• Nie Znaleziono Wyników

O CHRONA Z DROWIA I P OMOC S POŁECZNA

XVII–XVIII

VIII. O CHRONA Z DROWIA I P OMOC S POŁECZNA

Uwagi ogólne

Dane za lata 2005–2011 prezentowane w tablicach obejmują informacje z obszaru ochrony zdrowia w publicznych i niepublicznych jednostkach opieki zdrowotnej z wyłącze-niem jednostek resortu obrony narodowej, resortu spraw wewnętrznych (do 17 listopada 2011 r. – resort spraw wewnętrznych i administracji), a także ochrony zdrowia w zakładach karnych.

Podstawę prezentowanych danych o ochronie zdrowia stanowią:

 ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jednolity: Dz. U.

z 2007 r. Nr 14, poz. 89, z późn. zm.), na mocy której tworzone były publiczne i niepu-bliczne zakłady opieki zdrowotnej.

 ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jednolity:

Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857, z późn. zm.), która regulowała zasady tworzenia prywat-nych praktyk lekarskich: indywidualprywat-nych, indywidualprywat-nych specjalistyczprywat-nych i grupowych.

Istotą tej formy jest realizowanie przez prywatne podmioty świadczeń zdrowotnych, także w ramach środków publicznych, dla ogółu ludności.

Dane o praktykach lekarskich obejmują wyłącznie te podmioty, które świadczą usługi zdrowotne w ramach środków publicznych.

Dane o zakładach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej obejmują przychodnie, ośrod-ki zdrowia i poradnie (samodzielne). Porad z zakresu ambulatoryjnej opieośrod-ki zdrowotnej udzielają również praktyki lekarzy i lekarzy dentystów, realizujące świadczenia zdrowotne finansowane ze środków publicznych (umowy z NFZ). Porady z zakresu ambulatoryjnej opieki zdrowotnej nie obejmują porad lekarskich udzielonych w izbach przyjęć szpitali ogól-nych.

Dane o ochronie zdrowia z 2012 r. nie są w pełni porównywalne z danymi za lata po-przednie. Po raz pierwszy obowiązuje zasada podawania ich łącznie z danymi o placówkach podległych resortom obrony narodowej i spraw wewnętrznych. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, z późn. zm.), która zastąpiła usta-wę o zakładach opieki zdrowotnej – określa m.in. zasady wykonywania działalności leczni-czej oraz zasady funkcjonowania placówek leczniczych. Prezentowane dane dotyczą placó-wek (do 2011 r. – zakłady opieki zdrowotnej) wykonujących działalność leczniczą w zakresie

ambulatoryjnej opieki zdrowotnej (przychodnie łącznie z ośrodkami zdrowia, poradniami, ambulatoriami i izbami chorych oraz zakładami badań diagnostycznych i medycznymi labora-toriami diagnostycznymi). Na mocy wymienionej ustawy działalność lecznicza może być też wykonywana przez praktyki zawodowe (indywidualne lub grupowe) — lekarzy, lekarzy den-tystów oraz pielęgniarek lub położnych (do 2011 r. regulowane odrębnymi ustawami).

Działalność aptek ogólnodostępnych unormowana jest ustawą z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn.

zm.). Dane o aptekach ogólnodostępnych nie obejmują aptek działających w strukturze i na potrzeby szpitali.

Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi do lat 3 (Dz. U. Nr 45 poz.

235, z późn. zm.) opieka może być organizowana w formie żłobka, klubu dziecięcego, a także sprawowana przez dziennego opiekuna oraz nianię. Przed wejściem w życie ww. ustawy żłobki działały na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej.

Dane o domach i zakładach pomocy społecznej dotyczą placówek, dla których orga-nami prowadzącymi są: jednostki samorządu terytorialnego, stowarzyszenia, organizacje spo-łeczne, kościoły i związki wyznaniowe, fundacje, osoby fizyczne i prawne.

Mieszkańcy domów i zakładów pomocy społecznej to osoby wymagające całodo-bowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogące samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, którym nie można zapewnić niezbędnej opieki i wsparcia w ich miejscu zamieszkania.

Podstawę prawną prezentowanych danych dotyczących placówek opiekuńczo-wychowawczych dla dzieci i młodzieży stanowią:

 ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.);

 ustawa z dnia 9 czerwca 2011 o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U.

Nr 149, poz. 887, z późn. zm.).

Instytucjonalna piecza zastępcza jest sprawowana m.in. w formie placówki opie-kuńczo-wychowawczej, która jest prowadzona jako placówka typu:

 interwencyjnego – zapewnia doraźną opiekę nad dzieckiem w czasie trwania sytuacji kryzysowej, w szczególności placówka jest obowiązana przyjąć dziecko w przypadkach wymagających natychmiastowego zapewnienia mu opieki,

 rodzinnego – wychowuje dzieci w różnym wieku, w tym dorastające i usamodziel-niające się; umożliwia wspólne wychowanie i opiekę licznemu rodzeństwu;

współpracuje z koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej i asystentem rodziny,

 socjalizacyjnego – zapewnia dziecku całodobową opiekę i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby, w szczególności emocjonalne, rozwojowe, zdrowotne, bytowe, społeczne i religijne; realizuje przygotowany we współpracy z asystentem rodziny plan pomocy dziecku; umożliwia kontakt dziecka z rodzicami i innymi osobami bliskimi, podejmuje działania w celu powrotu dziecka do rodziny; zapewnia dziecku dostęp do kształcenia dostosowanego do jego wieku i możliwości rozwojowych; obejmuje dziecko działaniami terapeutycznymi, zapewnia korzystanie z przysługujących świadczeń zdrowotnych,

 specjalistyczno-terapeutycznego – sprawuje opiekę nad dzieckiem o indywidualnych potrzebach, w szczególności: legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności;

wymagającym stosowania specjalnych metod wychowawczych i specjalistycznej terapii; wymagającym wyrównywania opóźnień rozwojowych i edukacyjnych.

Placówka, zapewnia zajęcia wychowawcze, socjoterapeutyczne, korekcyjne, kompensacyjne, logopedyczne, terapeutyczne, rekompensujące braki w wychowaniu w rodzinie i przygotowujące do życia społecznego, a dzieciom niepełnosprawnym także odpowiednią rehabilitację i zajęcia rewalidacyjne.

Placówka wsparcia dziennego wspiera funkcje opiekuńcze i wychowawcze rodziny.

Może być prowadzona w formie:

 opiekuńczej, w tym kół zainteresowań, świetlic, klubów i ognisk wychowawczych, za-pewnia dziecku opiekę i wychowanie, pomoc w nauce, organizację czasu wolnego, zaba-wę i zajęcia sportowe oraz rozwój zainteresowań,

 specjalistycznej – organizuje zajęcia socjoterapeutyczne, terapeutyczne, korekcyjne, kompensacyjne oraz logopedyczne; realizuje indywidualny program korekcyjny, program psychokorekcyjny lub psychoprofilaktyczny, w szczególności terapię pedagogiczną, psy-chologiczną i socjoterapię,

 pracy podwórkowej – realizowanej przez wychowawcę, polegającej na działaniach ani-macyjnych i socjoterapeutycznych,

 w połączonych formach, tj. łączących zadania placówek  opiekuńczych, specjali-stycznych i pracy podwórkowej..

Wyniki badań - synteza

Do 2011 r. świadczenia ambulatoryjnej opieki zdrowotnej realizowane były przez za-kłady opieki zdrowotnej i praktyki lekarskie. W ramach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej na koniec 2011 r. w mieście działało 58 zakładów opieki zdrowotnej i prowadzonych było 14 praktyk lekarskich. W porównaniu z 2005 r. liczba zakładów opieki zdrowotnej zwiększyła się o 56,8%, a liczba praktyk lekarskich zmniejszyła się o 17,6%. W ramach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w 2011 r. udzielono 1149,8 tys. porad (tj. więcej o 2,5% niż w 2005 r.).

Z ogólnej liczby porad 91,6% stanowiły porady lekarskie (tj. więcej o 2,1 p. proc. niż w 2005 r.), pozostałe to porady stomatologiczne.

W 2012 r. na terenie miasta Płocka funkcjonowało 39 aptek (wobec 44 w 2005 r.).

W aptekach tych sprzedażą leków i środków medycznych zajmowało się 192 magistrów i techników farmacji (wobec 187 w 2006 r.), wśród których kobiety stanowiły 94,8%

(tj. mniej o 1,5 p. proc. w porównaniu z 2006 r.). W Płocku na 1 aptekę ogólnodostępną przy-padało przeciętnie 3170 osób (wobec 2897 w 2005 r.). Spośród wybranych miast wojewódz-twa był to najwyższy wskaźnik. Niższą liczbą osób przypadających na 1 aptekę charaktery-zowały się miasta: Radom (2891), m. st. Warszawa (2850), Siedlce (2315), Ostrołęka (2131) oraz Ciechanów (2044).

Instytucjonalną formą opieki nad dziećmi do lat 3 są m.in. żłobki. Na terenie Płocka w 2012 r. funkcjonowało 5 żłobków (tj. więcej o 66,7% niż w 2005 r.), z czego 60,0% stano-wiły żłobki publiczne. Według stanu w końcu grudnia 2012 r. w płockich żłobkach było 251 miejsc (tj. więcej o 39,4% w porównaniu z 2005 r.), z czego 83,7% w żłobkach publicznych (tj. mniej o 16,3 p. proc. niż w 2005 r.). W ciągu roku 2012 w żłobkach przebywało o 39,4%

więcej dzieci w porównaniu z 2005 r. W mieście na 1000 dzieci w wieku do lat 3 do żłobka uczęszczało 62 (tj. więcej o 23 niż w 2005 r.). Wśród wybranych miast w województwie wyż-szy wskaźnik odnotowano w m. st. Warszawa (87), natomiast niżwyż-szym wskaźnikiem charakte-ryzowały się Siedlce (61), Radom (39), Ostrołęka (24) oraz Ciechanów (17). Liczba miejsc w żłobkach na 1000 dzieci w wieku do 3 lat w Płocku wynosiła 48,7 w 2012 r. (wobec 39,6 w 2005 r.). Nową formą opieki nad dziećmi do lat 3 są kluby dziecięce. W 2012 r. w mieście działał 1 klub dziecięcy z 15 miejscami, w którym na dzień 31 XII przebywało 20 dzieci.

Zakłady stacjonarne opieki społecznej zapewniają całodobową opiekę osobom prze-wlekle chorym, niepełnosprawnym, w podeszłym wieku jak również bezdomnym. Według stanu w dniu 31 XII 2012 r. w Płocku działało 5 (wobec 2 w 2005 r.) stacjonarnych placówek

W placówkach tych w końcu grudnia 2012 r. przebywało o 89,3% więcej mieszkańców w porównaniu z grudniem 2005 r.

Pomoc dla dzieci i młodzieży organizowana jest w całodobowych placówkach wspar-cia. Ustawa o pomocy społecznej wprowadziła cztery typy placówek całodobowych: socjali-zacyjne, rodzinne, interwencyjne i specjalistyczno-terapeutyczne. W 2012 r. w Płocku funk-cjonowało 5 całodobowych placówek opiekuńczo-wychowawczych, z czego 60,0% stanowiły placówki rodzinne, po 20,0% interwencyjne i socjalizacyjne. W placówkach opiekuńczo-wychowawczych opieką objętych było 76 podopiecznych. Najwięcej wychowanków przeby-wało w placówkach socjalizacyjnych – 38,2% (tj. więcej o 3,3 p. proc. niż w 2005 r.). W pla-cówkach rodzinnych było ich 32,9% (tj. więcej o 5,0 p. proc. niż w 2005 r.), a w interwencyj-nych – 28,9% (tj. mniej o 8,3 p. proc. w porównaniu z 2005 r.). W latach 2005–2012 liczba placówek opiekuńczo-wychowawczych nie uległa zmianie, a liczba wychowanków zmniej-szyła się o 11,6%. W 2012 r. w Płocku, poza placówkami opiekuńczymi całodobowymi, dzia-łało 17 placówek wsparcia dziennego, w których znajdowało się 525 miejsc (wobec 390 w 2006 r.). W latach 2006–2012 liczba placówek wsparcia dziennego zwiększyła się o 30,8%, a liczba wychowanków tych placówek o 20,4%. Poza działalnością placówek pomocy spo-łecznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych władze miasta w ramach zadań własnych i zleco-nych zajmują się niesieniem pomocy doraźnej osobom będącym w trudnej sytuacji życiowej.

Pomoc ta realizowana jest w formie świadczeń pieniężnych lub pomocy w naturze (posiłki, leki, ubrania, usługi medyczne).

TABL. 1 (62). AMBULATORYJNA OPIEKA ZDROWOTNA Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓL-NIENIE 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012a Zakłady opieki

zdrowot-nej ... 37 53 49 47 47 50 58 x

Przychodnie ... x x x x x x x 55

Praktyki lekarskieb ... 17 20 13 16 17 18 14 14 Porady udzielonec ... 1122042 1148388 1176587 1263982 1243101 1191997 1149774 1163804

lekarskie ... 1004441 1056866 1077379 1146043 1109963 1061175 1053190 1065350 stomatologiczne ... 117601 91522 99208 117939 133138 130822 96584 98454 a Patrz uwagi na str. 119. b Dane obejmują podmioty, które podpisały kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia lub z zakładami opieki zdrowotnej; do 2008 r. łącznie z praktykami lekarskimi przeprowadzającymi badania profilaktyczne w zakresie służby medycyny pracy. c W ciągu roku; łącznie z poradami opłacanymi przez pacjentów (środki niepubliczne);

bez porad udzielonych w izbach przyjęć szpitali ogólnych.

TABL. 2 (63). APTEKI OGÓLNODOSTĘPNE Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Apteki ... 44 44 42 39 46 47 43 39

w tym pełniące dyżury

nocne stałe ... . 5 2 1 2 – 2 –

TABL. 3 (64). ŻŁOBKI I KLUBY DZIECIĘCE Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Żłobki ... 3 3 3 3 3 3 3 5

ŁÓŻKA W SZPITALACH OGÓLNYCH NA 10 TYS. LUDNOŚCI

Stan w dniu 31 XII

NA 100 MIEJSC NA 1000 DZIECI

DO LAT 3 LUDNOŚĆ NA 1 ZAKŁAD

OPIEKI ZDROWOTNEJ Stan w dniu 31 XII

LUDNOŚĆ NA 1 APTEKĘ OGÓLNODOSTĘPNĄ Stan w dniu 31 XII a Bez miejsc dziennych; od 2008 r. łącznie z łóżkami i inkubatorami dla noworodków.

2897 2891 3023

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

ŁÓŻKA W SZPITALACH OGÓLNYCH NA 10 TYS. LUDNOŚCI

Stan w dniu 31 XII

LUDNOŚĆ NA 1 PRZYCHODNIĘ Stan w dniu 31 XII WSKAŹNIKI WEDŁUG WYBRANYCH MIAST W 2012 R.

m.st. aŁącznie z resortem MON i MSW.bBez miejsc dziennych; łącznie z łóżkami i inkubatorami dla noworodków.

71,6

LUDNOŚĆ NA 1 APTEKĘ OGÓLNODOSTĘPNĄ Stan w dniu 31 XII

NA 100 MIEJSC NA 1000 DZIECI

DO LAT 3

TABL. 4 (65). POMOC SPOŁECZNA STACJONARNA Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Domy i zakłady (bez filii) 2 2 2 2 4 4 4 5

Miejscaa ... 112 116 116 115 205 188 202 223 Mieszkańcya ... 112 115 114 112 171 185 197 212

w tym po raz pierwszy umieszczeni w

cią-gu roku ... . 35 35 35 95 62 24 99 Osoby oczekujące na

umieszczenie ... . 4 5 5 7 5 4 2 a Łącznie z filiami.

TABL. 5 (66). WYBRANE ELEMENTY POMOCY SPOŁECZNEJ REALIZOWANEJ PRZEZ MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ

WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 w tys. zł

ZADANIA

O G Ó Ł E M ... 10623,5 12509,2 13725,5 15357,0 14775,0 14723,3 15063,1 12811,6 w tym:

Zadania zlecone... 2618,3 2962,8 3073,0 3179,2 3334,5 308,4 328,4 308,0 Zadania własne

obligato-ryjne ... 8005,2 9546,4 10652,5 12177,8 11440,4 14414,9 14734,7 12503,6 ZASIŁKI CELOWE I W NATURZE

O G Ó Ł E M ... 4081,8 3731,1 5592,1 4390,3 – 4305,5 4506,8 4430,4 Ź r ó d ł o: dane MOPS z Miejskiego Zeszytu Statystycznego Nr 20. Urząd Miasta Płocka. Płock 2013, str. 291.

Zasiłki wypłacone przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej

Ź r ó d ł o: opracowanie własne na podstawie informacji z Miejskiego Zeszytu Statystycznego Nr 20. Urząd Miasta Płocka. Płock 2013, str. 293.

TABL. 6 (67). INSTYTUCJONALNA PIECZA ZASTĘPCZA ORAZ PLACÓWKI WSPARCIA DZIENNEGO

Stan w dniu 31 XII

WYSZCZEGÓLNIENIE 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 PLACÓWKI

Placówki

opiekuńczo-wychowawcze ... 5 5 5 5 5 5 5 5

Interwencyjne ... 1 1 1 1 1 1 1 1 Rodzinne ... 3 3 3 3 3 3 3 3 Socjalizacyjne ... 1 1 1 1 1 1 1 1 Placówki wsparcia

dzien-nego ... . 13 13 14 17 17 17 17 Opiekuńcze ... . 12 12 14 16 16 16 16 Specjalistyczne ... . 1 1 – 1 1 1 1

MIEJSCA Placówki

opiekuńczo-wychowawcze ... 84 93 93 84 84 74 74 74 Interwencyjne ... 30 35 35 30 30 20 20 20 Rodzinne ... 24 24 24 24 24 24 24 24 Socjalizacyjne ... 30 34 34 30 30 30 30 30 Placówki wsparcia

dzien-nego ... . 390 388 410 530 560 553 525 Opiekuńcze ... . 340 338 410 480 510 503 475 Specjalistyczne ... . 50 50 – 50 50 50 50

WYCHOWANKOWIE Placówki

opiekuńczo-wychowawcze ... 86 87 88 84 74 71 82 76 Interwencyjne ... 32 32 32 32 21 20 24 22 Rodzinne ... 24 22 23 22 24 21 29 25 Socjalizacyjne ... 30 33 33 30 29 30 29 29 Placówki wsparcia

dzien-nego ... . 314 263 284 402 417 437 378 Opiekuńcze ... . 288 242 284 374 393 412 357 Specjalistyczne ... . 26 21 – 28 24 25 21

IX. K

ULTURA

. T

URYSTYKA

. S

PORT

Uwagi ogólne KULTURA

Biblioteka jest to jednostka posiadająca uporządkowany (zinwentaryzowany) zbiór książek, czasopism i innych materiałów piśmienniczych, liczący co najmniej 300 jednostek inwentarzowych, udostępniany czytelnikom w sposób kontrolowany.

Do księgozbioru bibliotek publicznych zaliczono książki i broszury oraz gazety i czasopisma. Jednostką obliczeniową księgozbioru jest wolumin, czyli tom (zawartość jednej okładki) zarejestrowany w książce inwentarzowej. W przypadku periodyków za wolumin uważa się zbiór (zazwyczaj roczny) numerów jednego tytułu gazety lub czasopisma stanowią-cy jedną pozycję inwentarzową.

Biblioteki naukowe i fachowe (specjalistyczne) obejmują: biblioteki naukowe, fa-chowe, fachowo-beletrystyczne, pedagogiczne, towarzystwa naukowego, ośrodka informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej. Biblioteki specjalistyczne gromadzą literaturę związa-ną ze specjalnością naukową jednostki dla potrzeb własnych pracowników. Zapewniają do-stęp do materiałów i zasobów niezbędnych do realizacji określonych zadań. Dane opracowa-no na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co dwa lata, a począwszy od 2012 r.

co rok.

Prezentowane w tablicy informacje o inkunabułach dotyczą pozycji wydanych dru-kiem w latach 1450–1500. Digitalizacja to nadawanie postaci cyfrowej danym pisanym i drukowanym. Celem digitalizacji jest: archiwizacja obiektu, ochrona oryginału przed znisz-czeniem oraz udostępnianie użytkownikom (najczęściej w Internecie).

Za czytelnika uważa się osobę, która w ciągu roku sprawozdawczego została zareje-strowana w bibliotece i dokonała co najmniej jednego wypożyczenia.

Muzea to instytucje kultury, które gromadzą, rejestrują, konserwują i przechowują oraz udostępniają publiczności w formie wystaw zabytki i wytwory kultury w zakresie sztuki, wiedzy, techniki i przyrody oraz prowadzą działalność naukową, oświatową i popularyzator-ską. W muzeach jako muzealia wykazano rzeczy ruchome i nieruchomości wpisane do in-wentarza muzealiów.

Dane o działalności teatrów pochodzą ze stałych badań statystycznych typu sprawoz-dawczego, prowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny. W sprawozdaniu poza danymi dotyczącymi rodzaju jednostki i liczby miejsc na widowni w stałej sali widowiskowej,

wyka-zuje się m.in. liczbę zrealizowanych w ciągu roku przedstawień (koncertów) i liczbę widzów (słuchaczy) na zorganizowanych imprezach.

Informacje o kinach dotyczą działalności kin ogólnie dostępnych, tj. powołanych do publicznego udostępniania filmów w formie projekcji na seansach filmowych, bez względu na rodzaj stosowanego nośnika filmu (taśma światłoczuła, taśma magnetyczna eksploatowana w technice wideo, nośnik cyfrowy).

Przez seans rozumie się ciągłą projekcję filmu długometrażowego, w zamierzonym i z góry określonym czasie trwania. W przypadku projekcji filmu wieloczęściowego podzie-lonego na odcinki - projekcję każdej części mającej własną czołówkę i określoną długość uważa się za odrębny seans filmowy. Za seans uważa się również wyświetlenie zestawu fil-mów krótkometrażowych (np. tzw. poranki dla dzieci).

Informacje o działalności domów i ośrodków kultury, klubów i świetlic opracowano na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co dwa lata, a począwszy od 2012 r. co rok. W ustawie z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 406) mówi się o głównych zadaniach insty-tucji kultury, jakimi są domy kultury, ośrodki kultury, świetlice i kluby, których podstawo-wym celem statutopodstawo-wym jest prowadzenie działalności kulturalnej.

TURYSTYKA

Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 692/2011 obo-wiązującym od 2012 r. termin ,,turystyka’’ oznacza czynności odwiedzających, którzy po-dejmują podróż do głównego miejsca docelowego położonego poza ich zwykłym otoczeniem, na okres krótszy niż rok, w dowolnym głównym celu, w tym w celu służbowym, wypoczyn-kowym lub innym celu osobistym, innym niż zatrudnienie przez podmiot miejscowy dla od-wiedzanego miejsca. Powyższa definicja nie wpływa na prezentowane dane z lat poprzednich.

Baza noclegowa turystyki dotyczy turystycznych obiektów zbiorowego zakwatero-wania (od 2012 r. turystycznych obiektów noclegowych), tj. obejmuje obiekty hotelowe i po-zostałe obiekty. Od 2012 r. nastąpiła zmiana zakresu prezentowanych danych przez włączenie informacji na temat pokoi gościnnych i kwater agroturystycznych posiadających 10 i więcej miejsc noclegowych.

W informacjach o obiektach i miejscach noclegowych turystyki nie uwzględnia się obiektów i miejsc w obiektach przejściowo nieczynnych z powodu przebudowy, remontu itp.

kazany wielokrotnie, jeśli w czasie jednorazowego pobytu w Polsce korzysta z kilku obiektów noclegowych.

Stopień wykorzystania miejsc noclegowych lub pokoi jest to stosunek liczby udzie-lonych noclegów lub wynajętych pokoi w danym roku do nominalnej liczby miejsc noclego-wych lub pokoi w danym roku. Przez nominalną liczbę miejsc noclegonoclego-wych lub pokoi rozu-mie się sumę rozu-miejsc noclegowych lub pokoi przygotowanych dla turystów w każdym dniu działalności obiektu.

SPORT

Począwszy od 2002 r. informacje o organizacjach kultury fizycznej i klubach sportowych opracowywane są na podstawie badania cyklicznego przeprowadzanego co dwa lata.

Dane o sporcie dotyczą klubów uczestniczących i nieuczestniczących we współza-wodnictwie sportowym w kategoriach juniorskich i wyższych na poziomie ogólnopolskim (bez UKS i klubów wyznaniowych).

Klub sportowy to podstawowa jednostka organizacyjna prowadząca działalność spor-tową, funkcjonująca jako osoba prawna.

Sekcja sportowa to podstawowa jednostka organizacyjna w klubach sportowych, rea-lizująca zadania statutowe, skupiająca zawodników uprawiających jeden rodzaj sportu. Każda sekcja sportowa musi być zarejestrowana we właściwym polskim związku sportowym.

Ćwiczący oraz trenerzy i instruktorzy sportowi liczeni są tylko jeden raz, nawet je-śli trenują lub pracują w więcej niż jednej sekcji sportowej.

Dane o obiektach sportowych pochodzą z badania cyklicznego, które zostało prze-prowadzone po raz pierwszy w 2011 r. i nie obejmowało obiektów przyszkolnych wykazywa-nych przez szkoły w Systemie Informacji Oświatowej.

Jako boiska uniwersalne-wielozadaniowe należy rozumieć boiska, na których można przeprowadzić każdą z gier sportowych.

Stopień wykorzystania obiektu w celach sportowo-rekreacyjnych – wyrażony w procentach – wynika z porównania liczby dni w roku, w których obiekt był wykorzystany w celach sportowo-rekreacyjnych do liczby dni w roku, w których obiekt był czynny.

Wyniki badań - synteza

Upowszechnianie kultury to jedno z wielu zadań, które ustawowo mają obowiązek realizować władze miasta. Funkcję tę pełnią placówki kulturalne takie jak np.: biblioteki, mu-zea, kina czy ośrodki kultury.

W 2012 r. na terenie Płocka funkcjonowało 15 bibliotek publicznych, których księgozbiór liczył ponad 419 tys. woluminów. W porównaniu z 2005 r. liczba bibliotek nie zmieniła się, a liczba zgromadzonych w nich woluminów wzrosła o 9,5%. Spadła natomiast o 3,0% liczba lud-ności przypadająca na 1 placówkę biblioteczną. W Płocku liczba zarejestrowanych czytelników bibliotek w 2012 r. wynosiła 31,6 tys. osób (w 2005 r. – 43,9 tys.), co stanowiło 25,5% ogółu mieszkańców miasta (w 2005 r. – 34,5%). Na przestrzeni ostatnich ośmiu lat poziom czytelnictwa w mieście uległ obniżeniu. W porównaniu z 2005 r. liczba czytelników bibliotek spadła o 28,1%, a liczba wypożyczeń na 1 czytelnika o 7,4%. W 2012 r. wskaźnik wypożyczeń na 1 czytelnika wynosił 15,1. Spośród wybranych miast województwa mazowieckiego wyższą wartość wskaźni-ka odnotowano w Ciechanowie (25,1) i w Siedlcach (19,2), natomiast niższą w Radomiu (14,8), w m. st. Warszawa (14,6) oraz w Ostrołęce (9,6). Zmniejszeniu uległa też liczba czytelników przypadających na 1000 ludności z 345 osób w 2005 r. do 255 osób w 2012 r. Wyższą wartość wskaźnika odnotowano w m. st. Warszawa (270), natomiast niższą wartością wskaźnika charakte-ryzowały się: Ciechanów (219), Siedlce (209), Ostrołęka (193) oraz Radom (116). Ważnym ele-mentem wyposażenia bibliotek są komputery. W 2012 r. w płockich bibliotekach publicznych znajdowało się 130 komputerów podłączonych do Internetu, z tego 35,4% dostępnych było dla czytelników. Średnio na jedną placówkę biblioteczną przypadało 9 komputerów (wobec 8 w 2008 r.).

Uzupełnieniem bibliotek publicznych są biblioteki specjalistyczne, do których należą bi-blioteki naukowe, fachowe, pedagogiczne, towarzystw naukowych, ośrodków informacji nauko-wej, technicznej i ekonomicznej. W 2012 r. w mieście działało 6 bibliotek specjalistycznych, któ-re w swoich zasobach posiadały łącznie księgozbiór liczący 661,2 tys. woluminów oraz zbiory specjalne (np.: rękopisy, mikroformy, materiały audiowizualne, dokumenty elektroniczne), które zawierały 34,3 tys. jednostek inwentarzowych. Liczba bibliotek specjalistycznych od 2007 r. nie uległa zmianie, a istniejący w nich księgozbiór powiększył się o 8,8%. Obniżeniu uległa ilość zbiorów specjalnych o 8,3%. Liczba czytelników zarejestrowanych w bibliotekach specjalistycz-nych w porównaniu z 2007 r. spadła o 53,9%. Liczba wypożyczeń księgozbiorów na zewnątrz wzrosła o 38,0%, a zbiorów specjalnych spadła o 46,8%. Liczba komputerów będących na wy-posażeniu bibliotek specjalistycznych wzrosła z 63 w 2007 r. do 77 w 2012 r., tj. o 22,2%.

Z ogólnej liczby komputerów w 2012 r. 74,0% podłączonych było do Internetu (w 2007 r. –

czytelników 33 komputery (w 2007 r. – 26), z tego 54,5% z dostępem do Internetu. Wśród bibliotek specjalistycznych w Płocku największą i najstarszą jest należąca do Towarzystwa Naukowego Płockiego Biblioteka im. Zielińskich założona w 1820 r., która na mocy ustawy z dnia 27 VI 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. Nr. 85, poz. 539, z późn. zm.) włączona została do grona bibliotek tworzących Narodowy Zasób Biblioteczny. W 2012 r. zbiory Biblioteki im.

Zielińskich zawierały ponad 398 tys. pozycji, tj. o 15,0% więcej w porównaniu z 2005 r.

Ważną rolę w sferze kultury odgrywają muzea. Na terenie Płocka w końcu 2012 r.

działały 2 muzea – Muzeum Mazowieckie i Muzeum Diecezjalne, w których zgromadzono prawie 65 tys. muzealiów. W porównaniu z 2005 r. liczba muzeów nie zmieniła się, a liczba zgromadzonych w nich muzealiów zwiększyła się o 18,1%. W muzeach zbiory muzealne pre-zentowane są na wystawach stałych i czasowych. W 2012 r. płockie muzea zorganizowały 19 wystaw czasowych (w 2005 r. – 17), z tego 52,6% (w 2005 r. – 47,1%) stanowiły wystawy obce, tj. wystawy innych muzeów z kraju i zagranicy. Liczba osób odwiedzających muzea wyniosła ponad 74 tys. i w porównaniu z 2005 r. wzrosła o 144,1%, w tym młodzieży szkol-nej o 48,8%. Pomimo znacznego wzrostu liczby młodzieży szkolszkol-nej odwiedzającej muzea, udział tej grupy w ogólnej liczbie zwiedzających zmniejszył się z 45,1% w 2005 r. do 27,5%

w 2012 r. (spadek o 17,6 p. proc.). W ciągu ostatnich ośmiu lat najwyższą liczbę zwiedzają-cych muzea na 1000 ludności odnotowano w 2012 r. – 600 osób (w 2005 r. – 239). Poza dzia-łalnością wystawienniczą muzea prowadzą również działalność oświatową. W ramach tej działalności w 2012 r. płockie muzea zorganizowały 834 imprezy, z tego koncerty stanowiły 2,0% (w 2005 r. – 1,4%), odczyty i prelekcje – 4,0% (w 2005 r. – 4,0%), lekcje – 70,7%

(w 2005 r. – 94,6%), pozostałe 23,3% stanowiły konkursy, warsztaty, imprezy plenerowe, sesje i seminaria naukowe.

W mieście ofertę wystawienniczą uzupełniają galerie sztuki. W 2012 r. na terenie mia-sta istniały 2 galerie sztuki (w 2005 r. – 1), które zorganizowały 23 wymia-stawy (w 2005 r. – 13).

W ciągu ostatnich ośmiu lat galerie sztuki odwiedziło 62,2 tys. zwiedzających.

W ciągu ostatnich ośmiu lat galerie sztuki odwiedziło 62,2 tys. zwiedzających.