Universa Theologia Uno Verbo commendata, Subjunctis de ineffabili Incarnationis Mysterio Quaestionibus, Quam Sub Gratiosissimis Auspicijs Magnae Vocis, Summi Verbi praenuntiae Divi Praecursoris Domini Nostri Jesu Christi S. Joannis Baptistae, Ecclesiae Ca

*

J

/

L .¿¡ր՝

tr I i .

■ x ç

UNIVERSA THEOLOGIA

Uno VERBO commendata, Subjunćłis de ineffabili Incar-

nationis Myfteno Quæftionibusx QUAM

Sub Gratiofiffimis Ãujpiçijs Magnat VO Gl 8, Summi VERBI prænuntiæ DI VI PRÆ CURS ORI S

DOMINI NOȘTRI

JESU CHRISTI

S. JOANNIS

BAPTISTÆ, EcclefiæCathedralis

Wratislavienfis ad Sanćtum JOANNEM

Sacratijfimi Tutelaris*

In Alma,

Cæiàrea , Regia , ас

Epiícopali Univerfitate Olomuceníi

SOCJETATISJESU, SUB RECTORATU

ADMODUM REVERENDI, ас EXIMI]

PATRÍŠ

P. JOANNIS

SEIDEL, è Societate JESU,

SS. Theologiæ Doćtoris, Aca­

demici Ejufdem Socictatis JESU College

ас

Univerfitatis

,

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy Biblioteka Główna

PRÆSIDE

REVERENDO, ас EXIMIO PATRE

B BERNARDO RASCHDORFF, è Societate JESU, SS. Theolog.

Doctore, Ejufdemque in eadem Uni- Verileare Profe (Гоге Regio, Publico, ас Ordi­

nario, ncc non Faculratis Theologie®

SENIOR E,

Pro Suprema Doétoratûs Theologie!

Laurea

Publicè țropugnandam fiifcepit Reverendus, DoétiíT: ac Præccllens

DOMIŃUS

JOANNES FRANCISCOS SCHUMANN,

Sile fins Patfchkovieniis, AA. LL. &

Philofophi® Magifter, SS. Theologiæ Васса֊

îaureus formatas, Auguftiffimi Imperatoris Ferdinand!

ÍL Alumnus , & Presbyter Ecclefiafticus , ex Convida Ołomucenfi, ihpremæ in Theologix

Lauret Candidatas.

Anno M. DCC. XXVI. Menfe Aurțiiflo Die Haris ante > <ճ" paß meridiem confue ti s,

сам LICENTIA ORDINARII.

OLOMUCIJ Imprefiunię

V& *? Հ

ț PRÆFAT10 DEDICATORIA

S. J O A N N I

BAPT1STÆ confiérala.

Heologia ex nominisno- tationc, atque pro muneris fui obligatione, de DEO lo­

quitur , & unà TheologO >

ampliffimus differcndi apc- ritur campus, & quà late patet Angélicos, & humá­

nus Orbis Theologicis objicitur labijs, quo­

rum poteftati difeurrendi Univerfa, quæ DEO fubduntur .fubjcćła effeccnfentur; nunquam lingua? Theologicæ indiciturSilentium, & qui Silentiarius jam Theologus non eft; ampliffi.

mam banc in publico loquendi licenciám ab <

Eximia Facultate naiłus, multa Solicitudine de VOCE, & VERBO attineor, quo Theolo.

gicæ Difceptationis difeurfus robur fumat,

& capiat firmamentum , verùm qualis pro­

digi ofa Hæc VOX, quæ vel UNICA rotum ro­

botet, & confirmer de Divinis Sermonen) ? Ւ ГОХ *

W О

FOX hæc non eft alia, quàm quæ DPI prae- nunciavit VERBUM, tam Spećłabili facundia, ut & videretiir, & audiretur, & per hane FOCEM per'čiperetur VERBUM, & íntellige- retur DEUS\ VOX hæc ; dum vei uhum lo­

quitur VERBUM, jam univerià Theologiæ pandit Arcana ,& ad Divinæ Mentis Profa- piam, ad VERBI Genealógiám lheologo præparat viam, & parat adytum, tutéqne de fummis locuturo gratiofis adeft præfidijs, quia, dom VOX hæc præcedit FERRUM, nun- quam lingua fapientem præcurret mentem;

fed quæ tandem hæc FOXeft? de hac VOCE dum quæro, de Magno Magni Nomine ago, ab Ipfa Divina Mente conceptual, & gratia formátum, Angelico articulatum, & nuncia­

tura lablô •• Vot abis Nomen Ejus Joannem, Ժ՞

érit Magnus coram Domino (Luc. i. V. 13. & r$ ) Magnum hoc Nomen totum VOCALE eft, &

adhuedum Infans, jam exultatione loquitur,

& VOX fada JOANNES , VERBUM Carofa- ćłum ßlutarefuum refalutat, poftquatn Vir­

go Mater fterilem fecundatam falutâfiet ; nullius literæ adminiculó, ñeque fyllabicô Nomen hoc indiget augmentó, quando Ip- fum Divinum VERRUM lfthanc VOCEM com- mendat; totum tarnen etiam CONSONANS eft, & ad Literám Divino confentiens FERRO, ñeque unquam ofFendit in VERRO., Super A- poftolicos Divini VERBI Præcone&difpertitae epparucrunt linguae, & repleti funt Spiritu

Sanćto

'I

•Ж О ХЯ-

Sando; fupcr Divini VERKI Præcurfbrem, 8e Comitem Ipfum Divinum VERBUM non ap*

păruit , fed fačlum eft} fitter Joannem ("Luc.

3- V; 2> )A non iolùm in deferto, fed jam ia utero Spiritus Sanćti gratia eft repletos; ami­

ca mutua prioritate jam f ERBU Aí fuis gratijs provenir, & præcucurrit VOCEM, jam VOX fuis obfequijs præcelïït VERBUM ; VQXhumi- H ta te cam VERBI certat Majeßate-, deprima fe VOX, ot exalter VERBUM, & Majeßas f .per omnia elevat humilitatem VOCIS ; non aftuta, fed argute felix Joannis eft argumen- tatio: VOX le in per Minor, VERBUM fémper propoíitio Major, gratijs formata optima conclufio fequitur pro Joanne. VOX in hu- militate loquitur elogia pro VERBOí veniet autem fortior me, cujus- non fum dignits fölverte corrigiam calceamentor um Ejus. ( Luc, 3. v. 16. >

Щит oportet er feere, me autem minus Հ Joan»

3. v. 30. ) & VERBUM in Majeñate præconia dicit VOCI-: non furrexit inter Natos Mulierum Major Joanne Raptija ( Matth, il. V» 11. ) tara potente conftfus VOCE, inagone SchoLfiico non deftituar verbo, ñeque finé VO CIS afpi*

ration« Theologie® diíceptationis ingloria muñere defungar» Sandi ®mo Joannc'o N0- mini и ni verlos íubmifiíBm® devotionis, &

dedicationis voto 1 heologicos confecro conatos, quando facratiffima hæc VOX fum-, ma totius eftTheologiæ; Ad Jordanie litro- ra*dum audit Baptifta, Ccejôapcrtô Myfte-

uuua

? -Ж о ж-

rîumTrinitatis evolvit(tuc. 3. v.21.) rotam 8t complediturMateriam Angelicam, quando Ipfum Divinum VERBUMJoannem compel.

lat Angeliim (Matth, u. v. 10.) Incarna»

tionis Myfterium » quod Prophet® remotis artigere iabijs, Joannes indigitavit, & juxta palpavit(Joan.i.v,36 )infideivenitteftimoni«

um, Ht omnes crederent per Ilium (Joan. 1. v.yj.

omnium virtutum, & Sacramentorum ape- füit fontem, in remiflüonem peccatorum tra- didit fcientiam, & dignos pœnitenti® fru, dus manifeftavit. GRATIA fíe propria Joan, m ÇÍt » ut amplios q uàm Natura fu érit Filias, & anteqaam natas,jam Pattern habue- rit Deum, & veré ex DEO natus ßt, Joanne®

iïâque facratiffimæ VOCI reverentiílinio firn inclino caput, & fíibmitto linguam, tan tis vív® VOCiS Oraculis animandam, tani enira porentis virtutis Joanneum Nomen eft, ut muta quoque reíolvat labia, quando pro- ntinciandum eft : Joannes, eß Nomen Ejus:

(Luc.i. v.6;Jatque nè folùm difertè, fed 8t circumfpedè loquar, etiam hæc VOX Ши- minatrix eft, ut teflímonium perhiberet de Lu- mine Լ foan.i. v.7. ) lllabere itáque facratifíi- n»a , 8< llluminatiflima ROXdevociffimi Clien­

t's labijs, quidquidedixero, tant® VOCIS cric Echototum in gloriam VOÇIS, & VERBI,

Devotijftmus Client

* P- Joan: Franc; Schumann.

PRÆFATIO Ad Lećtorem*

Emina , fi qua mentem fiii՛ ir e է, admiratione henevolum Lektorem , w/ in i/fo limine prient։ pagina Հ______ eliberat um cu pio ; Altera eß : Л/íy ßerium Incarnationis Majeßate fu mm um , hu.

militateprofundiffimum , G7' Valore amplißmum pauculis referri, & digniffimamprofufijfimis pra- conijs materiam aliquot pagellis angulari ; fi enim verba, qua tranfeunter Incarnata Sapien- iia protulit, & falla, que defmenter prafiitit ,am- pliorem Mundt ambitu exilant Bibliothecam,tan- ta enimfunt,quæ fi icribantur (fenfus eß Evan­

gélica Joannea penna ( c. a. v. 2$. ) per fingula, ՝ пес ipfum arbitrer munduru capere pofié eos, qui fcribendi funt, libros ; quantum nen Ipfum infubßantia VERBUMaternum, in tem­

pore Carofačlum, facundiam profufi fermonis requiret ? Sed hac ipld Myßerij Amplitudo pro bre- ъ it at e potens eß argumentum, quando fublimi- tas Sacramenti citra temeritatem, humanam eloquentiam non finit eße difertam ; hinc ճր forte Ipfum Divinum VERBUM diei non renuit ab-

brc-

breviatum ; atque fi unquam in magnis, in hoc !ubltmi certe Myfierio voluifie fat efi. Ne- que Divinum hoc VERBUM tarn intelleÜu.qudm affeliu , tam excelfa mente,quam bona volúntate Coli amat, perfonantibus Angelicis choris in Na­

tali Domini: Gloria in a hifiim is DEO, & in

֊ terra pax hominibus bona? voluntatis ( Luc, հ 21 ՜°» U- ) Ճ՞ Ipfum Divinum VERBUM bona vo­

luntatis minutapratulit, jaîiato magnißrepitus thefauro in Gazophylacium miffo ( Marc. u. v 41.

շ.ճր 3. ) Altera eß • de Univerfd Theologia pofitio•

tubus fol um qua/liones de Incarnations apponi, qua unica pars Theologia eil? fed pars hac tanta eß, ut pars I lingula enim in VERBO Incarnate pa­

radoxa funt՝) fitaqualis toti, & in uno VERBO tota Theologia referaturi fi enim materiam de DEO fpeEles, VERBU M Incarnatum totam Di.

' vinitatem compleßitur. Si Trmitatem atten­

dis , tota licet Incarnata non fit Trinitas, tota tarnen ad Incarnationem concurrit : Sic DEUS

՛ dilexit mundum, ut Filium fuum Unigenitun։

daret ( Joan. 3. V. 16. ) en DEUM Palrem ! 3c I V ERBUM Caro fadum eft (Joan. 1. v. 14. ) en DEUM Filium! Spiritus Sandus fuperveniec inte, & Virtus Altiflimi obumbrabit Tibi ( LUCt 11 ) en Spiritum Sanãum ! ճր Ipfum FEfiBUMIncarnatum materiam Trinitatis do- cuit՛. Ego,& Pater unum ibmus ( Joan. 10. v.30 ) alium Parachtum dabit vobis (joan. 14. v. t6. ) Paráclitos autem Spiritus Sandus (v.26 ) cùm autem venerir Paráclitos, quem Ego mittani vobisa Patte »Spiritum Veriratis ( Joan, ij-, v.

26. ) fed Ճ' Ipfa in tarne attendi poteß Trinitas.

• Maria

Maria JESUS Joièph: invicem ľatris fine Мл*

tre, Mater fine fatre Principium Fílij; Filius DEI, ճր Mariae ; Vicnriítsque Spirit«! SanfH^

Sponfur Virgíneas Jćfeph. Materia de Ange­

lis VEífBO Inc amato propria, & Minifierialis e/?;

bine ex Officio Arch - Angelus Intarriatiünem an՝

nunciat, Angelí Nativitatem predicant, Cbri/io in deferto min i frant, Angelus in agonia conform tat, & in Bpfurreciione Domini, Ժ" Afcenfione Trtinijlerialiter occapantur. Beatitudo» Virtus omnis í Meritum, Gratia, Juftitia, Sacramen­

ta j & quid quid Tbeologici difiursus refiduum eß<, in Chrißofundatur, Ժ՜ ճճ iodem vigorem famit >

robar ,&ornnenancifeitar incrementam ; atque í ta multa paucis iß hic compleSetur libellas , & plu- rima in uno VERBOproloqaeturi cui; ft labels

& Lefior benevole, b on нт verbum fave, multum^

que vale-.

I

»

f

I

>

»

I NDEX Q_U Æ S TIO N U M.

Quitßio I. In quo Concilio appartient major DEI be- ffigmtas : an dum flaturtper VERBUM creare) an qtíando conftítuit recreare mundurn? pa՞. ?»

Quafho II, An VERBUM eterni Patríš fuerit vocalius’, aum per ill ud faâa funt omnia , an quando VER- BUM-InfansCaro faAum eft ? pa£> о QuaJiiollI. An admira bilior DEI in Film hominis fit de*

mitlio,än hominisin DEÏ Filiumcxa’tatio ? p. ц.

Qutjito IV. An vox ilia caleftis Patris : Hie eft Filius meus dilcćtos ( Matth: 17. v. Հ. ) de Chrifto, in quantum Films DEI,anin quantum Filius eft Vir*

ginis, fit enunciara? pag# lSt QutJlin y. Quodnam creato intelleâui fitinetfabilius,

Trinitatis,an Incarnationis Myflerium ? pae. 10»

QutßioVl. Utrùm Angelí in cœli$,an Patresin lim- YOU. fudpiraverint Incamatm*

nem VERBI? л

'&utßioVll. An ampliùs boni Angelífamine, quàm*

mali inviderint hum.ino genen gratiam , & gloriam Incarnationis VERBI?

'Qtțeiiio VIH. An Ardi-Angeticum nuncium ad Virgi*

nem prævenerit , an fecuta fuerit VERBI Incarna*

֊ո n 4 4U* verba peratiafit? pag. 34, ֆՀԱէւհօ IX. Ex quibus capitibus congruum fuerit priùi annunciari Virgini, Ejúsque confenfum requin, quam VERBUM Incarna«? pag. 59.

Qujßio X. An Arch-Angelus Gabriel Incárnationem annuncians ante ilium á Maria difceíľum in Virginis Utero VERBUM Incärnatum ădoraverit? p. 45. r Qutjho XL Cui omnium primo faâa fit Incarnation։»

«velado ? pa_ 4?-

XU. CurCcelum Angelorum médiá quafi horí

altum renens filentium - Nato fubindc in carne

VERBO in fçftivas cruper։t voces? pag- 54,

Quaílio XIII. CurChrifii Nativitas, non item Incar- națio tot fit illuflrataffignis, & prodigijs ? p. jg.

QutRio XIV. Ubi DEUS abfcoiiditus admirabilior ; an duodennis in domo Jofeph ad annum ufque trigeít- mum delitefcens, an in Virgíneo utero novem

menfibus conclufus ? pag. 62.

QuaRio Х'Л An Bethlehem, ubi Chrifius natus , an Nazareth potiiis, ubi VERBUM Incarnatum, fit

Urbium Regina ? pag. 67.

Quœjlio XVI. An Incarnado VERBI fa ña fit de die, an de noñe, & quidem fi de die, utrùmhæc fit ilia diesquam fecit Dominus ? pag. 73.

Quajiio XVII. Cur Sanâus Joannes primo fui Evangelij capite loquensde Filio DEI,& Filio hominis, fe­

cundam SS.TrmitatisPerfonam potiùs voceťVER- BUM, quàm Filium, & hoc VERBUM potiùsenun- ciet, quod Caro, quàm homo fadum fit ? p. gi, Quajiio XVlll. Q¿ns fu um erga genus humánum profu- fiùs oftenderit amurem : An DEUS Pater per In.

carnationem donando Filium, an DEI FHius do­

nando fe Ipfum ? pag. 55.

Quaftio XIX. Quid in voris magis fuerit VERBO ; pa­

tine, & mori,an Incarnări? pag. ioo»

Quinto XX. Cur Incarnations opus ab Angelo potiùs SpiritulSanño,quám alijs attribuatur Perlons? p.106 jQuíRio XXI. Cur pr* Pâtre, & Spiritu Sanño DEI Filius Incarnatus fit t pag. Î13.

Quœjiio XXII. An, & quomodo ipfo Incarnations In- fiant! Chrillus promiifam ab Angelo fedem David

fit adeptas? ո. II).

Quaßto XXIII. Quænam Orbi conceptio fuerit prodi- giofior, an Joannis ex fierili, an Chrifti er; Virgme t p. 114.

QmJIío VXlV. An ante, an poft conceptionem VER­

BI manifeftior orbi fatia fir Marias Virginitas* 119«

Quafîio XXV. Cur VERBUM Incarnatum tam pauca in praeconium Virgine fii* Matris in íàcns Paginii referatur prolocutum fuilie ֊ 136«

't

THESES EX UNIVERSA THEOŁOGIA.

EX PRIMA PAREE D. EHOMÆ.

ï» T7Xiftentia DEI eft nota per fe quoad fe, JEL non autem quoad nos omneš. Po- leftdemonflrari quad á priori ex conce*

ptu Entis Optimi; Ejus exiftentia à ncmine rarionis compote din ignorări pored.

31. EífentiaDEl metaphÿfica conííftit in præ*

dicaro Entis Gmpliciterș phyfica quà DEÏ prout in finguîis Perfonis invenitur, con*

ftittiitur per fola prœdicata abfoluta, St perfećłiones fimpîiciter fimplices; inter quæ prædicatà non datur diftiaćłio, nisi ratio*

nisratiocinàntis.

HL Nequit DEUS per Ге vider։ oculô corpo- reô, ñeque à Cŕeato inteHedu naturaliteŕ ficut in fe eft,viderí poted. Hincadvi- dendum Eu m connaturaliter per lumen gloriæ elevatur.

IV. Effečtivus ramen influxus luminiș glóriáé per aüXilium puré extrinfccumfiippleri po- ted. Beads implicat comprehertderc DE­

LIM ; dante æquali lumine , etfi fit perfe- itior intelledus, fequitur æqualisvifio.

V. Beat! vident omnia , quæ funt formaliter in DEO. Species expreïfa intuitiva DEI ne­

cesario producitur à Beatis. Videtur ta*

men finé fpecie imprcífa.

A VI. Per

$ VI. Per feientiam (implicas intelligenti® DE­

US cognofeit omnia poffibilia diflmdè;

cteaturás poffibiles cognolcit inie ipfo, &

etiam immediate in fe ipfis. .

VII. DEUS per feientiam viiîonis videt ab ae­

terno omnia exiftenria , fient & omnia ab- 1

, &

, &

֊ fe ipfis.

VIII. Darur in DEO (cicntia media. Libera condiționată non cognofeit DEUS in De­

creto predefiniente, aut predeterminan, te,fed։n fe ipfo ,& infeipfis.

IX. DEUS ad gloriam ùt coronam prædefti- nat ante prævifa abfolutè merita, reprobat autem pofitivè poft abfolutè prævifa de­

merita .

X. SancliifimæTrinitatis Myfterium non po- v teil ratione puré naturali demonftrari. Re*

lationes էլս à talcs dicunt in DEO perfe- ćłionem iimplicem; diftinguuntur à na- •

.

XL VERBUM divinum procedit à Perlona |

Parris tanquam principio ùt quod, & qui*

dcm per intellećłionem notionalem tan­

quam principium proximum ùt quô; Spi­

ritus Sanćtus vero procedit à Pâtre, & Filio л ùt conftituentibus unum adæquatum fpi- ratorem; procedit autem ex folo amore notienali,& necelfario. Non diftinguere- tur realiter à Filio, fi non procederé: ab illo.

QUÆ- w

prxfumptrone, Pietate non temeritate comite fubfiilens adyta : introibo in po­

tential Domini ( Pfal: 70. v. յ 5. ) non . ...fcrutattirus incomprchenfibiliumDEIju- diciorum Majeßdtem : quit enim cognovitfinfwn Do*

mini ? aut quit Confiliartui ejus fuit ? ( ad Rom: m v. 34. ) fed DEI Creatoris, & Redemptoris invefliga- tnrns Renignitatem ; Divinitatis non actings in abdica ț fed divinarum Excellentiarum adibo manifefta : Inviß- Ъіііл enim Ip ft ut à creatura Mundi per ea qua քՀ-ia fUiit, intellefta conJ piciunt ur (ad Rom: i.v.10.) ampliffimim- que in mundo create, & recreato fe fe objicit Theatrum : hinc Creatorii, indè Reparatorii prodeunt iu Scénam opera, Conditorem fu u m, & Reftauratorem fingnia non pro Perlona joculariter ; at pro officio ferio com- mendaiura. Divina in zmulationem pro excellentia non col lidam attributa (facrilega enim hæc à propofito abfit diflenfio ) ñeque de Creatore, & Redemptore , quis eorum videatur efle Major ? temeraria: quæftionis étit irreverentia, fed latrevtica deVotio iitriúsque execífum Benignitatis adotabit. Si lubet attentam mentis aciem inftupendam Creatoris conjicere Potential omnia per VERBUM creantem : In principio erat VERBUM, om­

nia per ipfum fafta funt ( Joan: i.v. I. & 3. ) &ex ni- hiloin returnUniverfitateípeâabilia comparent entia:

■dum vocat ea, qua non funt, tanquam ea-, qua funt, Հ ad Rom: 4. v. 14. ) Verùm & ad Redemptoris than ma­

turgam non pigeât adverterc poteiłatem : VERBO cre-

A 2 ante

®( 3 )®

QUÆSTIO L ín (juo Concilio ap par aer it major D ei B en fi gnicas : an, ¿um ßatuit per VE Pf U M creare •

an, quando conf Huit recrearé Mundum.

divini Concilii Religions non

4

ante ex nihilo alîurgit Naturd , & VERBO recreante ip- fum deftruítur nihil um ; dum pcccatum tollitur : nam peccatum nihil eli, Ժ* nihil fiunt homines Cum peccant.

( Auguft: fu per Joan: ) imò pejus nihilé cit delitium, &

qui dem ex Theandric# Verita tis Oráculo de prævari- catore I¡carióte : Va autem homini illi ,per quem FiliuS hominis tradetur, նօոսրո erat ei, fi non ejjet natus homo Ule, ( Marc: 14. v.2ï. ) & ex nihilé erigitur Gratia. ♦»

VERBIcreantis multa virtute præftantes, &. eñucacia valentes agentium creatorum vires prxfentant poten- tiam, atque ad contingentiam fuam, & indigentiam re- Heftens in laudem Creatoris omnis confonat Natura:

Jpfe fecit nos ( Pial: 99. v. 3. ) VERBI recreant։s fupr»

naturæ vires fuperna virtute pollentia,& ad íiiblimia elevata plena myflerüs agenția ptotendunt cfficaciam,

& ad dignitatem fu# reparationis, & elevationis a tren­

dens umverfa conclamar Gratia : Ipfe refait nos. Per VERB BUM cretins in Divino Concilio dixit DEUS 5 &

faña funt extra DEum , qua: dixit VERBUM : Dixit DEUS fiat lux, ¿5* fait a eJi lux. ( Gen: I. v. j.) Per VERBUM recreant dixit DEUS, & ipfum VERBUM

Caro faftum eft ( Joan: i, v, 14. ) per VERBUM créant | homo ad imaginem, & iîmilitudinem DEI fädus eft«

( Gen: i. v. շ6. & г-f ) Per VERBUM recreans ipfe 1 DEUS in fimilitudinem hominumfacius, Թ habitu in- \ ventus 'ut homo ( ad Phib a. v. 7.) ut homo fieret DEus, Per VERBUM créant dixit DEus: quid eft, quod de- bui ultra facere ? Per VERBUM recreant dixit : quid eft, quod ultrâ potui facere ? quid enim ultra dabit, dum deditieipfum,utefletEmmanuel: nobifium DEus; &

fi tanta de dignitate Matris DEI bene loqui aufus eft Mellifiuus (inOpufc:c. ï,) majorem mundum poteft facere DEus, május calum, majorem Matrem, qudm Matrem DEI non poteft facere DEus. Quanta non au- debit de magnitudine Gratiæ profari, quando nobis da- tus, & natus eft DEUS ; atque itifiSĽUERBl creantis, 8c

reparan- ♦

І &( 5 )$

repar antis univerfa Potential admirați; & u triúsque fa- pientiam fufpiciamus ; ñeque multa opus indagine: ul- tro ingens aperitur liber omnium rerum compleâens originem, progreflum, & finem, in quo finé laflîtudine fatiscentis ingenii divinám fapientiam contemplemur;

ad librum hunc legendum, & intelligendum non eft, quod feientiarum adeamus Emporia, paflim exftat: tarn citra fui vilipenfionem vulgaris eft, 8c non modò aperto föle, vei ad Cleanthis lámpádéra , íèd & in tenebris le- giblis eft ; tam darus eJi; eidem letiltandó, & amufus ,

& cæcus eftidoncus, & folúm mente magis, quàm ocu- lis captus, arcetur : tam captufaciliseft. Argumentum libri eft eorum omnium , qua: vel oculis jucunda, vel grata auribus,ca?terisve amœnafenfibus, & aniniis fuere:

tam admirabilis eJi, Si titulum libri reléire aves ? Hi- Jiaria univerfalis inícribitur; fi annum editionis inda­

gas , quô hic ingenii partus primam aípexerit Incem ? edicus eft paulo ante omnem lucera, & fi librum fpeties in Corpore priusquam tempus ellet: tara antiquus eft.

Si tamen fingula penfites capita, quorumdam natales vix proxime lapfi diei exæquant ætatem : tam firnu! no.

vus eft. Autborem fi requins ? hunc ipium opus loqui­

tur: Potentiffimam fcilicet fapientiam DEh haę ( lo­

quitur ßafilius bom: ц. in hexani ) univerfa. mundi moles perinde eJi, ac liber literis exaratus , paldm conte- Jians, ас depradicans Gloriam DEI, llliüsque AuguftiJfi- mam Majeftatem enuncians tibi intelleclui Creature, Eundem librum attenta pupilla infpexit Rupertus ( 1.1<

c. z 5.in Gen: ) dumhæc profatur : Șic enimfingula, peni verba pofta Junt,ut prop's fub oculis le gentium DEUM de.

fignav érint operarium diligent cm, 6* Jolicitum. Non uni ergo eterni Patriarch# Antonio admirabilis hæc Univerfitatis compages dj fin nanti ura concordia, & diß֊

cordantium confonantiâ Divin# fapientiæ ampliffimum eft promptuarium; fed omni qui non dixit infipiens in tarde fut non eji ZJ£VS,(Pfâl:ij. v. I.) refertiftima bib-

A 3 lio-

liotheca,quæ tota unus liber eft,, prima vice in lucern editus, quando in principio creavit D Eu s cœlum,&՜ ter­

ram (Gen: ь v. i. ) &in eo VERBUMcreans fuaopera confignavit. Editio akera longé locupletior, & pluri- mis aufta eß; licet u nicum tantum adj e ňu m fueritKER- KUM, in hoc libro theíauros fuos Divina fapientia per VERBUM recreant compegit, Liber hic opus grande ejU (՝I. Parte. 20. v. ï.) in quo Natura elevata, Gratia fun- « data, & Divinitatis impreflus eft chara iter; Divinorutn

Myfteriorum eft compendium , & charifmatum Spiritus Șandi eft apparatus; in hoc Caput Angelorum, & ho- minum cootinetur, & utloquar apertiùs, liber hie irt mente Parris, & utero Matris conceptus, & in charta Virginea compofitus, nam Virgo Maria попит norii tejiamenti volumen efl,. ( S. Produs Orar, 6. ) eft liber generationis J ESH ChrifliJ Math: i. v. 1. ) non jam in typo, & figura Divins Sapientiæ veftigiumreferens ; fed in veritatis plenitudine, & coniummatione ipfam divi՝

jiam fapientiam compleftcns ; & in potent:ITima hac fa­

pientia , & fapientiflima potentia, & VERBI créant J &

recrearais elucct benignitas ; ñeque enim Illud avaro, confilio univerfa fundavit, ut plura haberet ; fed uta-s bundantiam benigniflime partiretur; ñeque Hoe indi- gentiæ ftibfidio mundu reftauravit, utreciperetfua ; led, ut exeefium (amoris fcilicet) quem complcturus егаб in Hieru falem-, largiffimè aperiret, & gratiofifliniè dif- fiunderet : potentiftimam , hanc & iapientifijmam Beni- gnitatem VEKBI acantis ex clara valle vulgavit in uni-, verfum mdlifluè (Bern: horn:- շշ. fiiper mifli ) Si-évim ad quid falla lintmedi t er is, occurrit tam utilis benigni- ' tas , tam benigna utilitar > qux etiam ingratiflimos quis­

que multitudine, <Í5" magnitudine beneficio՛/ um pofiit ob- rucre, potentijflmè-liquidem ear nihilo omnia Japientifiî- rnè pulebra, benigniflime utiliafunt creata-, St ut fingula, fubgratiim cadcrentoculum, quod informi etat involu- tunj chao, ftrenifíima diftinxit luce, grarisque abun-.

dan- »

#( 7

dantiílimatradiis colluftravit. Benigniffimam verő po­

tenciám, & fapientiam. VERB! recreantis non ad appa- rentiam, fed veritatis foliditate,non jam Gentium , fed univerfi Apoftolus to ti promulgat orbi : Benignitas., &

Humanitás ( Græcus legit: Amor hominum j apparuit Salvatoris noJiri DEI ( ad Tit. շ. v. 4 ) & цпа unicum plus benignitatis præftitit VERBUM, quod Carofactum eft, quàm prxftiterint univerfa, qua?per VERBUM fada funt; & pro Incarnata hac Divina Benignitate Doftorii in carne Angeli adverte Sentenciam ( Òpufc. 60. ) Bo­

nitas <5“ benignitas magna fuit in conjunclipne DEI cum omnibus rebus per prafentiam,major, qua communicavit ft bonis per gratiam, maxima, quà communicavit Je. Chri- Jto bomini, Ճ՜ per con/equens generibus fingulorum in Unitate Perfonx. Atque ira fummi Boni naturaliter, fupernaturaliter, & Perfonaliter communicacionis ex- cellentiam, Benignitați VERBI incarnați addicit, & ne plus ultra requiras in Thcandrica hac Benignitate uni­

verfa adunat eleftns pominis JESll Bajul us (ad Rom: 8.

v. Jî, ) qui etiam proprio Filip non pepercit Jed pro nobis omnibus tradidit ilium ¡quomodo non etiam cum Hl0 0- mnia nobis donavit՛, confummatiimqueeft votumPIaltis Regii( Pial: 16. v. 7.) mirifica mifericordias tuas, Quod vertit Hieronymus, mirabilem fac mifericordiam tuarn, quam equidem ( ut inquit Barradius Com: 1. 1. 7.) tunc turn homo.fallut eJi mirificavit DELIS , admirabillrnqug fecit mifericordiam fuam. Et candem omni exceptione május.pro hoc Benignitatis exceflu crinum psrfeftum in- tellige ipfiusmet Divinæ Trinitatis teftimonium : Sic DEus dilexit rnundum, ut Filium fuum unigenitum

¿aret, (Joan: j. v, 16.) Sic Eilius dilexit, ut VERBUM.

Garofaftum fit, ñeque aliter hoc myfterium pçraftqm eft > quant cooperante Spiiitu Sanfto , & D vino Amo- re : concepit de Spiritu Saafto : Quisquís itáque hujtt»

Benignitatis non capis ąbiindantiam, debilitarem încuia non valentem pertjngctc, quò benignitas Salvatori;

A 4 excrc-

8 3@.

excrevît; Attamen ncfruihi careas fingula de VERBO- in uno Nomine reverens cole. JESUS eft Nomen Ma- jeßatis -, JESUS eft nomen Suavitatis-, JESUS eft No­

men Potęjiatis. :. eft Nomen Majeftatis, quod fignificat DEum hominum ; eft Nomen fuavitatis,qtiod fignificat Patrem Hominum,. eft Nomen. Poteftatis , quod fig nN ficat Salvatorem Hominum. Majeftas ejus facit, ut adoretur in calo, fuavitas ejus facit, utametur in terra*

Po.teftas ejus facit, ut ab inferis timcatur,.

QUÆSTIO IL Հո Verbum átérni Patris , fuer it voc alius;

dum per Ultidfačla funt omniá ? an quando Vier«, bum Infans caro facium eíi ?

2 Uando DEUS loquitur, treatum lacear labium 1;

& nitro Tullij reverenda loquentis attoniti, lin,.

fufpendunt in anathema, & elingues gaudent elle Harpocrates ; duro, fcecundiflimam, & omnia fœcun- dintern. Divini eloquii demirantur facundiam ; Menții.

Jegibtcs ol ligatur, & prompté in taciturnitatis jura om, nis humana concedii fuada •, dura un um Divinum auícuL.

tat VERBUM, cujus vocalis adeò eft vigor , ut non jam ex figmento ;. Jovis fint omnia plena ; fed ex veritatis robore, VERBO hoc perfonént Univerfj: Tibi, ferviet osffnb creatura tua, quia dixijii, futta funt, mi/ijii fpiritum tutim, ¿S* creata Junt, Ճ՞ non eJi, qui reíijiat

voci tua. ( Judith, ւ,6.. v. 17. ) nil fonum moratur ,ex- celsè provc&a.cælorum Akitüdo , nil longe lateque ex-, porrería terrarum amplitud» ,fua localitate omnia prz- vertit ; enim vero priysquam circulatus in orbem aither fuis colluceret ordinibus, & in. fphzram conglobaros ,, cardinibus infifteret Megacosmus.: jam-ex ore prodicns.

Altifiimi Divinum VERBUM , in edita Divinitatis in- fonuit fpçcula, Cuaque Harmonia; dulçedine. mentem.

f obleâa-.

Ш 9.

оЫебаЬаі Paternam^ huj us vocaliflimi Verbi aliqux datums primordia Diíčipulus iile, qui Cubtiliflimè Di­

vinitatis penetravit abdita, & ambas fubinde, divino, VERBO incubaos, applicuit antes , hanc locutus eft genefim : In principio erat VERBUMlf]oan: i.v.i.JSed tune folúmhocVERBUM intellexitDEus. Ultra infonat vocale Pattis áttérni Verbum, & poftquam ab arterno f fibi locutus, & pro tempore dixit, & tarn efficaci qui- dem vocalitate, ut ipfum nihilum Divinara perceperii vocera: dixit, <5* facia Junt ; cunâáque citra moram è confufo nihili fui chaoinfuam quoque commigrant fta- tioncm, nihiique toto compleñitur orbis finu, quod fuam à Verbo, vocaliílimo originem non deducat : Om­

nia enim per ipfum fatia funt, iS* íinè ipfo fafium eß

»żA»7.(Joan: î. v. g.Jcui vocali efficaciæ confonat Hip- ponenfeOraculum Omnisomnino creatura ab Angelo ufque ad vermicul.um per VERBUMfatla. Hem vocis in VERBO portentumi fed május audiatur, dum vo- câlins VERBUM, refonat in angufto materni peitoris gremio, quàm in auguflo Paterna: fapientiæ folio, fo- nantius VERBUM infans ad vocalem confenfum Vir- gineum caro facium, quàm Æterni Vatùs genitum elo- qaiô non fatium : eruâaverat in divina foecundi filma facunditatc, atquc in immenfis Divinæ eloquentiz cara- pis Pater VERBUM bonom , fed mondom in çonvallem uHadeclitiabat creatura, quæ in fe refraâum redder«

vocalius ; At veto jam adeñ Virgínea Ançillatrix humil- li m a MARIA, & dum in profundiflimam demiflionis decreffit vallera VERBUM * quod fibi Pater æternuj t occinuit, non modo squale reddidit, fed, idem,. nisi, quod fonantius eftecerit, quia bis vocale; geminatum hunc ionum Prophetica fubinde percepiife videtur aure Regius Vates, dum ait; Semel locutus. ejł DEUS, duo hac audivi (Pfal: 61. v, 12,)Qui amabò férnél prolo- quente Nomine duo perçipiuntur ? qui unicum, ceu.

geminuni refonat cloquium? nisi. quiaVERBUM Divi-

• A 5 num.

îJÿC to )¡$1

num grațioto reflexu velur Echus refonantîam in con­

valle Marianacfl nañum. Nempeeahunnlibus, colli, timque eminentiá depreflís inert loci; indoles, ut ex­

ceptas voces reddant, reciprocóque adaugeant com­

mea tu.

Sex etiam , ac feptem loca vid։ reddere voces, Un am clem fa cer es, ità colles collibus ipfi Verba repujantes iterabant verba referre.

lucrat ։ Perinde fane (fi magna licet componcre parvis ) VERBUM Patris unum cùmeditumfit, in Virgíneo re-.

perciiifum utero, ab utero in Ecclefiæ refrañum Petra, quafi riipibiu colles ipfum VERBUM repulíãrent, adea reíonuit. Mire cogitatui huic fuft’ragatur Damianus (Setm: 43. ) Attende(inquit:) magnum Sacramenturn, Filius DEI totus , Ժ՜ integer erućtatus eJi de corde Patris, in uterum Maria, de ventre Mlatris in gremium Ecclefut quant u s in Pâtre, tantus in Virgine, quantus in Virgine, tantUS inEcclefix unitate• Vide , tit falientibus ultro citróque conccntibus ejufdem in carne VERBI adfonct Echo, vocalius in tempore, quàm «eternitate : tunc enira vero omnem humanortir» eftugicbat ienfuum folertiam, ñeque nisiPaternamobleñabataurem: VERBUMerat apud DEUM ( Joan: 1. v. 1.) quod erudite Teletas «à reddit : Hoc VERBUM in principio erat tantum apud DEum, non autem apud nos. Hine orbi inauditum » лес nisi obtuso fidei ас vaticiniorum hauriehatur fonó.

'At vero ubi obumbrantis Spiritus impulfu Virgínea m oftenderat convallem, Carofaflum, adeó fe fe vocale- præbuit, ut ejus concufla robore tełlus , frequently,

&gratiâ potiores,quàm unquam in mundi gerininave- ritgenefi, virtutum profuderit flores,quorum præcoci.

capta decore Sponíà in melos folvitur: Flores apparue•

runt in terra nolira (cant: l.v. 12.) Sed unde hate ger- minum przçoçitas> nempe vox turturis audita e/t, (ibidem ) vocis ergo in iucarnato VERBO vigorem, illicò

t h )Й&

illico florentis virtutis confecutus e íl viror : Sonuit vox,

¿5" fplenduit Jlos : Senfus e 11 florigeræ clarævallis A pi­

cula; : quin imò non floridum hune dtintaxat prelicuit partum ; fed univerfam infuper originali arida m & exa- nimem malo náturám redanimavit, & primzvo mello ri reflituit flori. Porro nonhumilibus vallium limitibus fe fecoaráari paíTus eft , etiam collium tranfeendit api- b ces , hie VERBI infantis fonitus : bine illa demirantis dileflae acclama tio : Vox dilettime։ ecce ijie venit fallens in montibus , tranftliens colles. ( Cant: 1. v, 8. ) infonuit,

& fuper montana Judææ eô tenore , ut ab ipío adeò Joanne Materni adhuc uteri feptô angufliato audiretur, fiqnidcm exultavit in utero ( Luc. }. v. 41. ) En luí VERBUM Incarnatum vocis claritate juxta, & majefta- te,non antes modo , verùm & facundos aíficiat úteros,

& Verbum Infans exultare facial Voceen Infantem. Imò

& inaudito Arillotelicis portento non unius auris, íčd

& pupillajenfum provocat, arque obleäat, Inde illa vigilantis pkbeculæ parznefis : Tranfeamus ujqua Bethlehem, videamus hoc Verbum, quod faćiurn eß, quod Dominus oft endit nobis( Luc, 2. v. 15.) Et vocalii fimi bujus Infantis motus dulce dine Petrus Damianus in has prorumpit voces :: Olim mibi Tullius dulcejcebat, blandiebantur carmina Poetarum, ÈF Sirenes dulce։

meum incantavesunt intelleiiurn,nefiio quomodo dub ci'us immurmui et filius JejJe, qui omnes ¡líos, quos antea diligtre confueveram ineloquentes reddit, inmutas. Ità nempe vocale efl VERBUM Infans, ut ipía cloquentia ębmuteicat.

QUÆSTIO Ш.

dn admirabilior DEI in Fili um Hominis fit demiffio,an kominis in DEIFilium exaltado?

Í ^A vete Unguis Romana- cloquentia- Principes, ob-

rigeíčite Grzcæ fluet)tis fuadæ celebres A thenar :

omnes.

։։ î omnes Oratorum fupergreffa fontes Angelica facundia VERBO Incarnato panegyricum adornar, non difhiíum phalerato verborum agmine, longáque periodorum comitatum ferie, ha?c enim auris human« lenocinia , fuperum faflidit Rhetorics , fed único Elogiares An­

gelus diverbió VERBI Incarnați ilringit præconia:

Erit Magnus f Luc: i. v. 3г., ) né fi magé difcrtus foret, minus quàm velJet eloqueretur : At quid amabò fibj ft Vuit, quod ftans fecus Altare Angelus de Joanne, cui л Baptifmo nomen, edifierat, non fimpliciter Eum magnum fore, fed magnum futurum coram Domino : érit magnus coram Domino ( Luc: I. v, 1հ ) nil proferto aliud ,quàm,quòd hac loqiiendimethodô purum borni- nem , & fervum , non item Dominum , íu(tragante Me- diolanenfi Præfule, voluerit defignatum ; ampliùs ergo quid de Domino, quàm de fervo enuntiavit folùm in- quiens : erit Magnus, in omni íčilicct Virtutum gene-, re ; Magnus in omnígena poteftate, portentorumque eft'eärice potentiâ Magnus -, quam magnitudinem Magnat Matri proponens fylveira ( Lib:i.c, 5. q.37,}

ait: licit 0 Beatijfima Virgo hic Puer JEŚLI tibi parvus, videatur Corpore, <5՜ membris , quid quid tarnen in eo ) țogitaveris, magnum, 15՞ alturn ell. Duo tarnen in hoc Magno pre alias veré magna , & admiranda non obfeure 1 ssttingit Archangelus; alterum hominem ad divinara ՛ quandam dignitatem fublimatum annunciando Virgi- neum Partum vocandum Filium Alti fii mi, quod DEO Momenfrequcntiùs faerz tribuunt litters?, Filius jnivocabiturÇEüc: 1. v.31.) Alterum DEum hominis conditionem non afpernatum, Eundem Filium David * compeliendo dabitilli Dominus DEUS Jedem David Pa- tris ejus, Utrum altero admirabilius? ex difeurfu col­

lige. Magnum My fieri urn eft, non otiofus verborum jiumcrus; dum genealógiám Theandricam defcribens Evangelifta idem gemino efl'ert nomine. de qua status eft JESUS ,qui vacatur Chrijlus ( Matth: 1. v. 16») elu­

cidat

I?

tidat hoc Cum Damafceno Angelicas (Opufc: 6ò»

c. I. ) Hi per citata verba ità ratiocinans : JESUS figni.

feat DEum bumanatum, ChriHus verb econtra /1 gm fi­

cat Hominem Deijlcatum, quia dun Natura in una Perjona Filii fe circumdederunt. Grande fané prodi.

gium Homo Deificatus ; fed hoc nihil ó inferios porten»

turn eft DEus Humanatus , utrumque maximum Fidei Myfterium , utrumque fummum Divini in nos A moris teftimonium, utrumque adoràudum magis, quàm cu­

tióla enodandum indagine, mirabilium mirabilifli- mum Sacramentum. Faítus eft DEUS id , quod fumus, ut efficiamur id, quod eft; quid enim ( սէ reverenti ferutinio penfemus utrumque ) zqué hu- manitatem fublimare potuit, arque fublimavit admi- rabilis, illa cum VERBO divino in unitate Perlo»., n« conjunâio? quòd náraque non edixeric Joannes à VERBO aífumptam efle carnem, fed potiùs VERBUM Carofacłum eft -, ideó faćtum eft tum, ut teñe D.

Thomä facrilegasNeftoreo, gemimos in Chrifto filios*

DEI alterum,altetumVirginis afferent!,przcluderet fau­

ces; tum, & vei maximé juxta cundem Angelicum, Sc Cyrillum ut palám fieret unionem VERBI ad carnem*

abfimilem eile ill! afl'umptioni, quâ nonnunquam Pro­

phet« ad divina cum populo pertraftanda negotia, ceil ablegati affumebantur, non item in fuppofiti unitatem, Exaltabantur, quæ non indûment! adinftar accefforiive hujusmodi adPcrfonam, quz regiis infignibus gloria- tur , ied dignitate Perfonali divina fubftantialitcr exal­

tata, Sc condecorara fuit; ñeque porrohagiographus VERBUM Hominem, ièd carnem effe faftum afleruit, ut ad foiam animam confugiendi przcluderetur via Ріа- tonicis,quibus anima duntaxat rationales homo eft, in cujus Corpus non partem, led habitaculum venit; ali­

am propofito magis accomodam rationem adinvenit

Theophilaâus : quia caro ( inquit ) d divina natura

alienior eß - • - ut inejjabilem ejus bentgnitatem obílu-

pț/cA'

® *4 ®

fefiamus, quod propter »ojtr’am falutetn alienam à na՝

¡игл fuá , Ջ՜ omnibus modis peregrinam слгпет afum*

ffer it, anima eniin cogitationem habet cum DEO, caro autem nuliö modo communicat. Et idcirco opiner Evan­

gel if am Jolo carnit nomine ufurn , non quod anima ex.

fers fit afiumptionis, fed ad majorem o/ten/ionem mirandi,

¿5՜ jiupendi Sacramenté, hæc iile. Enimverô an non mirandom, prorsúsque llupendtim eß ; creaturam de nativo fuo extradam nihiloDivinæExcellentiæ fiericon*

fortem ; unde non inconcinnè Divus Petrus C hr y fol о*

guspropofita fuis quæftione, quidnam admiratione fo­

ret ampli iis ; an: quôd fefe terris DEUS dederit; an t quôd hominem intrare faciat confortium Divinitatis ? quôd nafcatur in fervitutem Dominus, an: quôd fer*

լ֊ vum conftituit hæredein ? in fequentia concludit: eß

՝ utique terribiliùs, quôd terra transfertur in calum , ho­

mo Deitate mutatur, fervitutis fors Dominationis jura acquirit: Attamcn boni fer monis aurei Authoris gratia, in Sententiam Orisaureiconcedo, quâ Patriarcha Con*

ftantinopolitaniis cenfet longe admirabiliùs DEum fieri hominem, quàm hominem in DEum confecrari.(Chry- foft: Serm: a. in Matt: c. i.)quidità ? exaltar: miferiatn opus eft miferentis gratia:: exinaniri Majeftatem , rigo*

i rem notat juftitiæ, & ft magnum , fi excellens eft, ità fua lărgiri alteri, ut largientis non minorentur gazæ : longe majùs,longé cxcellentiùs eft feipfum totum quan­

tum fervi fubdere poteftati; (ubdidit autem fe fe An­

tilla: fua: Dominus; dum incarnatus ex Maria Virgine Homo faftus ejt. Primas proinde non vilitati exalta*

tæ, & ad folium Deitatis eveftæ, fed Majeftati humi­

llara: vilitatem exaltantes deferri eft neceffe, & ut am- pliùsinclarefcat hæc admirabilitas, geminam apello vi- fionem,difparem quidem in vilã Majeftate; at in élu»

cidandomyfterio unanimem. Vidit Ifaias (c. 8Ժ: v. 2.) Regem Regum in throno Seraphinis circumdatmn, quo­

rum ասոստ erat alis fuis ctiam faciem ejus velare. Vidít 8t Apo-

I է

լ

♦ I

*

Ж и 1

& Apocalypticus Propheta ciindemCApoc: 4. v.6.) at jam non velatum, fed inter quatuor animaba manife*

ftum. Ille vidít DEUM in Majeftate nondum carne velatum, ifte DEUM confpexit incarnatum ; in prioré aftedabat adhuc latere amor, at in altera omnibus avet cifeapertus , ità nimirum( phrafiseft Sylveiræ t. r.L 2, c. 3. ) de ailumpta glotiatur humanitäre, utinter omnia videri, omniúmque in fe oculos attrahere afFeftet, do­

cumentó evident:, nunc demum opus illud effe expie- tum , quo május пес Angélicos effingereintelleâus,nec DEI charitas omnibus in unum redadis Omnipotenții i'nftrumentis valeat efformate ; in idem concedit after- turn Mellifluus (horn: 3. fuper milí) expendeos illa ver­

ba : érit Magnus ( Luc. I v. 31. ) quærit, cur non eft, fed potiús érit Magnus : dixcrit Evangelifta, cùm non habeat, undecrefcat,quifemper æqualitermagnuseft, fibique refpondet ; an forti propterea dixit erit ; quia qui Magnus DEUS trat, magnus Homo futurus fit, &

( Sermone 1. de Epiph. j quanto minoremfe fecit in Hu- manitate, tanto majorem exhibuit in bonitate, Ջ* quan­

to pro me vilior, tanto mihi charier. Quid ampliéis vit Ճ Homo ? proponit arduam avaro quzftionem D, Cy- prianus ( Šerm: de Aliens: ) priéesdicebatur DEO, tuns elł homo-, nunc dicitur Homini, tuns eß DEUS, con- cludítque dialogum hoc falutari monito : 8 homo fufftc։։

tu DEO ifufficiat tibi DEUS. Finem coronet D. Au­

relius (Sera:: *06. de Temp. ) Nemo ( inquit ) poteß jacentem trigere , fife noluerit inclinare : potuit tarnen Divinum VERBVM, etli non inclinajfet jacentern ho­

minem er igere, fed modum hune multo aptiorem, ut fi proderet innenit amor, mort aliurn enim amor em, DEI inclinatio maximé conciliat ; răpit, Ճ՞ accondit.

QUÆ-

#( If

(%UÆSTIO IV.

Ип VOX Ul л c x lefii s Patrii : Hic eft Filias meus Dilecłus ( Math: 3. v. 17. ) de Čhri/Խ,

in quantum Filius DEI, an in quantum Filius eil Virginis,fit e nuntiat a >

ÈRBUM Incarnatum, & in fonte, & in monte, &

in Jordáne, & in Thaborcælefii voce audio Fi- lium, & Hujusincælo, & in terra novi eile patentem, in illő tepertő genitum finé Matre, in hac invenio na*

tum fine Pâtre; at liocparadoxnm lue non attin'go ;fcd quid primùm demirer attonitus harreo: divmúmne Pattern , an Virgineam Matrera? U terqu e Parens indi*

vifo nexu, eadem gaudetfobole, uterque, difpari licet modo, ejufdem Filii genefi fœcundatur: Ille natura generat , non arbitrio, fed natura ; conatu intelletiûs, non item voluntatis delcdu hæc quôd in utero conci­

liât, non id naturi, addicendum viribus; fed fuum Angelica;legationi præbenti afieníum in acceptis refe­

rendum eft Voluntati ; Iile dixit facunda mente, & di­

vinum gignit Filium Pater ; Illa dixit facundo bonat vo­

luntatis conlenfu : fiat mihi /ecundum Verbum tuam ( Luc. i. V. 38- ) & Filius DEI fit films hominis, quera eoncipit Virgo Mater , &idemindivifim , & Dei, & Vit- ginisFilius eft,ut non foiùm homo homini. Deusque DEO > fed totus, & Patri, & Matri debeatur, fingulis*

que refpondeat Filius DEUS homo ; fi enim ( fapientif- fimus inquit de La Cerda de Matre)una faminafyirg'o,&՜

Mater eJi abfque partis iaHura, DEus homo integré Hli debetur , & eundem Virginis Unigenitum rotura quan­

tum Patris perhibet Filium , Alcuinus ( Lib: 6. cont.

fslic: col-13. (inquit: ) Ule , qui natus eJi ex Virgine totus éjipropriúsVirginis Filius, ¿equum eJi, ut creda- mus Eundem DEI Patris proprium eße Filium ; qui etli

пес

Ш 17 )&

tie'e totus de DEO, пес totus de Virgine, totus 'tamiճ ЭЕі, & totus Virginis eft, mens eft D, Bern; ( hom: 3, Hiper mill: ) & de hoc Filio problematica? enodationí Frat lens pagina infiftit ; an fcilicetilla ad Jordanis littorX cælo dclapfa vox, & fubinde in Thaboreo monte re.

lumpra : Flic eJi Filius meus dilefius, pertinuerit ad Fi­

lium , ùt DEI Patris, an ùt Virgineie Mattis ? quòd au.

tem arAafocietate, qua virtus Divina,quà humanæ na- turæ munus cooperara fint in Virgine > ut & Humanitati Deitas, & Deitati obviares Humanitás, & in uno , eo- démque Filio jungćrentur, qui пес er ubefe cb at H u ma ni*

tatéra, in quantum DEus trat,nec Divinitatem ïuppri- mebat, in quantum exiftebat Homo, non tam contro*

Verfiæ eft argumentum, quàm orthodoxie fidei Sacra*

ttienturt). Nunc qtiod quæftionis decifionem attinet >

nemini peregrinum videâtur ; fi pro Virginis Filio Sen«

ten tia ft éterit, ad quam ra'tionis momenta, & A u th ori.

taris gravitas inclina vit : ordior àrationis firmamento է Julius in dubiura revocare aufit omnem Paterne Na*

turæ vim exhauftam, exertámque eile in filium Divini intelleAus conception^;; ubiiníupcrMariaex Volúntate է o nc ep it, & amore : Sic n ám que Maria amavit, ut quem Pater ex infinitudine intelleHûs progignit, non i»

aliena ,jed in ipsamet regióne ,/iilicet ։n inteOeâu, Virga ex eximio voluntatis exceJJu etiam in utero generaret , ui tarne, ճ" amare Mater ejjet, inquit de La Cerda ( Acad:

t'ç.S. J. ) quanquam ñeque ad hune Virginis conce*

ptum Patrisæternidefueritvoluntas; Hicenim,cùmper voluntatem generate nequiret filium, Virginem dcligit,

& ex Divina volúntate hujusfoecundat uterum, ut par­

tus Virgíneos etiam Paterna: voluntatis Filius diceretur;

quam > & Mediatoris noftti genealógiám ex Sapient!»

& Volúntate deducir Mediolanenfis Præful ( in Pfal: I.) qui, ( nempe JESUS ) eJi lignum vita, lignum japien- tia plantatum in utero Virgíneo volúntate Patris -, nére locum ptíberct ambigendi, cur ia totius Trinitatis fa­

lă bric»

________

Ьгіеа dc íbla yiemoret volúntate Patríš ? Sedulus pre- cavit, arcanum enodansi ut nimirum paterei genitum in Virgine ex Patris volúntate, qui ex Sapientia Divina genitus eft ; ас voluntaren) conjunxit fapientiæ, ut 8c fignus fateretur amoris, nec tarnen æternam mentis fo- okm diffiteretur. SummusUle Z)£íZS(Damaícenuni loquor Orar: շ. de Nat: Virg: ) Prafinitum à fe anti fécula conftlium , juxta arcana m , atque отпет Ser•

inonis facultatem fuperantem Patril, cognatique Spirt- tus voluntatem in opus perducere cupiens , ad nos terre- nos per carnem accejfit ; atque ità VERBUM Incarna- tum faćlus eft Filius Voluntatis, & Paternas Diledio-

»is. Non enimintelleñus, fed voluntas eft, qué amo..

xis permota pondere extra fe fertur, & fuis velutavulíà ícdibus tota inclinât in diledum, quid enim fibi vuit ea loquendi ratio fpiritu divino prolata ( Pial: շ. v. 7. ) fil։ u s meus es tu ? ubi nulla diletłionis intercedit men tio, quamdiu de æterna VERBI generatione procedit Ora­

tio ; at vero.ùt primùm de Filio DEI Incatnato Divina vox auditur, non jam tantummodo Filius afleritur ; fed una dilectas pronuntiatur ; verborum hxc difcrepantia innuit, Chriftum quidem, quod Filius DEI fit ab æterno Pâtre generante participare , ut fit fapientia Patris ; at vero filium efie Divina diletłionis, & ( ut ait La Cerda ) charitatis ideó, quia in Virgine per diletlionem genitus ; hiñe , ¿S" concepit de Spiritu Sand o, itáque dum altera in Deitate Perlona ex Ietellefiu, & Sapientia Patris in fimilitudinem fummam naturs exoritur, Filius quidem audit Paternas Sapiencia:, at dum demum Filius Paterne evadir charitatis, quando ( phrafis eft Melliflui 3 coron»

exi/iit Virgínea cafiitatis ; de Filio ità diledo Cyprianu«

(Serm: de bapt: ) iequentia profat ur : duo grata voca­

bula. FILIUS, ծ* DILECTÜS, diñante ipsémet Deo noJłrisfinSbus imprimuntur ; ut communie Nominan*

nos ajfociet collegia munerum, Ճ* tanta dulcedinis No.

rwna nojirum emollsant animum , devotionis attendant

Ж *9 )&

afechim. Hic ( ait Divinos Genitor célúm refpicicň' te jESU , Divinóque in eum delabente Spiritu ) eil

■Filius meus Diletłus, Syriaca habet diltftijfrnus , fie Петре & Pater, & Spiritus Sandus, Genitor , & Divi­

nes Amor concurrent, quando Verbum Incarnatunț audit Filius Dilećłus, folùm concurrente Pâtre, quando tantummodo Filius DEl audiebat ; Hic eil Filius meus Dileãus (interprete Cornelio) per quem diliguntur cr­

ieri , per quem reconciliatur toti generi humano DEus oftenfus. Hic eft Filius meus ( citata reddit verba S.

Łeo ( Serm: de transfig: ) qui earn, quam mecum babeb aqualitatem non răpind appetiit, пес ufurpatione pra- fumpjîtj fed manens informa Gloria mea, ut ad repa-

randurn genus humánum exequeretur, commune Conflit- um , и/que ad formám[ervilem inclinavit incommuni- cabilem Dertatem.

Cbrillo itáque, fen alíenos névos in Jordanis un*

dis depuraret, feu in illuftri Thaboris gloria innocen- tiam fiiam exaltaret,à Pâtre divino datum præconium : Hic eJi Filius meus Dilećłus > non tam reflexit ad æqualem Majeftate Patri,& Spiritul Sando FiliumNuminis,cpsòxa exinanitum noftri causa Filiura Hominis, quem in Na­

zareth Virgo concepit, Bethlehem infua non terepit, perfida íõlyma non percepit, fed morte infami aftecit»

& quem tandem à gloriola fua Anaftafi devida motte ttiumphantem nube candidaCelu« fufccpit,

QUÆSTIO V.

Quodnam cr e at o int elle fiai fit ine fi abili ust Trinității, an Incarnation'is myfterium ? A B.yflus abyfium invocat; dum non jam inter fa­

ctum , & Saxum , fed inter lacérrima, & Sandifli*

ma ,fumma inter mylleria , & maxima Sacramenta bé­

ret penna i utriusque pelagus fine fundo, conatus finè

B a

$ < SO ։ progrefTu, Labyrinthus finé exitu, circuit»; fine requieț, circulas finé centro, linea finé termino, Gordius finé acinace, znigma fine Oedipo, conari, & fatigari conce- ditur,elućtarinon datur; hiqc unitas natura:immerfit Trinități >& Trinitas in Unitate abforpta proponitur, ut idem fit DEus unus > & Trinus ; & triplicem inte*

gramPerfionaminUnitäte natura» humana non capit ra­

tio ; indé Unitas in dualitate, & in'fimplicitate ófien- ditur duplicitas, ut idem fit D Eur, & Homo, & duali- tatem complet» naturae in Unitate Perion* creați non percipitintellcdûs indago; ibi ncííitnumerare tria, hic ampliùsignara, пес duo novit combinare in urto ; ñeque hic fioláin veritate tituban; vertigihem páti tur hærefis;

in myfterio'quidcm Trinitätis Sabellius, unam Parris,

& Filii, & Spiritüs Sandi adfltuenspcríônam ; & Arrius Filium coníubftantialem Patri pernćgans , & fie fiubttàn- tiam Perfonarum íèparans, quas Sabellius confundebat*

In Sacramento vero Incarnationis Neflorius-, & Euty.

ches, quorum prior in Chŕifto duas afleruit Perlona;-*

Humanamífcilicet, & Divinám ; alter verò unicam nátu­

rám-affirmavit ;'ficd '& orthoâoxa ratio non vacillant

•quidemin fide,:fied feientiæ fiuæ diffidens.Majefíatetn i utriusque myfierii obfiupelcit, in hoc felix,quod rene- * bras fiias Lumini fubjicia’ťfidei, & etiam ignoranții co- I mite ad fiúmmá hæt myfteria deducatur/quâ magiftrâ I etiam fie profeciíTe decantat Píãltes ( Píãlm: 70«’v. 16.) quoniam non cognovi literaturom ,'introibo in potential Dominico. 17,) in véftigandisquetantisSacrameritis pu.

mila ratiocina»; fit anima, & :profeflrdhem fidei facienł eludabitur ad fumma : confíteor tibi Pater Domine cali, ' iS" terra, quia abfcondiții hac d fapieñtibus > ճ" revelaßi taparvulis5 (Matth: ii. v.)opprimenda aliis myflerio- rum Majefiate ; fi temeritate, vel curiofitate fcrutatris cvanuerit in gigantem : non di!putatio comprehendit * jedjaneiitas (Bern; 1,7. deconfid:) & idem Mellifluus (cap. ult. de Dom: ) ad hujutfeientiaplenitudinem opta

51

tfl potila intima con junii ¡one, qudm profunda invefiigad leone, jufpiriis, quàm argumenta, crebris lamentationi- bus ,qudm copiofis argumentationibus , lacrymis, qudm fententiis, Oratione, quam leebone ,gratia lacrymarum, qudm /cientia literarum. Sed appendamus nunc com­

para tionis fiateram,examinemus lances, intueamur de inenarrabilibus lingvulam,ficrutemur,utrum myficriis fit graviùs ? & primùm quidem, quod de fiúmmá Trinitate graviflimc pro Authoritate fiua Hipponenfis opponit Prxfiul ( lib: fioliloquiorum) ponderemos: 0 Trinität ( triunum DEum alloquitur )ýž/ŕ tibi integré nota ! Tri­

nität Saneia, Irinitas fupermirabilis, Juperenarra- bilis, fuperinfcrutabilis, &՜ !uperinaccejjibilis ,fuper- incomprehenílbilis, fuperinintelligibilis ,/upercffentialis , fuperejjentialiter exuperans отпет fenjum , отпет intenfionem, отпет inteOeeium, отпет intelligentian», отпет eßentiamfuper calejłium animorum, quam ne- que dicsre -, ñeque cogitare,noqueanteiligere, ñeque cogna, feere pojjibile eß etiam cculis Angelorum ; Sed & para­

doxa VÉRBI Incarnați, libr emus ; pro quo idem Aure­

lius pondus praľbet: bit jura mutantur natura ( Šerm:.

9. de Nat: ) DEus nafeitur, Creator fit creatura, incor-' por eus carne veßitur , vtdet ur invifibilis, palpatur im-

palpabilis, comprebenditur incomprebenfibilis, quem ca.

lum , er terra benedicit, in prajepio angußo collocatur, O ! exclamat Mellifluus (hom: 1. fiiper miff.) lon git uda brevis, latitudo՛. angußa , altitudo Jubdita , profunditat plana ! 0 VERBUM paradoxum ! Rex idem pauper, ծ*

dives ( Fulgentius Sermon: $. ďe Epiph: ) humilis, (5*

fublimis,qui portatur, hi parvulus, adoraturut DEus, parvulus in prafepio, immenfus in calo, vilit in pannis*

pretiofus in Jiellis. Fruits a igitur humana eloquijatagit facundia,quodDivinanonnisi comprehendit Intelligentia.

(Auguftt in Joan:)hinc, & admirationc iflius myflerii carlum attonitum filet: facium efifilentium in calo quafi medid hord í Apocal; g.v. 1.) generationem tjus quit

В 3 enar*

;

I M ж

enarrabit ? de Verbo, quod ex oreAItiffimi prodíitftu- pens loquebatur Propheta (1Ճ1: 53. v. 8.) & hujua Vorbi genefimArriano explicaturus Auguftinus: VER»

BUM Հ aje bat ) quod DEUS loquitur, mortalium refugii linguas, aures pofiit, auditor fit homo oportet, ubi DEut, eß Orator, Verbum hoc ícitur nelciendo, eredendő percipitur, & repetitur tacendo. Sed & de VERBI Incarnați generatione confonat Smyrnenfium Antilles Cyrus, cum fub ipíà muneris fiii auípicia de fecundo Chrlili exorto verba faäurus fuggeftum confcendifleti Fratresf inquiebat ) natales Domininoftri JESUCbrifii filentio colatur, quia ¡olo auditu infiatra Virgine conceptus ęft. Erat VERBUM, cui gloria in Jacula fieculorum, Hine & Theologies Aquila ad fublimes has generation nes evolans, utiamque fub uno capite comprehendit t in principio erat Verbum (Joan: 1. v. r.) & VERBUM

•aro fafium«//■; Joan: 1. v.i4 )& Glubet controverfiana ad Areopag, dcducamus judicium, & Areopagita ferai fententiam: quod nihiló Jecius ( Dionyfius de divinis N0֊

minibus c, շ. jac prima DEI Filii originado, ip(a JESU in carne apparitio ineffabilis fit, lingua omni, omni ignota intelligentia - . àfieculis 6՜ generationibus ab- ficonditum myjlerium. Sed nondum quod præponderee rnyfteiiiim, bilancia edicit lingua; imò jam dixit: hoc preponderar, quod defeendit; VERBUM Caro fañutn defeendit ; & DEus inhumilitateapparet admirabilior, quàm in Majeftate, Petiverat Ezechias (4. Reg; go.

V.9. & 10.) falutis fuæ fignum, & datum eft ei fignum Incarnationis, ut nonnulli interpretantur : vis ut afi.

cendat umbra decent linei s, an,ut revertatur totidem gra-, dibus ? q narrit lilias ex Ezechia, fed hie reponit?/*.

cileeji umbram crefiere, facile eft, ut fol juftitia? afeendat fuper novem choros Angelorum , & fedeat in throno.

DEI Parris in unitate Spiritus Sanfti. Ñeque hoc nolo?

ut fiat ifid ut revertatur retrorjum decern gradibus, &

írat minor Angelis,

Defies։-

»3 Ж

Defeendit novem lineas ( commentât« eruditilG- hlUS Mendofa) id efi novem Angelorum eboris , ¿5՜ mi­

nor illis effeilus efi, in natura humana ; hoc enim, verb;

(exclamado eft Damafceni Orat: de Nativ:)4«òdunum JubJole novum efi, infinitamque DEI potentiam declarat » quid enim május , quàm DEurn hominern efiici. Huie confonat Salmeron : quid mafis novum , aut infolitum, quàm DEus, ¿S' homo , Mater, Ճ* Virgo, viator , 8*

Comprehenfor, Dives, 6* pauper,fiapientia , Ճ" infantia, potential infirmitas, Innocentia,¿5” pana. Sed porro ineftabilia non aufim profequi ; concludat, qui volet pro SanAiflimæ Trinitatis incftabilitate,non refragor , conclude & Ego pro Trinitate, fed novailia, & admira­

bili priori diffimiliter fimili, qua DEus faAus eft homo : in Incarnationis novo myfterio DEus quoque Trinus eft, & Unus : : illo in myfterio DEum adoramos Unum in Snbftantia, Trinum in Perfoms, m hoc veneremur Trinum in fubftantia, Unum in Perlona; prior Trimtas ex fe eft, altera ex fe pariter, & ex nobis eft; in ill*

alius eft Pater, alius Filius, alius Spiritus SanAus, Unusautem DEus. In hac aliud eft Deitas, aliud ani­

ma racionális , aliud Caro, unus tarnen DEus-Homo ,

& una Perlona Chriftus. Si ergo ab ¡eterno uno tan- tummodo Trinus, Ճ* Unus , DEUS fuit ine&biüs, altero modo.dum redditus eft Unus, & Trtnus, no- vz incffabiliutis myñerium adoremu?.

♦

*4 )®է x THESES THEOLOGICÆ

EX PRIMA PARTE.

ХЩ ’j^'Onpoteft radoné puré naturali me., А taphyficè » vel phyficè demonftrari exercita, & actualis Angelorum exiftentia«

Angeli non componuntur ex materia, aflu- munt corpora per unionem moralem.

XIII. Ex natura fua funt încorruptiles ; diffe- runt inter fe fpecie,öc numero.

XIV. Angelí non indigent fpecie impreffa ad cognofcendam fuam fubftantiam ; ad cog.

noicenda tarnen intuitívé objeáa extra- nea j five materiaîia, five fpiritualia, indi-, gent fpeçipbus impreflïs,has babcnt àjDEQ infufas, & concreatas.

XV Angeli fuperiores habent ipecies uni ver*

labores; nullus tarnen Angelus cognitia- ne puré naturali futura contingenta quà talia poteft certo, & infallibiliter cogno- » vT7iCrf1 nec4ua Ca^*aíècretacordium libera. ՛ • XVI. Locutio Angelorum fit per fpecics i

Solo DEO produiras iu altero Angelo ad 1 cxigentiam Angelí loquentis, conceptual

luum ad al terűm ordinantis. Angelí per fe loqueado, & fpeébatâ precisé natura fua potuerunt peccare primo inftand dq, * tentiaphyfîcâ, 8c morali.

EX РИШЛ SECUNDÆ.

x v ‘‘TJ Eatitudo objetiva hominis eft folus JJDEUS; phyfica,8c adequara illius ef- (éntia formális confiftit in vifione DEI, &

A more

snore amiciție. Objeétivè íumpta, 8c iu fe accepta eft ex natura fua incorruptible lis, & perpetua.

XVIII Ratio Liberi eft a ¿tui accidentals, &

ab eq realiter feparabilis, Dantur a ¿tus hu- mani, qui ex objedofuo primario, 8c fine intrinfeco, ncc funt boni, necmali. In in­

dividuo phyfico non datur ačtus humánus indifferens.»

XIX. Virtus moralis eft habitus mentis ex effentia fua formaliter operativas, quô redé vivitur. Habitus virtutis moralis præ- cisé in entirare fua acceptus non eft eilen, tialiter operativus folorum aćhium forma­

liter honeftorum. Dantur in hominibus.

gratia fanćłificante inftrućłis virtutes mo­

rales per fc infusa; in fubftantia fupema- tárales»

XX. DEUS non poteft infundere habitum vitiofiim. Ratio formális maliție pecca- ti in abftraäo fumpta confiftit in relatione difeonvenientiæ, ac difformitatis cum re- gulis moruni. Nullum peccatum eft infi­

nitum intriníècè etiam moralitet in rado­

né offenlæ.

XXI. Gratia alia eft aitualis, alia habitualis ։ ad operandum fupernaturaliter meritoriè creature neceffaria ; aćtualis gratis effica- cia confiftit in entitate auxilij dele indiffe­

rent^ connotante futuritionem liberi con- fensûs per feientiam mediam à DEO pre­

vili. Gratia habitualis eft forma hominem

formalít er juftcficans, QUÆ.

®< ։6)й

QUÆST10 VL ïltrum Angelí in Cœlisan Patres in Limbo

ardentioribus votis fafyiraverini Incarnationem VERBI?

Identis Apocalyptici Propheticâ adjuras pupilla, oculos in Ccelum elevo, & ad Angeiicam voleas rsfleñere Curiam,hane abiviífe confpicio inExercitum : factum ejipralium magnum in Cotio [ Apocalyp, յշ, v. 7. ] hinc Antefignano Michaele, illinc Árchillratego jDracone Lucífero : Michael, 6՜ Angeli ejus frailaban, tur cum Dr atone, ծ՜ Draco pugnabat, ծ* Angeli ejur [ibidem ] & quæ amabò Angelici belli alea,quod Cæ- Jeftium Intelligentiarum incentivum difiidij, fupernó- rumque fpirituum difeordiæ pomum? VERBUM Incar- natum altercanrium fadum eft meta ; pro cujus adora»

tlone cum fuo Archiduce , fide ftabant eledi Angelí a Rçligione pugnaban։ , fortitudinc vincebant, conftan- tiá zelabant, & triumphabant; quod fuperbiá, perfi­

dia, & Invidia perverfitas Angelica concidens negii- gebat; Pacana concinentibus viáricibus adoratoribus i Angelis aufeultante aure Apocalyptica Joanne : ¿5՜ j audivi vocem magnam in Calo dicentem : Nune facla ejt falus, ¿5* Virtus, ծ՜ Regnum DEI noJiri, &՜ Poteíias ¡ Çhriftiejus [ Apocalyp: 17 v. xo. ] lpfum dédit Caput fupra отпет Ecclefam [ etiam Angelicamj quia]

Jutra отпет Principatum,fà" Poteiiatem,&Dominatio- nem [ad Epheí i. v.zï. zi.] ® cùmiterum introdu- vit primogenitum in Orbem terra [de MajeflateVER- &

Bl Incarnați feribit ad Hebræos Apoftolica penna [Cap. i. v. 6.] dixit: &" adorent Eurn omnes Angelí J)E1. Ità nempe Angelica reâè coordinara membra fuoavebant Angelorum Capili indiflblubiliter federa­

li, ut ex gratia Capitis gloria membris obveniret ; unici XQVcntc$,quam in intentione conccpcrant, in execu­

ție» e֊ 5

ճ7 Ж

tione complete adorationem, & defideriô deGderantet Illud contemplări VERBUM Incarnatum , quod obau-

¿ientibus divinæ Legi ad vifionem beatificam Angelí- cum mentis revelavitafpeñum, amplitudinémque de- fiderij magnitúdó gaudij de bono præiënti VERBO In­

carnate meniu rabit ; hinc tanta promptitudine Ange­

lica etiam addicunt obfequia ijs, qui vel in umbram, figuram,& typum Chrifti funt eleâi, & omnium gau- dent eile Cuflodes, quæ VERBO Incarnate funt obli­

gata, ñeque Angelica; dignitati vileícit nuncij inter­

peí latió , quando VERBUM Incarnatum eft annuncianr dum, & exaltandum, quod eft gaudium Angelorum » ñeque illa, quæ tripudians Angelicas fpiritusOrbi ter­

rarum annunciabat, folorum hominum erant hilaría : Evangelizo vobis gaudium magnum, quod érit omni populo ; quia natus eJi vobis hodie Salvator, qui eJi Chri- Jius Dominus [Luc. 1. v. 10. & II. ] fed & totus An­

gelicas feftiviim exultat exercitus; & Jubito facia eft cum Angelo multitude militia Caleliis laudantium DE­

UM , ծ՜ dicentium : Gloria in AltiJJimis DEO [ Luc. z, v. 13.& 14.] Hinc huic Angelico infiftens gandío Ly.

ranus, ilia verba : Natus eJi vobis kodie Salvator, сипя alijs ità legit ; Natus eft nobis -, quafi Cœleftis iile fpiri­

tus voluiíTet dicere, Salvatorem Neo-natum etiam in Angelorum benefícium efle datum : Natus eJi nobis [ inquit in perlona Angelí Dion y fiús Carthufí] ut fa- teatur Chriftum natum non folirni ab hominum falva- tionem 3 fed ob Angelica queque reparationer» ruini.

Benefícium hoc à VERBO Incarna to. collamm Angelis clariùsrecenlètde fuá clara valle Bernardus [ Sermone 12. in Cant.] qui erexit kominem lapfurn, dédit Angelo, nè caderet,fie ilium de captivitate eruens ,Jïcut hune de captivitate défendons, 0“ bac ratione fuit unique re- demptio, folvens Uhum, Í5՞ fervans iftum. Ardentiffi- Hiumque Angelorum defiderium dilucide profèquitur drleflus VERBO Incarnate in carne Angelus: Ame»

Ame«,.