kolejowym”.
175 Projekty i kampanie kultury bezpieczeństwa”. Rok 2020 był czasem
dużych zmian zarówno w polskim, jak i europejskim sektorze kolejowym. Zmiany te były ściśle związane z wejściem w życie technicznego filaru IV pakietu kolejowego. Temat spotkał się z dużym zainteresowa-niem ze strony sygnatariuszy. Świadczy o tym obec-ność niemal 150 uczestników.
II Forum Kultury Bezpieczeństwa, podobnie jak podpisanie Deklaracji, z uwagi na panującą sytuację pandemiczną, zostało przeprowadzone w formie zdalnej. Pomimo wirtualnego charakteru, podczas tego spotkania zostały poruszone jak najbardziej realne tematy, w tym:
IV pakiet kolejowy a czynnik ludzki;
kultura bezpieczeństwa w ujęciu naukowym;
praktyczne konsekwencje dla podmiotów kolejo-wych zmian wynikających z IV pakietu kolejowego;
wizja i nadzieje ERA w zakresie IV pakietu kole-jowego oraz praktyczne wdrożenie IV pakietu kolejowego w innych państwach.
W Forum ważny głos zabrał Andrzej Bittel, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury, który przedsta-wił zakres zmian legislacyjnych i zaawansowanie prac nad krajowymi regulacjami wprowadzającymi tech-niczny filar IV pakietu kolejowego. Europejski punkt widzenia na kulturę bezpieczeństwa zaprezentowany został przez Krzysztofa Zubilewicza, przedstawiciela Agencji Kolejowej Unii Europejskiej. W trakcie swo-jego wykładu opisał on działania Agencji w zakresie podnoszenia kultury bezpieczeństwa w Europie oraz
dotychczasowe doświadczenia związane z wdraża-niem IV pakietu kolejowego w krajach członkowskich Unii Europejskiej.
Zwieńczeniem spotkania była debata, której tema-tem przewodnim była rola kultury bezpieczeństwa w kreowaniu bezpieczeństwa polskiego transportu kolejowego. Udział w niej wzięli:
prof. dr hab. Marian Cieślarczyk – Wojskowa Akademia Techniczna;
Krzysztof Zubilewicz – przedstawiciel Agencji Kolejowej Unii Europejskiej;
Michał Witkowski – Wiceprezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego;
Łukasz Skorupa – Prezes Przedsiębiorstwa Usług Kolejowych KOLPREM sp. z o.o.;
Kamil Wilde – Wiceprezes Urzędu Transportu Kolejowego.
Uczestnicy dyskutowali na temat możliwości badania poziomu kultury bezpieczeństwa oraz tego jak kształ-tuje się on w różnych krajach Europy i różnych organi-zacjach. Przedstawione zostały przykłady z systemu lotniczego opisujące sposób, w jaki dojrzałe organi-zacje podchodzą do kwestii bezpieczeństwa i dzia-łania w zgodzie z zasadami kultury bezpieczeństwa.
Uczestnicy mogli przekonać się, jakie skutki przynosi rozwijanie kultury bezpieczeństwa w przedsiębior-stwie, a także jakie skutki dla całego systemu kole-jowego mogą przynieść działania promujące kulturę bezpieczeństwa, prowadzone przez Prezesa UTK.
Kolejnym elementem działań na rzecz podnoszenia kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym w Polsce są filmy edukacyjne kierowane do sektora kolejowego. Mają one na celu podnoszenie świado-mości pracowników kolei oraz kierownictwa spółek, co do istoty przestrzegania zasad kultury bezpieczeń-stwa. U podstaw zachowania właściwego poziomu kultury bezpieczeństwa zawsze stoi bowiem czło-wiek – jest on jej filarem. Temat ten stanowił kanwę pierwszego filmu, którego bohaterem jest maszynista.
Przekaz filmu jest jednak uniwersalny dla wszystkich pracowników kolejowych i przypomina o prawie do odmowy świadczenia pracy, gdy nie czujemy się do tego w pełni zdolni ze względów osobistych czy zdrowotnych. Wszyscy pracownicy kolejowi powinni być tego świadomi i nie ulegać ewentualnym naci-skom kolegów czy zwierzchników.
Drugi film zrealizowany w 2020 r. w ramach projektu Kultury bezpieczeństwa miał nieco inny charakter.
Skierowany został przede wszystkim do pracowników
kolei, którzy w ramach pełnionej służby zapewniają obywatelom możliwość dojazdu do miejsc pracy i realizacji niezbędnych potrzeb związanych ze spra-wami życia codziennego w czasie pandemii COVID-19. Produkcja stanowi również wyraz wdzięczności za zaangażowanie i podejmowanie obowiązków, mimo realnego zagrożenia z jakim pracownicy kolei muszą mierzyć się każdego dnia, przystępując do swoich czynności zawodowych.
Oprócz podziękowań skierowanych do pracowni-ków sektora kolejowego w dniu Święta Kolejarza, zrealizowany materiał posiada również znaczący walor edukacyjny. Przy realizacji tego materiału skupiono się także na promocji zawodów kolejowych, które mają wpływ na bezpieczeństwo systemu kolejowego oraz na jego codzienne funkcjonowanie.
Oba filmy można znaleźć na stronie internetowej Urzędu Transportu Kolejowego, jak również w serwi-sach społecznościowych.
Kolejną wartą uwagi inicjatywą jest „Magazyn Kultury Bezpieczeństwa” – publikacja, która wpisała się na stałe w kalendarz wydawnictw Urzędu Transportu Kolejowego. Magazyn powstaje dzięki zaangażowaniu sygnatariuszy Deklaracji w sprawie rozwoju kultury bezpieczeństwa w transporcie kolejowym. W drugim wydaniu opublikowano 21 artykułów zgłoszonych przez sygnatariuszy. Ponadto w publikacji znalazło się 10 artykułów pracowników urzędu.
II wydanie Magazynu Kultury Bezpieczeństwa, z uwagi na panującą sytuację związaną z pandemią, ma szcze-gólne znaczenie. Trudny czas w jakim przyszło nam tworzyć to wydanie, pokazał, z jakimi problemami boryka się cały sektor kolejowy. W Magazynie prze-czytać można artykuły na temat kultury bezpieczeń-stwa w dobie pandemii, bezpieczeńbezpieczeń-stwa w ujęciu systemowym, techniki i innowacyjności oraz edukacji w budowaniu bezpieczeństwa kolei.
W publikacji znalazł się również nowy element, który służyć ma promocji kierunków studiów związanych
z transportem kolejowym. Prezes UTK otworzył łamy Magazynu na oferty edukacyjne przygotowane przez uczelnie wyższe, co ma stanowić dodatkową moty-wację do zdobywania i podnoszenia kwalifikacji przez pracowników branży kolejowej.
Liczba inicjatyw związanych z kulturą bezpieczeń-stwa w 2020 r., a także pozytywna odpowiedź na nie rynku kolejowego pokazały, że mimo wyzwań, z jakimi mierzyła się branża w czasie epidemii, sygnatariusze nie zapomnieli o tym, że kultura bezpieczeństwa jest ważnym elementem rozwoju sektora kolejowego.