Zapewnienie szeroko rozumianego bezpieczeństwa było zawsze zaliczane do podstawowych zadań państwa, na wszystkich poziomach jego organizacji. Natomiast czynnikiem warunkującym skuteczność reagowania na zaistniałe zagrożenia, powiązane z działaniami grup terrorystycznych o podłożu islamistycznym, jest właściwe przygotowanie do działania, oparte na analizie realnych niebezpieczeństw oraz prognozach rozwoju zagrożeń. Przygotowanie to, w kontekście zagrożeń ze strony radykalnego fundamentalizmu islamskiego, powinno być poprzedzone analizą teoretycznych podstaw bezpieczeństwa oraz aspektów metodologicznych (rozdz. 1), aspektów historycznych – rozwoju cywilizacji islamskiej (rozdz. 2.), historycznych relacji polsko-muzułmańskich (rozdz. 3). Niebagatelną rolę odgrywa również analiza powstania i ewolucji ruchów fundamentalistycznych, których skrajnym obliczem jest ideologia dżihadystyczna, prowadząca do działalności terrorystycznej (rozdz. 4). Nie sposób jednak dokonać adekwatnej i skutecznej oceny stanu bezpieczeństwa wyłącznie na podstawie dociekań teoretycznych. Stąd też badania, w dziedzinie bezpieczeństwa oraz jego zagrożeń o podłożu fundamentalistycznym, powinny opierać się zarówno na pogłębionych rozważaniach teoretycznych, jak i metodach empirycznych. Dopiero połączenie obu perspektyw epistemologicznych doprowadzić może do wypracowania efektywnych algorytmów postępowania oraz elementów koncepcji (strategii) bezpieczeństwa na wypadek zaistnienia zagrożeń bezpieczeństwa indywidualnego i masowego.
Współczesne rozważania w obrębie nauk fizykalnych rozpoczynają się najczęściej od postawienia teoretycznych hipotez, które podlegają doświadczalnej weryfikacji.
Natomiast w obszarze nauk społecznych i humanistycznych, właściwym wydaje się
191
podejście odwrotne. Na podstawie badań empirycznych należy wyprowadzać indukcyjne wnioski, a następnie tworzyć uogólnione rozwiązania.
Bezpieczeństwo pomimo, że wymaga zaangażowania wiedzy o charakterze interdyscyplinarnym, należy do kategorii zagadnień egzystencjalnych i tym samym, wymagających uogólnień jednostkowych, empirycznie danych faktów i opinii. Stąd też, głównym celem podrozdziału będzie analiza opinii eksperckich, dotyczących stanu bezpieczeństwa narodowego oraz rozwoju zagrożeń powiązanych z radykalnym fundamentalizmem islamistycznym, skali i prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożeń oraz kierunków transformacji systemów instytucjonalnych, gwarantujących niezagrożoną egzystencję obywateli. Poglądy ekspertów stanowią również, oprócz badań literaturowych, główny punkt odniesienia, niezbędny do proponowania odpowiednich, uzasadnionych, kierunków rozwiązań z zakresu doskonalenia systemu bezpieczeństwa w kontekście zagrożeń terrorystycznych o podłożu fundamentalistycznym.
Analiza odpowiedzi ekspertów potwierdziła zakładaną wcześniej hipotezę, że w badaniach prowadzonych przy ich współudziale dominować będzie głębsze rozpoznanie problemów rozwoju radykalizmu islamskiego, analizy ryzyka wystąpienia aktów terrorystycznych o tym podłożu. Całość analiz i syntetyzujących wniosków ujętych w rozdziale V poprzedzona została wynikami badań opinii eksperckich.
Celem podrozdziału jest zaprezentowanie wyników badań empirycznych, dotyczących obecności islamu w dziejach Polski oraz odbiór jego współczesnego wizerunku, jak również wzrostu zagrożeń w kontekście rozwoju radykalnego fundamentalizmu oraz wynikający z tego procesu wpływ na poczucie stabilności i bezpieczeństwa narodowego. Badania prowadzone były z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu eksperckiego. Zastosowanie tego narzędzia badawczego, pozwoliło na uzyskanie informacji wyjściowych, które wykorzystane zostały do diagnozy stanu zagrożeń i poczucia bezpieczeństwa w naszym kraju. oraz opracowania kierunków doskonalenia systemu bezpieczeństwa państwa.
Problemem jednak pozostaje dobór reprezentatywnej grupy badanych. Trudność ta wiąże się z oceną kompetencji ekspertów, a tym samym, określeniem progowego poziomu wiedzy, który zależy od doświadczenia jakie zdobyli, zajmując się problematyką badanej sfery bezpieczeństwa383. Dlatego też eksperci dobierani byli w ten sposób, aby ich wiedza i doświadczenie dotyczyły różnych obszarów szeroko rozumianego bezpieczeństwa,
383 Por.: T. Jemioło, A. Dawidczyk, Wprowadzenie do metodologii badań bezpieczeństwa, Warszawa 2008, s. 53.
192
uwzględniając przede wszystkim aspekty związane z problematyką islamu, relacji z muzułmanami, rozwoju zagrożeń o charakterze religijnym i zjawisk terrorystycznych i analizą ryzyka. Arkusze wywiadu eksperckiego skierowane zostały do osób, którym z racji posiadanej wiedzy i wykonywanych obowiązków zawodowych, znane są problemy bezpieczeństwa i zagrożeń asymetrycznych. Wyniki badań po opracowaniu, wykorzystane zostały w projektowaniu propozycji możliwych kierunków doskonalenia systemu bezpieczeństwa państwa. Arkusze wywiadu zostały przekazane ekspertom osobiście lub za pomocą poczty elektronicznej. Materiał badawczy – wypełnione arkusze – były odbierane tą samą drogą. W badaniach opinii eksperckich wzięło udział osiemnaścioro osób.
Liczebność próby celowej ustalono arbitralnie. Próba celowa obejmowała osoby, które spełniły wymagane kryteria oraz zgodziły się na udział w badaniach. Eksperci, biorący udział w badaniach, reprezentowali przede wszystkim różne środowiska akademickie oraz organizacje i firmy powiązane z bezpieczeństwem, jego zapewnianiem oraz wszechstronną analizą.
Wybór ekspertów został dokonany na podstawie oceny ich wiedzy oraz doświadczenia jakie zdobyli, zajmując się problematyką bezpieczeństwa (w sferze praktyki naukowej, społecznej, politycznej, czy w zakresie działalności służb bezpieczeństwa), rozwojem zagrożeń wynikających z terroryzmu (szczególnie islamistycznego), czy zagadnieniami z zakresu problematyki mniejszości muzułmańskiej w Polsce. W wyniku przeprowadzonych badań uzyskano osiemnaście kwestionariuszy wywiadów, które zostały poddane analizie.
Poniższe zestawienie (tabela 5.1.) przedstawia wykaz osiemnastu respondentów – ekspertów, którzy wyrazili zgodę na wywiad. Tabela zawiera również ich podstawowe dane oraz krótki biogram, opisujący ich doświadczenie naukowe i zawodowe. Wykazano także instytucje, które reprezentują eksperci (tabela 5.2.).
Tab. 5.1. Wywiady eksperckie – wykaz respondentów (w kolejności alfabetycznej)
L.p. Imię i nazwisko Stopień
naukowy Dorobek naukowy i zawodowy 1 Tomasz
ALEKSANDROWICZ
Dr hab. Doktor habilitowany nauk społecznych w dyscyplinie nauki o bezpieczeństwie. Doktor nauk prawnych, specjalista z zakresu prawa międzynarodowego publicznego. Wieloletni analityk polityczny, łączący działalność naukową z praktyką. Pracował w Urzędzie Ochrony Państwa i Zespole Doradców Prezydenta RP.
193
Przewodniczący Rady Naukowej Centrum Badań nad Terroryzmem. Zajmuje się zagadnieniami związanymi z terroryzmem międzynarodowym oraz metodami jego zwalczania, przestępczością kryminalną, analizą informacji, rolą służb specjalnych w stosunkach międzynarodowych, zagadnieniami obowiązywania prawa Unii Europejskiej w krajowych porządkach prawnych oraz przemianami suwerenności państwa narodowego. Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Analizy Informacji. Autor i współautor wielu publikacji na temat bezpieczeństwa międzynarodowego. Profesor nadzwyczajny w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie; Wydział Bezpieczeństwa Wewnętrznego; Instytut Badań nad Przestępczością Kryminalną i Terroryzmem oraz w Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku; Wydział Administracji (piastował również stanowiska dziekana tego Wydziału).
2 Robert BORKOWSKI
Dr hab. Doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, specjalności:
bezpieczeństwo narodowe, terroryzm, Bliski Wschód, antropologia polityki, ekologia, globalizacja. Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. Profesor nadzwyczajny w Krakowskiej Akademii im.
Andrzeja Frycza Modrzewskiego; Wydział Nauk o Bezpieczeństwie (w latach 2014-2016 pełnił również funkcję Prodziekana tego Wydziału).
Politolog, specjalista z zakresu bezpieczeństwa narodowego i terroryzmu. Stypendysta Departamentu Stanu USA. Członek Rady Naukowej Centrum Badań nad Terroryzmem.
Prowadzi badania zjawiska terroryzmu w perspektywie antropologicznej (religioznawczej i kulturoznawczej), zajmuje się problematyką:
fundamentalizmu religijnego, konfliktami na Bliskim Wschodzie, kultem i kulturą zbrodni, relacjami mediów z terroryzmem, zagrożeniami w globalnym świecie, a także socjologią współczesnego społeczeństwa polskiego oraz bezpieczeństwa publicznego i psychologią ratownictwa. Autor kilkudziesięciu monografii i publikacji w formie artykułów i rozdziałów
194
w pracach zbiorowych, w tym licznych poświęconych problematyce terroryzmu. Przez kilkanaście lat wykonywał również zawód dziennikarza.
3 Józef
BUCZYŃSKI
Dr hab.
inż. Doktor habilitowany nauk wojskowych, specjalność: system obronności państwa. Doktor nauk wojskowych. W 1983 roku rozpoczął służbę w Ministerstwie Obrony Narodowej. W latach 1994-1996 był zastępcą dyrektora Departamentu Kadr, po czym pełnił funkcję dyrektora Departamentu Kadr i Szkolnictwa Wojskowego.
W latach 2001-2005 przebywał w Chińskiej Republice Ludowej jako attaché wojskowy przy Ambasadzie RP w Pekinie. Następnie zajmował posadę doradcy ministra obrony narodowej Radosława Sikorskiego. W latach 2006-2007 był Komendantem-rektorem Akademii Obrony Narodowej w Warszawie. 11 listopada 2006 roku Prezydent RP Lech Kaczyński mianował go na stopień generała broni. Profesor nadzwyczajny w Wyższej Szkole Bezpieczeństwa w Poznaniu oraz Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji w Warszawie. Zakres jego problematyki badawczej dotyczy: bezpieczeństwa międzynarodowego i narodowego, metodologii badań bezpieczeństwa, kształtowania bezpieczeństwa militarnego, współczesnych zagrożeń globalnych, w tym zjawiska terroryzmu.
4 Katarzyna CZORNIK
Dr Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, specjalność: stosunki międzynarodowe. Politolog, pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego w Kotwicach. Jej problematyka badawcza obejmuje: terroryzm i fundamentalizm islamski, politykę USA wobec państw Bliskiego Wschodu, charakterystykę krajów arabskich, aspekty bezpieczeństwa międzynarodowego, stosunki palestyńsko-izraelskie, status kobiet w islamie.
5 Marek GÓRKA
Dr Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. Politolog, pracownik Instytutu Polityki Społecznej i Stosunków Międzynarodowych na Politechnice Koszalińskiej. Specjalista z zakresów: terroryzmu, bezpieczeństwa publicznego i międzynarodowego, współczesnej polityki bezpieczeństwa i jej determinantów,
195
cyberterroryzmu i cyberprzestępczości, antyterroryzmu, służb specjalnych i wywiadowczych (wywiad, kontrwywiad w epoce terroryzmu).
6 Wojciech GRABOWSKI
Dr Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, specjalności: stosunki międzynarodowe, bezpieczeństwo międzynarodowe. Socjolog i politolog, wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim.
Jego zainteresowania badawcze związane są z następującą problematyką: zjawisko terroryzmu międzynarodowego, fundamentalizm muzułmański, charakterystyka subregionu Zatoki Perskiej, bezpieczeństwo międzynarodowe, bliskowschodni ład międzynarodowy, państwa upadłe oraz prawa człowieka. W latach 2001-2006 był redaktorem portalu terroryzm.com, w 2013 roku był uczestnikiem projektu NATO na temat zwalczania terroryzmu. Autor grantów dotyczących świata islamu i terroryzmu. Jest członkiem Europejskiego Instytutu Bezpieczeństwa i Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych.
7 Ryszard GROSSET
Dr Doktor nauk ścisłych w zakresie technologii chemicznej. Karierę zawodową rozpoczął w 1978 roku w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej pełniąc kolejno stanowiska asystenta, wykładowcy, st. wykładowcy oraz adiunkta.
W 1993 roku przeszedł do Komendy Głównej PSP, gdzie zajmował stanowiska naczelnika Wydziału Taktyki i Analiz, głównego specjalisty ds. ratownictwa chemiczno-ekologicznego, zastępcy dyrektora Biura Operacyjnego, dyrektora Biura Operacyjnego, a od 2000 roku zastępcy szefa Obrony Cywilnej Kraju oraz zastępcy Komendanta Głównego PSP. W 2005 roku został powołany na funkcję Komendanta – Rektora Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie. W 2006 roku został kierownikiem Katedry Działań Ratowniczych SGSP. W latach 2009-2010 był doradcą Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (Rządowe Centrum Bezpieczeństwa). Jest jednym z grona współtwórców Krajowego Systemu
Ratowniczo-196
Gaśniczego oraz systemu Zarządzania Kryzysowego Rzeczypospolitej Polskiej. Autor i współautor wielu nowoczesnych procedur postępowania służb ratowniczych. Specjalista ds.
zarządzania bezpieczeństwem publicznym. Jego zainteresowania badawcze obejmują: m.in.
zagrożenia terrorystyczne, zarządzanie bezpieczeństwem na różnych płaszczyznach, metody i procedury zarządzania w sytuacjach kryzysowych, działalność i funkcje służb ratowniczych, bezpieczeństwo wewnętrzne i bezpieczeństwo państwa. Współtwórca Krajowego Centrum Koordynacji Ratownictwa i idei Rządowego Centrum Koordynacji Kryzysowej. Od 2007 r. był pracownikiem Wyższej Szkoły Zarządzania i Prawa im.
H. Chodkowskiej w Warszawie (kolejno: dziekan, prorektor, a w latach 2011-2013 rektor). Od 2013 roku profesor wizytujący w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie.
8 Adam HOŁUB
Dr hab. Doktor habilitowany nauk społecznych w dyscyplinie nauki o polityce, specjalności:
historia myśli politycznej, partie i systemy partyjne, systemy polityczne. Doktor nauk humanistycznych w zakresie historii. Pracownik Instytutu Nauk Politycznych Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Interesuje się naukowo ekstremistami politycznymi i ich obecnością
w przestrzeni społecznej
i polityczne, historią myśli politycznej, partiami i systemami partyjnymi oraz politycznymi.
Prowadzi zajęcia dotyczące myśli politycznej i polityki bezpieczeństwa.
9 Krzysztof IZAK
Mgr Były funkcjonariusz Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Autor „Leksykonu organizacji i ruchów islamistycznych”, artykułów w „Przeglądzie Bezpieczeństwa Wewnętrznego”
oraz kwartalniku „Człowiek
i Dokumenty”. Przygotowuje „Leksykon radykalnych organizacji politycznym i religijnych (niemuzułmańskich)”. Jego badania dotyczą zagadnień terroryzmu oraz ekstremizmów religijnych i politycznych. Problematyką islamskiego radykalizmu i terroryzmu zajmuje się od ponad 30 lat.
197 10 Katarzyna
JĘDRZEJCZYK-KULINIAK
Dr Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce. Specjalistka w problematyce cywilizacji islamskiej, kultury arabskiej i muzułmańskiej, zjawiska terroryzmu islamistycznego, bezpieczeństwa kulturowego oraz wielkich systemów religijnych w globalizującym się świecie, stosunków między cywilizacjami oraz wpływu wartości kulturowych na stosunki międzynarodowe. Szczególne miejsce w swych pracach poświęca cywilizacji arabsko-muzułmańskiej i przemianom zachodzącym w tym kręgu kulturowym pod wpływem globalizacji, w kontekście bezpieczeństwa kulturowego. Wykładowca w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowym im. gen. Tadeusza Kościuszki. Aktywnie włącza się w inicjatywy mające na celu przybliżenie cywilizacji arabsko-muzułmańskiej oraz rodzimego oblicza islamu-Tatarów polskich, m. in. wydając publikacje popularnonaukowe oraz realizując projekty edukacyjne. Redaktorka muzułmańskiego magazynu społeczno-kulturalnego „As-salam”.
11 Krzysztof KAROLCZAK
Dr Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, specjalności: historia myśli politycznej, terroryzm polityczny. Ekspert Ośrodka Analiz Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Były Rektor Warszawskiej Wyższej Szkoły Humanistycznej im. Bolesława Prusa. Członek Rady Naukowej Centrum Badań nad Terroryzmem. Problematyka jego badań dotyczy terroryzmu i metod jego zwalczania, wojny i pokoju, bezpieczeństwa narodowego i wewnętrznego, filozofii władzy, myśli politycznej w XX wieku oraz cywilizacji pozaeuropejskich (szczególnie Japonii w zakresie politycznym społecznym kulturalnym i gospodarczym). Jest autorem pierwszej w Polsce
„Encyklopedii terroryzmu”.
12 Adam KRAWCZYK Dr Doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, specjalność: historia najnowsza. Pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zakresem jego zainteresowań badawczych jest tematyka terroryzmu, działalności ugrupowań fundamentalistycznych, bezpieczeństwa międzynarodowego oraz
198
XX-wiecznej historii powszechnej, ze szczególnym uwzględnieniem konfliktów bliskowschodnich. Obecnie prowadzi badania nad działalnością zbrojnych grup w konflikcie arabsko-izraelskim. Redaktor portalu terroryzm.com. Członek Polskiego Towarzystwa Bezpieczeństwa Narodowego.
13 Marian KRYŁOWICZ
Dr inż. Doktor nauk wojskowych w specjalności bezpieczeństwo narodowe. Zainteresowania naukowe obejmują: zarządzanie kryzysowe w kontekście współpracy firm ochrony osób i mienia oraz Narodowych Sił Rezerwowych, problem mniejszości narodowych w kontekście bezpieczeństwa kulturowego, zjawisko terroryzmu, bezpieczeństwo publiczne, strategię bezpieczeństwa, problematykę mobilizacji państwa i sił zbrojnych, a także bezpieczeństwo imprez masowych oraz zagrożenia w obiektach handlowych. Aktywne działania na polu bezpieczeństwa narodowego wiążą się także z powołaniem w 2011 roku w ramach Stowarzyszenia „Edukacja dla Bezpieczeństwa”
Tymczasowego Zespołu Badawczego we współdziałaniu z Wyższą Szkołą Bezpieczeństwa w Poznaniu, Akademią Obrony Narodowej w Warszawie i Wyższą Szkołą Zawodową w Kaliszu oraz przedstawicielem Ministerstwa Obrony Narodowej. Posiada wieloletnie doświadczenie zawodowe jako agent i pracownik ochrony. W latach 1997-2007 był właścicielem Wielkopolskiej Szkoły Agentów i Pracowników Ochrony Osób. Posiada licencję pracownika ochrony drugiego stopnia oraz licencję zabezpieczenia technicznego drugiego stopnia.
Pracownik naukowy w Wyższej Szkole Bezpieczeństwa z siedzibą w Poznaniu.
14 Rafał
OŻAROWSKI
Dr hab. Doktor habilitowany nauk humanistycznych w dyscyplinie nauki o polityce. Doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, specjalność: stosunki międzynarodowe. Profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Gdańskiego i Powiślańskiej Szkoły Wyższej w Kwidzyniu. Zainteresowania badawcze powiązane są z problematyką: bezpieczeństwa międzynarodowego, terroryzmu, radykalnego
199
fundamentalizmu religijnego, wpływu ideologii na stosunki międzynarodowe, charakterystyki islamskich organizacji terrorystycznych i politycznych, stosunków politycznych na Bliskim Wschodzie, konfliktu palestyńsko-izraelskiego, stereotypów wobec islamu.
W 2009 i 2013 r. był pracownikiem naukowym wizytującym na Amerykańskim Uniwersytecie w Bejrucie. Obecnie zajmuje się kwestią polityki zagranicznej Libanu.
15 Marcin
SMOLARKIEWICZ
Dr hab. Doktor habilitowany nauk społecznych w dyscyplinie nauki o obronności, specjalności:
analiza statystyczna - ryzyko i bezpieczeństwo, inżynieria procesów decyzyjnych. Doktor nauk fizycznych w zakresie fizyka jądra atomowego.
Od 2001 r. zatrudniony w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie, od 2015 roku piastuje tam stanowisko profesora nadzwyczajnego.
W latach 2005-2008 Kierownik Centrum Edukacji Bezpieczeństwa Powszechnego, od 2010 roku Kierownik Zakładu Badań Sytuacji Kryzysowych, od 2014 roku Kierownik Zakładu Badań Systemów Bezpieczeństwa i Wspomagania Decyzji w Katedrze Inżynierii Bezpieczeństwa, Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Cywilnego.
Od 2008 r. zatrudniony także w Wyższej Szkole Zarządzania i Prawa im. H. Chodkowskiej w Warszawie (przemianowanej następnie na Uczelnię Techniczno-Handlowej im.
H. Chodkowskiej), od 2015 roku piastuje tam stanowisko profesora nadzwyczajnego w Katedrze Bezpieczeństwa Cywilnego, Wydziału Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Autor ponad czterdziestu publikacji o zasięgu krajowym i międzynarodowym. Jego zainteresowania badawcze opierają się o takie problematyki jak:
metody i analizy ryzyka; metody, techniki, narzędzia i procedury w zarządzaniu kryzysowym; ochrona ludności; podejmowanie decyzji w sytuacjach zagrożeń; edukacja dla bezpieczeństwa; zarządzanie bezpieczeństwem i informacją.
16 Jarosław
TOMASIEWICZ
Dr hab. Doktor habilitowany nauk humanistycznych w dyscyplinie historia, specjalności: historia idei, myśl polityczna, bezpieczeństwo wewnętrzne
200
i międzynarodowe. Doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, specjalność: historia najnowsza Polski. Pracownik Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; Wydział Nauk Społecznych; Instytut Historii. Zainteresowania badawcze obejmują: historie idei (zwłaszcza radykalnej myśli politycznej), konflikty zbrojne XX i XXI wieku (zwłaszcza wewnętrzne i asymetryczne), zjawisko przemocy w polityce, zagrożenia terrorystyczne, islamskie ugrupowania polityczne, analizę ruchów faszystowskich, współczesne ruchy polityczne w Europie.
Politolog i publicysta, autor książek „Terroryzm na tle przemocy politycznej” i „Między faszyzmem i anarchizmem (Nowe idee dla Nowej Ery)” oraz wielu tekstów publicystycznych i naukowych. Stały współpracownik „Nowego Obywatela”. Współwydawca biuletynu
„zaKORZENIEnie”.
17 Katarzyna WARDIN
Dr hab. Doktor habilitowany nauk społecznych w dyscyplinie nauki o bezpieczeństwie. Doktor nauk wojskowych, specjalność: bezpieczeństwo morskie państwa. Od 1991 r. rozpoczęła pracę w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni jako nauczyciel akademicki. Jej zainteresowania badawcze obejmują problematykę: piractwa morskiego, stosunków międzynarodowych, bezpieczeństwa narodowego międzynarodowego i terroryzmu, podstaw geopolityki i konfliktów w dobie globalizacji. Prowadzi wykłady m.in.
z przedmiotów: współczesne systemy polityczne;
międzynarodowe stosunki polityczne;
bezpieczeństwo międzynarodowe; konflikty zbrojne współczesnego świata; bezpieczeństwo wewnętrzne w Unii Europejskiej; ustrój służb wywiadowczych, kontrwywiadowczych i policyjnych; współczesne zagrożenia terrorystyczne.
18 Rober
WIERZBIŃSKI
Dr Doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. Żołnierz zawodowy w latach 1986-2004, wiele lat spędził na stanowisku oficera oświatowo-wychowawczego w Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych im. Stefana Czarneckiego w Poznaniu. Współautor systemu walki w bliskim kontakcie dla żołnierzy wojsk