Józef Czechowicz
K O Ł Y S A N K I
K O Ł Y S A N K I
Józef Czechowicz
K O Ł Y S A N K I
LUBLIN
W 102. ROCZNICĘ URODZIN AUTORA
1
S z u m i w o d a , s z u m i w o d a w j e z i o r z e —
u k o ł y s a ć mi s y n a c z k a p o m o ż e . . . p o m o ż e . . .
S z u m i w o d a , w a ł u j e sie, n a toni —
s n y s z c z ę ś l i w e d o k o l e b k i p r z y g o n i . . . p r z y g o n i . . .
S z u m i w o d a , niesie piane n a p i a s e k —
już mi zasnął, już mi z a s n ą ł s y n a c z e k . . .
s y n a c z e k . . .
2
W o g r ó d k u cichutko,
c h o ć to j e s z c z e w c z e ś n i e . . . W z d y c h a ł y ,
s z u m i a ł y
k w i t n ą c e c z e r e ś n i e . . . Słowiku,
m u z y k u
w c z e r e ś n i a c h p o d g a n k i e m , ciurlikaj,
turlikaj,
ś p i e w a j k o ł y s a n k ę . . .
3
Lulajże, lulajże, maleńki, utulą cię m o j e piosenki.
Luli, luli,
p i o s e n k a cię utuli...
Lulajże, lulajże, k o c h a n i e , utuli cię m e kołysanie, Luli, luli,
k o ł y s k a cię utuli...
Lulajże, lulajże, dzieciątko,
s e n p r z y s z e d ł i p a t r z y już z kątka.
Luli, luli,
s e n cichy cię utuli...
4
Nie c h c e mi spać, nie c h c e s y n e k w k o l e b e c z c e .
H uś, huś, a... a... a . . . s y n e k w k o l e b e c z c e , , . Boi mi sie, boi,
k s i ę ż y c w o k n i e stoi.
Huś, huś, a . . . a . . . a . . . k s i ę ż y c w o k n i e stoi...
Ś w i e c i k s i ę ż y c z nieba, b a ć się go nie trzeba, Huś, huś, a... a . . . a...
b a ć się go nie t r z e b a . . . Lulaj, synku, lulaj,
s i w e o c z k a stulaj,
Huś, huś, a... a . . . a . . .
s i w e o c z k a stulaj...
5
C h m u r k a się uniża, w i e c z ó r się przybliża, śpij, śpij, s y n e c z k u , śpij...
T u p i e d e s z c z po sadzie, n o c k a s p a ć się kładzie, śpij, śpij, s y n e c z k u , śpij...
A jak uśnie n o c k a , s y n e k z m r u ż y o c z k a , spij, śpij, s y n e c z k u , śpij...
S i w e o c z k a z g a s n ą , s i w e o c z k a z a s n ą ,
śpij, śpij, s y n e c z k u , śpij...
Lu, lu, lu, lu, lu, lu,
lu, lu, lu, lu, lu, lu,
śpij, śpij...
6
U ś n i j ż e mi, uśnij, b a j k a ci się przyśni:
p r z y j a d ą z z a m o r z a j u n a k o w i e p y s z n i , . .
I z a r ż ą p o d nimi k o n i e j a b ł k o w i t e , o g n i e m z a b ł y s k a j a m i e c z e złotolite...
Z e r w a sie ż a r — p t a k i s p ł o s z o n e t ę t e n t e m , p o l e c a z a m o r z e
z o k r o p n y m l a m e n t e m . . . Ż a r — p t a k i , ż a r — p t a k i , l a m e n t u j c i e ciszej,
b o w a s w k o l e b e c z c e s y n e k m ó j u s ł y s z y . . , J u n a c y , j u n a c y ,
m i e c z a m i b r z ą k a c i e , m o j e g o s y n e c z k a
z e s n u p r z e b u d z a c i e . . . J u n a c y , j u n a c y ,
w r a c a j c i e z a m o r z e ,
b o mi się s y n e c z e k
z e s n u w y b i ć m o ż e . . .
7
D a w n o już ucichł złoty k o g u c i k
i królik biały k w i a t ó w nie d e p c z e , O g r o m n a Wisła
p o d niebo w y s z ł a ,
z g w i a z d a m i s z e p c z e . . . Gliniany konik
w s z e d ł z a w a z o n i k ,
by się s p o k o j n i e z d r z e m n ą ć d o świtu...
S y n k u maluśki,
d o s w e j p o d u s z k i
i ty się przytul...
P o d s t a w ę niniejszego w y d a n i a „Kołysanek" stanowi s p o r z ą d z o n y p r z e z J ó z e f a C z e c h o w i c z a m a s z y n o p i s
z a w i e r a j ą c y siedem kart z p o n u m e r o w a n y m i utworami o r a z o k ł a d k ę z tytułem opatrzoną w ł a s n o r ę c z n y m podpisem poety.
M a s z y n o p i s z a c h o w a ł się w papierach K a z i m i e r z a
Miernowskiego, bliskiego przyjaciela i powiernika poety, a dzięki uprzejmości syna, p a n a T o m a s z a Miernowskiego trafił w 2 0 0 5 roku do O ś r o d k a ,,Brama G r o d z k a — Teatr NN" w Lublinie i stał się p o d s t a w ą obecnej edycji.
Analiza maszynopisu, jego specjalnie przyciętego formatu, r o z p l a n o w a n i a tekstu o r a z układu karty tytułowej nie
p o z o s t a w i a wątpliwości, ż e m a m y tu do czynienia nie z e z w y k ł y m brulionem, lecz z e starannie p r z y g o t o w a n ą makietą z a p l a n o w a n e j p r z e z poetę książeczki dla dzieci.
N a j p r a w d o p o d o b n i e j k o ł y s a n k o m miał t o w a r z y s z y ć tekst
m u z y c z n y , na co w s k a z y w a ł a b y informacja n a karcie tytułowej.
T a d e u s z M a y z n e r , z n a n y i ceniony przed wojną p e d a g o g i kompozytor, specjalizował się w m u z y c e p r z e z n a c z o n e j dla najmłodszych. N a razie jednak nic p e w n e g o na temat tego elementu tomiku powiedzieć nie m o ż n a .
Nie wiemy, z jakich p o w o d ó w pian pierwszej i jedynej poetyckiej k s i ą ż e c z k i dla dzieci nie został z r e a l i z o w a n y . Kołysanki
ostatecznie opublikował poeta w „Płomyczku" 0 9 3 4 / 3 5 nr 13 i 38), d a j ą c p o c z ą t e k n o w e m u nurtowi swej t w ó r c z o ś c i — poezji
dla dzieci.
P r e z e n t o w a n e wydanie, pomijając stronę m u z y c z n ą , stara się wiernie o d t w o r z y ć pomysł poety, z a c h o w u j ą c format k s i ą ż e c z k i i r o z p l a n o w a n i e tekstu. Z m i a n y redakcyjne są nieliczne
i d o t y c z ą tylko w y r a ź n y c h pomyłek.
O ś r o d e k „ B r a m a G r o d z k a — Teatr NN" składa s e r d e c z n e p o d z i ę k o w a n i a P a n u T o m a s z o w i M i e r n o w s k i e m u
z a udostępnienie m a s z y n o p i s u J ó z e f a C z e c h o w i c z a i t y m s a m y m umożliwienie niniejszej edycji.
Andrzej T y s z c z y k T o m a s z Pietrasiewicz
Z a p o m o c
w w y d a n i u K o ł y s a n e k d z i ę k u j e m y
P a n u P r e z y d e n t o w i
A n d r z e j o w i P r u s z k o w s k i e m u
W y d r u k o w a n o 102. e g z e m p l a r z e ręcznie n u m e r o w a n e
W y d a w c y
O ś r o d e k B r a m a G r o d z k a Teatr N N W o j e w ó d z k i O ś r o d e k Kultury
Lublin 2005
ISBN 83 - 6 9 4 6 4 - 7 5 - 6
Na 2 stronie okładki f r a g m e n t karty tytułowej z autografem Autora R e d a k c j a t e c h n i c z n a Wiesław K a c z k o w s k i
Składał ręcznie p i s m e m baccarat i p a n e u r o p a Tadeusz B u d y n k l e w l c z
D r u k o w a ł
Paweł Głodzik
w Oficynie W y d a w n i c z e j W O K
