• Nie Znaleziono Wyników

Dalsze pokolenia Łąckich herbu Lis

II.82 MARCIN BOTA

Marcin Bota z Gołaszyna (drugi syn Mikołaja II.64) pojawia się w dokumencie z 1470 r., w którym zapisuje żonie Jadwidze po 50 grzywien półgroszy posagu i wiana. W 1473 r. wspomniano go jako zmarłego. Wkrótce potem Jan Gołaski (brat zmarłego) nabył od Jadwigi, wdowy po Marcinie Bocie Gołaskim, a już żony Wojciecha Gołaskie-go (II.107), posag i wiano, jakie jej na Gołaszynie zapisał zmarły pierwszy mąż1315.

1311 Ibidem, nr 17 (s. 27). D. Veldtrup, op. cit., s. 416. T. Jurek, Panowie…, s. 84, przypis nr 249: jest tu Nasiębor, syn Jakusza.

1312 APW, Rep. 107, sygn. 115. D. Veldtrup, op. cit., s. 416.

1313 Rozwikłanie tego terminu zob. CDS 6, nr 135b, przypis nr 3 (s. 34).

1314 Zob. źródła z epoki cytowane w: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…,

http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?q=Go%C5%82aszyn&d=7&t=1 [wersja elektroniczna, dostęp: 29 X 2015 r.]. O Helbrancie zob. także S. Kozierowski, Obce rycerstwo…, s. 142; idem, Szematyzm…, s. 102.

1315 Zob. źródła z epoki cytowane w: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…,

http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?q=Go%C5%82aszyn&d=7&t=1 [wersja elektroniczna, do-stęp: 29 X 2015 r.].

II.83 PIOTR

O Piotrze (trzecim synu Mikołaja II.64) nic zgoła nie wiadomo, w 1476 r. był wspo-mniany jako nieżyjący, a Anna, żona „Piotra niegdyś Gołaskiego”, kupiła od Małgorza-ty, żony Tomasza Więckowskiego z Więckowic koło Buku (prawie na pewno jest ona tożsama z córką Jana (II.65)), jej prawa do pięciu łanów stojących ugorem w Konarach koło Międzychodu za 40 grzywien z zastrzeżeniem wykupu1316.

II.84 JAN

Ostatni syn Mikołaja (II.64) jest najlepiej opisany w źródłach. Nosił imię agnatycz-ne po stryju (II.65). Występuje w dokumentach z lat 1473–1476, w tym ostatnim roku wspomniano go jako zmarłego. Ten ostatni dokument wymienia też Annę jako wdowę po Janie. Jak już wspomniano, w 1473 r. Jan Gołaski nabył od Jadwigi, wdowy po Mar-cinie Bocie Gołaskim, posag i wiano. W 1476 r. wdowa po Janie Gołaskim, Anna, sprze-dała Małgorzacie, żonie Tomasza Więckowskiego z Więckowic koło Buku, przysądzone jej sumy i przezyski [prawnie zasądzona należność dla wygrywającego sprawę] w Bar-gowie za 140 zł węgierskich z zastrzeżeniem prawa wykupu1317.

II.85 MAŁGORZATA

W 1446 r. Małgorzata z Gołaszyna jest poświadczona jako córka zmarłego już Jana Gołaskiego (II.65) i nepotka (zapewne siostrzenica) Małgorzaty ze Skoraszewic, żony Piotra ze Skoraszewic; nabyła od niej czwartą część dworu w Gogolewie koło Krobi za pięć grzywien półgroszy1318. Prawie na pewno jest ona tożsama ze wspominaną wyżej Małgorzatą, żoną Tomasza Więckowskiego z Więckowic koło Buku.

II.86 KASPER

Kasper Gołaski – zapewne pierwszy syn Jana (II.65) – jest znany jako sprzedający swoją ojcowiznę bratankowi Janowi (II.108). Fakt ten miał miejsce w 1479 r. Kasper zapewne był bezpotomny1319.

1316 Zob. źródła z epoki cytowane ibidem.

1317 Zob. źródła z epoki cytowane ibidem.

1318 Akta archiwalne cytowane w: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…,

http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?q=Go%C5%82aszyn&d=7&t=1 [wersja elektroniczna, do-stęp: 29 X 2015 r.]. Wydawcy Słownika… dopuszczali także znaczenie terminu „nepotka” jako „bratanica” Małgorzaty, co nie jest właściwe; jedyne, co jest jeszcze możliwe, to uznanie matki Małgorzaty (córki Jana), Anny, za siostrę Piotra ze Skoraszewic (jest to jednak mniej prawdopodobne).

1319 Akta archiwalne cytowane w: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…,

http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?q=Go%C5%82aszyn&d=7&t=1 [wersja elektroniczna, do-stęp: 29 X 2015 r.].

II.87 MICHAŁ

O Michale Gołaskim, zapewne drugim synu Jana (II.65), nic bliżej nie wiadomo. O jego istnieniu dowiadujemy się z dokumentu z 1507 r., w którym Dorota (II.110) jest określona jako jego córka1320. Jej braćmi byli Wojciech, Jan i Jerzy (II.107–109), miała też siostrę Małgorzatę (II.111).

II.88 JAN

Jan Wierzbieński występujący w dokumentach z lat 1443–1478 był synem Szymo-na (II.66), choć nie da się wykluczyć ojcostwa jednego z braci SzymoSzymo-na1321.

II.89 MAŁGORZATA

O Małgorzacie nic zgoła nie wiadomo. W 1435 r. jej stryj Krystyn (II.69) nazywa ją córką Szymona (II.66)1322.

II.90 MIKOŁAJ

Mikołaj z Szelejewa ze źródeł z lat 1447–1471 to prawdopodobny starszy syn Dziersława (II.67). W 1447 r. Mikołaj został pozwany o dopełnienie obietnicy powzda-nia [umowa rozporządzająca], przy czym nie powodowała ona jeszcze przeniesiepowzda-nia własności części Podrzecza (zapis na to miał jego stryj Krystyn, II. 69). W dokumencie z 1471 r. Mikołaj występował z żoną Elżbietą1323.

II.91 JERZY

Jerzy z Szelejewa pojawia się w zachowanych źródłach z lat 1466–1479, był pewne młodszym synem Dziersława (II.67). W 1466 r. Jerzy wyderkował [sprzedał z za-strzeżeniem prawa odkupu] las w Szelejewie. Rok później dał żonie Annie po 70 grzy-wien posagu i wiana w Szelejewie. W 1472 r. Jerzy dokonał zamiany swoich dóbr w Szelejewie na połowę Byłakowa, wreszcie w 1476 r. sprzedał ją1324.

1320 Akta archiwalne cytowane ibidem.

1321 Z ostrożności T. Jurek uchylił się od zaproponowania, który syn Pietrasza (II.56) był ojcem Jana, zob. idem, Panowie…, s. 76–77. Imię Jana pojawia się w dokumencie z 9 IV 1443 r. jako Iohannes

Wirzby-ensky, zob. KDW, t. V, nr 700; zob. też KDW SN, t. I, z. 1, nr 321 (s. 369), dokument z 3 V 1478 r., Johannes

Wyrzbyensky. Jeszcze inny dokument zob. T. Jurek, Panowie…, s. 77, przypis nr 225.

1322 Akta archiwalne cytowane w: T. Jurek, Panowie…, s. 76, przypis nr 221.

1323 Akta archiwalne cytowane ibidem, s. 76, przypis nr 224.

II.92 PIOTR

Piotr z Dalabuszek był starszym synem Krystyna (II.69). Pojawił się w 1465 r. Wtedy to bracia Piotr, Mikołaj i Krystyn, właściciele dóbr pospólnej ręki w Dalabusz-kach, znajdowali się w sporze z Janem, Zachariaszem, Piotrem i Maciejem, braćmi z Ostrowa koło Śremu1325.

II.93 MIKOŁAJ

Mikołaj, drugi syn Krystyna (II.69), znany jest dokumentom z lat 1465–1505. Zwano go Mikołajem z Dalabuszek, Dalabuskim, Daleburskim i Dalaburskim1326. W 1465 r. okre-ślono go jako brata Piotra i Krystyna1327. Kilkakrotnie dokumenty notowały jego powino-wactwo z różnymi osobami. W 1465 r. nazwano go wujem Jana z Konar1328. Najprostsze wytłumaczenie tego określenia prowadziłoby do wniosku, że Mikołaj miał nieznaną bliżej siostrę będącą matką tegoż Jana. Zapewne jednak matka Jana i nieznana nam żona Miko-łaja były siostrami. Odnośnie do zapiski z 1494 r., w której nazwano MikoMiko-łaja wujem có-rek Mikołaja Siedleckiego, należałoby uzupełnić książkę Tomasza Jurka o nieznaną z imie-nia siostrę Mikołaja, bo wujem określano także jego brata Krystyna (II.94). Załóżmy jednak, że obaj bracia byli żonaci z siostrami żony Mikołaja Siedleckiego1329. Zapiski te brzmią następująco: „nobilka [szlachcianka] Jadwiga, żona nobila [szlachcica] Mikołaja Chwalcowskiego, Anna, Małgorzata, Barbara i Katarzyna, panny, siostry rodzone niedziel-ne, dziedziczki w Syedlecz, córki olim [niegdyś tak określano informacje o fakcie śmierci] Mikołaja Syedleczkiego, z Piotrem Choczeskim i Janem Colaczkowskim stryjami, Crezo-nem Dalabuskim i Mikołajem Dalabuskim wujami, całą połowę wsi Syedlecz w pow. ko-ściańskim sprzedały za 500 grzywien nobilowi Janowi Syedleczkiemu, bratu ich stryjecz-nemu”1330. Kolejne powiązania rodzinne Mikołaja, które znajdują się w dokumencie z 1504 r., są niejasne. Nazwano tam mianowicie Mikołaja stryjem synów Macieja

Kawiec-1325 Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/ search.php?id=17539 [wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.].

1326 KDW SN, t. I, z. 1 nr 345 (s. 391), dokument z 9 XII 1496 r., świadek Nicolao de Dalebusky. B. Ula-nowski, Materiały…, nr 221 (s. 360), Nicolao Dalebursky.

1327 Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/ search.php?id=17539 [wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.].

1328 Ibidem.

1329 Ibidem.

1330 Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XV wiek > Część 1 2257 (Nr. 1383) 1494 (f. 33v), TD,

http://teki.bkpan.poznan.pl/index_regesty.html [dostęp: 28 III 2016 r.]; TD – Teki [Włodzimierza] Dworaczka. To samo także w Grodzkie i ziemskie > Poznań > Ziemskie, XV wiek 9905 (Nr. 11 gr. 1388) 1494 (f. 52), gdzie dopisano: „Jan S. całą 1/2 ib., od nich kup., w 200 grz. N. Annie, wd. po ol. Mikoł. S. na wyd.”.

kiego z Zakrzewa oraz Elżbiety, żony Andrzeja Sułockiego; co to określenie miałoby ozna-czać, nie wiadomo (stryj to przecież brat ojca)1331.

II.94 KRYSTYN

Krystyn z Dalabuszek z dokumentów z lat 1465–1494 był najmłodszym synem Krystyna (II.69), pełnił urząd wicepodkomorzego w Kościanie. Pozostawił po sobie syna Piotra (II.112).

W latach 1465–1494 określano go Krystynem, Krzczonem z Dalabuszek, Dalebur-skim czy DalabuDalebur-skim1332. W 1465 r. określono go jako brata Piotra i Mikołaja1333. Kry-styn był wicepodkomorzym w Kościanie w latach 1485–14911334. W 1494 r. Krystyn został nazwany wujem córek Mikołaja Siedleckiego (zob. poprzedni biogram)1335. Kry-styn zmarł 14 IV 1494 r.1336 Z cytowanych w Słowniku historyczno-geograficznym

woje-wództwa poznańskiego… akt klasztoru benedyktyńskiego w Lubiniu dowiadujemy się,

że w 1467 r. Katarzyna, żona Krystyna z Dalabuszek, dała mu jedną trzecią swego posa-gu, tj. 400 grzywien, które zapisał jej poprzedni mąż, Bartosz Jutroski, na wsi Rozko-chowo w powiecie kościańskim, na części miasta Jutrosin i części wsi Siedlec w powie-cie pyzdrskim, a także dała mu jedną trzecią ze spadku 80 grzywien po ciotce Małgorzacie. W latach 1487–1494 Krystyn Daleburski poręczał za klasztor lubiński1337.

1331 Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/ search.php?id=17539 [wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.]. Zob. też wpis z 1505 r.: „N. Anna wd. po Macie-ju Kawieckim, dziedzicu w Zakrzewie, intromit. do 1/2 w Zakrzewie. Dali jej introm.: Piotr, Tomasz i An-drzej, bcia rodzeni, mający lata, i Maciej i Wojciech małoletni, w tow. N. Mikołaja Dalebuskiego, stryja, oraz X. Jakuba Caszyczkiego plebana w Gostyniu wuja”; Grodzkie i ziemskie > Kościan > Inskrypcje 281 (Nr. 232) 1505 (f. 46), TD, http://teki.bkpan.poznan.pl/index_regesty.html [dostęp: 28.03.2016 r.]. Por. Wcześniejszy wpis z 1504 r.: „NN. [nobile] Piotr, Tomasz, Andrzej, Maciej i Wojciech, bracia rodzeni nie-dzielni, ss. ol. Macieja Cawyeczskiegodziedzice w Zakrzewie małoletni, w tow. N. Mikoł. Daleburskiego stryja i X. Jana Caszyczskiego plebana w Gostyniu wuja i opp. swych, 1/2 Zakrzewa w p. kość. N. Annie Krzekotowskiej matce swej, a wd. po ol. Macieju Caw. za 500 zł. wyd.”; Grodzkie i ziemskie > Poznań > Rezygnacje > XV wiek > Część 1 7017 (Nr. 1390) 1504 (p. 5).

1332 Z. Cieplucha, op. cit., s. 143.

1333 Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/ search.php?id=17539 [wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.].

1334 A. Gąsiorowski, Urzędnicy wielkopolscy…, nr C 867 (s. 148), wicepodkomorzy kościański 25 X 1485 r. – 8 III 1491 r.

1335 Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/ search.php?id=17539 [wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.].

1336 MPH t. V, s. 620, Liber Mortuorum Monasterii Lubinensis, 1494. Christini de Dalabuszki.

1337 Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/ search.php?id=17539 [wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.].

II.95 JAN

Jan Rydzyński, syn Stefana (II.70), poległ 18 IX 1454 r. w bitwie pod Chojnica-mi1338. Od niego pochodzili Rydzyńscy herbu Wierzbna (II.B.). Jego żona nosiła imię Agnieszka1339. Miał z nią czwórkę dzieci: dwóch Janów, Wojciecha i Jadwigę (II.B.1–4). Występował w dokumentach z lat 1444–14541340. Pojawił się w 1444 r., gdy wspólnie z Janem Tworzyjańskim mieli dług wobec Wincentego Cybka z Dzięczyny na sumę 80 grzywien i dwóch kop groszy1341. W tym samym roku Jan sądził się z Janem Malechow-skim w przedmiocie zaprzysiężenia, że ten zwolnił nieżyjącego już Stefana Rydzyńskie-go od zobowiązań wobec dzieci nieżyjąceRydzyńskie-go już Magnusa z Czerniny i ich stryja Dawida (być może chodziło o poręczenie)1342. W 1446 r. Jan wykupił czynsze: dla altarii w Krzy-winiu od sumy 18 florenów 10 groszy, a dla altarii w Gostyniu od sumy 100 grzywien. Odnośnie do altarii w Gostyniu zakończyło się to sporem z kolatorami tej altarii na tle środków finansowych, żądali oni bowiem zwrotu sumy głównej zgodnie z dokumentem fundacyjnym zapłaty w szerokich groszach praskich, a nie we florenach węgierskich, co zaoferował Jan. Tego ostatniego poparł bp poznański Andrzej Bniński, który uznał jed-nak, że powinni przyjąć zapłatę we florenach, z zastrzeżeniem, że każda grzywna ma być liczona po 13 florenów (na podstawie informacji kupców z Kościana)1343. Wreszcie 6 V 1449 r. Wojciech, woźny sądu ziemskiego w Kościanie, zapowiedział dobra [zaka-zać na nie wstępu] tegoż w Pawłowicach, Dąbczu, Robczysku i Kłodzie1344.

II.96 WAWRZYNIEC

Wawrzyniec z Pawłowic, drugi syn Stefana (II.70), zmarł po 1479 r. Od niego po-chodzili Pawłowscy herbu Wierzbna (II.C.). Występował w latach 1465–1479. Jego żoną była Ada z nieznanego rodu1345. W 1465 r. Wawrzyniec pozwał Sędziwoja Grodzic-kiego z Grodziska WielkopolsGrodzic-kiego o napad na zamek w Rydzynie wraz z drugim sobie podobnym [czyli szlachcicem] i grabież złota, srebra, aksamitu i pereł o wartości 500

1338 L. Preibisz, op. cit., s. 19.

1339 W 1446 r. Jan dokonał zapisu dla swej żony Agnieszki po 400 grzywien posagu i wiana na połowie swych dóbr w powiecie kościańskim, tzn. na mieście Rydzynie (bez zamku) i wsiach Dąbcze, Pawłowice, Robczysko, Kłoda, Tarnowa oraz na połowie Przybiny, zob. akta archiwalne cytowane w: Słownik

historycz-no-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=22694

[wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.].

1340 Zob. akta archiwalne cytowane w: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…,

http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=22694 [wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.].

1341 Zob. akta archiwalne cytowane ibidem.

1342 Zob. akta archiwalne cytowane ibidem.

1343 Zob. akta archiwalne cytowane ibidem.

1344 Księga ziemska kościańska – wypis w L. Preibisz, op. cit., s. 159.

1345 W 1474 r. Wawrzyniec zapisał swojej żonie Adzie po 400 grzywien posagu i wiana na Robczysku i Pawłowicach, zob. akta archiwalne cytowane w: Słownik historyczno-geograficzny województwa

florenów [węgierskich?], jednak pozwany przysięgą oczyścił się z zarzutów1346. Dnia 21 I 1466 r. Wawrzyniec pozwał Jana z Sarnowy i Żołędnicy, którego po śmierci swego brata Jana Rydzyńskiego ustanowił burgrabią w zamku w Rydzynie, ten jednak wraz z drugim sobie podobnym (czyli szlachcicem) i jednym niższego stanu wyłamał zamek i zrabował ze skrzyni srebrny kubek, srebrną pokrywkę, 7 złotych pierścieni z drogocen-nymi kamieniami – to wszystko wartości 130 florenów węgierskich, a ponadto złotą za-ponę o wartości 100 florenów węgierskich1347. W 1472 r. Wawrzyniec zbył Szymonowi z Przybiny połowę Przybiny za 200 grzywien1348. Ostatni raz Wawrzyniec jest wzmian-kowany w 1479 r.1349

II.97 BARBARA

Barbara, jedyna znana córka Stefana (II.70), była zamężna za Sędziwojem Gdzickim. Pojawia się w dokumencie z 1467 r., określającym Wawrzyńca jako brata ro-dzonego Barbary, żony Sędziwoja – niegdyś Grodzickiego1350.

POKOLENIE XVI

II.98 STEFAN

Stefan (Štěpán) był najstarszym synem Hinczika (II.72), występował w dokumen-tach z lat 1447–1482. Dokumenty źródłowe na jego temat przedstawili Graf von Seldern i Stibor1351. W 1447 r. Stefan z Wartnow kupił wieś Suditz od synów Hinczika z Wierzb-na: Stefana, Bernarda i Jana. Rok później trzej bracia wystąpili w dokumencie ks. ole-śnickiego Konrada VII. Trzej bracia występowali też w układach majątkowych wuja Bernarda Birki1352. W 1452 r. Stefan ponownie został wymieniony obok braci (określo-nymi jako nieletni). Dnia 2 II 1478 r. świadkował na dokumencie ks. Jana opolskiego1353. Dnia 23 IV 1482 r. zawarł transakcję z Michałem Jachelnym w sprawie folwarku w

Bo-1346 Zob. akta archiwalne cytowane ibidem.

1347 L. Preibisz, op. cit., s. 159–160.

1348 Zob. akta archiwalne cytowane w: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…,

http://www.slownik.ihpan.edu.pl/search.php?id=22694 [wersja online, dostęp: 5 XI 2015 r.].

1349 Zob. akta archiwalne cytowane ibidem.

1350 Zob. akta archiwalne cytowane ibidem.

1351 G. Graf von Seldern, op. cit., cz. I, s. 15 oraz cz. II, s. 63. J. Stibor, Bruntalšti…, nr 21 (s. 29). L. Igálffy [von] Igáli, op. cit., s. 49 przedstawia dość skromny biogram.

1352 P. Kozák, op. cit., s. 114-115. W sprawach dotyczących Fulštejnu występowali Stefan i Jan, s. 124.

huminie1354. W tym samym roku zawarł umowę z Borzywojem z Bohumina1355. Ostatni raz Stefan występuje w dokumencie ks. Jana opolskiego z 10 IX 1482 r.1356

II.99 BERNARD

Bernard był drugim synem Hinczika (II.72), występował w dokumentach z lat 1447–1464. Być może pozostawił syna Bernarda (II.113). Dokumenty, w których wystę-pował, zostały omówione w poprzednim biogramie1357.

II.100 JAN

Jan był ostatnim synem Hinczika (II.72), zmarł 16 VI 1477 r., z żoną Dorotą z Rudy (koło Bytomia) doczekał się pięciorga dzieci: Heleny, Bernarda, Hinka, Mikołaja i Mał-gorzaty (II.114–118). Dokumenty z nim związane omówili Graf von Seldern i Stibor1358. Poza dokumentami cytowanymi w biogramie jego brata Stefana występuje jako świadek w dokumencie z 24 IV 1471 r. ks. Mikołaja opolskiego. Istotny dokument z 1473 r. in-formuje nas, że żoną Jana była Dorota z Rudy1359; kupił wtedy wieś Rohozon lub Roho-zany od braci Mikołaja i Wacława z Władzienina. W 1476 r. w kilku dokumentach kró-lów: czeskiego Władysława Jagiellończyka i węgierskiego Macieja Korwina Jan występował już jako właściciel Bruntala, określany też jest tam jako Bruntalski. Jak in-formuje Graf von Seldern, Jan zmarł w 1477 r. Na jego nagrobku widniał napis: Anno

Domini 1477 feria 2 post octavas Corporis Christi obiit Generosus Dominus Joannes Comes a Vrbna, orate pro eo, czyli zmarł 22 IV1360.

II.101 HELENA

Helena była starszą córką Hinczika (II.72), poślubiła Mikołaja Herborta z Fulštejnu i Władzienina (Mikulaš mladši z Vladĕtina), zmarła w Bilovcu w 1476 r.1361 W 1464 r. występuje jako żona Mikołaja, a zarazem siostra ww. braci.

1354 Ibidem, nr 337 (s. 112).

1355 G. Graf von Seldern, op. cit., cz. I, s. 16.

1356 CDS 6, nr 345 (s. 114).

1357 L. Igálffy [von] Igáli, op. cit., s. 49 pisze o nim niewiele.

1358 G. Graf von Seldern, op. cit., cz. I, s. 15. J. Stibor, Bruntalšti…, nr 22 (s. 29). L. Igálffy [von] Igáli,

op. cit., s. 49 skupił się na koligacjach z rodem jego małżonki.

1359 J. Sinapius, Des Schlesischen Adels Anderer Theil, Oder Fortsetzung Schlesicher Curiostäten,

Dar-innen Die Gräflichen, Freyherrlichen und Adelichen Geschlechter [...], t. II, Leipzig und Breslau 1728,

s. 276, Dorota, córka Jerzego z Rudy i Roupy i Małgorzaty z Kravaře. Wdowa po Janie z Fulštejna, zmarła po 1464 r., L. Igálffy [von] Igáli, op. cit., s. 49.

1360 G. Graf von Seldern, op. cit., cz. I, s. 16. O konflikcie z Maciejem Korwinem zob. P. Kozák, op. cit., s. 129 in fine.

II.102 ZOFIA

Zofia była młodszą córką Hinczika (II.72), poślubiła Piotra Wipplara z Uszyc (pow. oleski), któremu ks. opawski Wacław 11 I 1471 r. nadał dobro Gostyń. Wipplar był czę-sto określany jako Gardawsky1362. Jego ojcem lub dziadkiem był Maciej Wipplar z Uszyc, któremu za zasługi w bitwie pod Grunwaldem król Władysław Jagiełło nadał Nowogró-dek (zob. Długosz).

II.103 HENRYK

Henryk Wirbieński był prawdopodobnie synem Jana (II.74) i to najstarszym, zwa-no go „z Kępy”, występował w dokumencie z 1456 r. Dnia 26 VIII 1456 r. w dokumen-cie ks. Mikołaja opolskiego pojawił się Gindrzich Wrbinsky z Campa (Kępa pod Opo-lem)1363. Widzimy go także w dokumencie tegoż Mikołaja z 24 XI 1456 r. (Gyendrzich

Wyrbensky)1364.

II.104 JERZY (JIRZIK)

Jerzy Wirbieński z Kępy, syn Jana (II.74), pojawił się między 1459 a 1469 r. Pozo-stawił zapewne dwóch synów: Jana i Jerzego (II.119–120)1365. Jest świadkiem w doku-mencie ks. opolskiego Mikołaja 6 V 1459 r. (Gyrzik Wyrbensky z Campe)1366. Graf von Seldern cytuje jeszcze dokument z 1468 r., w którym określono Jirzika mianem Girzick z Wirben)1367. Ponownie Jerzy pojawia się 6 IV 1469 r. (Georgio Wyrzbensky)1368.

II.105 JAN

Jan Wirbieński z Kępy znany z dokumentu z 6 V 1459 r. (zob. wyżej) był ostatnim synem Jana (II.74).

II.106 KONRAD

O Konradzie (synu Mikołaja II.75) dowiadujemy się z dokumentu z 1481 r., w któ-rym opisany jest zatarg między szlachcianką Barbarą, żoną szlachcica Konrada z

Goła-1362 L. Igálffy [von] Igáli, op. cit., s. 50.

1363 CDS 6, nr 237 (s. 76). L. Igálffy [von] Igáli, op. cit., s. 46.

1364 CDS, Neunter Band, Urkunden der Stadt Brieg, urkundliche und chronikalische Nachrichten über

die Stadt Brieg, die dortigen Klöster, die Stadt – und Stiftsgüter bis zum Jahre 1550, Herausgegeben von

Dr. C. Grünhagen, Breslau 1870, cyt. dalej CDS 9, nr 971 (s. 138).

1365 L. Igálffy [von] Igáli, op. cit., s. 46, uczynił ich synami Henryka (II.103).

1366 CDS 9, nr 979 (s. 139). Tu także z bratem Janem (zob. niżej).

1367 G. Graf von Seldern, op. cit., cz. I, s. 15.

szyna, a Marcinem, kowalem z Pońca. Starosta generalny Wielkopolski Mikołaj z Kutna nałożył wadium 100 grzywien za złamanie spokoju1369.

II.107 WOJCIECH

Wojciech był zapewne najstarszym z synów Michała (II.87), wniosek taki można wyciągnąć z kolejności braci podanych przy prawie patronatu nad kościołem parafial-nym w Gołaszynie (1496 r.) oraz z faktu, że pierwsza żona Wojciecha była wdową po jego stryjecznym stryju Marcinie Bocie (II.76). Wojciech Gołaski występuje w doku-mentach z lat 1487–1521. W 1487 r. sprzedał Jakubowi Zgirzy ze Zgirzyc (szwagrowi, mężowi jego siostry Doroty (II.110)) trzy łany, na których byli osadzeni kmiecie Michał, Harder i Wawrzyniec i jeden łan niezasiedlony, zwany Miśniarowski, w Gołaszynie za 80 zł węgierskich z zastrzeżeniem prawa wykupu jako posagu swej siostry Doroty. Pierwszą żoną Wojciecha była Jadwiga, wdowa po Michale Bocie Gołaskim. Nie żyła już na pewno w 1496 r., bo wtedy Wojciech zapisał swej drugiej żonie, Małgorzacie, córce nieżyjącego już Jana Moraczewskiego, po 100 zł węgierskich posagu i wiana na połowie części dóbr dziedzicznych w Gołaszynie1370. W 1497 r. król Jan I Olbracht w związku z wyprawą mołdawską nadał Piotrowi Ocieskiemu prawa do dóbr Wojciecha Gołaskiego w Wielkopolsce z powodu zaniedbania obowiązku wyprawy wojennej1371, stąd w 1498 r. Wojciech Gołaski z powodu złamania nogi wysłał w swym zastępstwie służebnika na wyprawę wojenną1372. W 1521 r. Wojciech sprzedał Andrzejowi Bojanow-skiemu, dziedzicowi w Gołaszynie, swą połowę lasu Sztankwort wraz z folwarkiem Szyby i innymi przynależnościami tej połowy lasu w Gołaszynie za 30 grzywien z za-strzeżeniem prawa wykupu, poręczył mu również, że będzie go bronić od roszczeń osób trzecich1373.

1369 Zob. Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan. edu.pl/search.php?q=Go%C5%82aszyn&d=7&t=1 [wersja online, dostęp: 29 X 2015 r.].

1370 Zob. ibidem.

1371 Matricularum Regni Poloniae summaria, excussis codicibus, qui in Chartophylacio Maximo

Varso-viensi asservantur, contexuit indicesque adiecit Theodorus Wierzbowski. P. 2, Iohannis Alberti regis tem-pora complectens (1492–1501), Varsoviae MCMVII, cyt. dalej MS, t. II, nr 802 (s. 49). Dokładniej zob. Materiały do dziejów pospolitego ruszenia z lat 1497 i 1509, wyd. A. Pawiński, S. Kutrzeba, AKH, t. IX,

Kraków 1902, F. VI Festi Nativitatis Beatissime Virginis Mariae, czyli 8 IX 1497 r., nr 182 (s. 286).

1372 [1855] Acta expeditionum bellicalium palatinatus Calissiensis et Posnaniensis in Valachos et in

Tur-cas a. 1497–1498 in Archivo regio Posnaniensi asservata edidit Michael Bobrzyński, Cracoviae

MDCCC-LXXXII, cyt. dalej AEBPCP, nr 583 (s. 150), Nobilis Albertus Golasski casu, ex equo pes sibi confractus

est, quare propter mutilationem super eundem pedem ex eodem casu, qui non valet ad hanc profectionem bellicam, de bonis suis, ubi que habet Iohannem familarem in equo szyvy cum balista et lorica ac gladio penes Iohannem nobilem Golasski ad hoc bellum expedivit.

1373 Zob. Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego…, http://www.slownik.ihpan. edu.pl/search.php?q=Go%C5%82aszyn&d=7&t=1 [wersja online, dostęp: 29 X 2015 r.].