Analiza sposobów identyfikacji i oceny aspektów ekologicznych

Potrzeba stworzenia uniwersalnego sposobu identyfikacji i oceny aspektów ekologicznych wynika bezpośrednio z wymagań systemu zarządzania środowiskowego.

Wymaga on wyznaczania znaczących aspektów ekologicznych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, co ma szczególne znaczenie w przedsiębiorstwie energetycznym nastawionym na produkcję ciepła i energii elektrycznej. We wszystkich źródłach opisujących pojęcie aspektu ekologicznego jest on definiowany podobnie. Jak wspomniano w rozdz. 3, aspekt ekologiczny (aspekt środowiskowy) jest rozumiany jako element działań organizacji, jej wyrobów lub usług, który może wzajemnie oddziaływać ze środowiskiem [84].

Procedury identyfikacji oraz oceny aspektów ekologicznych mają kluczowe znaczenie dla polityki środowiskowej ustanowionej i egzekwowanej w organizacji, stanowiąc jeden z jej fundamentów. Działania te są najczęściej prowadzone dwuetapowo.

W ramach działań wstępnych identyfikuje się bezpośrednie aspekty ekologiczne organizacji – a więc jej wszelkie interakcje ze środowiskiem. Ten etap jest stosunkowo prosty do przeprowadzenia i nie wymaga skomplikowanej wiedzy oraz szczegółowych podstaw metodycznych poza dogłębną znajomością prowadzonych w organizacji procesów i działań oraz wymogów prawnych. W ten sposób najprościej jest zidentyfikować bezpośrednie aspekty ekologiczne, ściśle powiązane z działaniami, produktami i usługami organizacji, a więc takie, którymi może ona bezpośrednio zarządzać. W tym celu szczególnie pomocne są analizy dotyczące: emisji (odpadów stałych, zanieczyszczeń do powietrza, wody i gleby), zużycia zasobów (materiałów, energii itp.), użytkowania terenu, uwarunkowań lokalnych, polityki zakupowej, procesów transportowych itp.

Określenie pośrednich aspektów środowiskowych – tych, które mogą być powodowane przez działania, produkty i usługi organizacji, lecz pozostawać poza jej pełną kontrolą zarządczą – jest trudniejsza i wymaga prześledzenia całego łańcucha dostaw, również tych jego ogniw, które znajdują się poza organizacją. W rozporządzeniu 1221/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady [102] dotyczącym systemu EMAS, ujęte zostało zobowiązanie organizacji do wykazania, że dokonana została identyfikacja znaczących aspektów środowiskowych, związanych z ich procedurami zamówień oraz że związane z nimi

znaczące wpływy na środowisko znalazły odzwierciedlenie w systemie zarządzania.

Organizacja powinna dołożyć starań, aby zapewnić, że dostawcy oraz podmioty działające w imieniu organizacji zachowywały, w ramach swoich działań podejmowanych w trakcie wykonywania umów, zgodność z polityką środowiskową organizacji. W przypadku tych pośrednich aspektów środowiskowych organizacja rozważa, jak duży wpływ może mieć na te aspekty oraz jakie środki może podjąć w celu zmniejszenia wpływu na środowisko [102].

W identyfikacji aspektów ekologicznych szczególnie pomocne mogą być takie działania, jak np.:

 zapoznanie się z istniejącymi uwarunkowaniami (prawnymi, technicznymi, branżowymi itp.),

 wizje lokalne – przeglądy terenu zajmowanego przez organizację i jego sąsiedztwa, przeglądy infrastruktury (maszyny, urządzenia, pojazdy, ciągi komunikacyjne, instalacje przesyłowe itp.),

 wywiady pracownicze – rozmowy z pracownikami i zespołami pracowniczymi,

 przeglądy dokumentacji (np. w zakresie wymogów bezpieczeństwa, stosownych pozwoleń itp.),

 korzystanie z doświadczenia innych organizacji mających wdrożony system zarządzania środowiskowego.

Działania te są podstawą wykonywania wstępnych przeglądów środowiskowych – szerokich analiz zagadnień powiązanych z wpływem na środowisko oraz środowiskowymi efektami związanymi z funkcjonowaniem organizacji. W zakresie oceny aspektów ekologicznych oraz ich kwalifikacji jako znaczące każda organizacja powinna wypracować własny sposób postępowania. Jedyną zasadą, którą należy się kierować, jest jednakowe przeprowadzenie oceny znaczenia dla każdego aspektu zidentyfikowanego w organizacji.

Rezultatem wstępnego etapu identyfikacji aspektów ekologicznych dotyczących działalności organizacji jest szczegółowa (na tyle, na ile to możliwe) lista interakcji ze środowiskiem. Ponieważ z wielu przyczyn zdarza się, że zestawienie to nie jest kompletne (niektóre aspekty ekologiczne nie zostały dostrzeżone w czasie sporządzania listy lub też po określonym czasie zmieniły się uwarunkowania związane z działalnością organizacji i pojawiły się nowe interakcje ze środowiskiem), musi ono być okresowo weryfikowane i aktualizowane. Na tym etapie nie wartościuje się jeszcze zinwentaryzowanych aspektów ekologicznych.

Działania te są przedmiotem kolejnego etapu. Jego rezultatem jest uszeregowanie zestawionych aspektów ekologicznych pod względem ich ważności dla organizacji oraz określenie aspektów znaczących, których eliminacji/ograniczeniu organizacja powinna nadać szczególny priorytet. Do tego celu służą różne metody wartościowania, oparte na wskaźnikach liczbowych. Jeden z szeroko stosowanych sposobów oceny aspektów ekologicznych zakłada – po ich identyfikacji – określenie kryteriów oceny oraz nadanie im wag według indywidualnie ustalonego przez organizację klucza.

W przytoczonym poniżej przykładzie, pochodzącym z jednego z polskich przedsiębiorstw energetycznych, zidentyfikowano szereg aspektów ekologicznych charakterystycznych dla przedsiębiorstwa energetycznego (w wyniku przeprowadzonej w rozdz. 3 analizy przedstawicieli przedsiębiorstw sektora energetycznego). Aspekty przedstawiono w tabeli 5.1, na tym etapie bez ich wartościowania.

Tab. 5.1. Wykaz aspektów środowiskowych w przedsiębiorstwie energetycznym [opracowanie własne]

Lp. Aspekt środowiskowy Źródło aspektu

1 2 3

1 Zużyte baterie alkaliczne urządzenia biurowe i eksploatacyjne 2 Zużyte czyściwo i odzież ochronna zabrudzona

substancjami niebezpiecznymi

usuwanie skutków awarii / eksploatacja / konserwacje maszyn i urządzeń

3 Występowanie drewna odpadowego palety do magazynowania, podkłady kolejowe 4 Emisja ditlenku siarki (SO₂) spalanie węgla w kotłach

5 Emisja ditlenku węgla (CO2) spalanie węgla w kotłach

6 Emisja pyłu spalanie węgla w kotłach

7 Emisja tlenków azotu (NO_x) spalanie węgla w kotłach 8 Emisja tlenku węgla (CO) spalanie węgla w kotłach

9 Pylenie wtórne składowanie węgla, kwatery A1 i A2,

zbiorniki popiołu

10 Gaz ziemny generacja ciepła i energii elektrycznej na

bloku gazowo-parowym 11 Zużyte gumowe elementy taśmociągów eksploatacja taśmociągów

12 Emisja hałasu eksploatacja maszyn i urządzeń

13 Zużyte inne baterie i akumulatory wymiana zużytych akumulatorów 14 Zużyte inne materiały izolacyjne wydział eksploatacji

15 Inne zużyte urządzenia elektroniczne i

elektrotechniczne wymiana zużytych części lub urządzeń

16 Zużyte kable wewnętrzne prace eksploatacyjne

17 Funkcjonowanie kwater odpadów paleniskowych

spalanie węgla, odpopielanie, transport popiołu na mokro.

18 Zużyte lampy fluorescencyjne i inne odpady

zawierające rtęć wymiana zużytych lamp

19 Występowanie metali kolorowych remonty, prace warsztatowe itp.

20 Występowanie osadów z gospodarki olejowej czyszczenie odolejaczy, separatorów 21 Występowanie osadów z oczyszczalni ścieków oczyszczanie ścieków

22 Występowanie osadów z dekarbonizacji dekarbonizacja wody

23 Zużyty olej opałowy (mazut, olej lekki) uruchamianie i eksploatacja kotłów

1 2 3

24 Zużyty papier i tektura odpady biurowe i elementy opakowania 25 Zużyte oleje: transformatorowy i

elektroizolacyjny okresowa wymiana i uzupełnienia ubytków

26 Zużyty olej turbinowy eksploatacja urządzeń energetycznych 27 Funkcjonowanie pola "B" – rekultywacja z

udziałem stabilizatu spalanie węgla, odsiarczanie, odpopielanie 28 Zużyte pozostałe smary i oleje okresowa wymiana i uzupełnianie ubytków 29 Zagospodarowanie popiołów lotnych spalanie paliwa

30 Występowanie promieniowania elektromagnetycznego

eksploatacja stacji transformatorowych oraz sieci energetycznych

31 Przeterminowane i wycofane ze stosowania

chemikalia zapasy magazynowe

32 Emisja ścieków – czynnik Ph oczyszczanie ścieków w ZOŚ 33

34 Zużyte środki czyszczące aneksy kuchenne i laboratoria

35 Zużyte tworzywa sztuczne odpady biurowe i elementy opakowania 36 Zużyte wkładki topikowe bezpieczników eksploatacja urządzeń elektrycznych 37 Występowanie wodoru do generatorów maszynownia

38 Zanieczyszczenie gruntów i wód podziemnych

przez kwas solny awaryjny wyciek kwasu ze zbiorników i

rurociągów 39 Zanieczyszczenie gruntów i wód podziemnych

przez ług sodowy

awaryjny wyciek ługu ze zbiorników i rurociągów

40 Zanieczyszczenie gruntów i wód podziemnych przez olej opałowy

awaryjny wyciek oleju ze zbiorników i rurociągów

41 Zużycie energii cieplnej ogrzewanie, eksploatacja urządzeń

42 Zużycie energii elektrycznej oświetlenie i urządzenia biurowe, eksploatacja urządzeń produkcyjnych

43 Zużycie węgla kamiennego generacja ciepła i energii elektrycznej przy zastosowaniu kotłów węglowych

44 Zużycie wody z rzeki potrzeby technologiczne, ogrodnicze 45 Zużycie wody ze studni głębinowych potrzeby socjalno-bytowe

46 Zużyte monitory ekranowe prace biurowe

47 Zużyte sorbenty, materiały filtracyjne usuwanie skutków awarii

48 Zużyte tonery do drukarek prace biurowe, monitory systemowe 49 Występowanie żelaza i stali remonty, prace warsztatowe itp.

W następnej kolejności zdefiniowano kryteria oceny aspektów ekologicznych oraz przydzielono wagi poszczególnym kryteriom, co prezentuje tabela 5.2. Jak wspomniano, określenie kryteriów oraz nadanie im wag ma charakter subiektywny, ściśle zależny od ustanowionych w przedsiębiorstwie energetycznym priorytetów polityki środowiskowej.

Tab. 5.2. Zestawienie kryteriów i wag dla poszczególnych aspektów środowiskowych [opracowanie własne]

Jest spełnione częściowo Częsty Średnia 2

Nie jest spełnione Bardzo częsty Duża 3

*– waga dla danego kryterium

Wymagania prawne obejmują:

 zewnętrzne wymagania prawne, takie jak: ustawy, rozporządzenia, pozwolenia,

 wewnętrzne normatywy, do których można zaliczyć: zarządzenia, instrukcje, polecenia.

Przyjęto, iż wymaganie:

 jest spełnione wtedy, gdy jest spełnione wymaganie prawne zewnętrzne (nie ma zmieniających się uregulowań prawnych na przyszłe lata, warunki określone w pozwoleniach są dotrzymane),

 jest spełnione częściowo, gdy częściowo nie jest spełnione wymaganie prawne w odniesieniu do obowiązujących przepisów, lecz są podjęte działania dostosowawcze,

 nie jest spełnione, gdy nie jest spełnione żadne wymaganie prawne.

Obowiązek raportowania do jednostek zewnętrznych scharakteryzowano następująco:

 sporadyczny/nie ma, czyli powyżej 6 miesięcy lub nie ma obowiązku raportowania,

 częsty, czyli miesięczny, kwartalny, półroczny,

 bardzo częsty, czyli dobowy, tygodniowy.

Pod pojęciem szkody środowiskowej rozumie się wpływ aspektu na środowisko w przypadku: przedostania się substancji do otoczenia, nadmiernego zużycia surowców i materiałów lub nadmiernej emisji zanieczyszczeń. Szkoda środowiskowa jest związana z opłatami ponoszonymi przez przedsiębiorstwo za zanieczyszczanie bądź użytkowanie środowiska, za ilość pobranego lub przekazanego do otoczenia aspektu.

Stopniując, wyróżniono trzy rodzaje szkód:

 mała: wystąpienie aspektu nie powoduje skażenia środowiska (w okresie ostatniego półrocza nie zdarzyło się przekroczenie ilości zawartych w pozwoleniu zintegrowanym i nie poniesiono dodatkowych opłat oraz kar),

 średnia: wystąpienie aspektu powoduje umiarkowaną szkodliwość, a proces jest stosunkowo łatwo odwracalny (w okresie ostatniego półrocza odnotowano, że ilości zawarte w pozwoleniu zintegrowanym zbliżone są do wartości progowych;

firma otrzymuje ostrzeżenie, bądź ponosi opłatę z tego tytułu),

 duża: wystąpienie aspektu powoduje poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego, a proces może być nieodwracalny (w okresie ostatniego półrocza nastąpiło przekroczenie ilości zawartych w pozwoleniu zintegrowanym i przedsiębiorstwo ponosi dodatkowe opłaty lub kary).

Każdy zidentyfikowany aspekt oceniano przy wykorzystaniu następującego wzoru:

OWA = WP x Lp + OR x Lp + SŚ x Lp (5.1)

gdzie:

OWA – ocena wpływu aspektu na środowisko, WP – wymagania prawne (waga),

Lp – liczba przyznanych punktów,

OR – obowiązek raportowania do jednostek zewnętrznych (waga), SŚ – szkoda środowiskowa (waga).

Z określonych dla poszczególnych kryteriów oraz szkód środowiskowych wag wynika, że liczba przyznawanych zidentyfikowanym aspektom środowiskowym punktów mieści się w granicach 30÷90. Przyjęto, że uzyskany wynik w przedziale 60÷90 punktów oznacza znaczący wpływ aspektu na środowisko. Poniżej przedstawiono ocenę punktową aspektów ekologicznych wyodrębnionych w przedsiębiorstwie energetycznym omawianym w przykładzie (tabela 5.3).

Tab. 5.3. Ocena punktowa aspektów ekologicznych w przedsiębiorstwie energetycznym [opracowanie własne]

Lp. Aspekty ekologiczne Wymagania

prawne

7 Emisja ścieków opadowych, komunalnych i przemysłowych powstających w wyniku

eksploatacji urządzeń energetycznych 1 3 2 65

8 Pylenie wtórne 1 3 2 65

1 2 3 4 5 6 10 Zużyte lampy fluorescencyjne i inne odpady

zawierające rtęć 1 1 3 60

11 Występowanie oleju opałowego (mazut, olej

lekki) 1 1 3 60

12 Występowanie olejów: transformatorowych i

elektroizolacyjnych 1 1 3 60

13 Zużyty olej turbinowy 1 1 3 60

14 Występowanie wodoru do generatorów 1 1 3 60

15 Zanieczyszczenie gruntów i wód

podziemnych przez kwas solny 1 1 3 60

16 Zanieczyszczenie gruntów i wód

podziemnych przez ług sodowy 1 1 3 60

17 Zanieczyszczenie gruntów i wód

podziemnych przez olej opałowy 1 1 3 60

23 Występowanie osadów z oczyszczalni

ścieków 1 2 2 55

24 Występowanie osadów z dekarbonizacji 1 2 2 55

25 Zużycie wody z rzeki 1 2 2 55

26 Funkcjonowanie pola „B” – rekultywacja z

udziałem stabilizatu 1 3 1 50

27 Zużyte gumowe elementy taśmociągów 1 1 2 45

28 Zużyte pozostałe smary i oleje 1 1 2 45

29 Zużyte kable 1 1 2 45

30 Występowanie osadów z gospodarki olejowej 1 1 2 45

31 Przeterminowane i wycofane ze stosowania

chemikalia 1 1 2 45

40 Zużyte czyściwo i odzież ochronna

zabrudzona substancjami niebezpiecznymi 1 1 1 30

41 Występowanie drewna odpadowego 1 1 1 30

48 Inne zużyte urządzenia elektroniczne i

elektrotechniczne 1 1 1 30

49 Zużyte środki czyszczące 1 1 1 30

Z zestawienia wynika, że największe znaczenie wśród aspektów ekologicznych mają emisje do atmosfery szkodliwych substancji, a także ścieki i oleje, gdyż one generują

największe szkody środowiskowe. Szkodliwość ta uzewnętrznia się wysokością kar pieniężnych, wynikających z obowiązujących przepisów prawnych.

Inną metodą, która pozwala na identyfikowanie i ocenę aspektu ekologicznego wykazującego wpływ na środowisko, jest Analiza Aspektów Środowiskowych (AAŚ).

Pierwszym krokiem w tej metodzie jest określenie głównych rodzajów działań realizowanych przez przedsiębiorstwo energetyczne. Schemat tych działań prezentuje rysunek 5.1.

Schemat przedstawia rodzaje działalności przedsiębiorstwa energetycznego, które są ze sobą powiązane w celu produkcji i dystrybucji ciepła i energii elektrycznej. Przy określeniu aspektów ekologicznych uwzględnia się wszystkie rodzaje działań, które:

 umożliwiają przygotowanie niezbędnych zasobów w celach produkcji (np.

uzdatnianie wody),

 odgrywają rolę wspierającą produkcję (np. administracja),

 są podejmowane w celu zagospodarowania produktów i odpadów (np.

oczyszczanie spalin, przechowywanie i zagospodarowanie odpadów).

W następnej kolejności rozkłada się każdy rodzaj działalności głównej na różne powiązane ze sobą działalności i identyfikuje się aspekty ekologiczne oraz związany z nimi wpływ na środowisko.

Identyfikację aspektów ekologicznych realizuje się w dwóch krokach, obejmujących warunki operacyjne:

1) normalne – co oznacza, że działania odbywają się w granicach tolerancji prawidłowego działania; w celu zidentyfikowania aspektów ekologicznych podczas zwyczajnego funkcjonowania przedsiębiorstwa zadaje się następujące pytania:

 czy zużywa się surowce (wapno, sole, smary, materiały izolacyjne, odczynniki chemiczne), energię (elektryczną, ciepło) lub wodę?

 czy są produkowane odpady podczas wykonywania działalności (żużle, pyły, odpady odsiarczania, żelazo, papier, …)?

 czy występują ścieki?

 czy przedostają się do powietrza substancje zanieczyszczające (SOx, NOx, pyły, nieprzyjemne zapachy)?

 czy przedostają się do gleby substancje zanieczyszczające (infiltracja oleju lub

Rys. 5.1. Schemat działalności przedsiębiorstwa energetycznego [opracowanie własne]

 czy hałas jest bardzo uciążliwy, czy przekracza granice zakładu przemysłowego (silniki, maszyny,… )?

 czy przedsiębiorstwo stanowi uciążliwość o charakterze wizualnym (wysoki komin, zaniedbane budynki)?

Działania towarzyszące Działania towarzyszące

WEJŚCIE DZIAŁANIA GŁÓWNE WYJŚCIE

Dostawa i rozładunek paliwa

Przechowywanie paliwa

Przygotowanie paliwa

Spalanie

Produkcja pary wodnej

Produkcja pary wodnej

Produkcja gorącej wody

Dostawa produktów do klientów Utrzymanie

infrastruktury

Dostawa/przechowanie odczynników

Uzdatnianie wody

Administracja

Laboratoria

Wieże chłodnicze

Oczyszczanie ścieków

Oczyszczanie spalin

Przechowywanie i zagospodarowa-nie odpadów

2) pogorszone/awaryjne – takie, gdzie działania są prowadzone poniżej wartości uznawanych za tolerowane; przy identyfikacji aspektów należy uzyskać odpowiedzi na następujące pytania:

 co się stanie, gdy instalacja, maszyna lub wyposażenie nie pracuje właściwie, jakie negatywne skutki dla środowiska może to wywołać?

 co się stanie, jeżeli operator nie wykonuje swojej pracy właściwie lub jego reakcja na zaistniałą sytuację nie jest właściwa?

 czy istnieje ryzyko przecieku zbiorników paliw lub zatrzymywania wycieków tworzących baseny i kałuże?

 czy istnieje ryzyko rozlania się szkodliwych substancji?

 czy istnieje ryzyko wystąpienia pożaru lub eksplozji?

 czy występują jakieś zagrożenia pochodzenia naturalnego (np. powodzie, trzęsienia ziemi, wyładowania elektryczne)?

Zestawienie głównych zidentyfikowanych aspektów ekologicznych prezentuje załącznik nr 1.

Następnym etapem metody AAŚ jest analiza dotychczas stosowanych narzędzi zapobiegawczych pozwalających na kontrolę lub zredukowanie negatywnego wpływu na środowisko aspektów ekologicznych. Na rysunku 5.2 przedstawiono układ zależności pomiędzy rodzajem działalności, aspektem ekologicznym, instrumentem zapobiegawczym oraz ograniczeniem wpływu.

Do narzędzi zapobiegawczych, które umożliwiają kontrolę lub zredukowanie wpływu aspektu ekologicznego na środowisko można zaliczyć:

 szkolenia lub informacje dla pracowników/podwykonawców,

 opracowane instrukcje i procedury,

 zastosowanie wyposażenia do ograniczenia wpływu (np. elektrofiltry),

 zapewnienie sprzętu bezpieczeństwa (np. gaśnice, rękawice ochronne),

 użycie narzędzi do pomiaru poziomu ryzyka (np. czujniki ulatniania się gazu),

 utrzymanie/konserwację wyposażenia (np. przegląd instalacji),

 weryfikację lub kontrolę działań (np. audyt, sporządzanie dokumentacji z audytu),

 testy w celu sprawdzenia możliwości działania oraz wydajności działań w sytuacjach kryzysowych (np. ćwiczenia w symulowanych warunkach awaryjnych).

Rys. 5.2. Zależności pomiędzy rodzajem działalności, aspektem ekologicznym, instrumentem zapobiegawczym oraz ograniczeniem wpływu [opracowanie własne]

Jednym z najważniejszych elementów metody AAŚ jest określenie znaczących (priorytetowych) aspektów ekologicznych w produkcji ciepła w przedsiębiorstwie energetycznym. W tym celu został opracowany system oceny aspektów ekologicznych wykorzystujący trzy kryteria:

 zdolność do zapobiegania ryzyku,

 ciężkość następstw,

 prawdopodobieństwo wystąpienia.

Kryterium zdolności do zapobiegania ryzyku pozwala ocenić jakość oraz liczbę narzędzi zapobiegawczych obecnie wdrożonych w celu zapobiegania powstawaniu nowego aspektu ekologicznego lub ograniczenia danego aspektu lub jego wpływu na środowisko.

Kryterium ciężkości następstw umożliwia ocenę ciężkości następstw aspektu ekologicznego w odniesieniu do pięciu kategorii:

 aspektów ekonomicznych,

 zgodności z przepisami prawnymi,

 personelu,

 środowiska,

 zainteresowanych stron.

1.1. Działanie

1.1 Aspekt

ekologiczny 1.2. Aspekt ekologiczny

W1 W2 WN

Ograniczenie wpływu

N. Aspekt ekologiczny 1.2. Działanie N. Działanie 1. Działanie

Działania zapobiegawcze i/lub ograniczenie aspektu

Ze względu na fakt, że w skład tego kryterium wchodzi pięć kategorii, ostateczną wartość przyjmuje ono na poziomie najwyższym po rozpatrzeniu wszystkich kategorii.

Kryterium prawdopodobieństwa służy do oceny częstotliwości, z którą dany aspekt powstaje. Ta zmienna powinna być rozpatrywana w dwóch możliwych przypadkach warunków operacyjnych, a mianowicie:

 normalnych (codzienna działalność) oraz

 pogorszonych/awaryjnych.

Szczegółową charakterystykę kryteriów oceny aspektów ekologicznych przedstawia tabela 5.4.

Priorytetowe aspekty ekologiczne są zidentyfikowane, biorąc pod uwagę następujące zasady, gdy:

1) ryzyka lub aspekty ekologiczne zostały ocenione w zmiennej „ciężkość następstw”

na 5 pkt. (wartość maksymalna) oraz w każdej z pozostałych zmiennych („zdolność do zapobiegania ryzyku” i „prawdopodobieństwo”) przekraczają liczbę 1 pkt, np.

 ciężkość następstw = 5 pkt,

zdolność do zapobiegania ryzyku = 2 pkt, prawdopodobieństwo = 4 pkt,

jest to aspekt znaczący (priorytetowe ryzyko)

 ciężkość następstw = 5 pkt,

zdolność do zapobiegania ryzyku = 3 pkt, prawdopodobieństwo = 1 pkt,

jest to aspekt znaczący (priorytetowe ryzyko)

 ciężkość następstw = 5 pkt,

zdolność do zapobiegania ryzyku = 1 pkt, prawdopodobieństwo = 1 pkt,

nie jest to aspekt znaczący (nie jest to priorytetowe ryzyko)

2) ryzyka lub aspekty ekologiczne zostały ocenione w zmiennej „ciężkość następstw”

na mniej niż 5 pkt. (nie spełniają warunku z punktu 1) – w takim przypadku jako priorytetowe traktowane są ryzyka lub aspekty ekologiczne ocenione najwyżej (biorąc pod uwagę ocenę wszystkich kryteriów).

Liczba zidentyfikowanych znaczących aspektów ekologicznych lub priorytetowych ryzyk wynosi maksymalnie 15 ryzyk lub aspektów ekologicznych, co jest związane z

Tab. 5.4. Szczegółowa charakterystyka kryteriów oceny aspektów ekologicznych [opracowanie własne]

Zestawienie zidentyfikowanych i ocenionych aspektów ekologicznych w warunkach normalnych oraz pogorszonych/awaryjnych przedstawia załącznik nr 2.

Z załącznika nr 2 wynika, że do znaczących aspektów ekologicznych w warunkach normalnych można zaliczyć: emisje substancji do powietrza atmosferycznego (pył, SO2, NO2, CO2, CO), wytwarzanie odpadów, zużycie wody w różnych rodzajach działalności, a szczególnie w ramach wytwarzania ciepła i energii elektrycznej w trakcie spalania w kotłach parowych wodnych. W przypadku aspektów ekologicznych w warunkach pogorszonych/awaryjnych nie zidentyfikowano aspektów znaczących.

5.2. Prezentacja opracowanej metodyki identyfikacji i oceny aspektów

W dokumencie M Piotr Wachowski (Stron 103-116)