Joanna Wieczorek
Scenariusz lekcji historii w klasie II b
Gimnazjum w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym w Niechcicach do realizacji w dniu 14 lutego 2006 roku
Temat: Lekcja powtórzeniowa - Sąd nad Stanisławem Augustem Poniatowskim
Główny cel lekcji:
Uczeń prezentuje własny punkt widzenia, skutecznie argumentuje, a także oceniania: postać ostatniego króla, fakty i zjawiska historyczne na tle wydarzeń politycznych w XVIII wieku.
Cele lekcji w ujęciu operacyjnym – uczeń:
przedstawia swoje stanowisko na temat rządów ostatniego króla Polski,
popiera swoje stanowisko konkretnymi argumentami – faktami historycznymi,
prezentuje własną ocenę postaci,
zna zasługi i niepożądane działania polityczne podjęte przez Stanisława Augusta Poniatowskiego,
rozumie pojęcia: Szkoła Rycerska, Collegium Nobilium, „obiady czwartkowe”, Komisja Edukacji Narodowej, ingerencja, caryca, familia, konfederacja, prawa kardynalne, desydent, patriota, suwerenność, Sejm Czteroletni, Konstytucja 3 maja, rozbiory Polski, powstanie kościuszkowskie, sejm konwokacyjny, konfederacja barska, rozbiór, Rada Nieustająca, rządy królewsko-ambasadorskie, Komisja Edukacji Narodowej, konfederacja targowicka, abdykacja.
rozumie konieczność przeprowadzenia reform,
wie kto narzucił Polsce prawa kardynalne,
stosuje w praktyce zasady prowadzenia dyskusji, wyciąga wnioski,
zna daty: 1772 r., 1788-1792 ., 1791 r., 1793 r., 1794 r.,1795 r.
potrafi: ocenić postawę konfederatów barskich, wyjaśnić, dlaczego Rosja, Austria, Prusy dokonały rozbioru (z uwzględnieniem sytuacji wewnętrznej tych państw),
pamięta nazwiska: St. A. Poniatowski, Katarzyna II, Fryderyk II, Potoccy, Czartoryscy, St. Małachowski, S. Rzewuski, K. Branicki, T. Kościuszko, Tadeusz Rejtan.
charakteryzuje okoliczności elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego,
Metody:
1. Elementy wykładu.
2. Debata – samodzielne prowadzenie przez uczniów fragmentów lekcji. Wypowiedzi uczniów przygotowane w oparciu o wskazane przez nauczyciela bądź samodzielnie wyszukane materiały.
3. Drzewo decyzyjne.
Formy pracy:
1. Indywidualna praca ucznia.
2. Grupowa, zbiorowa (nauczyciel i uczniowie).
Środki dydaktyczne:
1. Mapa ścienna „Polska w dobie rozbiorów”.
2. Ilustracje, obrazy przedstawiające ważne wydarzenia z II połowy XVIII wieku.
3. Kartki papieru do zapisu za i przeciw, schemat drzewa decyzyjnego.
4. Materiały zebrane przez uczniów.
Przebieg lekcji:
1. Czynności organizacyjno-porządkowe.
2. Wprowadzenie:
Nauczyciel przedstawia:
• ogólny cel lekcji,
• zadania zespołu obrońców, oskarżycieli i ławy przysięgłych,
• przypomina zasady prowadzenia dyskusji,
• wyjaśnia zasady oceniania,
• wiadomości na temat pochówku ostatniego króla Polski.
3. Rozwinięcie:
Debata na temat postaci na tle wydarzeń politycznych XVIII wieku.
Zaczynają obrońcy. Nauczyciel pełni funkcje kontrolera czasu i pilnuje, aby dyskusja przebiegała rzeczowo. Na bieżąco ocenia osoby zabierające głos (karta oceny). Pod koniec tej fazy lekcji każda ze stron ma 3 minuty na końcowe wystąpienie i przekonanie ławy przysięgłych. W czasie trwania procesu członkowie ławy przysięgłych wypełniają otrzymane karty pracy, na których notują argumenty wysuwane przez obrońców i oskarżycieli.
4. Podsumowanie:
Narada ławy przysięgłych, którzy analizują swoje karty pracy i na tej podstawie indywidualnie podejmują decyzje, następnie konsultują je przewodniczący ogłasza wyrok, krótko go uzasadnia. Nauczyciel podsumowuje lekcje – oceny.
5. Zadanie domowe:
(P)1. Za pomocą drzewa decyzyjnego podejmij decyzje: Czy ostatni król Polski był wybitnym władcą?
(PP) 2. Oceń rolę wolnej ojczyzny w życiu człowieka.
Załączniki do lekcji:
1. ARKUSZ OCENY DYSKUSJI – OSKARŻYCIELE/ OBROŃCY (dla nauczyciela)
*U- Uczeń
Wskaźniki Pkt U
A
U B
U C
U D
U E
Przedstawienie informacji na podstawie faktów
1
Skomentowanie faktu
2
Kontakt z publicznością 1
Podanie nowej informacji
1
Wciągnięcie do dyskusji osoby, która się jeszcze nie wypowiadała
2
Kultura zachowania w czasie dyskusji
1
Przedstawienie swojego zdania 2
Praca nad osiągnięciem celu
grupowego 1
Zwrócenie uwagi na błąd 2
Wypowiedź nie na temat -2
Atak osobisty (niewłaściwe uwagi ad
personam) -2
Źródło: J. Zola, Punktowana dyskusja, Fundacja Edukacja dla demokracji, 1996.
Załączniki do lekcji:
1. ARKUSZ OCENY DYSKUSJI – OSKARŻYCIELE/ OBROŃCY (dla nauczyciela)
*U- Uczeń
Wskaźniki Pkt U
A
U B
U C
U D
U E
Przedstawienie informacji na podstawie faktów
1
Skomentowanie faktu
2
Kontakt z publicznością 1
Podanie nowej informacji
1
Wciągnięcie do dyskusji osoby, która się jeszcze nie wypowiadała
2
Kultura zachowania w czasie dyskusji
1
Przedstawienie swojego zdania 2
Praca nad osiągnięciem celu
grupowego 1
Zwrócenie uwagi na błąd 2
Wypowiedź nie na temat -2
Atak osobisty (niewłaściwe uwagi ad
personam) -2
Źródło: J. Zola, Punktowana dyskusja, Fundacja Edukacja dla demokracji, 1996.
2. ARKUSZ PRACY ŁAWNIKA
ARGUMENTY OBRONCÓW ARGUMENTY OSKARŻYCIELI
DECYZJA I JEJ UZASADNIENIE:
...
...
...
...
...
...
………..
3. SCHEMAT DRZEWA DECYZYJNEGO
Decyzja i jej uzasadnienie
...
...
...
...
...
...
... A ...
... R ...
... G ...
... U ...
... M ...
... E ...
... N ...
... T ...
... Y ...
TAK NIE
Postać ostatniego króla Stanisława Augusta Poniatowskiego to jedna z najciekawszych i najkontrowersyjniejszych postaci w dziejach Polski.
Czy króla zaliczymy do wybitnych monarchów?
……….
……….
……….
4. ŹRÓDŁA IKONOGRAFICZNE:
a. Portrety
1. 2.
Źródło: wikipedia.org
3. 4.
Źródło: wikipedia.org
