zob. korsz ' un

korszunek² zob. rogulki kopka zob. kopa

kopki ‘sypki, grzązki; puszysty (o śniegu)’.

Kopka droga ‘droga piaszczysta lub pokry-ta puszystym śniegiem’ MM. Kopki śnieg MM kopna zob. kopa

kopnowanie ‘kopienie, składanie siana w kopy’. Kopnowanie BłW

kopter  nasypać z  kopterem ‘nasypać z czubem (np. cukru)’ MM

kopr ‘koper’. Kopr DrśW; też kopryk.

Kopryk GajA; też krop. Krop GajA. Krop KrW ◊ brus. gw. кроп

kopryk zob. kopr

kopyły ‘paliki pionowe w płozach sań’. Ko-pyłe DrśW. Kopyły WiW

korcowo  pole ‘pole po wykarczowanym lesie’. Korcowo pole DrśW

kordła ‘kołdra’. Teraz... kordły szyć nie czszeba NuAL28. Paduszki dwie czy tam trzy, i potim kordli tam, no pakricia ta wszi-ska kWiZW30. Kordła GajA; też kordra.

A ji to dywan taki, wprost kordra nazywa-mi, jak tam nazwiesz, tak i dobre GrES32;

też kołdra. Tam jest takie wypadki, że ot i  kołdre ściongni z  człowieka, tam jeszcz

'

^e

co ArDaWB29. Kołdra GajA; też odzieja-ło sow. Nu dla córki zawsze, co to odziejała jaka dadzo czy tam jeszcze cokolek odadzo, żeby młoda mogłaby przy sobie miałaby coś żyć PelDrśBMk31 ◊ brus. gw. кóрдла, ros.

одея´ло

kordra zob. kordła

korkowina zob. karkowina

koroba¹ rzad. ‘choroba’. Teraz te koroby niawylaczomy jak o  nadajo BiKG19; też choroba. Żednej tam choroby nia była... ra-niaj inniej była, żadnych tych chorobow nia była BiKG19

koroba² ‘kołowrotek (?), element koło-wrotka (?)’. I wtedy przeńdzim, nu koroba u  mnie jest. Nie widziała? Pokaże korobe tak ja przende. Ja przende wełna, to, ^uo.

korszunionek kostyle kosiec zob. kosiarz

kosiłka ‘kosiarka (do siana)’. A  kasiłka to łonki kosić, tam kaniczyna kosić, na ko-niach, para koni zaprzengasz i  pojechał OnXMok25. Kos

'

łka [!] BłW; też kosiar-ka. Kosiarka DrśW

kosinka ‘chustka na głowę o  trzech ro-gach’. Kosinka (mała, cienka) MM; też kosynka. Kosynka DrśW, WiW ◊ brus.

касы´нка, ros. косы´нка, por. też brus. gw.

кóсіна, касíнка ‘jeden włos’

kosołapy ‘koślawy’. Kasałapy ‘o człowieku, który ma stopy skręcone na boki (niedź-wiedzia postawa)’. Idziesz jak niedźwiedź kasałapy MM ◊ brus. gw. касалáпы, ros.

косолáпый

kosooki ‘zezowaty’. Kosooki MM ⓪ SWil.

kosooki ◊ brus. gw. касаóкі

kosowisko ‘kosisko (kij, na którym osa-dzona jest kosa)’. Kosowisko BłW, kosow

'

^ska

[!] DrśW ◊ brus. gw. касавíска

kosteczka ‘pestka’. Te wiśni z kosteczkami oni zostajo odzielnie CcLŚ27. [Kisiel?] Aj, z żurawiny, żurawiny i tedy tego krochma-łem, trocho pogotujisz jich, jak oni zrobion sie mienkie i potem jich pociskasz czym tam, i te kosteczki wszystkie to udalisz ArDaWB29 ◊ brus. кóстачка, ros. кóсточка

kostium zob. kościum

kostra ‘paździerze’. Lon kostry ma dużo kOpNN27. Len... tedy taka miałka czach!

czach! te zdrobiali, zdrobiali i ta kostra wy-sypywała sie, zostawała sie tyko włókna taka BaHC35. Kostra MM. Kostra GajA. Kostra

‘odpadki przy międleniu (tarciu) i przy kle-paniu lnu’ GjlW → obciągowiny, pakuły ◊ brus. gw. кастрá

kostry lm. ‘ogniska’. A tak jak teraz tam te kastr

'

y, to nia palili BaHC35 ◊ brus. gw.

касцёр, ros. костёр

kostyle lm. 1. ‘kule, szczudła’. Kostyle MM; też kiwioły. Kiwioły MM. Kewioły pod pacho GajA 2. ‘zęby drewnianej bro-korszunionek ‘pisklę jastrzębia’.

Karszu-nionek GajA

kor

'

yczniewy sow. ‘brązowy’. Rańsze weź-miem olchi takaj, kory nadrzewny, namo-czym i tedy kory, kar

'

yczniewa taka i bywa GrES32 ◊ ros. корúчневый

korzeń ‘korzenie’. Mama tego, była Arc

'

imo-wicz, a tam wszyskie szlachty... a moja ciocia za Wańdinam była wyszedszy, jakaści korzeń jest szlachecki kOpBrJP20 ◊ ros. кóрень korzina [r-z], też kosz ‘kosz’. Kosz, karzina jak... kosz, kosz liczymy MaMB37. Karzina duża ‘duże pudło ze słomy’ MM. Korzina i kosz GajA; też zdr. korzinka [r-z]. A jak ja świencone nosiłam... i ja w tej swojej, nu, kak karzinka pa polsku? IkAB26. Karzinka

‘kobiałka [koszyk z łyka lub wikliny]’ MM.

Korzinka i korzińka GajA; zdr. korzinecz-ka [r-z]. Korzineczka GajA; też koszyk. Ko-szyk GajA; też zdr. koszyczek. W koszyczku pienknie włożym [święconkę] i  paświeńci sie tam DrśJM25. Koszyczek GajA; też ko-białka. Kobiałka taka była, taka wyplecio-na z tego, ze słomy i tedy tak wieszał wyplecio-na szyje i tak o na przedzie, no i renkoma tak o sieje kDrśMR22 ◊ brus. карзíна, карзíнка, ros.

корзúна, корзúнка korzinka zob. korzina

kosa¹ ‘warkocz’. Kosa MM. Kosa cebuli

‘warkocz cebuli spleciony na zimę’ MM.

Lepiej siwa kosa nosić niż byle jak wyjść za mąż MM. [Len czesany] ploto w kosy GjlW;

też warkocz. A ^uu mnie warkoczy byli wo ta-kie wot, długie i długie, gęste włosy GrES32

◊ brus. касá, рос. косá, lit. kasà 

kosa² ‘śledziona’. Kosa MM ◊ brus. касá, lit. kasá

kosacze lm. ‘irys Iris sp.’. Kosaczy DrśW, kasaczy KrW ◊ brus. gw. касáч

kosiarka zob. kosiłka, żniwiarka

kosiarz ‘człowiek, który kosi, kosiarz’. Ko-siarz BłW, DrśW; też kosiec. Kosiec GajA

◊ brus. gw. касáр, касéц

kosy kozyr

sie, to tak kośćółek nabity, że nie mieścili sie ludzi w  tym kościółku, w  dryświackim na przykład DrśJM25

kościoł

'

ok, kościół, kościółek zob. kościoł kościum ‘garnitur’. No czerny tak, kościum jego był kDrśBZ29. A wełna to tkali też, ko-ściumy szyli DrśJM25. Kosćjum i  kośćjum GajA; też kostium. Wszystko pod rzond:

kostiumy menskie szyła, palty szyła, płasz-czy szyła DrśJM25; zdr. kościumek. Koś-ciumek GajA ◊ ros. костю´м

kościumek zob. kościum

kość ‘oścień do łowienia ryb’. Zieńć kościa łapał jak był wschBrMW15 ^→ kości ◊ por.

brus. gw. косць ‘ość’

kot, koteczek, kotek zob. koci

'

^un

kotalik zob. kotolik

kotlecik zdr. ‘kotlet; kotlecik’. Kotleciki smażyli na oleju, a ktore gotowali, uot takie wot byli, jak gotowana kGirWO40

kotolik też kotalik rzad. ‘katolik’. [Prawo-sławni czy katolicy?] Kotaliki StAP39. On po biełarusku rozmawia, on sam kotolik, Florjan jego... WoXK41; też katolik. Ot było u n

'

as czterdzieści domów w wiosce, no i byli tyko jedne kat

'

oliki kOpLS29

kotłować się ‘o rybach w czasie tarła (np.

o płoci)’. Kotłuje sie ryba MM koza zob. polna koza

kozina ‘mięso kozie’. Kozina GajA

koziny ‘kozi’. Smiesi różne te bardzo niazdrowe, a  kozina mleka to bardzo jak i matki, tak samo BaHC35

kozioł ‘podstawa drewniana sieczkarni’.

Kozioł BłW

koziołek ‘konik polny’. Koziołek GajA koziołki ‘drążki zbite na krzyż, kładzione na grzbiecie dachu słomianego’. Koziołki Drś, WiW

kozubek ‘naczynie z kory (np. brzozy) do zbierania jagód’. Kozubek MM

kozyr ‘atut’. Kozyr ‘atut w ręku’ MM ◊ ros.

кóзырь ny’. Kastyle lm., lp. kastyl MM 3. ‘haki

do mocowania szyn do podkładów na ko-lei’. Kastyle lm., lp. kastyl MM ◊ brus. gw.

касты´ле ‘szczudła’

kosy ‘zezowaty’. Kosy MM ◊ por. brus. gw.

кóсыkosym okiem zob. oko kosynka zob. kosinka kosz zob. korzina

koszarka ‘domek kolejarza przy przejeź-dzie kolejowym’. Koszarka MM ◊ brus. gw.

кашáрка

koszcz

'

ej ‘chudy, chudzielec, szczapa’.

Kaszczej GajA ◊ ros. кощéй

koszkać się ‘grzebać się, np. przed wyj-ściem, długo ubierać się do wyjścia, powoli wstawać’. Koszkać sie MM ⓪ SWil. koszkać się ◊ brus. gw. кóшкацца

koszula zob. rubaszka

koszulki ‘łupiny ziemniaka’. Kartofli piekli z koszulkami SzDoHP25

koszyczek zob. korzina koszyczki zob. pająki koszyk zob. korzina

kośba ‘sianokosy’. Kośba KrW; też siano-kos. Sianokos DrśW, GjlW. Sianukos BłW

◊ brus. gw. касьбá, сенакóс kości ‘ości’. Kości MM

kościelny człowiek ‘kościelny’. A  uo, toż wo ten kościelny człowiek dzwoni, chodzi tak o, zaprowadzi, ma klucze DrśSW20 kościoł ‘kościół’. Kościoł był spalony, źnisz-czony z wierzchu, zgniwszy DrśSW20. Tu był kościół tylko do cztyrdziestego, do pińdzi-siontego roku... zabrali, postawili, musi kro-wy byli postawiwszy w ten kościoł DrśJM25;

też kościół. A jak nam kościół na miejscu, my jak raz koło kościoła niedaleczko żyli, na-przeciw kościoła mieszkała, każny dzień go-dzinki chudzili śpiewać rana DrśJM25; zdr.

kościoł

'

ok ‘kościółek, kościół’. M

'

^aleńki

kaściał

'

ok DrśPWk20; też zdr. kościółek.

W  chtóra niedziela nabożeństwy, zbierali

kozyrek krągiem krasnapiorka zob. krasnopiorka

krasnopiorka ‘mała rybka o  czerwonych płetwach’. Krasnapiorka MM

krasować ‘kwitnąć (o zbożu)’. Krasuje żyto MM. Kras

'

uje sie 3 lp. DrśW ◊ brus. gw.

красавáць

krasowanie ‘kwitnienie żyta’. Krasowanie BłWkrawat 1. zob. halsztuk 2. ‘chusta w orga-nizacji pionierów’. A my tak nie wiedzieli, co z tym krawatem robić, czy na głowa lepij od deżdżu, czy na szyji był; czasem dusił WjEP60 ◊ ros. гáлстук

krawcowa zob. portnicha

krąg 1. ‘koło, krąg’. Krong GajA 2. ‘teren, obszar’. Całen krong naszy... była Polska kGirWO40 ◊ brus. i ros. круг

krągiem ‘naokoło, wkoło, wokół, dookoła, w kółko’. Nu patanczo już, odpoczno, tedy ido o krągiem, takie karawody nazywali sie JuAL20. Tam góra zamkowa, tam takie po-środku taki plac, a tuty krongim taki wał na-sypany, tam jak wlezisz [w] środek wał wyso-ko, może metry jakie pieńć wysokości, moża wieńcy DrśJM25. Wyrombani te ściany krongiem deseczkami obgrodzili DwBZ29.

Krzyż nasz w Dryświatach, a tu krongiem kościoła tyko ołtarzyki ArDaWB29. Tam taki u nas był ostrow, naokoło jeziory kron-giem OsAK29. My takie mniejsze kro˙nkron-giem domu [czekamy] DwGrTRok30. Tutaj u mnie krongiem drzwi jest, oni wsuneli te w te, zakryli krongiem PelDrśBMk31. Cu-dze ludzi krongiem, swojich tu nie ma GrES32. Krongiem kościołaż trzy razy abej-do GawWL36. Nu ji krongiem latasz. Na przykład tam, w  Palanach, jutro w  Dola-nach tam, a na drugie niedziele, już subo-te, to tam Markowszczyzne jak tak o, kron-giem tut ot, grałem MaMB37. Tam u n

'

^as

był krongiem las i  bardzo było dużo grzy-bow... Tak obchodzili krongiem tego stoła kGirWO40; też kręgiem. . Nu a dzieci cho-kozyrek ‘daszek u czapki’. Kozyrek MM

kożden, kożdy, kożen zob. każny

koźlaczek ‘koźlak (grzyb)’. Kozlaczek GajA ◊ por. też brus. gw. казля´к i  lit.

kazlė˜kas

koźlonok, koźluczek zob. koźl

'

^uk

koźl

'

uk ‘koźlę, koziołek’. Koza przyniesi kozluków... On

'

a przywykła, leci, szuka jak swoj koźl

'

uk już jejny BaHC35. Koźl

'

^uk

i kozl

'

uk GajA; zdr. koźluczek. Koźluczek i kozluczek GajA; też zdr. koźlonok. Koź-lonok i kozKoź-lonok GajA ◊ brus. gw. казлю´к, казлёнак LABH1,40

kółeczko zob. kolasa¹ i kołeczko

kółka r.ż. ‘kółko, grupa’. Dzieci, które cho-dzo do kółki polskiego języka, te chentnie chodzo kGirES54

kradkiem ‘ukradkiem, potajemnie’. Tu kściła, ala kradkim kścili... Tutej zaczeli mocno kantrolować, siostry to kradkiem wa-dziła BiKG19. Kradkiem, kradkiem a  jej, a jej jak to kściła i do komuńji pierszy do-prawadzała i bierzmawała, to wszystko było kradkiem, kradkiem, kradkiem GimWK31

◊ brus. gw. крадкóм

krama ‘sklep’. Krama MM ◊ brus. gw.

крáма

kramny ‘kupiony w  sklepie (np. materiał na sukienkę, bieliznę)’. Kramny MM ◊ brus. gw. крáмны

kran sow. ‘dźwig’. Żeby nie spadliby jak po-ciongnim kranem WjEP60 ◊ ros. кран krasa ‘piękno, piękność, uroda (?)’. Krasa GajA ◊ ros. красá

kraska ‘farba (do malowania)’ i ‘kolor’. Nu jajka farbawali ładnie. My to kupowali takie specjalne kraski do farbowania GirWM30.

Basanożki, jak dziś pamientam, s

'

^inieńkie

takie byli, sini kraski pamalawana GrES32.

Kraska GajA; też farba. Można i malować, jeżeli biała tak i  malujisz farbo, jako za-chc

'

esz, taki kolor zamaluji kWiJS26. Farba GajA ◊ por. brus. gw. крáскаі фáрба ‘farba’

krągleńki krownie ściej) GajA; też szpary [!]. Szpary; krokwe te,

które pojedyncze, czeplane na dłużnik WiW krokwa zob. krokwie

kroliczyna ‘mięso z  królika’. Kroliczyna GajA

krolik ‘królik’. Krolik GajA

kromie ‘oprócz’. Nie moge chodzić nigdzie kromie tyko chodze koło chaty, krongiem chaty GimWK31 ◊ por. brus. gw. крóмі, ros. крóме kromka ‘kromka’. Nie mieć kromki chleba GajA

krop zob. kopr

kropla 1. zob. kapla 2. ‘kropka’. Dwie chus-teczki czarne w białe kropli BiKG19 krosny ‘krosna’. Nu takie krosny nazywa-li sie, takie krosny nazywanazywa-li, i tkanazywa-li kobiety kOpLS29. W  każdym domie byli krosny, każda jedna musiała umieć tkaniem zajenc sa kGirWO40. Krosny GajA ◊ por. brus.

gw. крóсны

kroszki ‘okruchy, okruszki’. Rzucić chleb, a  szukać kroszak OnXMok25. Te kroszki gdzie ot bułek tych spieczonych swojich, ot chleba tam ci co, kroszki te DzJB27; też lp.

krocha. Krocha GajA ◊ brus. gw. крóшка krot zob. kret

krowa zob. korowka

krowawnik ‘krwawnik’. Krowawnik, pa-darożnik – już wsio lekarstwo MaMB37 ◊ por. brus. gw. крывáўнíк

kroweczka, krowka zob. korowka

krowiniec ‘nawóz krowi, krowieniec’. Kro-winiec MM

krowiny ‘krowi’. Smaczny bardzo kozi-ny ser. Skwasisz mleka i krowinego jeżeli co mało dołożysz BaHC35. Krowiny (gnoj) BłW; też krowski. Krowski DrśW; też ko-rowiny. Ona lubiła jeszcze mleka, wot ona korowina nia tak BaHC35

krowka zob. korowka

krownie ‘z  urodzenia’. Ojciec to już tak krownie z takaj polskaj rodziny kWiJF54 ◊ brus. крóўна

dzo krengiem, radujo sie chojinki kWiJS26;

też krugiem. A ludzi duża była i do kościo-ła, i w kościole, krugiem cmentarzu JuAL20

→ naokrąg ◊ brus. крýгам, ros. кругóм krągleńki ‘okrąglutki’. Piekli my babki wielkanocne. Oni takie... nie takie, jak ot krongleńkie, ale wysokie DrśJM25; też kru-gleńki. Takie klocki nazywali sie. Z  mon-ki, rzucajo takie, krugleńkimi pieczy sie GirWM30

krągły ‘okrągły’. Tedy tak łyżko weźnisz, ciśnisz, ciśnisz, i taki krągły, taki krągły wy-chodzi [twaróg] OsAK29

krejda ‘kreda’. Na Czszy Króli tak chodzi-li czszej królowie, na drzwiach piszo krej-da Kacper, Melchior i  Baltazar oni piszo kWiJS26 ◊ ros. крейда, lit. kreida

krepki sow. (?) ‘silny, mocny’. Z  rodzi-no już majowe, tak jak z rodzirodzi-no, na jaka krepka rodzina; dziad i ja, dzieci już nie ma w domu WoXK41 ◊ brus. gw. крэ´пкі, ros.

крéпкий

kret ‘kret’. Kret GajA; też krot. Krot (częst-sze u młodszych) GajA ◊ brus. крот kręcanina ‘plątanina, rozgardiasz, bała-gan’. Krencanina GajA

kręcić mozgi zob. mozgi

kręciel ‘wiercipięta’. Krenciel GajA kręgiem zob. krągiem

krobka ‘kosz ze słomy (zszyty pasemkami leszczyny)’. Krobka MM ^→ kor

'

^oboczka.

krocha zob. kroszki

krochmal r.ż. ‘krochmal’. I tam jajka nie kładli, to krochmali trocha dosypali do tego, że jajka, to już mama mówiła, że to już nie wolno na wigilie jeść kGirWO40; też kro-chmał. Krochmału dokładali StAP39 ◊ ros. крахмáл

krojanka ‘pokrojone ziemniaki, przezna-czone do sadzenia’. Kroj

'

^{anka DrśW}

krokla zob. krokwie

krokwie ‘krokwie’. Krokwi DrśW; lp. kro-kwa. Krokwa GajA; też krokla. Krokla

(czę-krowski krzyneczka

beńdzie, no darć dzieciom kWiZW30. Ma-karony takie razne, krupy MaMB37; też krupa lp. Późni już rys, rys albo jakieś kru-pa GirWM30. Krukru-pa GajA; zdr. krupka.

Krupka GajA ^→ kasza ◊ brus. крýпы, ros.

крупá, крýпы

kryć ndk. ‘kryć (dach)’, dk. nakryć ‘po-kryć’. To blacha taka cynkowana była, no i kupili. No kryć ◊ trzeba było specjalistów, kto tutej nakryje? Żeby nie ten ksiondz, lu-dzi nie nakrylib tego kościoła kDrśMR22

◊ por. też brus. gw. крыць

kryks

'

un ‘krzykacz’. Kryks

'

^{un GajA ◊}

brus. gw. кры´кса

krynica ‘studnia’. Krynica (częściej) GajA;

też studnia. Studnia GajA; zdr. studeńka.

Studeńka GajA ◊ por. brus. gw. крынíца

‘źródło, zagłębienie z  wodą tamże’, brus.

стýдня

kryniczka ‘źródło, źródełko’. Gdzie-to była musi jakaści kryniczka, jakiś człowiek jest, a teraz ja nie wiem, tam jeździli chtóre takie ma jakieś nieprzyznane choroby GimWK31

◊ brus. gw. крынíца, крынíцка [!]

krysa zob. pac

'

^uk

krywawnik ‘krwawnik (roślina)’. Kry-wawnik GajA ◊ brus. gw. крываўнíк krysza ‘strzecha, dach’. Krysza wszyska była zgniła kDrśMR22; też dach. Dach ten ścio-gnoć kDrśMR22 ◊ brus. gw. i ros. кры´ша krzcity ‘chrzczony, ochrzczony’. Ja i swojich i dzieci doprowadziłam do tego, do spowiedzi, i krzcita byli kGirWO40

krzesiwo ‘krzesiwo’. Krzesiwa GajA. Krze-siwa (ta) WiW ◊ por. brus. gw. крэ´сіва krzyczeć ‘ryczeć’. Wieczorem, toż bydło było na pole wszystko, i jak szło bydła, jak zaczeło gwałt krzyczeć SzDoHP25 ◊ brus.

gw. крычэ´ць, крычáць krzyczeć gwałtu zob. gwałt

krzyneczka ‘(mała) skrzynka, pudełko’.

Krzyneczka. Ja adkrywam ta krzyneczka, paczszam: krzyżyk złotny BiKG19

krowski zob. krowiny

krowunia, krowutka zob. korowka kr

'

ócienki ‘króciótki’. Sztanionki bi

'

aleń-kie, o  takie kr

'

ócieńkie adziane kWiJS26.

Ten weloneczak krócianki zrobio kRyTM36 króliki zob. trusy

krówka zob. korowka kruczeczek zob. kruk

kruczek¹ 1. zob. kruk 2. ‘szydełko’. Firanki wionzali kruczkiem, chto chciał... Wionzali, a ja sama kruczkiem też, swetry tam i firanki, serwetki różne BaHC35. Kruczek WiW → temburek 3. zob. żuraw ◊ brus. gw. кручóк kruczek² ‘miarka wódki o pojemności 100 g’. Kruczek MM

krugiem zob. krągiem krugleńki zob. krągleńki

kruk 1. ‘hak’. Kruk ‘hak do zawieszania kosy, grabi itp.’ MM  Bałtr

'

uk powiesił kosa na kruk ‘na św. Bałtruka (Bartłomie-ja – 24 sierpnia, odpust w Gajdach) należy kosę zawiesić na kruku, bo lato się skończy-ło’ MM. Jeszcze jak ja byłaż panienkaj, u nas taka studnia i tam, takim wyciongać wode tak, na kruku przywionzana wiaderka i on wyciongni wode ArDaWB29; zdr. kruczek.

Kruczek GajA. Zapiera (drzwi) na kruczek i  wszysko PelDrśBMk31. Kruczek ‘haczyk na ryby’ MM; zdr. kruczeczek. Kruczeczek GajA; też hak, zdr. haczyk ‘hak, haczyk’.

U mnie tam ustrojony kruczak teraz tutaj, taki hak taki no i co... Zapiera na kruczek i wszysko... Drzwi zrobił, haczyk trochu zro-bił żeby to nu PelDrśBMk31; zdr. haczek.

Haczek GajA 2.  zob. żuraw ◊ brus. gw.

крук, кручóк

krupa, krupka zob. krupy

krupy lm. ‘kasza’. Kiesiel z owsa jak ro˙bili?

Nu krupy te kwasili jak wprost, jak monka robili wschBrMW15. Ta czekaj iszł

'

^{o, żniwa}

przyszło ta wtedy pójdzie prendz

'

ej, żeby snop dwa żyto naż

'

ąć, a mój choć krupau jakich czszeba beńdzie, posuszyć ci krupy, czszeba

krzywdzić się kucia który zob. chtóry

kubelnik ‘osoba wioząca wyprawę panny młodej’. Kur nia dali, jeżeli ukradno same o te kubelniki, a nie to kur nia dawali [w po-sagu] BaHC35. Takie kubelniki, jak to kie-dyś nazywali tam, te chtore wieźli posag jak to nazywali... to kubelnikiem nazywał si ten człowiek kGirWO40; też k

'

^ubielnik.

A tu zmówione sie, że na czszy godziny tam w  nocy, nad rankiem, że wszyskie, kubiel-nikow tych z gratami, każdy. Jeden to ma-szyna szwejna, drugi rower wiezi, czszeci kredens wiezi, czwarty szafa, kanapa, tak wo NuAL28. K

'

ubielnik taki był, nazywał sie, na koniu szafel wiezi, to kufer wiezie, tam już natkane renczniki, już mama opo-wiadała tkała szafa, k

'

ubielnik nazywał sie BaHC35. Kubelnik MM; też kubieniek też kubienik. O kochaniejka, kubjeniek był, z  końam, a  nie taki – dwa kubjeniki byli kWiZW30 ◊ brus. gw. кубéльнік

k

'

ubielnik, kubieniek, kubienik zob.

ku belnik

kucharka zob. powar

kuchta ‘o  bardzo grubej kobiecie’. Tylko w  wyrażeniu: kobieta tłusta (zdrowa) co kuchta GajA

kucia też kucja 1. ‘dzień Wigilii’. Kucja

‘wigilia’ MM. Na kućja paprosił pana ad-puścić da domu... Da kuci czszeba wymło-cić BiKG19. Kiedy kucje, to były jodełka szykowali, ubierali, tak wtedy, to placki już kupione kWiZW30. Kucyja i kucja GajA 2. ‘wieczerza wigilijna’. U  Ruskich ku-ti

'

^a tak

'

a była, a u Polskich [cała kolacja się nazywała?] kucja, my tak i nazywamy kucjo, jeżeli przychodzi do kucji... kWiJS26. Psze-niczka ta gotowali, placeczki tam robili, nu i tego na gdzie, na kucie rubili tak? OsAK29.

Siadali, kućja, białym obrusam stoł, opłat-ka... BaHC35. Kucja MM. Kucyja i kucja GajA 3. ‘kutia (potrawa)’. Nu i tenczas za-czyna sie [wieczerza wigilijna], przeważnie krzywdzić się ‘skarżyć się, narzekać’. Tyle

u  jich złości było... mówie: a  czego wy tak krz

'

ywdziciś? CcLŚ27. Syn dobry, nie bende krzywdzić sie i syn tak sama, wszystkie mnie zawidujo GimWK31

krzyżaki zob. powody

krzyżowa droga ‘krzyżówka, skrzyżowanie dróg’. Krzyżowa droga DrśW, WiW. Tam na droga krzyżowa, nie krzyżowa, a jest teobra-zna [‘na kształt T’]. Nu przyjechali do Wilna już, na krzyżowa droga przyjechali w Wilnie tam DzJB27; też krzyżowa dorożka. Jaż na miescu, mnie blisko szkoła, czszeba jich, od-prowadza to tam już taka, aż na krzyżowa dorożka, do gościnca jich przeprowadze tych dziewczynek StnKG22; też rozdroże. Roz-droże WiW ◊ brus. gw. крыжавáя дарóга krzyżowańka ‘kij w  masielnicy z  kół-kiem, którym bije się masło’. Krzyżowańka DrśW ◊ por. brus. gw. крыжавáнка

krzyżowa droga ‘krzyżówka, skrzyżowanie dróg’. Krzyżowa droga DrśW, WiW. Tam na droga krzyżowa, nie krzyżowa, a jest teobra-zna [‘na kształt T’]. Nu przyjechali do Wilna już, na krzyżowa droga przyjechali w Wilnie tam DzJB27; też krzyżowa dorożka. Jaż na miescu, mnie blisko szkoła, czszeba jich, od-prowadza to tam już taka, aż na krzyżowa dorożka, do gościnca jich przeprowadze tych dziewczynek StnKG22; też rozdroże. Roz-droże WiW ◊ brus. gw. крыжавáя дарóга krzyżowańka ‘kij w  masielnicy z  kół-kiem, którym bije się masło’. Krzyżowańka DrśW ◊ por. brus. gw. крыжавáнка

W dokumencie Słownictwo polSzczyzny gwarowej na BraSławSzczyźnie (Stron 135-183)