Niby wszyscy wiedzą, co to takiego. Ale kiedy przychodzi m o m e n t na zdefiniow anie albo po prostu na udzielenie zwięzłej o d p o wiedzi, m ilkną, bo nagle okazuje się, że w ca
le nie ta k ła tw o to w ytłu m aczyć. Uczucia - te uśw iadam iane ju ż od najm łodszych lat - wiążą się z w ielom a coraz bardziej skom plikow an ym i refleksjami. Bo w łaściw ie skąd w iado m o, że rodzice kochają swoje dzieci?
Skąd biorą się kłó tn ie z najbliższymi? Dla
czego czasami dzieci w o lą to w a rz y s tw o , a innym razem chcą zostać same? Takich py
tań pojawia się w to m ik u Uczucia. Co to ta
kiego? sześć. Na każde z nich pada kilka nie
kiedy naiwnych, ale krótkich i rzeczowych o d p o w ie d z i. O dp o w ie d zi brzm ią tak, ja k- by udzielały ich dzieci, które nie mają żad
nych w ą tp liw o ś c i co do przedstaw ianych kwestii. I w zasadzie tu zaczyna się cała pra
ca od biorców .
T e k s t
Każda o dpow iedź, na pierwszy rzut oka sensowna i logiczna, zostaje skom entow a
na serią pytań. Pytania te nakazują zw e ry
fikow anie pierwszej o p in ii, a przynajm niej porządne zastanow ienie się nad nią - u d o w a dn iają bo w ie m , że znalezienie ta k ie g o wyjaśnienia to d o p ie ro początek wszelkich w ą tp liw o ści. Oscar B renifier pokazuje, ja k
nieoczyw iste są uczucia - i ja k bardzo uza
leżnione od chw ili czy sytuacji. Bo jeśli ozna
ką miłości rodziców m iałoby być przytulanie i całowanie swoich pociech, to co z chwilam i, kiedy na pocałunki nie ma się o c h o ty - czy w te d y m iłość wygasa? Na te do da tko w e p y
tania o d po w ie dzi ju ż nie padają, p rzyn ajm niej nie w wersji tekstow ej. Pojawiają się za to małe rysuneczki, które p o zw o lą dziec
ku uśw iadom ić sobie lub pojąć znaczenia i treści ukryte w pytaniu. Reszta należy ju ż do od biorców , któ rzy p o w in n i przem yśleć te kwestie i ew en tu aln ie przedyskutow ać z bliskim i. Brenifier zmusza do refleksji - nad tą książką nie da się zw yczajnie przejść do porządku dziennego, trzeba ją przepraco
wać w sobie. Tekstu je s t tu niewiele, a m i
m o w szystko to bardzo w ym agająca lek
tura. Może się zresztą okazać, że dla m alu
chó w m im o wszystko łatw iejsza niż dla ich rodziców, k tó rzy niekoniecznie na co dzień zastanawiają się nad precyzow aniem sensu poszczególnych stanów em ocjonalnych. Tu potrzeba precyzji, logiki i głę b o kie g o zasta
now ienia. Każdy rozdział (czyli zestaw p ro
ponow anych o d po w ie dzi i pytań p o m o c n i
czych) kończy krótki kom entarz w yjaśniają
cy część w ątpliw ości, które m o g ły się w cza
sie le k tu ry narodzić.
Każdą k w e s tię ilu s tru ją tu m a lu tk ie i niepozorne fig u rk i z w ie lkim i dziobonosa- mi. To one mają uśw iadam iać dzieciom , ja kie uczucia pojaw iają się w określonych sy
tuacjach - i one też bez zbędnych słów za to sugestyw nie o tych uczuciach p rz y p o m i
nają. Chociaż w większości przyp ad ków ko
ślawe i szkicowane ja k b y od niechcenia nie
w praw ną ręką, budzą sym patię i zaufanie. Są na ty le małe, żeby nie odwracać uw agi od istotnych te m a tó w poruszanych w książce, a i na ty le atrakcyjne, że dzieci bez tru d u przekonają się do lektury. Oscar B renifier porusza zagadnienie p o trze bn e w proce
sie in te le ktu aln eg o i em ocjonalnego rozw o
ju malucha, a zarazem swoją publikacją d o ciera także do dorosłych, którym może przy
pom nieć o po trze bie refleksji nad skom p li
kow anym światem uczuć.
O. Brenifier, Uczucia. Co to takiego? il. S. Bloch, W ydawnictwo „Zakamarki", Poznań 2012.
ABSTRACT
2013 was proclaim ed, by Polish Parliam ent, th e Year o f Julian Tuwim - em in e n t po et and writer. The editors o f “ G uliw er" decided then to dedicate th e first issue o f this year to Julian Tuwim . The issue is opened w ith an article by Krystyna Heska-Kwaśniewicz „A b o u t Julian Tuwim , N ot Necessary in a Jubilee Way". In the section Inscribed in Culture you can fin d also Adrian Szary's „School o f Mr. Tuwim or A x io lo g y in Poet's Fairy Tales", Piotr Rusz
kow ski^ „God in the Poetry o f Julian Tuwim ", as w ell as an article by Katarzyna Chrobak de- voted to com m on them es in poem s o f Julian Tuwim , Jan Brzechwa and Wanda Chotomska.
In a d d itio n to issues related to th e Year o f Julian Tuwim w e have placed in the section also a te x t by Jan W nęk discussing pedagogical issues in n in e te e n th -c e n tu ry children's literatu- re and Angela Bajorek's study on sex education in c on tem po rary literature fo r children.
N ext section Joy o f Reading is opened w ith „Two Masters - One W ork. Julian Tuwim's Poems fo r C hildren in Musical Inte rp re ta tio n o f W ito ld Lutosławski" by Krystyna Zabawa.
Grażyna Lewandowicz-Nosal is an a u th o r o f reviews o f three books, w h ich has been published in Poland lately, and w hich are also dedicated to Julian Tuw im („Tuwim owo",
„B lo o d y Julek! A bo ut, How Tuwim Became a Poet", and „M y Brother Wizard".
Patrycja W dow iak discussed a con tinu atio n o f Julian Tuwim 's m ischievous sense o f hu- m ou r in the lite rary o u tp u t o f M ichał Rusinek. In the section Joy o f Reading there are also articles: „A Child and His W orlds" by Marek Kątny and „W ho Is Isabella Swan fro m the Ste
phenie Meyer's T w ilig h t" by Alina Zielińska.
The ne xt section Between the Child and the Book contains Maria Radziszewska's ar
ticle a b o u t interesting museal e x h ib itio n at Cyprian N orw id V oivodship and Public Libra- ry in Zielona Góra, as w ell as Alina Zielińska's „V isiting Rumcajs".
In th e section From Various Drawers you can find in fo rm a tio n on literary com p eti- tio n fo r y o u th organized by a school in Poznań, re p o rt fro m International Day o f Children's Books in th e lib ra ry (Książnica Beskidzka) in Bielsko-Biała and a te x t c o m m e m o ra tin g M ichalina Chełmońska-Szczepankowska.
As usual we publish also reviews o f new releases in Polish m arket o f children's books.
This tim e o u r review ers pre sen te d bo oks by Joanna Papuzińska, Barbara C iw o n iu k, A ndrzej M arek G rabowski, Kazimierz Szymeczko, Paweł Beręsewicz, Joanna Klara Teske, Iwona Czarkowska, W ojciech Cesarz and Katarzyna Terechowicz. We also in fo rm o f books by fo reign writers, like J. Philbin, G. Rodari, J. Foxley, O. Brenifier.
Enjoy y o u r reading.
Transl. Wisława Bertman
Wydawca:
„Śląsk” Sp. z o. o. Wydawnictwo Naukowe ul. J. Ligonia 7, 40-036 Katowice tel.: 32 258 07 56, faks: 32 258 32 29
e-mail: biuro@slaskwn.com.pl, handel@slaskwn.com.pl www.slaskwn.com.pl
Rada naukowa:
prof. Joanna Papuzińska - Przewodnicząca (Warszawa) prof. Alicja Baluch (Kraków)
prof. Krystyna Heska-Kwaśniewicz (Katowice) dr Grażyna Lewandowicz-Nosal (Warszawa) prof. Irena Socha (Katowice)
dr Magdalena Ślusarska (Warszawa) Zespół redakcyjny:
prof. dr hab. Jan Malicki - redaktor naczelny (tel. 32 208 38 75) mgr Magdalena Skóra - zastępca redaktora naczelnego mgr Aneta Satława - sekretarz redakcji (tel. 32 208 37 61) Korekta: Barbara Meisner
Skład i łam anie: Jolanta Mierzwa Projekt okładki: Marek J. Piwko {mjp}
Na okładce wykorzystano pracę Anny Chlebicy (lat 10)
Publikacja dofinansow ana przez M inistra Nauki i S zkolnictw a W yższego Publikacja dofinansow ana ze środków
M inistra K u ltu ry i Dziedzictwa Narodowego
Zrealizowano w ramach programu „Promocja literatury i czytelnictwa”, ogłoszonego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego M in is te rs tw o
Kultury
i D zie d zic tw a Narodowego^
ISSN 0867-7115
A dres redakcji:
Biblioteka Śląska, Redakcja „Guliwera”
Plac Rady Europy 1, 40-021 Katowice tel./faks: 32 208 37 20
e-mail: guliwer@bs.katowice.pl
Dyżury redakcji: poniedziałek, środa, piątek - w godz. od 10.00 do 12.00
Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów i skrótów nadesłanych materiałów oraz do nadawania własnych tytułów. Za skutki ogłoszeń redakcja nie odpowiada.