WP-XI Kraków, dnia 3 stycznia 2014 r.

WOJEWODA MAŁOPOLSKI

WP-XI.431.1.44.2013 Kraków, dnia 3 stycznia 2014 r.

Pani

Zofia Gospodarczyk Kierownik

Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jordanowie

Zespół Kontrolny Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 roku o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. Nr 31, poz. 206 z późn. zm.), art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), art. 175 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (tekst jednolity: Dz.

U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przeprowadził w dniach od 11 do 14 czerwca 2013 roku kontrolę kompleksową w kierowanym przez Panią Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Jordanowie.

Zakres kontroli obejmował: organizację Ośrodka oraz kwalifikacje kadr, realizację zadań z zakresu administracji rządowej i zadań własnych gminy wynikających z ustawy o pomocy społecznej, realizację programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” w 2012 roku oraz pracę socjalną z klientem Ośrodka.

Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o wyniki przeglądu dokumentacji, a także wyjaśnienia złożone przez Panią Kierownik i pracowników Ośrodka. Ustalenia zawarte zostały w protokole, podpisanym przez Panią 11 grudnia 2013 roku

W trakcie kontroli oceniano pracę Jednostki, zarówno pod kątem sposobu realizacji poszczególnych zadań, jak i pod względem prowadzonej dokumentacji, przyznając ogólnie ocenę pozytywną z uchybieniami. Ocena wynika ze stwierdzenia uchybień o charakterze formalnym, które nie mają wpływu na efekt końcowy procesu.

Działając w oparciu o art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), proszę Panią Kierownik o podjęcie działań zmierzających do usunięcia uchybień opisanych poniżej:

1. Ośrodek działa w oparciu o Statut przyjęty Uchwałą Nr XIX/147/2012 Rady Miasta Jordanowa z dnia 29 października 2012 roku. Jak ustalono w okresie objętym kontrolą obowiązywał Regulamin Organizacyjny zatwierdzony Zarządzeniem nr 47/10 Burmistrza Miasta Jordanowa dnia 10 sierpnia 2010 roku. Natomiast, zgodnie z zapisami § 20 Statutu „Organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań pracowników Ośrodka oraz tryb jego pracy określa Kierownik w regulaminie organizacyjnym”.

ZALECENIE:

Zatwierdzanie Regulaminu Organizacyjnego Ośrodka zgodnie z treścią zapisów Statutu Ośrodka przez Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.

2. Na terenie Miasta Jordanowa nie utworzono mieszkania chronionego. Zgodnie ze zmianą do ustawy o pomocy społecznej, wprowadzoną ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887), obowiązującą od 1 stycznia 2012 roku, do zadań własnych Gminy o charakterze obowiązkowym należy m.in. „prowadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach chronionych”. Ponadto, zgodnie z art. 53 ust. 3 ww. ustawy mieszkanie tego typu może być prowadzone przez każdą jednostkę organizacyjną pomocy społecznej lub organizację pożytku publicznego. Należy dodać, że ustawa z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych (Dz. U. Nr 251, poz. 1844 z późn. zm.) umożliwia udzielanie finansowego wsparcia gminie, powiatowi albo organizacji pożytku publicznego, jeżeli pozyskane w ten sposób lokale mieszkalne będą służyć wykonywaniu zadań z zakresu pomocy społecznej w formie mieszkań chronionych. W przypadku trudności z utworzeniem mieszkania chronionego, można rozważyć podjęcie realizacji zadania wspólnie z sąsiednią gminą.

ZALECENIE:

Podjęcie działań zmierzających do utworzenia mieszkania chronionego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 12 ustawy o pomocy społecznej.

3. Ustalono, iż Miejska Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Jordanowa przyjęta została Uchwałą Nr XIII/115/2008 Rady Miasta Jordanowa z dnia 25 lutego 2008 roku na lata 2008-2013, zmieniona Uchwałą Nr XXXVI/324/2012 z 9 listopada 2010 roku. Po przeanalizowaniu przedmiotowego dokumentu należy stwierdzić, że nie uwzględnia ram finansowych (tylko wskazuje źródła finansowania) oraz wskaźników realizacji działań, dzięki którym możliwa jest okresowa i końcowa ocena osiąganych efektów, zgodnie z art. 16b ustawy o pomocy społecznej.

ZALECENIE:

Podjęcie działań zmierzających do opracowania i realizacji nowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Jordanowa, z uwzględnieniem wszystkich elementów, zawartych w art. 16b ustawy o pomocy społecznej.

4. W poniżej wymienionymi decyzjach dotyczących dożywiania dzieci w szkołach świadczenia przyznano za okres poprzedzający wydanie decyzji.

- MOPS-5023/1/10/12 z 16 stycznia 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 2 stycznia do 30 czerwca 2012 roku,

- MOPS-5023/10/12/I z 6 września 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 4 września do 31 grudnia 2012 roku,

- MOPS-5023/31/2012 z 20 lutego 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 1 lutego do 31 czerwca 2012 roku,

- MOPS-5023/31/12/I z 5 września 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 4 września do 31 grudnia 2012 roku,

- MOPS-5023/15/12 z 23 stycznia 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2012 roku,

- MOPS-5023/33/12 z 2 kwietnia 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 1 marca do 30 czerwca 2012 roku,

- MOPS-5023/33/12/I z 10 września 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 3 września do 31 grudnia 2012 roku,

- MOPS-5023/22/12 z 23 stycznia 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 2 stycznia do 30 czerwca 2012 roku,

- MOPS-5023/22/12/II z 11 września 2012 roku, przyznano dożywianie na okres od 10 września do 31 grudnia 2012 roku.

Analogiczny stan faktyczny stwierdzono w decyzji nr MOPS-5025/1/12/I z 2 kwietnia 2012 roku (przypadek II), na podstawie której przyznano podstawowe usługi opiekuńcze od dnia 1 kwietnia 2012 roku. Natomiast zgodnie z art. 110 kodeksu postępowania administracyjnego, „organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest z nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile kodeks nie stanowi inaczej”. Żaden z obowiązujących przepisów nie przewiduje wykonywania decyzji z terminem wcześniejszym niż natychmiastowy, tj. z chwilą jej wydania. Przyczyna tego jest oczywista - nie ma możliwości wykonania decyzji nieistniejącej. Oznacza to, że przed wydaniem decyzji administracyjnej przyznającej świadczenie, nie ma podstaw prawnych do korzystania przez stronę z tych świadczeń, bowiem dopiero w trakcie postępowania w sprawie wydania przedmiotowej decyzji winno zostać ustalone, czy dane świadczenie będzie stronie przysługiwało.

ZALECENIE:

Zgodnie z art. 110 kodeksu postępowania administracyjnego uruchamianie świadczeń nie wcześniej niż w dniu wydania decyzji przyznającej to świadczenie.

5. Stwierdzono, iż decyzja nr MOPS-5025/2/12 z 10 września 2012 roku została odebrana przez klienta osobiście w Ośrodku, co zostało potwierdzone własnoręcznym podpisem, jednak bez wskazania daty odbioru tejże decyzji. Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - kodeks postępowania administracyjnego

„Odbierający pismo potwierdza doręczenie mu pisma swym podpisem ze wskazaniem daty doręczenia.”

Ustalono również, że decyzję opatrzono rygorem natychmiastowej wykonalności, natomiast jej odbiór miał miejsce ze znaczącym opóźnieniem od dnia jej wydania. Tak sama sytuacja miała miejsce w przypadku decyzji o nr: MOPS-5012/j/34/12/II z 6 września 2012 roku, która została odebrana osobiście w Ośrodku 17 września 2012 roku, natomiast decyzja o nr MOPS-5010/29/12/I z 2 października 2012 roku, została odebrana osobiście w Ośrodku 25 października 2012 roku.

ZALECENIE:

Zapewnienie, by decyzje były dostarczane stronie stosownie do zasad określonych w art.

46 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, a więc ze wskazaniem daty jej doręczenia niezwłocznie po ich wydaniu.

6. Ośrodek w prowadzonych postępowaniach zasadniczo stosował się do zapisu art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, który stanowi, iż „świadczenia pieniężne z pomocy społecznej przyznaje się i wypłaca za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją (...)”, za wyjątkiem decyzji o numerach: MOPS-5011/4/12 z 26 stycznia 2012 roku, MOPS-5011/5/12 z 26 stycznia 2012 roku przyznających zasiłek okresowy od miesiąca lutego, a nie od miesiąca stycznia 2012 roku.

ZALECENIE:

Przyznawanie świadczeń, zgodnie z art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, czyli za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją.

7. Jak ustalono, zapisy w kwestionariuszach wywiadów środowiskowych odnoszące się do pracy socjalnej prowadzonej z osobą lub rodziną są ogólnikowe i bardzo do siebie podobne, o przykładowej treści: „rozeznanie sytuacji w środowisku, poradnictwo, zebranie niezbędnej dokumentacji, wnioskowanie o udzielenie pomocy w ww. formie”.

Zaznaczyć należy, iż zaliczanie do pracy socjalnej „zebranie niezbędnej dokumentacji” czy też „rozeznanie sytuacji w środowisku” jest niewłaściwe, gdyż są to czynności niezbędne do ustalenia planu pomocy, a nie faktycznie realizowaną pracą

socjalną na rzecz klientów Ośrodka. Brak właściwego udokumentowania prowadzonej pracy socjalnej uniemożliwia dokonania obiektywnej oceny, czy podejmowane działania są adekwatne do problemów i oczekiwań danego klienta. Analiza skontrolowanych akt wykazała również brak dokumentacji dotyczącej zobowiązywania stron do poszukiwania pracy oraz do okazywania efektów w jej poszukiwaniu przez osoby bezrobotne.

W roku 2012 korzystano z narzędzia, jakim jest kontrakt socjalny tylko i wyłącznie w ramach realizowanych projektów współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

ZALECENIE:

Proszę o podjęcie działań w celu zintensyfikowania pracy socjalnej i podniesienia jej jakości oraz dokumentowanie jej w sposób odzwierciedlający faktyczną pracę wykonaną na rzecz danej osoby lub rodziny w kwestionariuszu rodzinnego wywiadu środowiskowego. Wskazane jest również podejmowanie uzgodnień ze stronami oraz korzystanie z kontraktów socjalnych, w ramach wspólnie podejmowanych działań zmierzających do przezwyciężenia trudnej sytuacji życiowej osoby lub rodziny.

8. Zgodnie z ustawą z dnia 29 grudnia 2005 roku o ustanowieniu programu wieloletniego

"Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 267, poz. 2259 z późn. zm.) pomoc w formie dożywiania ma być w pierwszej kolejności udzielana w formie posiłku gorącego, w celu zapewnienia zdrowego żywienia. Podczas kontroli ustalono, iż we wszystkich placówkach oświatowych na terenie Miasta program wieloletni ,,Pomoc państwa w zakresie dożywiania” dla dzieci i młodzieży ze szkół i przedszkoli był realizowany w formie gorącego posiłku. Stwierdzono również, że Ośrodek monitorował cele określone w ww. ustawie, między innymi poprzez zapis w zawartych z placówkami oświatowymi porozumieniach mówiący o tym, że posiłki powinny być urozmaicone, o odpowiedniej wartości odżywczej oraz przygotowane zgodnie z zasadami żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży. Kolejnym elementem świadczącym o sposobie prowadzenia nadzoru nad jakością posiłków w ramach realizacji Programu jest prawidłowo opracowany jadłospis (tygodniowy lub dekadowy plan żywienia). Prawidłowy jadłospis powinien zaspokajać indywidualne potrzeby żywieniowe osoby, dla której jest przeznaczony. Jadłospis jest praktyczną realizacją zrównoważonej diety dostarczającej optymalnej ilości niezbędnych składników pokarmowych poprzez celowo dobrane do ich przyrządzenia produkty spożywcze.

Natomiast przedłożone do wglądu jadłospisy określały nazwy dań, bez wyszczególnienia produktów wchodzących w ich skład, wielkości porcji w gramach oraz wartości kalorycznej. Zawarta w jadłospisie informacja o gramaturze potraw oraz ich kaloryczności pozwala na ocenę, czy żywienie jest zgodne z zalecanymi przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie normami.

ZALECENIE:

Wzmożenie nadzoru nad podmiotami realizującymi dożywianie dzieci i młodzieży poprzez bieżący monitoring miedzy innymi poprzez okresową weryfikację jadłospisów.

9. Siedziba Ośrodka mieści się na parterze budynku przy ul. Piłsudskiego 25. Ośrodek znajduje się w budynku parterowym, w którym zajmuje 3 pokoje. Na dzień kontroli warunki lokalowe nie były zadawalające, gdyż nie umożliwiały indywidualnego kontaktu klienta z pracownikiem socjalnym, jak również wejście do budynku nie zostało dostosowane do wymogów osób niepełnosprawnych.

7 listopada 2013 roku Burmistrz Miasta Jordanowa zwrócił się z wnioskiem do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie o udzielenie dofinansowania remontu pomieszczeń mających stanowić siedzibę MOPS w Jordanowie. Po

pozytywnym rozpatrzeniu przedmiotowego wniosku, zgodnie z Umową Finansową Nr 366/OPS/2013 z 28 listopada 2013 roku zawartą pomiędzy Wojewodą Małopolskim, a Miastem Jordanów, reprezentowanym przez Pana Zbigniewa Koleckiego Burmistrza Miasta Jordanowa, przy udziale Pani Grażyny Pałach Skarbnika Miasta Jordanowa, przyznana została dotacja celowa w wysokości 54 626 zł w ramach działu 852, rozdziału 85219, paragrafu 2030 klasyfikacji budżetowej. Na podstawie § 2 powyższej umowy dotacja była przeznaczona dla Miasta Jordanowa na remont pomieszczeń przeznaczonych na siedzibę Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Jordanowie zgodnie z pracami wyszczególnionymi w kosztorysie inwestorskim, stanowiącym załącznik nr 1 do niniejszej umowy, w celu wsparcia finansowego jednostki w realizacji zadań pomocy społecznej.

W związku z powyższym odstępuje się od wydania zalecenia pokontrolnego w powyższej kwestii.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), w przypadku stwierdzenia uchybień, koniecznym jest wskazanie osoby odpowiedzialnej za ich powstanie. Ponieważ jest Pani osobą kierującą jednostką organizacyjną pomocy społecznej – ośrodkiem pomocy społecznej, który zgodnie z art. 110 ustawy o pomocy społecznej jest powołany do realizacji zadań pomocy społecznej, a wobec tego osobą odpowiedzialną za ewentualne uchybienia w jego działaniu.

O sposobie realizacji powyższych wniosków proszę mnie poinformować w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego.

Informuję Panią Kierownik, iż na podstawie art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, przysługuje Pani uprawnienie do złożenia zastrzeżeń do zaleceń pokontrolnych, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie na gruncie art. 128 ust. 4 i 5 ustawy o pomocy społecznej jest Pani zobowiązana:

1. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków;

2. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych zastrzeżeń.

Z up. Wojewody Małopolskiego /-/ mgr inż. Małgorzata Lechowicz

Dyrektor

Wydziału Polityki Społecznej Do wiadomości:

Burmistrz Miasta Jordanowa