Począwszy od rozliczenia za październik 2020 r. (lub czwarty kwartał 2020 r. – w przy- padku rozliczeń kwartalnych) wszyscy podatnicy VAT będą składać nowy JPK_VAT obejmu-jący część deklaracyjną i ewidencyjną.
Z przepisów rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 paździer- nika 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatko-wych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. poz. 1988 ze zm.) wynika m.in., że ewidencja w zakresie podatku należnego i naliczonego zawierać będzie oznacze-nia dotyczące wystąpienia specjalnych danych procedur wymienionych odpowiednio w § 10 ust. 4 pkt 1–13 i § 11 ust. 2 tego rozporządzenia.
Ministerstwo Finansów na stronie internetowej (https://www.gov.pl/web/kas/struktury-jpk) opublikowało wersję struktury JPK_VAT z deklaracją miesięczną/kwartalną obowiązującą od 1 października br. oraz broszurę informacyjną.
Z ww. broszury wynika, że podatnicy, którzy będą zobowiązani do składania czę-ści ewidencyjnej oraz deklaracyjnej za okresy miesięczne (JPK_V7M) będą musieli wy-pełnić wszystkie elementy JPK_V7M w pliku XML, tj.: Nagłowek, Podmiot1, Deklaracja, Ewidencja.
Opis struktury schematu głównego dla JPK_V7M oraz JPK_V7K przedstawiono w poniż-szej tabeli.
Nazwa pola Opis pola
Naglowek Zawiera m.in. dane dotyczące okresu, za jaki jest składany plik JPK_V7M/JPK_V7K, cel złożenia, urząd skarbowy, do którego jest składany, datę złożenia.
Podmiot1 Zawiera dane, które identyfikują podmiot składający plik JPK_V7M/JPK_V7K (a mia-nowicie jego NIP, imię i nazwisko podatnika/nazwę podmiotu).
Deklaracja Zawiera dane niezbędne do obliczenia wysokości podatku należnego, obliczenia wy-sokości podatku naliczonego, obliczenia wysokości podatku lub zwrotu podatku wraz z oznaczeniem sposobu dokonania tego zwrotu oraz pouczenie podatnika.
Ewidencja Zawiera dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego i podatku naliczonego.
¾ dane zawarte w części deklaracyjnej – obliczenie wysokości podatku naliczonego
W części deklaracji dotyczącej obliczenia wysokości podatku naliczonego będzie nale-żało wykazać wyłącznie wartość towarów i usług oraz kwotę podatku naliczonego
(z uwzględnieniem korekt) w takiej wysokości, w jakiej podatnikowi będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego lub zwrot podatku nali-czonego, na zasadach określonych w przepisach art. 86–92 ustawy, z uwzględnieniem przepisów wykonawczych, w okresie rozliczeniowym, za który będzie składana deklaracja.
Dane, o których mowa w § 5 pkt 2 i 3 rozporządzenia (tj. m.in. dane niezbędne do obli-czenia wysokości podatku naliczonego z tytułu np. nabycia towarów i usług zaliczanych u po-datnika do środków trwałych, korekty podatku naliczonego o której mowa w art. 89b ust. 1 ustawy) będą podawane w deklaracji, w przy-padku gdy określone w tych przepisach zdarzenia wystąpią u podatnika w danym okresie rozliczeniowym.
¾ Niezbędne dane wykazywane w ewidencji zakupu
Z objaśnień co do sposobu wypełniania deklaracji oraz danych w ewidencji, które sta-nowią załącznik do rozporządzenia wynika m.in., iż w przypadku korekt podatku naliczo-nego, o których mowa w art. 90a–90c oraz art. 91 ustawy, które podatnik będzie ujmował w ewidencji zgodnie z § 11 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, powinny być one ujmowane zbior-czo w odniesieniu do wszystkich zdarzeń objętych korektą (w podziale na korektę podatku naliczonego od nabycia towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych oraz na korektę podatku naliczonego od nabycia pozostałych towarów i usług). Pola w ewidencji dotyczące transakcji, które nie będą realizowane przez podatnika, będzie należało pozo-stawić puste.
W strukturze ewidencji w zakresie podatku naliczonego dla JPK_V7M/JPK_V7K podatni-cy zobowiązani będą również do odpowiedniego oznaczenia dowodu zakupu (w przypadku wystąpienia w danym okresie rozliczeniowym określonego dowodu zakupu) kodami:
• MK – w przypadku faktury wystawionej przez podatnika będącego dostaw-cą lub usługodawcą, który wybrał metodę kasową rozliczeń określoną w art. 21 ustawy o VAT,
• VAT_RR – w przypadku faktury VAT RR, o której mowa w art. 116 ustawy,
• WEW – w przypadku dokumentu wewnętrznego (np. dokonanie rocznej korek-ty podatku naliczonego w związku ze zmianą współczynnika odliczenia podatku naliczonego).
Ministerstwo Finansów w pytaniach i odpowiedziach dotyczących nowego JPK (które do-stępne są na stronie internetowej https://www.podatki.gov.pl/jednolity-plik-kontrolny/jpk-vat-z -deklaracja/faq-jpk-vat-z-deklaracja/#mpp) wyjaśniło, iż oznaczenie WEW będzie dotyczyć m.in. czynności, które nie są udokumentowane oryginalnymi dokumentami zakupu/sprzeda-ży (fakturą). Podkreślono, że oznaczenie WEW będzie dotyczyć np.:
• nieodpłatnego przekazania towarów na cele osobiste,
• korekty rocznej podatku naliczonego w związku ze zmianą współczynnika odliczenia podatku naliczonego,
• sprzedaży zwolnionej, dla której nie wystawiono faktury,
• sprzedaży bezrachunkowej (tj. sprzedaży na rzecz osób fizycznych, która jest zwol-niona z ewidencji w kasie fiskalnej).
Podkreślono natomiast, że: „(...) transakcje, które dotyczą importu usług, wewnątrzwspól-notowego nabycia towarów czy dostaw, dla których podatnikiem jest nabywca, wykazuje się
]
w ewidencji na podstawie dokumentu zakupu (bez oznaczenia WEW), jeżeli taki dokument został wystawiony (...)”.
Wskazano również, że oznaczenia tego nie stosuje się do korekt z tytułu ulgi na złe długi.
W tym zakresie wyjaśniono, że: „(…) W przypadku korekt, które wynikają z tzw. ulgi za złe długi, należy wprowadzać poszczególne faktury – na podstawie których podatnik wykonu-je korekty – z uwzględnieniem danych kontrahenta i kwot. Dlatego do korekty z tytułu ulgi na złe długi po stronie wierzyciela i dłużnika nie stosuje się oznaczenia »WEW« (…)”.
Jednocześnie ewidencja w zakresie podatku naliczonego zawierać będzie oznaczenia dotyczące:
1) podatku naliczonego z tytułu importu towarów, w tym importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy – oznaczenie IMP,
2) transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności – ozna-czenie MPP.
Z odpowiedzi Ministerstwa Finansów dotyczących JPK_VAT z deklaracją na zadane py-tania dotyczące mechanizmu podzielonej płatności wynika, że oznaczenie MPP będzie dotyczyć wyłącznie transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzie- lonej płatności, zarówno po stronie sprzedaży, jak i zakupu. Warto podkreślić, że po-wyższe dotyczyć będzie faktur sprzedaży, jak i zakupu, niezależnie od tego czy na danej fakturze znajdzie się wskazana adnotacja i niezależnie od tego czy obowiązek podzielonej płatności dotyczyć będzie wszystkich czy tylko części pozycji na tej fakturze. Zatem jeżeli podatnik dobrowolnie opłaci wszystkie faktury w MPP (tj. faktury, które nie mają adnotacji MPP i nie podlegają obowiązkowemu MPP), to nie będzie miał obowiązku ich oznaczać w nowym JPK_VAT.
Z kolei jeżeli transakcja podlegać będzie obowiązkowemu MPP, nawet pomimo bra-ku odpowiedniego oznaczenia na fakturze, to będzie miał obowiązek stosować takie oznaczenie.
Warto również podkreślić, że oznaczenie MPP wprowadzone w nowej strukturze JPK_VAT z deklaracją dotyczyć będzie także dokumentów wykazywanych w czasie jej obowiązywania, a wystawionych wcześniej. Przykładowo dotyczyć to będzie faktur za-kupu, które zostały wystawione przed okresem obowiązywania nowej struktury, a podatnik będzie korzystać z prawa do odliczenia już w okresie jej obowiązywania.
Z kolei dostawę towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i anty-ków, opodatkowanych na zasadach marży zgodnie z art. 120 ustawy w części ewidencyjnej nowego JPK_VAT będzie należało oznaczyć symbolem MR_UZ.
Po stronie zakupu w części ewidencyjnej nowego JPK_VAT – jak wskazało MF w oma-wianej broszurze – podatnik zaewidencjonuje dokumenty zakupu towarów i usług będące podstawą wyliczenia marży z podaniem danych kontrahenta, numeru dokumentu zakupu, wpisując wartość brutto w polu „ZakupVAT_Marza” dotyczącym nabycia towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną na zasadzie marży, zgodnie z art. 120.
Również z odpowiedzi MF dotyczących JPK_VAT z deklaracją wynika, iż: „(…) należy (…) w części ewidencji dotyczącej zakupu – wykazać dokumenty zakupu związane z ww. dosta-wą w procedurze marży, z podaniem jedynie wartości brutto w polu ZakupVAT_Marza (…)”.
Na kolejnych stronach przedstawiamy przykładowy wzór wypełnienia części deklaracyj-nej i ewidencyjnej w zakresie podatku naliczonego JPK_V7M.
Aktem prawnym, na którym oparto wyjaśnienia udzielane w niniejszym rozdziale jest ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 722 ze zm.), zwana dalej „ustawą o podatku akcyzowym”.