Metody i techniki zarządzania ryzykiem

Literatura przedmiotu przedstawia bogaty wachlarz metod i technik zarządzania kiem. W niewielkim jednak stopniu w piśmiennictwie dotyczącym ryzyka czy zarządzania ryzy-kiem przedstawiona jest różnica pomiędzy tymi dwoma pojęciami. Przez metodę Mikołajczyk

52

(1994, s. 38) rozumie systematyczny sposób postępowania, podczas którego działalność pro-wadzona jest w sposób zrutynizowany. Techniki zarządzania są częścią składową metody, które prowadzą do realizacji celu. Trzcieliński (2007, s.11; 2011, s. 25) poprzez metodę rozu-mie działania określające „w jaki sposób” należy wykonać zadanie. Procedury i zasady przed-stawione w logiczny sposób tworzą technikę. Różnica między metodą a techniką sprowadza się również do stopnia szczegółowości. Metoda jest terminem bardziej ogólnym niż technika, która może przedstawiać „wycinek” metody.

W literaturze przedmiotu nie ma jednoznacznie określonego podziału metod i technik zarządzania ryzykiem. Gierszewska i inni (2013) opisują metody i techniki charakterystyczne dla analizy strategicznej. Sierpińska, Jachna (2013, s. 457), podobnie jak Mielcarz, Paszczyk (2013, s. 20) i inni, przywołują metody finansowe dotyczące oceny opłacalności przedsięwzięć inwestycyjnych. Jonek-Kowalska, Turek ( 2011, s. 43) wyróżniają metody opisowe, ilościowe i mieszane, wyodrębniając przy tym etap identyfikacji ryzyka (określenie czynników / źródeł ry-zyka, szacowanie zagrożeń i strat) oraz oceny ryzyka. Podobne podejście do metod i technik zarządzania ryzykiem przedstawia Buła (2015, s. 37). Standard dotyczący zarządzania ryzykiem (Project Management Institute, 2009, s. 17) dzieli metody zarządzania ryzykiem na ilościowe i jakościowe. Przedstawione podziały metod i technik zarządzania ryzykiem mają charakter umowy, podobnie jak również same metody wchodzące w skład danej grupy.

Podział metod i technik zarządzania ryzykiem z wyróżnieniem identyfikacji i oceny ry-zyka w przypadku krótkiego cyklu życia okazji biznesowej jest mocno ograniczony. Specyfika krótkiego cyklu wymaga podjęcia decyzji o wykorzystaniu okazji, a tym samym zastosowania metod i technik zarządzania ryzykiem bez szczegółowej analizy. Zatem wybór ten należy spro-wadzić do jednego etapu – identyfikacji i oceny ryzyka. Takie podejście do problemu pozwoli na określenie możliwości wykorzystania okazji. Mając na uwagę specyfikę okazji (często o cha-rakterze inwestycyjnym), jest zastosowanie metod charakterystycznych dla zarządzania stra-tegicznego, analizy finansowej, metod jakościowych i ilościowych. W tabeli 9. przedstawiono wybrane metody i techniki zarządzania ryzykiem wraz ze wskazaniem możliwości zastosowa-nia przy wykorzystaniu okazji biznesowej o krótkim cyklu życia. Metody i techniki zarządzazastosowa-nia ryzykiem zostały podzielone na planowanie okazji i wykorzystanie okazji.

Ocena użyteczności metod i narzędzi ze względu na krótki cykl życia została opracowana na podstawie pracy badawczej, a także badań literatury przedmiotu. W tym celu

zaadapto-53

wano wybrane metody charakterystyczne dla: zarządzania strategicznego, zarządzania jako-ścią i zarządzania finansami. Celowość doboru metod jest związana z parametrami, do których należy zaliczyć: wielkość przedsiębiorstwa, możliwości zastosowania i stopień skomplikowania metody. Metody i techniki (tabela 9) zarządzania ryzykiem zostały podzielone na etap plano-wania podjęcia i wykorzystania okazji.

Tabela 9: Metody i techniki zarządzania ryzykiem

Metody i techniki zarządzania ryzykiem na etapie planowania podjęcia okazji

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki cykl życia okazji

biz-nesowej

1 2 3 4

Analiza SWOT – umoż-liwia uporządkowanie informacji dotyczących przedsiębiorstwa i ryn-ków, na których prowa-dzi swoją prowa-działalność.

 Pozwala zdiagnozo-wać silne i słabe

 Pozwala określić moż-liwe strategie przed-siębiorstwa

 Metoda łatwa w za-stosowaniu

 Metoda subiek-tywna, bazuje na in-formacjach sku-tek zbytniego utoż-samiania się pra-cowników z przed-siębiorstwem

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

Analiza 5 sił Portera (1985) – jest związana analizą mikrootoczenia.

Zakłada ocenę otocze-nia konkurencyjnego w pięciu płaszczyznach:

siła przetargowa do-stawców, nabywców, rywalizacja firm w sek-torze, groźba nowych wejść i pojawienia się substytutów

 Pozwala określić przy-szłość związaną z sek-torem, w którym kon-kuruje firma

 Pozwala zrozumieć zachowania przedsiębior-stwa i budowę strate-gii

 Pozwala określić branże o wysokim i ni-skim potencjale

 Analiza dotyczy tylko jednej branży

 Nie uwzględnia form kooperacji po-między podmiotami

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

54

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki

cykl życia okazji biznesowej

1 2 3 4

Macierz BCG – jest jedną z metod portfelo-wych i dotyczy cyklu ży-cia produktu

 Pozwala określić stra-tegię przedsiębiorstwa w stosunku do prowa-dzonych działalności / produkcji

 Umożliwia koncentra-cję na konkretnym ro-dzaju produkcji

 Znajduje zastosowa-nie główzastosowa-nie do gwarancji wysokiej rentowności jak rów-nież mocna pozycja na rynku nie gwaran-tuje wysokiej sprze-daż)

 Może być wykorzy-stana podczas pla-nowania okazji biz-nesowych

Analiza scenariuszowa – metoda służąca antycy-powaniu przyszłości i ocenie potencjalnego ry-zyka

 Przedstawia możliwe scenariusze dotyczące realizacji przedsięwzię-cia

 Bazuje na pracy zespo-łowej

 Znajduje zastosowanie przy turbulentnym oto-czeniu

 Bazuje na subiektyw-nej analizie realizo-wanego przedsię-wzięcia

 Jest to działanie zło-żone i czasochłonne

 Wymaga rozważenia różnych wariantów

 Może być wykorzy-stana podczas pla-nowania okazji biz-nesowych

Opinia zewnętrznych doradców – dotyczy możliwości wykorzysta-niem wąskiej wiedzy, która nie występuje we-wnątrz organizacji

 Stwarza możliwość uzyskania profesjonal-nej opinii

 Pozwala ograniczyć koszty związane z błęd-nym podjęciem decyzji

 Pozwala zidentyfiko-wać i ocenić ryzyko wykorzy-stana podczas pla-nowania i wykorzy-stania okazji bizne-sowych

Burza mózgów – jest jedną z najpopularniej-szych metod wykorzy-stywanych przy identyfi-kacji i ocenie ryzyka.

 Interpersonalny zespół uczestników

 Sprzyja tworzeniu in-nowacyjnych rozwią-zań

 Prosta w zastosowaniu i przeprowadzeniu

 Wymaga ustruktury-zowanej formy pro-wadzenia dyskusji (podział na lidera, sekretarza, uczestni-ków)

 Utożsamienie indy-widualnej opinii z najwyższym w hie-rarchii organizacyj-nej dyrektorem

 Może być źle mode-rowana

 Nie wszystkie pomy-sły są analizowane

 Może być wykorzy-stana podczas pla-nowania i wykorzy-stania okazji bizne-sowych

 Jest podstawową metodą wykorzy-stywaną przez małe i średnie organiza-cje do identyfikacji i oceny ryzyka

55

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki

cykl życia okazji biznesowej

1 2 3 4

Drzewo decyzyjne – umożliwia graficzne

 Wykorzystuje rachu-nek prawdopodo-bieństwa

 Bazuje na subiek-tywnym doborze możliwych wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

Wykres Ishikawy – przedstawia w sposób graficzny skutek (pro-blem) i przyczynę (możliwe rozwiązania)

 Przedstawia w sposób graficzny możliwe przyczyny problemu

 Bazuje na pracy gru-powej

 Sprzyja do generowa-nia kreatywnych roz-wiązań

 W przypadku dużej ilości informacji przedstawienie wyko-rzystana podczas planowania i wy-korzystania okazji biznesowych

FMEA (Fault Tree Ana-lysis)²² – analiza skut-ków i przyczyn wystą-pienia błędów

 Metoda bardzo szcze-gółowa analizuje możliwość wystąpie-nia ryzyka i jego skutki

 Uwzględnia elementy oceny ilościowej

 Pracochłonna i cza-sochłonna metoda

 Wymaga technicz-nej wiedzy

 Metoda znajduje ograniczone za-stosowanie przy realizacji okazji biznesowych o krótkim cyklu ży-cia

Metoda delficka²³ – jest związana z wyko-rzystaniem wiedzy eks-perckiej przy podejmo-waniu decyzji.

 Wykorzystuje wiedzę ekspertów z danej dziedziny

 Umożliwia zmianę opinii eksperta po za-poznaniu się z wyni-kami

 Czasochłonna i pra-cochłonna metoda

 Wymaga zaangażo-wania znaczących środków finanso-wych

 Długi czas przepro-wadzenia metody

 Zależy od opinii eks-pertów

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Trudna do zasto-sowania metoda ze względu na długi czas przygo- towawczo-zakoń-czeniowy metody

 W przypadku krót-kiego cyklu życia znajduje ograni-czone zastosowa-nie

22 Metoda FMEA znajduje szerokie zastosowanie w działalności przedsiębiorstwa, szczególnie przy projektowaniu i konstrukcji wyrobu oraz realizacji procesów (Tkaczyk, Wierzbicka, 2006; Czyż-Gwiazda, s. 30; 2015; Hamrol, 2016, s. 203).

23Metoda delficka została szczegółowo opisana przez M. Wyrwicką w pozycji „Raport z badań metodą Delphi. Do projektu „Foresight sieci Gospodarcze Wielkopolski” - scenariusze transformacji wiedzy wspierające innowacyjna gospodarkę”.

56

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki

cykl życia okazji biznesowej

1 2 3 4

Symulacja Monte Carlo – znajduje zastosowanie przy statystyczniej oce-nie procesów

 Znajduje zastosowanie przy technicznych pro-blemach

 Umożliwia modelowa-nie złożonych proce-sów

 Wymaga specjali-stycznej wiedzy

 Długi czas obliczeń

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Trudna do zasto-sowania metoda ze względu na spe-cjalistyczną zarządza-nia ryzykiem w przedsię-biorstwie

 Stanowią ustrukturyzo-waną formę wdrożenia zarządzania ryzykiem w organizacji

 Znajdują zastosowania praktycznie we wszyst-kich organizacjach

 Stanowią narzędzie osiągnięcia celów orga-nizacji

 Nie podają dokład-nie, jakie metody i techniki zarządzania ryzykiem należy sto-sować w stosunku do określonego ry-zyka

 Mogą wystąpić od-chylenia czasowe w stosunku do zapla-nowanych zadań

 Wymagają ciągłego monitorowania i nadzorowania

 Stosowanie standar-dów dotyczących za-rządzania ryzykiem jest głównie domeną dużych organizacji

 Wymagają formal-nego podejścia do zarządzania ryzy-kiem

 Może być wyko-rzystana podczas planowania i wy-korzystania okazji biznesowych

 W przypadku oka-zji o krótkim cyklu życia znajdują ograniczone za-stosowanie

Due diligence – dotyczy fazy poprzedzającej wy-cenę przedsiębiorstwa lub jego składników ma-jątkowych umożliwiają-cych identyfikację ryzyka związanego z planowana transakcja przejęcia.

 Obejmuje szeroki za-kres przeprowadzonej analizy (kadrowy, fi-nansowy, prawny, pro-dukcyjny, handlowy, biznesowy) różnych dziedzin

 Często jest związana z poniesieniem zna-czących kosztów przez przedsiębior-stwo bez gwarancji dokonania transakcji

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Dotyczy akwizycji lub nabycia udzia-łów przedsiębior-stwa

24 Standardy dotyczące zarządzania ryzykiem przedstawił Kasiewicz S., (red.) (2011), Zarządzanie zintegrowanym ryzkiem przedsiębiorstwa w Polsce. Kierunki i narzędzia, Oficyna Kluwer Polska Sp. z o.o.

57

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki

cykl życia okazji biznesowej

1 2 3 4

Analiza wskaźnikowa – metoda analizy finanso-wej przedsiębiorstwa, która za pomocą sze-regu parametrów umożliwia określenie kondycji przedsiębior-stwa oraz działalności rozwojowej

 Metoda łatwa do wy-konania jeśli posiada się dane ze sprawoz-dania finansowego

 Pozwala monitoro-wać i kontrolomonitoro-wać przedsiębiorstwo na skutek przyjętych mierników / wskaźni-ków

 Dostarcza informacji o kondycji przedsię-biorstwa

 Umożliwia prognozo-wanie przyszłości

 W dużym stopniu

 Przypadkowość da-nych zawartych w wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może zna-leźć zastosowanie przy wykorzysta-niu finansowania zewnętrznego PP (Payback Period) –

oznacza planowany okres zwrotu początko-wych nakładów inwe-stycyjnych w stosunku do wartości skumulo-wanej wolnych prze-pływów wygenerowa-nych przez realizowane przedsięwzięcie

 Metoda prosta w za-stosowaniu

 Metoda może posłu-żyć do uszeregowania konkurencyjnych przez realizowane przedsięwzięcie w całym okresie jego trwania

 Technika nie przy-nosi informacji ak-cjonariuszom w kwestii możliwej stopy zwrotu

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 PP może stanowić uzupełnienie in-nych metod iden-tyfikacji i oceny ry-zyka

RR (Rate of Return) ²⁵– księgowa lub ekono-miczna stopa zwrotu – pozwala określić stopę zwrotu z inwestycji

 Łatwa metoda w za-stosowaniu

 Pozwala określić opła-calność (rentowność) inwestycji

 Nie uwzględnia zmian pieniądza w czasie

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 PP może stanowić uzupełnienie in-nych metod iden-tyfikacji i oceny ry-zyka

25 W przypadku podejmowania decyzji finansowanych o charakterze inwestycyjnym większość autorów (Sierpińska, Jachna, 2013, s. 463;

Mielcarz, Paszczyk, 2013, s. 11; i inni) wyodrębnia metody proste i złożone. Do metod prostych zaliczają: planowany okres zwrotu (PP), księgową wartość zwrotu (RR) i próg rentowności (BEP). Metody złożone oparte są na wartości pieniądza w czasie (NPV) a także wewnętrz-nej stopie zwrotu (IRR). Metody charakterystyczne dla oceny wartości ryzyka opierają się na wartości narażowewnętrz-nej na ryzyko (VaR).

58

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki

cykl życia okazji biznesowej

1 2 3 4

BEP ( Break Even Point) – próg rentowności – określa wielkość sprze-daży (w wielkościach wo-lumen produkcji nie-zbędny do osiągnięcia progu rentowności

 Umożliwia określenie poziomu bezpieczeń-stwa (o ile można zmniejszyć produkcję, aby przedsiębiorstwo nie poniosło strat)

 W przypadku pro-dukcji wieloasorty-mentowej analiza wartościowego progu rentowności ma głównie wieloasortymen-towej utrudniają oszacowanie tego poziomu w przy-padku analizy ex ante.

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 BEP może stano-wić uzupełnienie innych metod identyfikacji i oceny ryzyka

NPV (Net Present Va-lue) – wartość bieżąca netto – metoda bazuje na dyskontowaniu przepływów pienięż-nych w przyszłym okre-sie czasu

 Uwzględnia zmienne wartości pieniądza w czasie

 Uwzględnia cało-ściowe przepływy pie-niężne związane z re-alizowaną inwestycją

 Pozwala porównać najkorzystniejszy wa-riant inwestycyjny dla przedsiębiorstwa

 Nie uwzględnia ry-zyka związanego z realizacją inwestycji

 Nie uwzględnia wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakte-rze inwestycyjnym

FCFF (Free Cash Flow for Firm)²⁶ – zdyskon-towane wolne prze-pływy dla wszystkich stron finansujących – metoda nie uwzględnia odsetek od długu, gdyż koszt kapitału wystę-puje w wymaganej sto-pie zwrotu z inwestycji (WACC)²⁷

 Uwzględnia oczekiwa-nia wszystkich właści-cieli

 Średnia oczekiwana stopa zwrotu właści-cieli i instytucji finan-sujących

 Kalkulacja nie uwzględnia spłat i zaciągniętych

kre-dytów, nie

uwzględnia odsetek

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakte-rze inwestycyjnym

26 Metody FCFF, FCFE, EVA stanowią pochodną metody NPV. Ich zastosowanie zależy od charakterystyki realizowanego przedsięwzięcia.

Metoda DCF (discounted cash flow) - zdyskontowane przepływy pieniężne - traktuje wymienione metody jako element składowy.

27 WACC (weighted average cost of capital) - średni ważony koszt kapitału, wskaźnik, który umożliwia określenie przeciętnego kosztu wzglę-dem kapitału zaangażowanego w realizację przedsięwzięcia.

59

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki

cykl życia okazji biznesowej

1 2 3 4

FCFE (Free Cash Flow for Equity) - zdyskonto-wane wolne przepływy dla właścicieli

 Pozwala określić możli-wość zrealizowania przedsięwzięcia na podstawie danych uzy-skanych od właścicieli

 Dzięki zastosowaniu wielu zmiennych po-zwala określić zasad-ność realizowanego przedsięwzięcia

 Uwzględnia sposób po-zyskania kapitału

 Przy obliczeniu me-tod należy uwzględ-nić wiele zmiennych

 Dane przyjęte do wykorzy-stana podczas pla-nowania okazji biz-nesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakterze inwestycyjnym

EVA (Economic Value Added) – zdyskonto-wane ekonomiczne war-tości dodane

 Średnia oczekiwana stopa zwrotu właści-cieli i instytucji finansu-jących

 Bazuje na danych su-biektywnych przyję-tych do kalkulacji

 Może być wykorzy-stana podczas pla-nowania okazji biz-nesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakterze inwestycyjnym ROA (Real Options

Ana-lysis) – analiza wpływu opcji elastycznego rea-gowania – pozwala okre-ślić wpływ otoczenia rynkowego na realizo-wane przedsięwzięcie (wariant najbardziej prawdopodobny)

 Metoda znajduje za-stosowanie przy reali-zacji projektów o wyso-kiej i średniej elastycz-ności oraz wysokim po-ziomie ryzyka

 Umożliwia podjęcie de-cyzji inwestycyjnej przy ujemnym lub zerowym NPV

 Znajduje zastosowanie przy realizacji przedsię-wzięć o charakterze in-westycji w zasoby nie-materialne (Budowa marki, B&R)

 Metoda wymaga znacznego zaangażo-wania czasu i pracy

 Wykorzystuje zaa-wansowany aparat matematyczny

 Może być wykorzy-stana podczas pla-nowania okazji biz-nesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakterze inwestycyjnym

IRR (Internal Rate of Re-turn) – wewnętrzna stopa zwrotu – metoda oceny efektywności eko-nomicznej planowanej inwestycji.

 Pozwala ocenić racjo-nalność inwestycji

 Otrzymane wyniki są proste w interpretacji

 Ma zastosowanie tylko do pojedyn-czych projektów

 Dane wykorzystane do obliczeń mają charakter subiek-tywny

 Może być wykorzy-stana podczas pla-nowania okazji biz-nesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakterze inwestycyjnym

60

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki

cykl życia okazji biznesowej

1 2 3 4

ROA (Return on As-sets) - stopa zwrotu aktywów – wskaźnik rentowności majątku, określa, jaki zysk lub stratę może generować przedsiębiorstwo z za-angażowanych akty-wów

 Metoda prosta do za-stosowania

 Przedstawia wyniki całego przedsiębior-stwa

 Brak powiazania pomiędzy zyskiem księgowym a prze-pływami pienięż-nymi

 Nie uwzględnia zmiany wartości pieniądza w czasie

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakte-rze inwestycyjnym

ROE (Return of Equity) – wskaźnik rentowno-ści kapitału własnego – przedstawia wielkość wypracowanego zysku lub straty na jednostkę zainwestowanego kapi-tału

 Pozwala określić opła-calność inwestycji z punktu widzenia wła-ściciela kapitału

 Pozwala określić wła-ściwą alokację środ-ków finansowych

 Wskaźnik oparty jest na wielkościach księgowych a nie rzeczywistych prze-pływach (netto)

 Nie uwzględnia zmiany wartości pieniądza w czasie

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

ROI (return on invest-ment) – stopa zwrotu nakładów inwestycyj-nych

 Prosta interpretacja wyników

 Umożliwia sporządze-nie rankingu inwesty-cji (w przypadku kilku możliwych przedsię-wzięć) pod kątem stopu zwrotu nakła-dów inwestycyjnych

 Nie uwzględnia ca-łego życia cyklu ży-cia inwestycji a je-dynie pewien okres

 Występuje trud-ność z określeniem minimalnej akcep-towalnej wielkości przy realizacji przedsięwzięcia

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakte-rze inwestycyjnym

VaR (Value at Risk) – koncepcja wartości za-grożonej – przedstawia największą możliwą stratę, jaką przedsię-biorstwo może ponieść przy stabilnym rynku

 Ma zastosowanie na dojrzałych rynkach

 Wykorzystuje narzę-dzia statystyczne do obliczenia wartości

 Określa możliwą stratę spowodowaną

„normalnym” funk-cjonowaniem rynku

 Dotyczy głównie spółek giełdowych

 Metoda nie znaj-duje zastosowania przy dużej turbu-lencji rynku

 Trudność w dokład-nym oszacowaniu, szczególnie, gdy do-tyczy to złożonych portfeli

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakte-rze inwestycyjnym

61

Opis metody Zalety Wady

Użyteczność ze względu na krótki

cykl życia okazji biznesowej

1 2 3 4

EaR (Earnings at Risk)²⁸– zysk narażony na ryzyko – przedsta-wia maksymalny spa-dek zysku (jaki zakłada przedsiębiorstwo) na skutek oddziaływania ryzyka rynkowego w określonym czasie

 Umożliwia przedsta-wienie maksymalnej straty dochodu na skutek wystąpienia niekorzystnych zja-wisk rynkowych

 Wykorzystuje metody statystyczne do obli-czeń

 Wymaga wiedzy specjalistycznej do dokonania obliczeń

 Metoda nie znaj-duje zastosowania przy dużej turbu-lencji na rynku

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakte-rze inwestycyjnym CFaR (Cash Flow at

Risk) – przepływy fi-nansowe narażone na ryzyko – wartość prze-pływów pieniężnych narażonych na ryzko na koniec roku obliczeniach cały portfel (grupy pro-duktów) oferowane przez przedsiębior-stwo

 Metoda bazuje na danych historycz-nych

 Nie uwzględnia tur-bulencji na rynku

 Wymaga znajomo-ści metod staty-stycznych

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakte-rze inwestycyjnym

EPSaR-(Earnings per Share at Risk) – zysk na jedną akcję narażony na ryzyko – maksy-malny spadek / wzrost na jedną akcje na sku-tek oddziaływania ry-zyka rynkowego

 Pozwala określić ry-zyko rynkowe

 Ulepsza kanały komu-nikacji pomiędzy

 Wymaga znajomo-ści metod staty-stycznych

 Nie uwzględnia tur-bulencji na rynku

 Może być wyko-rzystana podczas planowania okazji biznesowych

 Metoda może być pomocna przy pla-nowaniu przedsię-wziąć o charakte-rze inwestycyjnym PI (Profitability Index)

- wskaźnik rentowności – przedstawia zależ-ność pomiędzy zdys-kontowanymi dodat-nimi przepływami z przedsięwzięcia do zdyskontowanych na-kładów inwestycyjnych

 Metoda prosta w za-stosowaniu

 Wskaźnik ma zastoso-wanie przy

 Wskaźnik ma zastoso-wanie przy

W dokumencie POLITECHNIKA POZNAŃSKA WYDZIAŁ INŻYNIERII ZARZĄDZANIA (Stron 51-65)