PROFILAKTYKA PRZECIW BRONI CHEMICZNEJ
2.5 Leczenie rodzin oficerów
2.5 Leczenie rodzin oficerów
Ponieważ pojęcie leczenia zostało już w pełni wyjaśnione w poprzednich podrozdziałach, a także omówiona została w pełni kwestia żołnierzy oraz oficerów w tym zakresie, to w tym podrozdziale pozwolę sobie przybliżyć problem leczenia ich rodzin.
375 Tamże, s. 47-48.
152
Oficerowie korpusu sanitarnego byli zobowiązani nieść pomoc medyczną najbliższej rodzinie oficerów oraz równorzędnym, przydzielonym do oddziału lub zakładu, w którym dany oficer pełnił służbę. Przez najbliższą rodzinę należało rozumieć żonę i dzieci. Rodziców i rodzeństwo oficera, zaś tylko wtedy jeśli byli utrzymywani przez danego oficera. W nagłych przypadkach niesienie pomocy odbywało się za darmo, jednak koszty podróży lekarza do chorego musiały zostać pokryte377
.
Porada lekarska dla rodziny w domu oficera mogła odbywać się tylko w przypadku naprawdę ciężkich zachorowań. Wówczas oficer zwracał się z kartą służbową do swego przełożonego, z prośbą o skierowanie lekarza do chorego członka rodziny. Natomiast w stanach nagłych, zagrożenia życia udawał się wprost do lekarza oddziałowego lub do inspekcyjnego przy komendzie garnizonu.
Bezpłatnej pomocy lekarskiej udzielały rodzinom oficerów także laboratoria (przychodnie wojskowe), czynne przy szpitalach wojskowych okręgowych lub rejonowych oraz lekarze w izbach chorych oddziałowych i garnizonowych. W szpitalach, zaś porad mogli udzielić specjaliści każdej gałęzi medycyny. Także bezpłatnie przysługiwało mi wykonywanie wszelkich badań pomocniczych i klinicznych (np. promieniowanie Rentgenowskie)378
.
Również w ambulatoriach dentystycznych z porad, zabiegów i plombowania korzystano za darmo. Plomby z materiałów szlachetnych były jednak płatne w pełni, zresztą także w przypadku oficerów.
Rodzinom oficerów także przysługiwało otrzymywanie leków z aptek wojskowych na recepty wystawione przez lekarzy wojskowych. Ich cena odpowiadała rzeczywistym kosztom z doliczeniem taksy wykonanie. Chcąc jednak otrzymać lekarstwa dostarczali oni puste flaszki i korki aby uniknąć dodatkowych kosztów379
.
W razie leczenia szpitalnego rodziny oficerów starano się umieszczać w szpitalach wojskowych. Wyjątki od tej reguły przewidziane zostały w Rozkazie MSWojsk. w Dzienniku Rozkazów Nr. 2/22 poz. 44, w Dziale I. Na jego podstawie ustalało się, iż zarówno oficerowie i równorzędni, chorążowie, szeregowi oraz ich rodziny, w następujących przypadkach nie mogą być umieszczeni w szpitalach wojskowych i byli to: chorzy na gruźlicę, chorzy na ostre infekcje, chorzy umysłowo. Także w przypadku zagrożenia życia chorego umieszczało się w najbliższej jednostce szpitalnej bez względu na jej charakter380. Koszty utrzymania
377 Almanach oficerski na rok 1923/1924; praca zbiorowa, dział IV, z. 3, s. 116.
378 Tamże, s. 117.
379 Tamże, s. 116.
153 i leczenia swych rodzin w szpitalach cywilnych ponosiły zatem całkowicie osoby wojskowe (głowa rodziny), z wyjątkiem wypadków, wymieniony powyżej. Wówczas należało opłacić wyżywienie wraz z dodatkiem drożyźnianym, resztę pokrywał komendant korpusu oddziału, do którego przynależał dany wojskowy381
.
Rozporządzenie MSWojsk. z dnia 9.11.1922 r. nr. 21209 określa, że w razie oddania osoby uprawnionej do leczenia na koszt MSWojsk. do szpitala cywilnego ustala następujące postpowanie:
„1. Oprócz szczegółowo wypełnionych kart oddania do szpitala z rubryk „wyekwipowanie skarbowe, z którym chory odszedł do szpitala”. Oddział wystawić powinien pokwitowanie odbioru chorego względnie rzeczy skarbowych, które po potwierdzeniu przez szpital cywilny, eskortujący zabiera do oddziału wysyłającego chorego.
2. Gdy ustanie konieczność leczenia w szpitalu cywilnym względnie transport takiego chorego (chorej) do szpitala wojskowego jest możliwy, szpital cywilny zawiadamia o tem oddział, który chorego oddał na leczenie, oddział winien wówczas chorego zabrać i postąpić z nim według orzeczenia szpitala cywilnego”382.
Oprócz powyższego szpital cywilny oddając chorego, wystawiał dokument, w którym potwierdzał okres leczenia, rozpoznanie, orzeczenie co do dalszego postępowania oraz ewentualnie spis zwracanych skarbowych przedmiotów383.
Ważną kwestią w leczeniu rodzin oficerów była pomoc położnicza. Szpitale okręgowe posiadały specjalne oddziały ginekologiczno-położnicze. I jak mówił Almanach oficerski z przełomu 1923/1924 r. : „Żony oficerów potrzebujące pomocy położniczej powinny być
zasadniczo umieszczane w tych oddziałach”384. Tylko w wyjątkowych okolicznościach do
żony oficera wymagającej natychmiastowej pomocy, mógł być wezwany do domu ordynator oddziału położniczo-ginekologicznego. W razie niemożności przybycia wzywano innego lekarza wojskowego o powyższej specjalizacji. Jeśli i tak owy nie mógł przyjść, wzywano lekarza cywilnego – wówczas oficerowi przysługiwał całkowity zwrot kosztów wizyty. Zdarzało się jednak, że nie we wszystkich miejscowościach przy szpitalach okręgowych funkcjonował oddział położniczo - ginekologiczny. W przypadku gdy kobieta nie mogła być przewieziona do najbliższego szpitala wojskowego, pomocy udzielał jej lekarz wojskowy
381 Tamże.
382 Tamże.
383 Tamże, s. 10.
154
danego garnizonu, wyspecjalizowany w położnictwie. Jednakże w razie jego nieobecności, przysługiwał oficerowi całkowity zwrot kosztów leczenia.
Co się tyczy wezwań domowych akuszerki, zwrot kosztów należał się tylko wtedy gdy wezwanie następowało na skutek zlecenia lekarza wojskowego. Zastrzegano także, że nieuzasadniona pomoc lecznicza w domu i jej koszty nie będą zwracane.
Do momentu wybuchu II wojny światowej kwestie leczenia były poruszane jeszcze w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12.01.1931 r. o państwowej pomocy lekarskiej dla wojskowych zawodowych, ich rodzin, oraz emerytów, a także w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26.03.1934 r. o pomocy lekarskiej dla żołnierzy wojska i marynarki wojennej oraz ich rodzin. W/w rozporządzenia dotyczyły jednakże głównie oficerów, dla ich rodzin wcześniej ustalone normy i zasady nie uległy większym zmianom.
Warto nadmienić, iż rodziny oficerów mogły także korzystać z miejsc w zakładach leczniczych specjalnych oraz sezonowych. Pierwszeństwo, jednakże mieli oficerowie, a dopiero gdy pozostały miejsca w w\w otrzymać je mogły rodziny oficerskie.
Na zakończenie należy zaznaczyć, że „wyszczególniona” opieka zdrowotna żołnierzy i ich rodzin obowiązywała do 1989 r. Następnie w coraz większym stopniu dwa piony: wojskowy i cywilny służby zdrowia, które przecież tak były widoczne w okresie II RP, zaczęły się całkowicie zacierać.