4. Edukacja
4.4. edukacja wyższa
tradycje Gdyni jako ośrodka szkolnictwa wyższego sięgają 1930 r., kiedy prze-niesiono tu z tczewa Państwową szkołę Morską (obecna akademia Morska). są one kontynuowane również w XXi w. szczegółowej analizie poddano okres od roku 2000/01 do 2013/14. w tym czasie działały tutaj wyższe szkoły publiczne i niepubliczne. Część z nich posiadała swoje siedziby w Gdyni, pozostałe stano-wiły jednostki zamiejscowe uczelni zlokalizowanych w innych miastach.
w całym badanym okresie najbardziej stabilnie kształtowała się liczba uczelni publicznych. w Gdyni tradycyjnie już funkcjonowały akademia Morska (do 2001 r.
jako wyższa szkoła Morska) na Grabówku i w Śródmieściu (wydział nawiga-cyjny) oraz akademia Marynarki wojennej im. Bohaterów westerplatte na Oksy-wiu (ryc. 4.8). specjalizowały się one w kształceniu kadr o wysokiej kulturze mor-skiej (a. Chodubski, 2014). swoją siedzibę w centrum miasta miał też wydział Biologii, Geografii i Oceanologii Uniwersytetu Gdańskiego, który po wydziele-niu w roku 2008/09 przeniesionego do Gdańska wydziału Biologii, przemiano-wano na wydział Oceanografii i Geografii. Od semestru letniego roku 2009/10, kiedy do Gdańska przeniesiono również instytut Geografii, w Gdyni kształceni są jedynie studenci instytutu Oceanografii.
86 Celem podjęcia nauki dla części osób nie jest zdobycie wykształcenia, a uzyskanie upraw-nień zapewniających rozmaite ulgi i przywileje (np. zwolnienie z opłat na ZUs w razie podjęcia pracy, otrzymywanie świadczeń socjalnych, ulgi przejazdowe, do 2009 r. odro-czenie służby wojskowej). sytuacja w Gdyni nie różni się w tym względzie od istniejącej w innych miastach.
Gdynia w Unii europejskiej | warunki życia
większym zmianom podlegało szkolnictwo niepubliczne. w roku 2000/01 Gdynia stanowiła siedzibę czterech takich szkół wyższych. w kolejnych latach ich liczba ewoluowała, po czym w roku 2013/14 ponownie wynosiła cztery (tab. 4.10). w ana-lizowanym okresie powstały też wydziały zamiejscowe innych uczelni.
tab. 4.10. wyższe uczelnie niepubliczne w Gdyni w latach 2000-2014
Uczelnie niepubliczne
Lata akademickie
2000/2001 2001/2002 2002/2003 2003/2004 2004/2005 2005/2006 2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014
Gdańskie
a do roku 2009/10 jako wyższa szkoła Międzynarodowych stosunków Gospodarczych i Politycz-nych, od roku 2013/14 w strukturach wyższej szkoły Bankowej w Gdańsku jako wydział eko-nomii i Zarządzania w Gdyni.
b do roku 2011/12 jako Pomorska wyższa szkoła Humanistyczna.
c do roku 2008/09 jako wyższa szkołaZawodowa Pielęgnacji Zdrowia i Urody w Poznaniu.
Źródło: opracowanie własne na podstawie materiałów rozproszonych.
4. edukacja
najstarszą placówką szkolnictwa niepublicznego jest Gdańskie archidiece-zjalne kolegium teologiczne powołane w Śródmieściu Gdyni w 1993 r. (ryc. 4.8.).
we współpracy z Uniwersytetem kardynała stefana wyszyńskiego w warszawie prowadzone są tutaj jednolite sześcioletnie zaoczne magisterskie studia z teolo-gii przeznaczone dla osób świeckich i duchownych, a także studia podyplomowe w tej dziedzinie.
Od 1994 r. działa nieprzerwanie wyższa szkoła administracji i Biznesu im.
eugeniusza kwiatkowskiego w Gdyni. Uczelnia, zlokalizowana na działkach Leśnych, kształci studentów na kierunkach: finanse i rachunkowość, administra-cja, logistyka, bezpieczeństwo wewnętrzne, zarządzanie, prawo, management.
w tej samej dzielnicy w latach 1996-2010 funkcjonowała wyższa szkoła Mię-dzynarodowych stosunków Gospodarczych i Politycznych w Gdyni, przemia-nowana od roku 2010/11 na szkołę wyższą Prawa i dyplomacji. Z początkiem roku 2013/14 włączono ją w struktury wyższej szkoły Bankowej w Gdańsku jako zamiejscowy wydział ekonomii i Zarządzania w Gdyni.
na początku XXi w. działalność dydaktyczną w Gdyni prowadziła też wyż-sza szkoła Zarządzania, oferująca studia na kierunkach zarządzanie finansami oraz marketing, zlikwidowana w roku 2002. w badanym okresie likwidacji uległa też wyższa szkoła Finansów i administracji, funkcjonująca w latach 2001-2013.
w 2001 r. powołano Pomorską wyższą szkołę Humanistyczną w Gdyni (Gra-bówek), która od roku 2012/13 kontynuuje kształcenie pod nazwą Pomorska wyż-sza szkoła nauk stosowanych w Gdyni. Prowadzone są tu studia na kierunkach:
filologia, kulturoznawstwo oraz pedagogika.
Gdynia stała się także siedzibą wyższej szkoły komunikacji społecznej, utwo-rzonej w roku 2003/04. działająca w Śródmieściu uczelnia oferuje kształcenie na kierunkach: bezpieczeństwo narodowe, politologia i pedagogika.
Poza szkołami niepublicznymi, których siedziba zlokalizowana została w Gdyni, w XXi w. w mieście powstały też zamiejscowe wydziały dwóch innych uczelni. w roku 2005/06 w Cisowej uruchomiono studia na kierunku kosmetolo-gia na wydziale Zamiejscowym wyższej szkoły Zawodowej Pielęgnacji Zdrowia i Urody w Poznaniu, przemianowanej w 2009 r. na wyższą szkołę Zdrowia, Urody i edukacji w Poznaniu. Z kolei od roku 2010/11 funkcjonuje w Gdyni Śródmieściu wydział Zarządzania i ekonomii wyższej szkoły Bankowej w Gdańsku. Oferta kształcenia, obejmująca ekonomię, zarządzanie i logistykę, w roku 2013/14 wraz z włączeniem w struktury uczelni szkoły wyższej Prawa i dyplomacji została poszerzona o kierunki bezpieczeństwo wewnętrzne i prawo.
Zmiany w sieci szkolnictwa wyższego w Gdyni są ściśle powiązane z zapotrze-bowaniem rynku na usługi edukacyjne. wzrost zainteresowania kształceniem na tym poziomie przyczynił się do rozwoju szkół niepublicznych, a także do urozma-icenia oferty edukacyjnej na uczelniach państwowych. skutkowały one zwiększe-niem liczby studentów z ok. 12 tys. w roku 2000/01 do 16,8 tys. w roku 2011/12.
Gdynia w Unii europejskiej | warunki życia
w tym samym czasie udział osób kształcących się w szkołach niepublicznych wzrósł prawie trzykrotnie (z 13% do 37%), co nie zmienia faktu, że dominującą rolę odgrywają tu uczelnie publiczne.
Znamienna dla gdyńskich szkół wyższych jest przewaga studiujących w try-bie niestacjonarnym. w całym badanym okresie ich udział oscylował wokół 60%. Zadecydowała o tym nie tylko struktura studiów na uczelniach prywatnych (zwłaszcza w wyższej szkole Biznesu i administracji oraz Pomorskiej wyższej szkole Humanistycznej), gdzie istotną rolę odgrywają też studia podyplomowe, ale także duża liczba kształcących się zaocznie w akademii Morskiej oraz aka-demii Marynarki wojennej.
Od roku 2012/13 obserwuje się w Gdyni spadek liczby studentów jako efekt oddziaływania niżu demograficznego, również na tym poziomie kształcenia. Jego niekorzystne skutki uwidoczniały się już wcześniej, czego wyrazem była likwi-dacja niektórych szkół niepublicznych. Uwzględniając zmniejszające się liczby absolwentów szkół ponadgimnazjalnych należy przypuszczać, iż ten trend będzie się pogłębiał w przyszłości.