SCENARIUSZ ZAJĘĆ „B

(1)

SCENARIUSZ ZAJĘĆ „BUDOWA ATOMU” CHEMIA, III ETAP EDUKACYJNY

Temat: Budowa atomu.

Treści kształcenia

Podstawa programowa: Punkt (2.2) [uczeń] opisuje i charakteryzuje skład atomu (jądro: protony i neutrony, elektrony); definiuje elektrony walencyjne.

Cele zoperacjonalizowane

UCZEŃ:

Potrafi wymienić założenia teorii atomistyczno – cząsteczkowej Daltona

oraz zna historię powstawania teorii atomu

Definiuje pojęcia: atom, jądro atomu, protony,

neutrony, elektrony, elektrony walencyjne, nukleony, liczba masowa,

liczba atomowa Wie, jaki jest symbol, masa, ładunek i miejsce w

atomie cząstek elementarnych Potrafi określić liczby protonów, elektronów i

neutronów w atomie znając jego liczbę atomową i masową Wie, jaka jest maksymalna

(2)

liczba elektronów w powłokach Nabywane umiejętności

UCZEŃ:

Posługuje się teorią atomistyczno – cząsteczkową Daltona

Wymienia symbole, ładunki, masy i miejsce w

atomie cząstek elementarnych Rysuje schemat budowy

atomu dowolnego pierwiastka Zapisuje się liczbę atomową i masową przy

symbolu pierwiastka Określa i zapisuje liczbę

protonów, elektronów i neutronów dowolnego pierwiastka, znając jego liczbę atomową i masową Stosuje zdobytą wiedzę do

rozwiązywania zadań problemowych Kompetencje kluczowe

 Kompetencje naukowe

 Porozumiewanie się w języku ojczystym

 Umiejętność uczenia się Etapy lekcji

1) Wstęp:

Nauczyciel podaje temat lekcji i sprawdza wiadomości uczniów z poprzednich zajęć.

(3)

Wprowadza uczniów do lekcji opowiadając krótko historię powstania teorii atomu.

Następnie uczniowie zastanawiają się nad definicjami:

atomu, jądra atomu, elektronu, protonu, neutronu i powłoki walencyjnej. Podczas omawiania nauczyciel wyznacza ucznia, który wykonuje na tablicy schematyczne rysunki budowy atomu, posługując się ilustracjami w podręcznikach/encyklopedii.

Uczniowie zapisują w zeszytach poznane definicje i rysują schemat budowy atomu.

Nauczyciel w celu utrwalenia wiadomości wyświetla film animowany „Jak zbudowany jest atom”.

Aby uzmysłowić uczniom jak mały jest atom, nauczyciel wyświetla i omawia prezentację multimedialną „Odległości i wielkości w atomowym świecie”. Każdy uczeń samodzielnie pisze notatkę podsumowującą wiadomości umieszczone w prezentacji do zeszytu.

2) Przebieg zajęć:

Przypomnienie wiadomości o układzie okresowym i położeniu w nim pierwiastka. W formie rozmowy kierowanej nauczyciel wraz z uczniami omawiają pojęcia:

liczba atomowa, masowa. Uczą się odczytywania liczby atomowej z układu okresowego pierwiastków, obliczania liczby masowej i atomowej oraz poznają, jaka jest maksymalna liczba elektronów w powłokach elektronowych.

Uczniowie dzielą się na zespoły dwuosobowe. Nauczyciel rozdaje karty z ćwiczeniami. Uczniowie pracują z układem okresowym. Po wykonaniu ćwiczeń nauczyciel prosi wyznaczonych uczniów o wpisanie wyników w tabeli na tablicy.

Instrukcja przeprowadzenia obserwacji 1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska:

Praca z układem okresowym pierwiastków chemicznych.

Określanie numeru grupy, numeru okresu, liczby atomowej, masowej, liczby elektronów, liczby protonów,

(4)

liczby neutronów oraz liczby powłok elektronowych i liczby elektronów walencyjnych

2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań:

Pisanie informacji odczytanych z układu okresowego pierwiastków i na podstawie posiadanych dotychczas wiadomości.

3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.):

Ćwiczenie jest prowadzone podczas zajęć w klasie.

Uczniowie mają do dyspozycji podręcznik, encyklopedię komputer połączony z Internetem oraz układ okresowy pierwiastków.

4. Sposób przeprowadzenia obserwacji:

Uczniowie pracują w parach. Zapisują numer grupy, numer okresu, określają liczbę atomową, masową, liczbę elektronów, liczbę protonów, liczbę neutronów oraz liczbę powłok elektronowych i liczbę elektronów walencyjnych. Po ćwiczeniach w parach wyznaczeni uczniowie wypełniają tabelę przygotowaną przez nauczyciela na tablicy.

Nazwa pierwiastk a

Wapń Potas Żelazo Węgiel Tlen Jod

Symbol Numer grupy Numer okresu Liczb atomowa Liczba masowa Liczba elektronó w

Liczba protonów

(5)

Liczba neutronó w

Liczba powłok elektrono wych Liczba elektronó w

walencyjn ych

3) Podsumowanie :

Wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości uczniów.

Ocena pracy uczniów podczas zajęć. Podanie i omówienie pracy domowej.

Środki dydaktyczne

 Podręcznik, encyklopedia

 Układ okresowy pierwiastków

 Film animowany „Jak zbudowany jest atom?”

 Prezentacja multimedialna „Odległości i wielkości w atomowym świecie”

Metody nauczania

 Ćwiczenia

 Pogadanka

 Rozmowa kierowana Formy pracy

 Praca w parach

 Praca indywidualna

(6)

Praca domowa

Podaj numer grupy i okresu oraz określ liczbę protonów, elektronów, neutronów i nukleonów dla następujących pierwiastków:

a) Wodoru b) Magnezu c) Glinu d) Chloru

Zadanie dla chętnych

Wykonaj z papieru, sznurka i kartonu model budowy atomu.

Lista załączników multimedialnych

Film animowany „Jak zbudowany jest atom?”

Prezentacja multimedialna „Odległości i wielkości w atomowym świecie”