Kwestie ochrony dzieci

Oczywiście, jednym z najbardziej kluczowych problemów pojawiających się w ramach strategii wsłuchiwania się w głos dzieci jest kwestia ich ochrony. Podczas, gdy nie ma miejsca na wyczerpu-jącą analizę aktualnych wytycznych i odnośnych założeń procedury, istnieją pewne podstawowe

zasady, które muszą być przestrzegane w przypadku pojawienia się obaw lekarzy dotyczących dobra dziecka lub podczas ujawniania pewnych informacji. Poszczególne instytucje pracują nad opracowaniem konkretnych wytycznych i procedur dotyczących ochrony dzieci. Pojawia się także pomysł powołania doradcy ds. ochrony dzieci, który będzie służył pomocą podczas rozwiązywania pojawiających się problemów. Jeśli znajdziesz się w sytuacji, w której dziecko bez-pośrednio lub bez-pośrednio ujawnia Ci informacje, które powodują Twoje zaniepokojenie w związku z jego dobrem społecznym, wówczas konieczne jest przestrzeganie następujących wytycznych i procedur instytucjonalnych:

Î Uważnie słuchaj dziecka i przekonaj je, że nie jest winne.

Î Nie próbuj zadawać pytań naprowadzających – mogą stać się szkodliwe w razie

jakiego-kolwiek postępowania sądowego.

Î Wyjaśnij, co masz zamiar zrobić, i że może to oznaczać konieczność poinformowania osoby,

która stanie się źródłem pomocy.

Î Podziel się swoimi obawami z wyznaczonym nauczycielem lub innym członkiem personelu.

Bądź konkretny. Osoby te doradzą i zasugerują Ci kolejne działania.

Î Zachowaj poufność.

Î Zapisz, co dziecko powiedziało (w miarę możliwości przy użyciu własnych słów dziecka) lub

co zaobserwowałeś. Nie zapomnij o dacie i godzinie, imieniu, nazwisku oraz wieku dziecka, jak również SEN lub możliwej niepełnosprawności.

Î Pamiętaj, że na mocy Ustawy o Edukacji z 2002 roku masz ustawowy obowiązek do

prze-kazania wszelkich obaw dotyczących ochrony dzieci.

6.11. Wnioski

Jednym z głównych celów edukacji obywatelskiej jest zachęcanie młodych ludzi do aktyw-ności społecznej oraz umożliwienie im poznawania własnych zdolaktyw-ności wprowadzania zmian w społeczeństwie.

Rozwiązanie dla szkół i placówek oświatowych polegające na organizowaniu Rad Szkół, jako gwarancji osiągania standardów rządowych, wydaje się być atrakcyjne. Jednakże, w przypadku nieskutecznego wdrożenia istnieje niebezpieczeństwo, że głos ucznia stanie się tylko „symbo-liczny” i zostanie w rezultacie wykorzystany wyłącznie jako narzędzie do imponowania Ofsted, doradcom, inspektorom oraz innym agencjom zewnętrznym.

„Prawdziwe wdrożenie i poświęcenie się kwestii słuchania głosu ucznia wymaga trochę siły i wpływu, w momencie, w którym głos ucznia staje się nieprzewidywalny. Z drugiej strony w przypadku nie-powodzenia, istnieje niebezpieczeństwo, że głos ucznia, a w szczególności Rady Szkoły, spowoduje powstanie kohorty młodych ludzi, którzy będą cynicznie nastawieni do procesów demokratycznych” (Whitty i Wisby, 2007: 21).

Aby osiągnąć sukces w kwestii słuchania głosu młodych ludzi w placówkach oświatowych ko-nieczne jest zaangażowanie się wszystkich pracowników w inicjatywy i procedury wdrażane

w celu wsparcia tej idei. Takie praktyki wymagają autentycznego poparcia, a nie konformistycz-nego podejścia do realizacji.

Partnerstwo, które jest obecnie widoczne w środowisku edukacyjnym, znajduje się pod wpływem pojęć Cricka dotyczących odpowiedzialności społecznej i moralnej, zaangażowania społecznego i umiejętności politycznych. Nie ma i nie może istnieć jedna wyczerpująca definicja edukacji obywatelskiej. Debaty na ten temat trwają do dnia dzisiejszego i będą trwały nadal. W niniej-szym rozdziale stwierdziliśmy, że udział i głos ucznia mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia powiązania między nauką w placówkach oświatowych i życiem młodych ludzi poza takim śro-dowiskiem (Holdsworth, 2001; Lansdowe, 1994; Rudduck, 2003).

6.12. Literatura uzupełniająca

Poniższe pozycje są szczególnie przydatne, gdyż przedstawiają szczegółowe podejścia badawcze mające na celu wspieranie partycypacji społecznej młodych ludzi.

Davie, R., Upton, G. and Varma, V. (1996) The Voice of the Child: A Handbook For Professionals. London: The Falmer Press.

Hallett, C. and Prout, A. (2003) Hearing the Voices of Children: Social Policy for a New Century. London: Routledge Falmer.

Załącznik: Konwencja Narodów Zjednoczonych o Prawach Dziecka – dlaczego słuchanie dzieci jest tak ważne (Konwencja Narodów Zjednoczonych o Prawach Dziecka z 1989 roku) Artykuł 12

Państwa-Strony zapewniają dziecku, które jest zdolne do kształtowania swych własnych poglądów, prawo do ich swobodnego wyrażania we wszystkich sprawach dotyczących dziecka, przyjmując te poglądy z należytą uwagą, stosownie do wieku oraz dojrzałości dziecka.

W tym celu dziecko będzie miało w szczególności zapewnioną możliwość wypowiadania się w każ-dym postępowaniu sądowym i administracyjnym dotyczącym jego spraw, bezpośrednio lub za po-średnictwem przedstawiciela bądź odpowiedniego organu, zgodnie z zasadami proceduralnymi prawa wewnętrznego.

Artukuł 13

Dziecko będzie miało prawo do swobodnej wypowiedzi: prawo to ma zawierać swobodę poszuki-wania, otrzymania i przekazywania informacji oraz idei wszelkiego rodzaju, bez względu na granice, w formie ustnej, pisemnej bądź za pomocą druku, w formie artystycznej lub z wykorzystaniem każ-dego innego środka przekazu według wyboru dziecka.

Wykonanie tego prawa może podlegać pewnym ograniczeniom, lecz tylko takim, które są przewi-dziane przez prawo i które są konieczne:

a. dla poszanowania praw lub reputacji innych osób, albo

b. dla ochrony bezpieczeństwa narodowego, porządku publicznego, bądź zdrowia publicznego albo moralności.

Artykuł 14

Państwa-Strony będą respektowały prawo dziecka do swobody myśli, sumienia i wyznania.

Państwa-Strony będą respektowały prawa i obowiązki rodziców oraz tam gdzie jest to uzasadnione, opiekunów prawnych, odnośnie ukierunkowania dziecka, w zakresie jego praw, w sposób zgodny z rozwijającymi się zdolnościami dziecka.

Swoboda wyrażania wyznawanej religii lub przekonań może podlegać tylko takim

ograniczeniom, które są przewidziane prawem i są konieczne dla ochrony bezpieczeństwa i po-rządku publicznego, zdrowia lub moralności społeczeństwa, bądź podstawowych praw i wolności innych osób.

Artykuł 15

Państwa-Strony uznają prawo dziecka do swobodnego zrzeszania się oraz wolności pokojowych zgromadzeń.

Na wykonywanie tych praw nie mogą być nakładane jakiekolwiek ograniczenia z wyjątkiem tych, które są zgodne z prawem i które są konieczne w społeczeństwie demokratycznym do zapewnienia interesów bezpieczeństwa publicznego, porządku publicznego, ochrony zdrowia bądź moralności społecznej lub ochrony praw i wolności innych osób.

Artykuł 29

Państwa-Strony są zgodne, że nauka dziecka będzie ukierunkowana na: a) rozwijanie w jak najpełniej-szym zakresie osobowości, talentów oraz zdolności umysłowych i fizycznych dziecka; b) rozwijanie szacunku dla praw człowieka i podstawowych swobód oraz dla zasad zawartych w Karcie Narodów Zjednoczonych; c) rozwijanie szacunku dla rodziców dziecka, jego tożsamości kulturowej, języka i war-tości, dla wartości narodowych kraju, w którym mieszka dziecko, kraju, z którego dziecko pochodzi, jak i innych kultur; d) przygotowanie dziecka do odpowiedzialnego życia w wolnym społeczeństwie, w duchu zrozumienia, pokoju, tolerancji, równoprawności płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami, grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia; e) rozwijania poszanowania środowiska naturalnego.