I NWESTYCJE . Ś RODKI T RWAŁE

Uwagi ogólne Inwestycje

Informacje o nakładach inwestycyjnych opracowano według zasad systemu rachun-ków narodowych, zgodnie z zaleceniami „Europejskiego Systemu Rachunrachun-ków Narodowych i Regionalnych (ESA 1995)”.

Dane w tablicy dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób i prezentowane są według lokalizacji inwestycji.

Nakłady inwestycyjne są to nakłady finansowe lub rzeczowe, których celem jest stworzenie nowych środków trwałych lub ulepszenie (przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja lub modernizacja) istniejących obiektów majątku trwałego, a także nakłady na tzw. pierwsze wyposażenie inwestycji.

Nakłady inwestycyjne dzielą się na nakłady na środki trwałe oraz pozostałe nakłady.

Nakłady na środki trwałe są to nakłady na:

 budynki i budowle (obejmują budynki i lokale oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej), w tym m.in. roboty budowlano-montażowe, dokumentacje projektowo-kosztorysowe,

 maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia (łącznie z przyrządami, ruchomościami i wy-posażeniem),

 środki transportu,

 inne, tj.: melioracje szczegółowe, koszty ponoszone przy nabyciu gruntów i używanych środ-ków trwałych oraz inwentarz żywy (stado podstawowe) i zasadzenia wieloletnie, a ponadto odsetki od kredytów i pożyczek inwestycyjnych za okres realizacji inwestycji, z wyjątkiem od-setek nieuwzględnionych w wartości nakładów na środki trwałe przez podmioty stosujące Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR), wprowadzone od 1 stycznia 2005 r.

Pozostałe nakłady są to nakłady na tzw. pierwsze wyposażenie inwestycji oraz inne koszty związane z realizacją inwestycji. Nakłady te nie zwiększają wartości środków trwałych.

Nakłady inwestycyjne zaliczono do odpowiednich sekcji Polskiej Klasyfikacji Dzia-łalności (PKD 2007) zgodnie z zaklasyfikowaniem dziaDzia-łalności inwestora (podmiotu gospo-darki narodowej), z wyjątkiem nakładów na obiekty niezwiązane z jego podstawową działal-nością, które zaliczono do odpowiednich sekcji według kryterium przeznaczenia obiektu (do-tyczy np.: budynków i lokali mieszkalnych, obiektów przeznaczonych dla potrzeb edukacji, ochrony zdrowia, sportu i rekreacji).

Środki trwałe

Dane w tablicy dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, a podziału środków trwałych według sekcji PKD 2007 dokonano zgodnie z siedzibą jednostki lokalnej rodzaju działalności.

Do środków trwałych zalicza się kompletne i nadające się do użytku składniki mająt-kowe o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, w tym również drogi publiczne, ulice i place łącznie z poboczami i podbudową, uzbrojenie terenu, zasadzenia wieloletnie, melioracje, budowle wodne, grunty, inwentarz żywy (stado podstawowe) oraz od 1 stycznia 2002 r. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego i spółdzielcze prawo do lokalu niemieszkalnego (użytkowego).

Dane o środkach trwałych nie obejmują wartości gruntów uznanych od 1 stycznia 1991 r. za środki trwałe zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 12 grudnia 1990 r.

(Dz. U. Nr 90, poz. 529) oraz prawa użytkowania wieczystego gruntu uznanego od 1 stycznia 2002 r. za środki trwałe zgodnie z ustawą o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r. poz. 330, z późn. zm.).

Wartość brutto środków trwałych jest to wartość równa nakładom poniesionym na ich zakup lub wytworzenie, bez potrącenia wartości zużycia (umorzenia).

Przez wartość brutto środków trwałych w bieżących cenach ewidencyjnych według stanu w dniu 31 XII należy rozumieć:

 w zakresie środków trwałych przekazanych do eksploatacji:

o przed 1 stycznia 1995 r. – wartość w cenach odtworzenia z września 1994 r., o po 1 stycznia 1995 r. – wartość w cenach bieżących nabycia lub wytworzenia;

 w podmiotach stosujących Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR), wprowa-dzone od 1 stycznia 2005 r. – również wycenę według wartości godziwej.

Wartość brutto w cenach odtworzenia została ustalona w wyniku aktualizacji (wy-ceny) środków trwałych w gospodarce narodowej dokonanej według stanu w dniu 1 I 1995 r.

zgodnie z postanowieniami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r.

w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz. U. Nr 7, poz. 34).

U w a g a. Na wykresach wskaźniki dotyczące udziału nakładów inwestycyjnych w przedsiębiorstwach w % ogółem oraz nakładów na 1 mieszkańca w wieku produkcyj-nym w złotych podano zgodnie z wartościami opublikowaprodukcyj-nymi i prezentowaprodukcyj-nymi w Banku Danych Lokalnych [online]. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny [dostęp:

3 lutego 2014 r.]. Dostępny w Internecie: http://stat.gov.pl → BANKI I BAZY DANYCH

→ Bank Danych Lokalnych. Wyjątek stanowią wskaźniki prezentowane dla Ciechano-wa, których nie ma w BDL i dlatego stanowią obliczenia własne z danych bezwzględnych będących w dyspozycji Urzędu Statystycznego.

Wyniki badań - synteza

Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach poniesione przez inwestorów w Płocku na nowe obiekty majątkowe, ulepszenie już istniejących oraz zakup używanych środków trwałych w 2012 r. wynosiły 1019,5 mln zł (w cenach bieżących). W Płocku najwięcej inwestowały przedsiębiorstwa przemysłowe. Udział poniesionych przez nie nakładów inwestycyjnych w ogólnej kwocie nakładów wynosił 79,4% i był niższy o 1,6 p. proc. niż w 2009 r. W latach 2009–2012 wielkość poniesionych nakładów inwestycyjnych przez przedsiębiorstwa zmniejszyła się o 16,1%. Największy ich spadek (o 43,7%) odnotowano w sekcji „Działalność finansowa i ubezpieczeniowa”. W omawianym okresie jedynie w sekcji

„Transport i gospodarka magazynowa” wystąpił wzrost poniesionych nakładów (o 144,6%).

W 2012 r. wartość nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw w przeliczeniu na 1 mieszkańca Płocka (w cenach bieżących) wynosiła 8219 zł (wobec 9597 zł w 2009 r.). W porównaniu z wybranymi miastami w województwie wartość nakładów inwestycyjnych w przeliczeniu na 1 mieszkańca w Płocku była wyższa niż w Radomiu (o 6484 zł), Siedlcach (o 5848 zł) i Ciechanowie (o 4396 zł), natomiast niższa niż w m.st. Warszawa (o 2289 zł) i Ostrołęce (o 7637 zł).

Według stanu w dniu 31 XII 2012 r. wartość brutto środków trwałych w płockich przedsiębiorstwach wynosiła 21777,2 mln zł (w bieżących cenach ewidencyjnych).

W porównaniu z 2009 r. wartość ta wzrosła o 20,9 %. Największy wzrost (o 38,3%) wartości brutto środków trwałych odnotowano w przedsiębiorstwach należących do sekcji „Informacja i komunikacja” oraz sekcji „Przetwórstwo przemysłowe” (o 26,3%). Spadek wartości brutto środków trwałych wystąpił w przedsiębiorstwach zaliczanych do sekcji „Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości” (o 8,1%) i „Budownictwo” (o 19,4%). W 2012 r.

w Płocku wartość brutto środków trwałych w przedsiębiorstwach w przeliczeniu na 1 mieszkańca była najwyższa wśród wybranych miast województwa i wynosiła 176153 zł.

Niższym wskaźnikiem charakteryzowały się: m. st. Warszawa (150085 zł), Ostrołęka (95560 zł), Ciechanów (46274 zł), Siedlce (33423 zł) i Radom (28673 zł). W latach 2009–2012 wartość brutto środków trwałych w przeliczeniu na 1 mieszkańca Płocka zwiększyła się o 33823 zł.

TABL. 1 (91). NAKŁADY INWESTYCYJNE W PRZEDSIĘBIORSTWACH(ceny bieżące)

WYSZCZEGÓLNIENIE 2009 2010 2011 2012

w tys. zł

O G Ó Ł E M ... 1215691 1315275 1274399 1019530

w tym:

Przemysł ... 984430 1070840 1089956 809682 w tym przetwórstwo przemysłowe ... 947195 1030573 1015937 707272 Budownictwo ... 29905 15405 19535 19996 Handel; naprawa pojazdów samochodowych^ ... 67270 75455 32222 51195 Transport i gospodarka magazynowa ... 16632 33790 41161 40689 Informacja i komunikacja ... 8731 10417 10384 5903 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa ... 8676 1336 5512 4887

TABL. 2 (92). WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKÓW TRWAŁYCH W PRZEDSIĘBIORSTWACH (bieżące ceny ewidencyjne)

Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓLNIENIE 2009 2010 2011 2012

w tys. zł

O G Ó Ł E M ... 18010754 18679928 19979330 21777232

w tym:

Przemysł ... 15026679 15662758 16681999 18624256 w tym przetwórstwo przemysłowe ... 13272060 13825847 15900953 16756908 Budownictwo ... 320132 317088 285784 257960 Handel; naprawa pojazdów samochodowych^ ... 430344 449859 615178 440579 Transport i gospodarka magazynowa ... 552535 585001 636512 639970 Informacja i komunikacja ... 125781 121254 166536 173998 Obsługa rynku nieruchomości^ ... 1094858 953805 986611 1006047

UDZIAŁ SEKCJI PRZEMYSŁ I BUDOWNICTWO

W NAKŁADACH INWESTYCYJNYCH OGÓŁEM PRZEDSIĘBIORSTW (ceny bieżące)

NAKŁADY INWESTYCYJNE W PRZEDSIĘBIORSTWACH NA 1 MIESZKAŃCA (ceny bieżące)

WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKÓW TRWAŁYCH W PRZEDSIĘBIORSTWACH NA 1 MIESZKAŃCA (bieżące ceny ewidencyjne)

Stan w dniu 31 XII

2008 2009 2010 2011 2012

155966

2008 2009 2010 2011 2012

WSKAŹNIKI DLA WYBRANYCH MIAST W 2012 R.

NAKŁADY INWESTYCYJNE W PRZEDSIĘBIORSTWACH NA 1 MIESZKAŃCA (ceny bieżące)

zł w wieku produkcyjnym

w zł

WARTOŚĆ BRUTTO ŚRODKÓW TRWAŁYCH W PRZEDSIĘBIORSTWACH NA 1 MIESZKAŃCA (bieżące ceny ewidencyjne)

Stan w dniu 31 XII UDZIAŁ SEKCJI PRZEMYSŁ I BUDOWNICTWO

W NAKŁADACH INWESTYCYJNYCH OGÓŁEM PRZEDSIĘBIORSTW (ceny bieżące)

%