Finanse jednostek samorządu terytorialnego Finance of local government units
7.1. Dochody jednostek samorządu terytorialnego Revenue of budgets of local government units
W 2019 r. w województwie lubelskim, w porównaniu z rokiem poprzednim, wystąpił wzrost do-chodów jednostek samorządu terytorialnego. Odnotowano również wzrost dodo-chodów własnych.
Od 2010 r. utrzymuje się tendencja wzrostowa. Tylko w 2015 r. odnotowano niewielki spadek do-chodów ogółem.
Jednostki samorządu terytorialnego województwa lubelskiego w 2019 r. osiągnęły dochody ogółem w wysokości 14718,2 mln zł – 5,3% łącznych dochodów jednostek samorządu terytorialnego z całego kraju. Były one wyższe o 12,8% w porównaniu z 2018 r. oraz o 73,5% niż w 2010 r. Dochody własne ukształ-towały się na poziomie 5326,2 mln zł, większym o 15,6% niż w 2018 r. Jednostki samorządu terytorial-nego otrzymały również dotacje ogółem w kwocie 5207,6 mln zł oraz subwencję ogólną w wysokości 4184,4 mln zł, co stanowiło wzrost odpowiednio o11,8% i 10,6% w stosunku do 2018 r. W porównaniu z 2010 r. poszczególne składowe dochodów zwiększyły się: dochody własne – o 92,7%, dotacje – o 112,1%, a subwencja ogólna – o 28,1%.
Tablica 45. Dochody budżetów jednostek samorządu terytorialnego Table 45. Revenue of local government units budgets
Total 3889 4786 6151 6968 36,2
Gminya
Gminasa 2646 3189 4469 4964 32,9
Miasta na prawach powiatu
Cities with powiat
status 3603 4770 6305 6882 47,8
Powiaty
Powiats 879 895 1089 1272 35,4
Województwa
Voivodships 345 533 408 572 24,7
a Bez gmin mających również status miasta na prawach powiatu.
a Excluding gminas which are also cities with powiat status.
Finansejednosteksamorząduterytorialnego
W 2019 r. dochody poszczególnych rodzajów jednostek samorządu terytorialnego w województwie lu-belskim kształtowały się następująco: gminy – 7889,2 mln zł, miasta na prawach powiatu – 3598,5 mln zł, powiaty – 2021,4 mln zł, a województwo – 1209,1 mln zł.
Największą pozycją dochodową jednostek samorządu terytorialnego w województwie lubelskim w 2019 r. były dochody własne, które stanowiły 36,2% dochodów ogółem. Udział dotacji był mniejszy o 0,8 p.proc., a subwencji ogólnej – o 7,8 p.proc. Struktura dochodów gmin była następująca: dotacje – 38,9%, dochody własne – 32,8% i subwencja ogólna – 28,3%. W miastach na prawach powiatu najwięk-szą częścią dochodów były dochody własne, których udział wyniósł 47,8%, a dotacje i subwencja ogólna stanowiły odpowiednio 27,7% i 24,5%. W powiatach największą częścią dochodów okazała się subwencja ogólna, której udział wyniósł 37,6%, a dochody własne i dotacje stanowiły odpowiednio 35,3% i 27,1%.
W budżecie województwa największą częścią dochodów były dotacje z udziałem 49,6%, natomiast sub-wencja ogólna i dochody własne stanowiły odpowiednio 25,7% i 24,7%.
Mapa 43. Dochody własne budżetów gmin na 1 mieszkańca w 2019 r.
Map 43. Own revenue of gminas budgets per capita in 2019
W złIn PLN
714 – 999 2500 – 2999 2000 – 2499 1500– 1999 1000 – 1499 3000 – 5888
wzrost increase spadek decrease
Zmiana w porównaniu z 2010r. w % Change in relation to 2010 in %
0,0 100,0 50,0 -50,0
FinanseoFlocalgovernmentunits
Źródłami dochodów własnych jednostek samorządu terytorialnego są m.in: wpływy z podatków, opłat, dochody z majątku jst, spadki, zapisy i darowizny na rzecz j.s.t., dochody z kar pieniężnych i grzywien określonych w odrębnych przepisach, odsetki od pożyczek udzielanych przez jednostki samorządu terytorialnego o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, odsetki od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody j.s.t., odsetki od środków finansowych groma-dzonych na rachunkach bankowych, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej i inne. W rozu-mieniu ustawy dochodami własnymi jednostek samorządu terytorialnego są również udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) oraz z podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
W 2019 r. średnio na jednego mieszkańca województwa lubelskiego przypadało 6968 zł dochodów jed-nostek samorządu terytorialnego, więcej o 817 zł niż w 2018 r. i o 3079 zł niż w 2010 r. Najwyższymi dochodami per capita charakteryzowały się miasta na prawach powiatu – 6882 zł, a następnie gminy – 4964 zł i powiaty – 1272 zł. Na każdego mieszkańca przypadało zaś 572 zł dochodów budżetu wojewódz-twa.
Dochody własne jednostek samorządu terytorialnego per capita w 2019 r. wyniosły 2522 zł, więcej o 349 zł niż w 2018 r. i o 1255 zł niż w 2010 r. Najwyższe odnotowano w miastach na prawach powiatu – 3289 zł, a następnie w gminach – 1631 zł i powiatach – 450 zł. Na każdego mieszkańca przypadało zaś 142 zł dochodów własnych z budżetu województwa.
W 2019 r. jednostki samorządu terytorialnego otrzymały dotacje celowe w kwocie 3710,7 mln zł, więcej o 8,9% niż w 2018 r. Kwota ta była ponad dwukrotnie wyższa w porównaniu z 2010 r. Dotacje celowe dla poszczególnych rodzajów jednostek samorządu terytorialnego w województwie lubelskim kształtowały się następująco: gminy – 2469,2 mln zł, miasta na prawach powiatu – 773,9 mln zł, powiaty – 350,0 mln zł, a województwo – 117,5 mln zł. Średnio na jednego mieszkańca przypadało 1757 zł dotacji celowych, więcej o 150 zł niż w 2018 r. i o 997 zł niż w 2010 r. Najwyższymi dotacjami celowymi per capita charak-teryzowały się gminy – 1554 zł, a następnie miasta na prawach powiatu – 1480 zł i powiaty – 220 zł. Na każdego mieszkańca przypadało zaś 56 zł dotacji celowych z budżetu województwa.
W 2019 r. jednostki samorządu terytorialnego otrzymały w ramach programów finansowanych z udzia-łem środków europejskich (z paragrafów 200, 620 oraz 205, 625 według klasyfikacji dochodów i wydat-ków budżetowych) dotacje w kwocie 1496,9 mln zł, więcej o 20,0% niż w 2018 r. i o 56,4% niż w 2010 r.
Dotacje europejskie dla poszczególnych rodzajów jednostek samorządu terytorialnego w województwie lubelskim kształtowały się następująco: gminy – 596,1 mln zł, miasta na prawach powiatu – 221,3 mln zł, powiaty – 197,6 mln zł, a województwo – 482,0 mln zł. Średnio na jednego mieszkańca przypadało 709 zł dotacji europejskich, więcej o 121 zł niż w 2018 r. i o 343 zł niż w 2010 r. Najwyższymi dotacjami europejskimi per capita charakteryzowały się miasta na prawach powiatu – 423 zł, a następnie gminy – 375 zł i województwo – 228 zł. Na każdego mieszkańca powiatów przypadało zaś 124 zł dotacji europej-skich.
W 2019 r. 27,7% dotacji przeznaczonych było na inwestycje – 1443,9 mln zł , więcej o 10,6% niż w 2018 r.
i o 79,5% 2010 r. W ramach dotacji inwestycyjnych gminy otrzymały 620,7 mln zł, województwo – 383,1 mln zł, powiaty – 250,3 mln zł, a miasta na prawach powiatu – 189,8 mln zł. Średnio na jedne-go mieszkańca na inwestycje przekazano 684 zł z dotacji, więcej o 64 zł niż w 2018 r. i o 315 zł niż w 2010 r. Najwyższymi dotacjami inwestycyjnymi per capita charakteryzowały się gminy – 391 zł, a na-stępnie miasta na prawach powiatu – 363 zł i województwo – 181 zł. Na każdego mieszkańca przypada-ło zaś 157 zł dotacji inwestycyjnych z budżetu powiatów. Udział dotacji inwestycyjnych w finansowaniu wydatków inwestycyjnych wyniósł w 2019 r. 47,0% i był wyższy o 2,4 p.proc. niż w 2018 r. i o 10,8 p.proc.
w porównaniu z 2010 r. Największym udziałem charakteryzowało się województwo – 65,1%, a następnie powiaty – 46,3% i gminy – 42,2%. Najniższy udział odnotowano w miastach na prawach powiatu i wyniósł on tylko 40,2%.
Finansejednosteksamorząduterytorialnego
Mapa 44. Dotacjea dla gmin na 1 mieszkańca w 2019r.
Map 44. Grantsa for gminas per capita in 2019
W złIn PLN
1 – 200 801 – 1000 601 – 800 401 – 600 201 – 400 1001 – 1616
Dotacje inwestycyjne w zł Investment grants in PLN
250 1000 500 0 750
zjawisko nie wystąpiło magnitude zero
a Dotacje z paragrafów 200 i 620 oraz 205 i 625 według klasyfikacji dochodów i wydatków budżetowych.
a Grants from paragraphs 200 and 620 as well as 205 and 625 according to the classification of budgetary revenue and expenditure.
FinanseoFlocalgovernmentunits