W 2019 r. wartość nakładów wewnętrznych na działalność badawczą i rozwojową wyniosła 986,5 mln zł i w porównaniu z 2018 r. była wyższa o 22,3%. W ciągu ostatnich lat rosną nakłady na działal-ność badawczą i rozwojową w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Udział środków pochodzących z sek-tora przedsiębiorstw finansujących działalność badawczą i rozwojową w nakładach wewnętrznych wyniósł 35,5%. W województwie lubelskim aktywność innowacyjną w latach 2017-2019 zadekla-rowało 18,7% przedsiębiorstw przemysłowych i 7,4% przedsiębiorstw usługowych.
W badaniu z zakresu działalności badawczej i rozwojowej według stanu w dniu 31 XII 2019 r. 263 podmio-ty w województwie lubelskim wykazały prowadzenie działalności badawczej i rozwojowej. W porównaniu z 2018 r. ich liczba wzrosła o 19 podmiotów. Stanowiły one 4,5% wszystkich podmiotów tego typu w kraju.
Wartość nakładów wewnętrznych poniesionych na działalność badawczą i rozwojową w województwie lubelskim w 2019 r. wyniosła 986,5 mln zł i stanowiła 3,3% wszystkich poniesionych tego typu nakładów w kraju. W porównaniu z 2018 r. wartość nakładów wewnętrznych na działalność badawczą i rozwojową zwiększyła się o 22,3% i ponad 2-krotnie z 2010 r.
Działalność badawcza i rozwojowa (B+R) jest to ogół działań polegających na prowadzeniu i wspieraniu badań naukowych i prac rozwojowych. Jest to praca twórcza, prowadzona w sposób metodyczny, podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy, w tym wiedzy o człowieku, kul-turze i społeczeństwie oraz w celu tworzenia nowych zastosowań dla wiedzy już istniejącej.
W strukturze nakładów wewnętrznych na działalność badawczą i rozwojową według rodzajów kosztów, podobnie jak w latach poprzednich dominowały nakłady bieżące, które w 2019 r. stanowiły 79,4% wszyst-kich nakładów wewnętrznych na badania naukowe i prace rozwojowe (w kraju – 82,4%). W stosunku
Economy
Nakłady wewnętrzne na działalność B+R to wartość prac badawczych i rozwojowych danej jed-nostki wykonanych przez jej własne zaplecze badawcze, niezależnie od źródeł ich finansowania.
W strukturze nakładów wewnętrznych na działalność badawczą i rozwojową według sektorów finansu-jących w województwie lubelskim dominowały środki pochodzące z sektora rządowego, które w 2019 r.
stanowiły 63,9% i były wyższe o 1,4 p. proc. w stosunku do 2018 r., a niższe o 2,1 p. proc. do 2010 r. Zwięk-szył się natomiast udział środków pochodzących z sektora przedsiębiorstw w finansowaniu działalności badawczej i rozwojowej z 13,2% w 2010 r. do 25,0% w 2019 r.
W 2019 r., w województwie lubelskim najwięcej nakładów wewnętrznych bieżących na działalność ba-dawczą i rozwojową przeznaczonych było na badania podstawowe (57,2%), w Polsce natomiast na prace rozwojowej (46,5%).
Tablica 32. Nakłady wewnętrzne na działalność badawczą i rozwojową według źródeł finansowania (ceny bieżące)
Table 32. Intramural expenditure on research and development by sources of financing (current prices) Wyszczególnienie
Specification
2010 2015 2018 2019
w mln zł in million PLN Ogółem
Total 362,2 733,7 806,6 986,5
sektor finansujący:
funding sector:
Rządowy
Government 239,2 434,0 503,9 630,4
Przedsiębiorstw
Business enterprise 47,9 117,8 202,5 247,0
Szkolnictwa wyższego
Higher education . . 34,3 38,7
Prywatnych instytucji niekomercyjnych
Private non-profit . . 0,3 0,3
Zagranica
Rest of the world 53,6 . 65,6 70,2
W ciągu ostatnich lat, w województwie lubelskim, jak i w Polsce, rosną nakłady na działalność badawczą i rozwojową w przeliczeniu na 1 mieszkańca.
W 2019 r. nakłady na działalność badawczą i rozwojową na 1 mieszkańca w województwie lubelskim wyniosły 467 zł i były wyższe o 22,8% w porównaniu z 2018 r. W Polsce natomiast średnia wartość nakła-dów wewnętrznych na działalność badawczą i rozwojową przypadająca na 1 mieszkańca wyniosła 789 zł i wzrosła rok do roku o 18,2%.
W 2019 r., w województwie lubelskim, udział środków pochodzących z sektora przedsiębiorstw finansują-cych działalność badawczą i rozwojową w nakładach wewnętrznych na działalność badawczą i rozwojo-wą wyniósł 35,5% (w kraju – 62,8%). W porównaniu z 2018 r. udział tych nakładów uległ zmniejszeniu o 0,1 p. proc. (w kraju o 3,3 p. proc.), a zwiększył się o 22,1 p. proc. w porównaniu z 2010 r. (w kraju 36,2 p. proc.).
Nakłady pochodzące z sektora przedsiębiorstw stanowiły 1,8% nakładów krajowych.
W województwie lubelskim w 2019 r. największym udziałem w strukturze nakładów wewnętrznych na działalność badawczą i rozwojową wyróżniał się sektor szkolnictwa wyższego, którego koszty związane z prowadzonymi pracami stanowiły 63,6% (w kraju – 33,6% nakładów wojewódzkich brutto na działal-ność badawczą i rozwojową).
Gospodarka
Wykres 50. Nakłady wewnętrzne na działalność badawczą i rozwojową na 1 mieszkańca Chart 50. Intramural expenditure on research and development per capita
Polska Poland Lubelskie
złotych 0,0 100,0 200,0 300,0 400,0 500,0 600,0 700,0 800,0 PLN 2010
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Wykres 51. Udział nakładów wewnętrznych na działalność B+R finansowanych przez sektor przedsiębiorstw w nakładach wewnętrznych na działalność B+R
Chart 51. Share of intramural expenditure on R&D financed from business enterprise sector in intramural expendi-ture on R&D
Polska Poland Lubelskie
0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 %
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Personel wewnętrzny B+R są to osoby pracujące (zatrudnieni, pracujący właściciele oraz nieod-płatnie pomagający członkowie ich rodzin) w jednostce statystycznej, które wnoszą wkład w we-wnętrzną działalność badawczą i rozwojową tej jednostki.
Ekwiwalenty pełnego czasu pracy (ECP) są to jednostki przeliczeniowe służące do ustalenia liczby osób faktycznie zaangażowanych w działalność B+R. Jeden EPC oznacza jeden osoborok poświęcony wyłącznie na działalność badawczą i rozwojową.
Economy
Wykres 52. Personel wewnętrzny B+Ra na 1000 osób aktywnych zawodowob Chart 52. Internal R&D personnela per 1,000 economically active personsb
Polska Poland Lubelskie
0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 %
2016
2017
2018
2019
a W ekwiwalentach pełnego czasu pracy (EPC). b Do obliczenia relacji przyjęto za podstawę (mianownik) liczbę aktywnych zawodowo i pracujących na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) — przeciętne w roku.
a In full time equivalent (FTE). b For calculating the ratios, as the base (denominator) numbers of economically active and employed persons were adopted on the basis of the Labour Force Survey (LFS) — annual averages.
W 2019 r. rzeczywiste zaangażowanie personelu wewnętrznego w prowadzone badania naukowe i prace rozwojowe wyniosło 5372,2 ekwiwalentów pełnego czasu pracy (EPC) i wzrosło w skali roku o 17,5%. Per-sonel wewnętrzny B+R (mierzony w EPC) na 1000 osób aktywnych zawodowo w województwie lubelskim w 2019 r. wyniósł 5,9 EPC (wzrost o 1,0 EPC w porównaniu z rokiem poprzednim). Wskaźnik ten był niższy o 2,1 EPC niż w Polsce, natomiast na tle pozostałych województw lubelskie zajęło 7. miejsce.
Działalność innowacyjna obejmuje wszystkie działania o charakterze rozwojowym, finansowym i komercyjnym podejmowane przez przedsiębiorstwo, których zamierzonym celem jest innowa-cja. Działalność innowacyjna obejmuje także działalność badawczą i rozwojową (B+R), która nie jest bezpośrednio związana z tworzeniem konkretnej innowacji.
Badania dotyczące innowacji prowadzone są w dwóch grupach: wśród przedsiębiorstw przemy-słowych oraz wśród przedsiębiorstw wybranych działów PKD w sektorze usług. Badaniami tymi objęte są przedsiębiorstwa, w których liczba pracujących przekracza 9 osób.
W województwie lubelskim aktywność innowacyjną w latach 2017-2019 (tj. wdrożenie innowacji produk-towych lub procesów biznesowych, bądź prowadzenie działalności innowacyjnej zaniechanej lub nie-zakończonej) zadeklarowało 18,7% przedsiębiorstw przemysłowych i 7,4% przedsiębiorstw usługowych (w kraju 21,7% i 13,7%).
W tym okresie innowacje (nowe lub znacząco ulepszone produkty lub procesy biznesowe) wprowadzi-ło 17,3% przedsiębiorstw przemyswprowadzi-łowych i 6,8% przedsiębiorstw usługowych (w kraju – 18,9% i 11,9%).
W porównaniu z 2018 r. nastąpił spadek odsetka przedsiębiorstw przemysłowych i usługowych, które wprowadziły innowacje produktowe i procesowe. Zarówno innowacje produktowe, jak i innowacje pro-cesów biznesowych częściej wprowadzały przedsiębiorstwa przemysłowe niż usługowe.
W latach 2017-2019 w ramach innowacji produktowych, nowe lub znacząco ulepszone wyroby wprowa-dziło 12,2% przedsiębiorstw przemysłowych i 1,4% usługowych, natomiast nowe lub znacząco ulepszone usługi – 6,2% przedsiębiorstw przemysłowych i 0,8% usługowych.
Innowacje procesów biznesowych wdrożyło 13,7% przedsiębiorstw przemysłowych oraz 6,1% przedsię-biorstw usługowych. Przedsięprzedsię-biorstwa przemysłowe najczęściej wprowadzały nowe lub znacząco ulep-szone metody wytwarzania wyrobów lub świadczenia usług (9,2%), a podmioty usługowe – nowe lub znacząco ulepszone metody księgowania lub inne czynności administracyjne (4,2%).
Gospodarka
Największy odsetek przedsiębiorstw przemysłowych, które wprowadziły innowacje produktowe lub pro-cesów biznesowych wystąpił w działach produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana (66,0%), produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz leków i pozostałych wyrobów far-maceutycznych (50,0%), produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (46,2%), nato-miast w usługach – w działach działalność w zakresie telekomunikacji (33,3%) oraz działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalność powiązana (18,8%).
Tablica 33. Przedsiębiorstwa innowacyjne według rodzajów wprowadzonych innowacji Table 33. Innovative enterprises by types of introduced innovations
Wyszczególnienie
in % of total enterprises Przedsiębiorstwa przemysłowe, które
wprowadziły innowacje produktowe lub procesów biznesowycha
Industrial enterprises, which introduced
product or business processa innovations 17,1 18,4 30,7 17,3 18,9
nowe lub ulepszone produkty
new or improved products 11,5 11,7 22,2 13,7 13,6
nowe lub ulepszone procesy biznesowea
new or improved business processesa 14,2 13,4 24,5 13,7 15,3
Przedsiębiorstwa usługowe, które wprowa-dziły innowacje produktowe lub procesów biznesowycha
Service enterprises, which introduced
pro-duct or business processa innovations 12,0 8,6 19,1 6,8 11,9
nowe lub ulepszone produkty
new or improved products 7,7 3,4 4,2 2,1 6,3
nowe lub ulepszone procesy biznesowea
new or improved business processesa 9,2 6,7 17,9 6,1 10,3
a W latach 2008-2010, 2013-2015 dane dotyczą innowacji procesowych, od 2016-2018 – innowacji procesów biznesowych.
a a In 2008-2010 and 2013-2015, the data relate to process innovations, whereas since 2016-2018 – to business process innovations.
W 2019 r. w województwie lubelskim nakłady poniesione na działalność innowacyjną w grupie przedsię-biorstw przemysłowych wyniosły 657,6 mln zł, tj. o 79,5 mln zł mniej niż w 2018 r. Środki te stanowiły 2,8%
nakładów wszystkich przedsiębiorstw przemysłowych działających w Polsce.
Nakłady na działalność innowacyjną przedsiębiorstw sektora usług z województwa lubelskiego wyniosły w 2019 r. 28,5 mln zł, co stanowiło 0,2% wydatków poniesionych przez wszystkie przedsiębiorstwa z tego sektora w kraju.
W 2019 r. przedsiębiorstwa przemysłowe z województwa lubelskiego charakteryzował mniejszy udział przychodów netto ze sprzedaży produktów nowych lub ulepszonych w przychodach ogółem niż wartość tego wskaźnika dla Polski. Udział przychodów ze sprzedaży innowacyjnych produktów (wprowadzonych na rynek w latach 2017–2019) w przychodach przedsiębiorstw przemysłowych ogółem wyniósł w 2019 r.
w województwie lubelskim 4,5%, natomiast w Polsce 9,3%.
Wśród przedsiębiorstw z sektora usług w województwie lubelskim udział przychodów netto ze sprzeda-ży produktów nowych lub ulepszonych (wprowadzonych na rynek w latach 2017–2019) w przychodach ogółem w 2019 r. wyniósł 0,9%. Dla przedsiębiorstw usługowych w Polsce wskaźnik ten osiągnął wartość
Economy
Wykres 53. Udział przychodów przedsiębiorstw przemysłowych ze sprzedaży produktów nowych lub ulep-szonych w przychodach ze sprzedaży ogółem
Chart 53. Share of revenue of industrial enterprises from sale of new or improved products in total sales revenue
Polska Poland Lubelskie
0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 %
2010
2019