i a ł n a j a k i e j ś c z ę ś c i p r z y r z ą d u - n a le ż y go z e sk ro b a ć ostrym nożem p r z e d czy
s z c z e n ie m . Bitum może b y ć u s u n ię t y p r z e z u ż y c ie c z te r o c h lo r k u w ę g la . N ależy t e o c z y s z c z e n ie n i e ty lk o - p o d n o s i tr w a ło ś ć w y p o sa ż e n ia , l e c z wpływa rów nież n a w y n ik i b a d ań . R e s z tk i je d n e j p r ó b k i n a p a t e l n i , n a k t ó r ą s i ę d a j e in n ą p ró b k ę , mogę powodować b łę d y w o s ta te c z n y c h w ynikach b a d a n ia .
Drugą r z e c z ę , o k t ó r e j n a l e ż y p a m ię ta ć , J e s t przechow yw anie w y p o sa ż en ia.
N ie można z o sta w ia ć te rm o m e tru , k u b k a, m en su rk i lu b in n y c h k ru ch y ch p rzed m io tó w t e n , g d z ie ńqg£. by ć one. przypadkoW o-potręcone' i s t ł u c z o n e .' Każdy, p rzed ftiio t p o w in ie n być przechowywany na • swoim m ie jsc u * J e ż e l i n i e J e s t używany. N ależy d b a ć , b y w szy stk o b y ło d o b rz e p r z y k r y t e , s z c z e g ó ln ie w agi t o r s y j n e , k tó ry c h c z u ło ś ć J e s t ła tw o w ra żliw a n a w ilg o ć . P r z y przechow yw aniu łam liw y ch p r z y r z ą dów n a le ż y uw ażać, b y b y ły one b e z p ie c z n ie u ło ż o n e na m ie js c u i n i e b y ły z ł a -
- 9 -
mane p rz e z p o t r ą c e n i e p u d e ł, w k tó r y c h s i ę z n a jd u j ą .
W yposażenie może by ć pow ażnie uszkodzone p r z e z n ie d b a ł e u ż y c ie i m an ip u lo ^ w a n ie . W ystarczy u p u ś c ić s z k ł o , by s i ę s t ł u k ł o , p a t e l n i e lu b k u b k i, b y s i ę p<y s z c z e r b i ł y . ' Wagi t r a c ą c z u ło ś ć p r z e z n i e d e l i k a t n e o b ch o d zen ie s i ę . C h em ik alia s ą marnowane p r z e z p rz e le w a n ie l u b ro z sy p y w a n ie .
G ęste s i t a s ą d e l i k a t n e i t r a c ą swą w a r to ś ć gdy oczka d r u c ia n e s ą z ru sz a n e ., p r z e z co wymiar pewnych otworów s i ę z w ię k s z a , a jurnych - z m n ie js z a . Po u ż y c iu s i t o n a le ż y o c z y ś c ić p r z e z d e l i k a t n e o p u k an ie celem u s u n ię c ia r e s z t e k m a t e r i a ł u . ■ N a s tę p n ie n a le ż y d o b rz e o c z y ś c iś s ia tk ę - z w y k łą s z c z o t k ą , ty p u m a la rs k ie g o ^ p rz e z ró w n o le g łe ru c h y s z c z o t k i . I l o ś ć p o c ią g n ię ć s z c z o tk ą pow inna być jednakow a w każdym k ie ru n k u , b y u n ik n ą ć pewnych p r z e s u n ię ć d ru tó w . N igdy n i e n a le ż y p rz e p y ch ać z i a r n e k p ia s k u p r z e z otw ory s i t a . P a lc e o ra z o s t r o zakończone n a r z ę d z ia n a le ż y trzym ać z d a le k a od s i t e k .
. W agi, ja k zanotow ano u p r z e d n io , ła tw o t r a c ą c z u ło ś ć p r z y n ie d e lik a tn y m o b ch o d zen iu s i ę . Wagi s ą » n ie z m ie rn ie c z u łe i n a le ż y s i ę z n im i o b ch o d zić z w yjątkow ą d b a ł o ś c i ą . S z c z e g ó ln ie o s t r z a noży pow inny b y ć z a b e z p ie c z o n e . Nóż n a le ż y o b r ó c ić o strz e m ku d o ło w i, gdy n i e j e s t on w u ż y c iu , d la z a b e z p ie c z e n ia o s tr y c h k ra w ę d z i. Na' t a le r z y k a c h n i e n a le ż y p o z o sta w ia ć c ię ż a rk ó w , j e ż e l i w agi n i e s ą w u ż y c iu . Gdy w agi s ą 1 ełcko niewyważone - m ałe p o p raw k i mogą b y ć dokona
n e p r z y pomocy ś r u b k i r e g u l u j ą c e j , z n a jd u j ą c e j s i ę p r z y końcu ra m ie n ia w a g i.
DZIAŁ I I I - GRUNTY
§ g . - O g ó ln ie .
Znajomość w ła s n o ś c i fiz y c z n y c h gru n tó w j e s t z a s a d n ic z ą w ro zw iązy w an iu z a g a d n ie ń d o ty c zą c y ch ' p ro je k to w a n ia o ra z budowy d ró g i b i e ż n i . W I n ż y n i e r i i w oj
skow ej zw ykle n i e ma c z a s u a n i m o ż liw o ści do p rz e p ro w a d z a n ia kom pletnych badań l a b o r a to r y j n y c h n a p o ty k an y c h gruntów . P r z e to ro z p o z n a n ie i o k r e ś l e n i e w ła s n o ś c i muszą b y ć dokonane p r z y pomocy b a d a n ia wzrokowego i p r o s ty c h b ad ań k l a s y f i k a c y j - n y c h , wykonywanych w p e l u . I n ż y n i e r p o w in ie n um ieć szybko o c e n ić , k tó r y z b ę d ą cych do d y s p o z y c ji gru n tó w j e s t n a j b a r d z i e j odpowiednim do budowy d r o g i l u b b i e ż - n i , g d z ie odw odnienie j e s t p o trz e b n e lu b m o ż liw e , czy g r u n t j e s t w ra ż liw y na d z i a ł a n i e m rozu o ra z jaka. m etodę n a le ż y z asto so w ać d l a u z y sk a n ia s t a b i l i z a c j i danego g ru n tu .
Wyraz " g ru n t" obejm uje p r a k ty c z n ie w s z y s tk ie r o d z a j e z ie m i, w łą c z a ją c t a k i e m a t e r i a ł y , j a k s z tu c z n e n a sy p y , m ię k k ie łu p k i g l i n o w e / " s h a l e s " / c r ą z c z ę ś ciowo sp o jo n e k am ien ie p ia sk o w e . W iększość gruntów s k ła d a s i ę g łó w n ie z z i a r e n m in e ra ln y c h , k tó r e n i e s ą s p o jo n e . P r ó ż n ie pom iędzy tyrai z ia rn a m i mogą b y ć wy
p e ł n i o n e , częściow o lu b c a łk o w ic ie , wodą. N ie k tó r e g ru n ty z a w ie r a ją w d o d a tk u m a t e r i a ł o rg a n ic z n y w ró żn y ch form ach -i i l o ś c i a c h . W g ru n ta c h to rfo w y ch p r z e w a ż a ją s u b s ta n c je o r g a n ic z n e ,k tó r e s k ł a d a j ą s i ę po w ię k s z e j c z ę ś c i z p o s p o l i t e j ,
częściow o r o z ło ż o n e j m a t e r i i r o ś l i n n e j .
W pewnych g lin a c h m a t e r i a ł o r g a n ic z n y , k tó r y s i ę z n a jd u je ty lk o w b a rd z o m ałych i l e ś c i a c h , p o s ia d a ważny wpływ n a w ła s n o ś c i f i z y c z n e .
Celem o trz y m a n ia p r ó b k i g r u n tu , u s t a l e n i a p rz e k ro jó w gru n tó w i o k r e ś l e n i a warunków odw odnienia o b s z a ru , p o ło ż e n ia z w ie r c ia d e ł wody i b l i s k o ś c i .ż y ły s k a l n e j , koniecznym j e s t w ykonanie pew nej i l o ś c i badań p o i owych. Z akres badań z a l eży od p o s ia d a n e g o c z a su i r o d z a ju fo im a c y j g r u n tu . B ad an ia pow inny s i ę . s k ł a d a ć z w ie r c e n ia , k o p a n ia p ró b n y c h dołów , p o b ie r a n i a p ró b e k g ru n tu o ra z obserwow ania warunków o d w o d n ien ia.
W r a z i e n a p o tk a n ia n i e j e d n o l i t y c h warunków g ru n to w y ch , pow inna by ć wykona
n a d o s ta t e c z n a i l o ś ć otworów w ie r tn ic z y c h lu b dołów p ró b n y c h w zdłuż kraw ęd zi
b i e ż n i o ra z w in n y ch m ie js c a c h , w k tó r y c h odw odnienie j e s t zag ad n ien iem do ro z w ią z a n ia . Otwory w i e r t n i c z e wzdłuż k a ż d e j b i e ż n i powinny b yć ro z m ie śz c eo n e w o d le g ło ś c ia c h o k o ło 1000 s t ó p , z otw oram i p o ś re d n im i w p u n k ta c h w ą tp liw y c h , d l a o trz y m a n ia kom pletnego p r z e k r o ju g r u n tu . Otwory powinny b yć 6" ś r e d n ic y i s i ę - , gać 4 'p o n i ż e j p o d ło ż a b i e ż n i . Gdy g r u n t na całym o b s z a rz e j e s t j e d n o l i t y , wys
t a r c z y k i l k a otworów w ie r tn ic z y c h .
Od p o d ł» ż a g łó w n ie s i ę wymaga, aby p r z e d s ta w ia ło ono odpow iednie o p a r c ie d l a m a t e r i a ł u n a w ie rz c h n i we w s z y s tk ic h w arunkach k lim a tu i ru c h u . N ieodpow ied
n i e p o d ło ż e może spowodować wady w n a w ie rz c h n i drogow ej n a s k u te k s z e r e g u c z y n n i
ków, z k tó ry c h n a jw a ż n ie js z e s ą :
1 . N ie d o s ta te c z n e o p a r c ie d l a n a w ie r z c h n i drogow ej w pewnych o k re s a c h ro k u .
2 . Z b y tn ia s k u r c z a ln o ś ć w m ia rę z m n ie js z a n ia s i ę w ilg o o i.
3 . T rudność w ykonania odpow iedniego odw o d n ien ia.
N ie k tó re z w a ż n ie js z y c h czynników , k tó r e -«pływają na z d o ln o ść p o d ło ż a do i s p e ł n i e n i a s ta w ia n y c h mu wymagań, s ą :
U z ie m i e n ie
Łatw ość utrzym yw ania w ilg o o i
K u rc ze n ie s i ę z powodu z m n ie js z e n ia s i ę z a w a r to ś c i w ilg o c i Wpływ w ilg o c i na s i ł ę ' n o ś n o ś c i
R odzaj gLiny z a w a rte j w g r u n c ie
P rz e d stu d io w an iem ty c h czynników i wyników b ad ań i c h o k r e ś la j ą c y c h , k o n ie cznym j e s t u s t a l e n i e m etody k l a s y f i k a c j i ' gruntów p rz y pomocy c e c h , w edług k tó ry c h g ru n ty n a d a ją c e s i ę mogą b y ć o d ró ż n io n e od n ie n a d a ją c y c h s i ę .
§ 6 . - K la s y f ik a c ja
Podane p o n iż e j z e s ta w ie n ie , opracowane n a p o d s ta w ie stu d ió w wymagań, s ta w ia - . nych k l a s y f i k a c j i gruntów d l a celó w p r o je k to w a n ia b i e ż n i lo tn is k o w y c h , j e s t p o -
■ mocne p rz y b a d a n ia c h p o d ło ż a i p ro je k to w a n iu w arstw ' podkładow ych.
K ła s y f ik a c ja p rz e d s ta w io n a j e s t w t a b l i c y I . a . G r u b o - z i a m i s t e g ru n ty d z i e l ą s i ę n a :
1 . Żw iry i g ru n ty żwirowe 2 . P i a s k i i g r u n ty p i a s z c z y s t e
b . B r o b n o - z ia r n is te g r u n ty d z i e l ą s i ę na :
1 . D r o b n o - z ia r n is te g r u n ty , m a ją ce m ałą lu b ś r e d n i ą ś c i ś l i w o ś ć . 2 . B r o b n o - z i a m i s t e g r u n ty , m ające d u żą ś c i ś l i w o ś ć .
3 . Grupa gruntów o b e jm u ją ca w s z y s tk ie wys o k o -o r g a n ic zne w łó k n o ste g r u n ty , j a k t o r f i g r u n ty b a g n i s t e ró ż n y c h r o d z a i .
c . Każdjr z d z ia łó w żwirów i p ia sk ó w d z i e l i s i ę na c z t e r y gru p y : 1 . M a t e r i a ł d o b rz e u z i a m i o n y i d o s t a t e c z n i e c z y s ty
2» M a t e r i a ł d o b rz e u z i a m i o n y z doskonałym g lin ia s ty m le p is z c z e m 3 . ^ t e r i a ł s ła b o u z i a m i o n y d o s t a t e c z n i e c z y s ty
■ 4 . M a t e r i a ł z a w ie r a ją c y n a d m ia r dro b n y ch c z ę ś c i
d . Każdy z d z ia łó w d r o b n o - z i a m i s t y c h gruntów d z i e l i s i ę na t r z y gru p y :
1 . I l a s t e i b a rd z o drobno p i a s z c z y s t e 2 . G lin y n ie o r g a n ic z n e
3* G runty o rg a n ic z n e d r o b n o - z i a m i s t e 1 .
2
.
3 . 4«
5 .
- 11 -
§ 7« - P r z e b ie g p o b ie r a n ia p ró b e k .
P rz y p o b ie r a n iu p ró b e k g ru n tu n a le ż y p a m ię ta ć , że w p r z e k r o ju n a tu ra ln y m i s t n i e j e w ię k sz a a n ie n n o ść w cech ach g ru n tu ze w zrostem g łę b o k o ś c i, a n i ż e l i w w a rstw ie p o w ierzch n io w ej n a znacznym o b s z a r z e , poniew aż w arstw a p o ło ż o n a k i l k a .s tó p p o n iż e j w arstw y g ó rn e j może b y ć z u p e łn ie odm ienną n aw et jo ż e l i r o z c ią g a s i ę
ona n a tym samym o b s z a rz e .
Mając n a w zgLędzie t e z a ł o ż e n i a , p r ó b k i pow inny b y ć zw ykle p o b ie ra n e w te n s p o s ó b , by każda p ró b k a p r z e d s ta w ia ła ty lk o je d n ą w arstwę.. P o d o b n ie .n ie j e s t do
brym p o b ie r a n ie m ieszan y ch p ró b e k z ró ż n y c h m ie js c t e j sam ej w arstw y g r u n tu .
J e ż e l i g r u n t j e s t jednakowy n a c a ły m -o b s z a rz e , w y s ta r c z y je d n a p ró b k a w j e t - y dnym m ie js c u . J e ż e l i g r u n t w t e j sam ej w a rstw ie j e s t le k k o odmienny w ró ż n y c h m ie js c a c h , dane otrzym ane z m ie s z a n e j p r ó b k i n i e b ę d ą s i ę o d n o sić do pewnego s z
czeg ó ln eg o m ie js c a te r e n u i b ę d ą wprowadzać w b ł ą d .
P róbka g ru n tu pow inna b y ć p o b ra n a z otworów wykonanych świdrem i dołów p r ó b n y c h . W szy stk ie p r ó b k i m uszą b y ć typowymi d l a p o k ła d u , z k tó re g o z o s t a ł y pob
r a n e . P o b ran e p r ó b k i u m ieszcza s i ę w p łó c ie n n y c h w orkach lu b p u sz k a c h z ozn aczo n ą e t y k i e t k ą w ew nątrz i z e w n ą trz . P ró b k i p o b ra n e d l a o k r e ś l e n i a n a t u r a l n e j za
w a r t o ś c i w i l g o c i , muszą b yć u m ieszczo n e w s z c z e l n i e zamykanych n a c z y n ia c h . P rz y p o b ie r a n iu p ró b e k do badań g ę s t o ś c i lu b s to s u n k u w y trz y m a ło ś c i, używa s i ę m eta
low ego c y l i n d r a , k tó r y w cisk a s i ę w g r u n t , ab y otrzym ać p ró b k ę w s t a n i e n ie n a r u szonym.
Duże p r ó b k i , p o b ie ra n e z wyrównywanej d r o g i , muszą b y ć dobywane z p o p rz e c z nego rowu wykonanego od o s i do k ra w ęd z i d r o g i . Rów p o w in ie n b y ć 6" g łę b o k o ś c i i o s z e r o k o ś c i ł o p a t y u ż y t e j do k o p a n ia . N a leż y uw ażać, b y b o k i rowu b y ły p i o nowe. C a ły w ydobyty z rowu m a t e r i a ł m usi b y ć d o k ła d n ie w ym ieszany, poczem po
b i e r a s i ę typową 125- i o fu n to w ą p ró b k ę .
§ 8. - P r z e b ie g b a d a n ia .
A. - ANALIZA MECHANICZNA
1 . P rz e d m io t: O k re ś le n ie u z i e m i e n i a lu b p ro c e n to w e j z a w a rto ś c i c z ą s t e k ró żn y ch wymiarów w p ró b c e g r u n tu .
2 . P rz y r z ą d y : Z noanalizow ane s i t a U .S.
Waga o p o tró jn y m ra m ie n iu P ie c '
Od 200 do 500 g r . , wysuszona- do s t a ł e g o c i ę ż a r u p r z y te m p e ra tu rz e n i e p r z e k r a c z a j ą c e j 110?nC./230?iF./
a . Zważyć p ró b k ę
b . Uporządkować - s i t a lu b s i a t k i w s e r i ę z n a jrz a d sz y m s ite m n a - w ie rz c h u ipokryw ą od d o łu . U m ieśsió p ró b k ę n a górnym s i c i e , z a ło ż y ć pokrywę i ro z p o c z ą ć czynność p r z e s ie w a n i a . Wykonuje
■ s i ę t o p r z e z poziom o-obrotow y r u c h i p o tr z ą s a n ie , od c z a s u do c z a s u . P r z y p r z e c h o d z e n iu c z ą s t e k p r z e z s i t o n i e - n a l e ż y p o magać p a lc a m i / Uwaga ; N ie k tó r e s i t a mogą b yć dodane lu b po m i n i ę t e w m ia rę p o tr z e b y lu b ż ą d a n i a .' Poniew aż s i t o No. 200 j e s t d e l i k a t n e i ła tw o może b y ć u szk o d z o n e , zw ykle o c h ra n ia
s i ę j e p r z e z u m ie s z c z e n ie na n i m s i t a rz a d s z e g o , n a p rz y k ła d No. 2f0 lu b No. 6o / .
3 » Próbka :
4 . M etoda:
z sy p a n ie z a w a rto ś c i każdego s i t a na t a l e r z y k w a g i. G ęstsze s i t a n a le ż y p r z e c h y l i ć n ad kaw ałkiem p a p ie r u i o c z y ś c ić s z c z o te c z k ę . U su n ię ty m a t e r i a ł p o w in ie n h y ć w łączony do ważonego m a t e r i a ł u , p o z o s ta łe g o na s i c i e p r z y p rz e s ie w a n iu .
550 g r . 500 g r .
¡Rodzaj
¡ s i t a
!
P o z o s ta ło ś ć na s i c i e _ j Sumaryczny °/o m a t e r i a ł u p r z e r . •.
chodzącego p r z e z s i t o C ię ż a r . /
/ g r / p o z o s t a ł o ś c i
^ % p o z o s t a ł o ś c i
; 1" 15 ! 3 i 3 97
3 /4 " 65 13 16 84
w - 90 j 18 34 66
N r. 4 65 ! 13 ! 47 53
N r. 1.0 85 i 17 64 36
N r .40 100 I 20 84 16
N r.100 45 1 9 93 . 7
N r .200 15 { 3 96 4
Pokrywa 20 | 4 100 -
Razem 500 g r . lO C /
Wyniki te g o b a d a n ia s ą nanoszone na p ó łlo g a ry tm ic z n y p a p i e r ja k wska
zano na r y s . 2. P r o c e n t m a t e r i a ł u p rze ch o d z ąc e g o p rz e z każde s i t o j e s t n a n o szo n y na w y k re s ie odpow iednio do wymiarów s i t . W a rto śc i " / p r z e c h o d z e n i a "
d la p o ś r e d n ic h wymiarów s i t mogą h y ć o k r e ś lo n e w p r z y b l i ż e n i u p rz e z i n t e r p e l a c j ę .
5» Wynik b a d a n ia ;
C ię ż a r n a c z y n i a . i p ró b k i C ię ż a r n a c z y n i a .
C ię ż a r p ró b k i . .
"C :
4
6 . Celowość b a d a n ia .
- 13 -
A n a liz a p rz e s ie w u dopomaga w k l a s y f i k a c j i g ru n tó w , o k r e ś l a n iu i l o ś c i c z y s te k d rob n y ch i b a d a n iu u z i e m i e n i a , k tó r e - w z e s ta w ie n iu z.d an y m i t a b l i cy I - j e s t pomocne p rz y o c e n ia n iu w ła s n o ś c i fiz y c z n y c h g r u n tu .
Dogodna k l a s y f i k a c j a może b y ć p o d a n a , j a k n a s t ę p u je : 2 w i r ... p o z o s ta je na s i c i e N r. 10 Gruby p i a s e k . . . " " " N r. ID
P i a s e k " " " Nr.lOO
P ia s e k d ro b n y 11 " " N r. 200 i ł i g l i n a . . . .przechodzę, p rz e z s i t o N r. 200
G runty z aw ie ra j ę duży p r o c e n t g l i n y i i ł u . W o g ó le p rzek o n an o s i ę , że g ru n ty z a w ie r a ją c e m n ie j w ię c e j o k o ło 3D/ó g lin y i i ł u s ę n ie p o ż ą d a n e , w óyczas gdy g ru n ty z a w ie ra ją c e m n ie j n i ż 30%> t y c h ’m a te ria łó w stanow ię, d o b re p o d ło ż a . W każdym będ ź r a z i e , sama a n a l i z a m echaniczna j e s t n ie d o sta te c z n y m k ry te riu m d l a oceny ja k o ś c i gruntów p o d ło ż a .
N a le ż y te u z i a m i e n i e j e s t k o n ie cz n e d l a w y p e łn ie n ia p r ó ż n i . J e ż e l i , n a p r z y k ła d , w m ie s z a n in ie z a c h o d z i b r a k c z ę s te k d ro b n y c h , p r z e s t r z e n i e pom ię
dzy w iększym i częstłcam i b y ły b y n ie w y p e łn io n e itw b rz y ły b y - duży p r o c e n t p r ó ż n i . P r ó ż n ie t e w y p e łn ian e s ę b ę d ę c ę w n ad m iarze wodę, przyczem g ru b sz e c z ę s t k i h ę z d o ln e do p r z e s u n ię ć pod o b c ię ż e n ie m . W r e z u l t a c i e p o d ło ż e l u b w arstw a p o d k ła du j e s t tru d n a -d o u b i c i a i m n ie j s t a ł a , a n i ż e l i g ru n t n a le ż y c ie u z ia m i o n y . Warstwa p o d ło ż a powinna odpow iadać jednemu z wym ogów ,staw ianych u z i e m i e n i u a podanych w t a b l i c y I I . O g ó ln ie , g ru n ty p o d ło ż a mogę p o s ia d a ć o w ie le s z e r s z e g ra n ic e u z i e m i e n i a .
TABLICA I I . - Wymogi , s ta w ia n e u z i a m i e n i u s ta b iliz o w a n y c h w arstw p o d k ła d u .
R odzaj s i t i
°% wagowy m a t e r i a ł u p rz e ch o d z ęc e
' A i... ł 'B
go p r z e z s i t o
" ...ć f •' 2"
3/A"
N r. A N r.10 N r. AO N r .200
100 1
70 - 100 I 100
5 5 - 8 5 i 10 - 100
ID - 70 A0 - 80
25 - A5+ 1 25 - 50+
5 - 2 5 j 8 - 2 5
100 80 - 100 35 - 70+
10 - 30 i
+ Część p rz e c h o d z ę c a p r z e z s i t o N r. A0 powinna p o s ia d a ć g r a n ic ę p ły n n o ś c i n i e w ię c e j ja k 25 o ra z w sk aźn ik p l a s t y c z n o ś c i n i e w ię c e j j a k 6 / p a t r z b ad a
n i a CJE. /
J e ż e l i p ró b k a p o s ia d a t a k i s to s u n e k drobn,ego m a t e r i a ł u , że p r z e s ie w a n ie n a s u c h o -b ę d z ie n ie d o k ła d n e , koniecznym j e s t u p rz e d n ie p łó k a n ie p r ó b k i . B os-
tę p u je s i ę wówczas w spobób n a s tę p u ję c y
a . Wysuszyć p ró b k ę i o k r e ś l i ć c i ę ż a r n a sucho
b . U m ieścić s i t o N r.1 0 n a s i c i e N r. 2 0 0 , zaś samę p ró b k ę n a s i c i e Nr*-10. Wlać wodę do górnego s i t a i p o tr z ę s a ó e n e r g ic z n ie s i tem z b i e r a j ę o s c i e k a j ę c ę wodę do p a t e l n i , u m ie sz c z o n e j pod s i ta m i.
P ro c e s t e n k o n ty n u u je a i ę , oaż woda odchodząca z s i t b ę d z ie c z y - i s t a .
c . Wysuszyć p rzep łó k an ę. p ró b k ę i o k r e ś l i ć j e j c i ę ż a r . Wówczas : C ię ż a r r.iat. p rzech o d ząceg o p r z e z s i t o N r .,200 = poczętkoY/y c i ę ż a r n a sucho - c i ę ż a r na sucho po p r z e p łó k a n iu .
o ra z :
% m a t. p r z ę c h , p r z e z s i t o N r .200 =
- c i ę ż a r m at, p rz e c h . p rz e z s i t o N r .200 x i qo
początkow y c i ę ż a r na sucho
d . P r z e s i a ć p łó k a n ą p ró b k ę p r z e z r e s z t ę s i t , ja k w p o stęp o w a n iu początkowymi. Suma w s z y s tk ic h c ię ż a ró w , w ła c z a ja c c i ę ż a r m ate
r i a ł u p rz e ch o d z ąc e g o p r z e z s i t o N r. 200 powinna s i ę równać po czątkowemu c ię ż a r o w i na su c h o .
B. - ZAWARTOŚĆ WILGOCI 1. P rzed m io t
2. '' P rz y rz ą d y
O k re ś le n ie z a w r to ś c i w ilg o c i w p ró b c e g r u n tu .
Z aw arto ść 'w ilg o c i w yraża s i ę w % c i ę ż a r u p r ó b k i n a sucho
’Waga P ie c
P a t e l n i a do s u s z e n ia 3 . P ró b k a: Około 50 gr*
4 . Metoda
1 .
a . Zważyć p ró b k ę
b . U m ieścić w p i e c u i w ysuszyć pró b k ę do s t a ł e g o c i ę ż a r u p r z y te m p e ra tu rz e n i e p r z e k r a c z a j ę c e j 110° C. /230° P . /
c . Zważyć p ró b k ę na su ch o Wynik b a d a n ia :
C ię ż a r p r ó b k i n a mokro Cm ... . . . 50 g r . C ię ż a r p r ó b k i n a sucho C3 ... 45 g r .
% z a w a rto ś c i T /ilg o c i p - Om - Qs x 10Q d 50 g r . - 45 g r . y
Cs 45 g r .
6. Celowość b a d a n ia
Z aw arto ść w ilg o c i w n a tu r a ln y c h i u b ity c h p o d ło ż a c h , u b ity c h n a
sy p ach i m a t e r i a ł a c h w arstw y p o d k ła d u w inna b y ć o k re ś lo n a p r z y p ro je k to w a n iu n a w ie r z c h n i i d l a k o n t r o l i u b i j a n i a p o d czas budowy.
O k r e ś le n ia z a w a r to ś c i w i l g o c i s ę p o tr z e b n e p r z y b a d a n ia c h g r a n ic y p ł y n n o ś c i , g r a n ic y p l a s t y c z n o ś c i , s t o p n i a u b i c i a , s to s u n k u wy>- j tr z y m a ło ś c i i g ę s t o ś c i p ró b e k g r u n tu .
C. - GRANICA PŁYNNOŚCI / G P / P rz e d m io t { O k re ś le n ie g r a n ic y p ły n n o ś c i p r ó b k i g r u n tu .
G ran ica p ły n n o ś c i j e s t o k r e ś l a n a , ja k o zav rarto ść w ilg o c i,w y ra ż o n a w % wagowym suchego g r u n t u , p r z y którym to % g r u n t ju ż ro z p o c zy na ro zp ły w ać s i ę p r z y le k k im w s t r z ę s n i ę c i u .
2» P rz y rz ę d y * P rz y rz ą d o k r e ś l a j ą c y g r a n ic ę p ły n n o ś c i . N a rzę d z ie do żło b k o w an ia.
S i t o No. 1+0
P rz y rz ą d y do b a d a n ia z a w a rto ś c i w i l g o c i .
3» ■ Próbka : 30 g r . m a t e r i a ł u .przechodzącego p rz e z s i t o N r. 4-0.
- 15 -
A. Metoda
a . Zm ieszać p ró b k ę z wodę. celem u z y sk a n ia g ę s te g o c i a s t a i um ieś
c i ć w m isc e p r z y rz ą d u o k r e ś la ją c e g o g r a n ic ę p ły n n o ś c i .
b . '/ykonać row ek w p ró b c e w zdłuż ś r e d n ic y m is k i za pornocę n a r z ę d z ia ż ło b k u ją c e g o . Rowek p o w in ie n p rz e c h o d z ić p r z e z ś r o d e k zaw ia sy m is k i w zdłuż ś r e d n i c y . P r z y - p r z e c in a n i u rowka n a r z ę d z ie powinno by ć utrzym ywane w p o z y c j i p r o s t o p a d ł e j do p o w ie rz c h n i m is k i.
N a rz ę d z ie to powinno u su n ęć m a t e r i a ł p ró b k i n a d łu g o ś c i ok o ło l 1/? .", j e ż e l i m iska j e s t n a le ż y c ie n a p e łn io n a . W g lin a c h w y ia ź - ny rowek może b y ć zwykle wykonany p rz e z je d e n ru c h n a r z ę d z i a . W g ru n ta c h i l a s t y c h je d n a k może b y ć k o n ie c z n e p r z e c i ę c i e rowka p r z y pomocy k i l k u ruchów n a r z ę d z ia lu b s z p a c h l i, używ ajęc n a r z ę d z ia ż ło b k u jąceg o - do sj^raw dzenia wymiarów,
c . O bracać ko rb k ę p rz y rz ą d u z szy b k o śc ią, o k o ło 2 obrotów na sek u n d ę . O k r e ś lić l i c z b ę skoków p o trz e b n y c h do z w a rc ia s i ę dna ro w k a /ry s . 3 / na d łu g o ś c i oko ło ^-¡2". / Wysokość skoku m is k i pov/inna w y n o sić 1 cm. , v/ przeciw nym wypadku w y n ik i b ę d ę b łęd n e,- % s o k o ść -skoku - powinna b y ć okresowo s p r a w d z a n a ./ -
p r z e d badaniem po b a d a n iu
Rys i 3 .
d . O k r e ś l ić z a w a rto ś ć w il g o c i w p ró b c e ja k o p is a n o w odnośnym b a d a n i u pod "B".
e . P ow tórzyć pow yższe p o stęp o w a n ie d l a ró ż n y c h z a w a r to ś c i w ilg o c i ponad i p o n iż e j g r a n ic y p ły n n o ś c i / 23 skoków /.
3» N ynik b a d an ie
P r ó b k a
. A B C
Z aw arto ść w ilg o c i 3 4 .8 33 -3 3 5 .7
I l o ś ć skoków 33 23 AL
S po rząd za s i ę w ykres wslrazując^r s to s u n e k pom iędzy z a w a rto ś c ią w i l g o c i a wymaganą i l o ś c i ą skoków. /R y s . 4/ .
• Rys • 4*
G ran ica p ły n n o ś c i /GS*/ = 3 3 . 6 / 6 . Celowość b a d a n ia :
G ra n ic a p ł y n n o ś c i , ł ą c z n i e z g ra n ic ę , p l a s t y c z n o ś c i , p o s ia d a duże z n a c z e n ie p rz y n a le ż y ty m ro zp o zn aw an iu i k la s y f ik o w a n iu drobno
z i a r n i s t y c h g ru n tó w . Ma:cimum dozw o lo n ej g r a n ic y p ły n n o ś c i j e s t z m ie n n e ,z a le ż n ie od r o d z a ju wykonywanej ro b o ty . N ąp rzy k ład d la n a sypów do 1 0 'w y so k o śc i i p r z y p ł a s k i c h fundam entach g r a n ic a p ły n n o ś c i r ii e p r z e k r a c z a ją e a 65 j e s t dozw olona. Dla nasypów ponad 1 0 “' w y so k o ści lu b p rz y stro m o poch y lo n y ch fund am en tach g r a n ic a p ły n n o ś
c i n i e pow inna p r z e k r a c z a ć 5 0.
D .- (SANICA PLASTYCZNOŚCI /GRl/
1 . P rze d m io t : O k r e ś le n ie g r a n ic y p l a s t y c z n o ś c i p r ó b k i g r u n tu .
G ran ica p l a s t y c z n o ś c i j e s t o k r e ś la n a ja k o n a j n i ż s z a z a w a rto ść w ilg o c i / w yrażona w c/o c i ę ż a r u n a s u c h o / , p r z y k t ó r e j m a t e r i a ł może być wałkowany w w a łe c z k i o ś r e d n i c y VS" b e z k r u s z e n ia s i ę .
2. P rz y rz ą d y : S j t o N r. 40
P r z y r z ą d y do b a d a n ia z a w a r to ś c i w i l g o c i .
3» Próbka ; Około 15 g r . m a t e r i a ł u p rz e ch o d z ąc e g o p r z e z s i t o N r. 40.
4 . Metoda :
a . Z am ieszać p ró b k ę z wodą celem o trz y m a n ia p l a s t y c z n e j masy i p o b r a ć j e j c z ę ś ć o wym. o k o ło V2" s z e ś ć .
b . Nałkować p o b ran y c z ę ś ć n a p ł a s k i e j n i e a b s o r b u ję c e j powierzchny, ja k n a p rz y k ła d l u s t r z a n e s z k ł o , za pomocę d ł o n i , w ykonując wa*.
łe c z e k około ^/8" ś r e d n ic y .
c . J e ż e l i k r u s z e n ie s i ę n i e n a s t ę p u j e p r z y t e j z a w a rto ś c i w ilg o c i n a le ż y z g n ie ś ć p ró b k ę , wym ieszać i wywałkować ja k p rz e d te m . P o stęp o w an ie to p o w ta rz a s i ę d o p ó ty , a ż z a w a rto ś ć wody b ę d z ie
zredukowana do g r a n ic y p l a s t y c z n o ś c i , k tó r a j e s t o s i ą g n i ę t a , gdy n a s tę p u je k r u s z e n ie s i ę p ró b k i po j e j wywałkowaniu /R y s .5 i 6/
- 17 -
M I I ...1 I _L
? ■ - )
R ys. 5
W ałeczek p r ó b k i ponad g ra n ic ę, p l a s t y c z n o ś c i .
R y s. 6
K ru sze n ie s i ę p r ó b k i p o n iż e j g r a n ic y p l a s t y c z n o ś c i .
d . O k r e ś lić z a w a rto ść w ilg o c i ja k o p is a n o w odnośnym b a d a n iu pod
" 3 " , p r z y g r a n ic y p l a s t y c z n o ś c i . 5 . 'Wynik b a d a n ia :
G ran ica p l a s t y c z n o ś c i / G P l/ - /z a w a r to ś ć w i l g o c i / - 2Q.jfo.
6 . Cel pyto ś ć b a d a n ia ;
G ran ica p l a s t y c z n o ś c i j e s t to z a w a rto ś ć w i l g o c i , p r z y k t ó r e j gru n t y s p o i s t e p rz e c h o d z ę ze s t a n u p ó ł s t a ł e g o do p la s ty c z n e g o . Zatem , j e ż e l i n a t u r a l n a z a w a rto ś ć w ilg o c i g r u n tu j e s t m n ie js z a od g ra n ic y p l a s t y c z n o ś c i , g r u n t p o s ia d a stosunkow o wysokę s t a ł o ś ć . N ie k tó re
g ru n ty n i e mogę by ć wałkowane w w a łe c z k i p rz y ż a l n e j z a w a r to ś c i w i l g o c i. G runty t a k i e n i e m aję g r a n ic y p l a s t y c z n o ś c i , o k r e ś lo n e j powy
ż e j . Vf w yniku b a d a n ia p o d a je s i ę : "G runt n i e e l a s t y c z n y 1'/ N P l/.
E . - NSK&ŻNIK PLASTYCZNOŚCI / J Pl/ .
W skaźnik p l a s t y c z n o ś c i . j e s t o k re ś lo n y ja k o r ó ż n ic a pom iędzy g r a n ic ę w|i
i
p ły n n o ś c i a g r a n ic ę p l a s t y c z n o ś c i . G runt s p o i s t y , z n is k im w skaźnikiem p l a s ty c z n o ś c i p o s ia d a w ię k sz ą s t a ł o ś ć a n i ż e l i g r u n t o ?/ysokim w sk aźn ik u p l a s t y c z n o ś c i. G runty n i e p la s ty c z n e / N P l/, ja k p i a s e k , k tó r y n i e p o s ia d a g r a n ic y p l a s t y c z n o ś c i , ma w sk a ź n ik p l a s t y c z n o ś c i 0 .
W skaźnik p l a s t y c z n o ś c i w ię k sz y j a k 6 j e s t n ie b e z p ie c z n y d la w arstw po
d k ła d u . Wysoka p la s ty c z n o ś ć 'w skazuje na wysokę z a w a rto ść g l i n y w g r u n c ie . G runty t a k i e s ę niepew ne i w m ia rę m o żn eści pow inny b y ć u n ik a n e .
Dane p ró b k i :
G ran ica p ły n n o ś c i / Gł?/ - / z b a d a n ia 0 / ~ ... . . ■ 33 • 6 / G ran ica p l a s t y c z n o ś c i / G P l / - / z b a d a n ia D / = ... . ... - 2 8 .7 ^ W skaźnik p la s t y c z n o ś c i m b-9%
F . - UBICIE I l/ILGOĆ OPTYMALNA.
1 . P rze d m io t : O k re ś le n ie jednostkow ego c ię ż a r u p ró b k i g r u n tu p r z y u stalo n y m . s p o s o b ie u b i c i a .
G ę sto ść do k t ó r e j g r u n t może b y ć u b i t y p r z y danym w y s iłk u u b ija « "■
n i a z a le ż y od z a w a r to ś c i w i l g o c i . Z aw artość w i l g o c i , p rz y k t ó r e j u z y sk u je s i ę n a jw ięłcszę g ę s t o ś ć ,p r z y danym w y s iłk u u b i j a n i a , nazywa s i ę w ilg o c ią o p ty m aln ą /"o p tim u m m o i s t u r e " / . W ilgoć optym alna zmniejj.
s z ę - Si ę ze w zrostem u b i j a n i a . 2 . P rz y rz ą d y :
C y lin d e r do u b i j a n i a V30 s t . s z e ś ć . , z k o łn ie rz e m . U bijało w agi 10 fu n tó w z p ro w a d n ic ę.
S i t o VV’
P ły tk a o rów nej k ra w ę d z i.
P r z y rz ą d y do b a d a n ia z a w a r to ś c i w i l g o c i . Waga o n o ś n o ś c i 30 fu n tó w .
3« Próbka : Około 6 fu n tó w w ysuszona na p o w ie tr z u , z m a t e r i a ł u p rzech o d ząceg o p r z e z s i t o -/l+".
4« Metoda :
a . Zważyć c y l i n d e r do u b i j a n i a z dołączonym ta le r z e m podstaw y / b e z k o ł n i e r z a / z d o k ła d n o ś c ią do 0.05 fu n tó w .
b . Z m ieszać p ró b k ę z wodą celem u z y s k a n ia w i lg o t n e j m ie s z a n in y . N ale
ży uw ażać/ by n i e dodano za dużo wody.
c . N a p e łn ić c y l i n d e r / z dołączonym k o łn ie r z e m / 5 równymi w arstw am i, u b i j a j ą c k ażd ą w a rstw ę za pomocą 25 u&erzea u b i j a k a . Wysokość skoku powinna w y n o sić 1 8" ponad u b ija n a w a rstw ą , p rz y c że m . u d e rz e n ia , jo w i-, nny być ro z ło ż o n e na c a łą p o w ie rz c h n ię .
d . Uważnie z d ią ć k o ł n i e r z i wyrównać w ie rz c h p r ó b k i za pomocą p ł y t k i o ró w n ej k ra w ę d z i.
e . O k r e ś l ić c i ę ż a r na mokro c a ł e j u b i t e j p r ó b k i C^, a n a s tę p n ie c i ę ż a r jed n o stk o w y na mokro Jjn w f u n ta c h / s t . s z e ś ć 4
Jra - C ię ż a r na mokro _ o
Ob j ę t o ś c c y l i n d r a “ — - 30 Cm
a zatem c i ę ż a r jed n o stk o w y j e s t 30 r a z y w ię k sz y od c i ę ż a r u z a w a rto ś c i c y l i n d r a o p o je m n o śc i l / 3 0 ś t . s z e ś ć .
