nieinwestowanie dostatecznie dużych środków, które umożliwiłyby przemyślaną dywersyfikację swojego portfela;

2. inwestowanie polegające na przypadku, a nie analizie; 3. brak wiedzy o podwyższonym ryzyku tego typu inwestycji;

Zamieszczony poniżej rysunek 1 przedstawia wyniki ankiety, w której polscy przed-siębiorcy wskazują główne przyczyny obaw o odrzucenie wniosku kredytowego. We-dług nich, jednym z powodów może być negatywna ocena zdolności kredytowej przed-siębiorstwa. Na tej podstawie można stwierdzić, że polskie firmy niechętnie poddają we-ryfikacji swoją zdolność kredytową. Przeprowadzają ją tylko w ostateczności, kiedy po-trzebują dostępu do zewnętrznego źródła finansowania. Polskie przedsiębiorstwa z sek-tora MSP sądzą, że dostępność kredytu jest uzależniona od branży, w jakiej dane przed-siębiorstwo działa. Bardzo dużo polskich przedsiębiorstw obawia się także o możliwość pozyskania kredytu na realizację projektów wysokiego ryzyka. Takie obawy bardzo czę-sto spowodowane są ich wcześniejszymi doświadczeniami i coraz bardziej restrykcyjną polityką banków. Oznacza to, że młode innowacyjne firmy, realizujące tego typu projek-ty muszą szukać finansowania poza systemem bankowym. W Polsce system ich wspie-rania dopiero się rozwija i ciągle odpowiada tylko na niewielką część zapotrzebowania na kapitał.

Rysunek 1. Przyczyny obaw o odrzucenie wniosku kredytowego w Polsce (przedsiębiorstwa mogły wymienić dwie przyczyny)

Źródło: Sawicka A., Tymoczko I. D. (2014), Dlaczego polskie przedsiębiorstwa nie korzystają z kredytu?

33

Model platformy Funding Circle

Funding Circle jest założoną w Wielkiej Brytanii platformą pożyczkową typu peer to peer. Misją przewodnią, którą kieruje się Funding Circle, jest zrewolucjonizowanie coraz mniej dostosowanego do aktualnych potrzeb gospodarki systemu bankowego oraz dostarcze-nie możliwie jak największych korzyści wszystkim stronom transakcji. Obecdostarcze-nie Funding Circle uznaje się za jedną z najlepiej skapitalizowanych platform pożyczkowych dla biz-nesu na świecie. Świadczyć może o tym wytworzenie się wokół niej swoistego rynku, działającego niezależnie od znanego nam obecnie systemu bankowego. Platforma ist-nieje od 2010 roku i jest regulowana przez Financial Conduct Authority (mimo to inwe-stycja wiąże się z ryzykiem). Jej działalność poza Wielką Brytanią obejmuje także USA, Niemcy, Hiszpanię oraz Holandię. Do lutego 2016 roku przez opisywaną platformę po-życzono prawie 2 miliardy dolarów. Kapitał dostarcza ponad 47 000 tys. instytucji i osób prywatnych. Do tej pory udzielono także powyżej 15 000 tys. pożyczek, przeznaczonych dla przedsiębiorstw z sektora MSP o kwocie przekraczającej 529 544 720 funtów szter-lingów (GBP).

Istotą modelu biznesowego platformy Funding Circle jest pożyczanie środków fi-nansowych mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom, a nie osobom prywatnym. In-westorzy, chcący udzielić pożyczki poprzez platformę, mogą wybierać interesujące ich firmy samodzielnie albo skorzystać z automatycznej funkcji Autobid. Określa ona sto-pień ryzyka udzielanej pożyczki (ryzyko w przedsiębiorstwach oznaczane jest skalą od A do C).

Rysunek 2. Model funkcjonowania platformy Funding Circle

Źródło: opracowanie własne.

Funding Circle nie przewiduje zabezpieczania pożyczkodawców w postaci funduszu kompensacyjnego. W porównaniu do innych platform udzielających pożyczek peer to

peer, inwestorzy mogą ponieść większe ryzyko utraty zainwestowanych środków (przy

założeniu, że pożyczkobiorca nie będzie spłacał swoich wierzytelności terminowo). Po-równując jednak z innymi platformami pośredniczącymi w udzielaniu pożyczek głównie osobom indywidualnym, Funding Circle umożliwia wyższe stopy zwrotu z zainwesto-wanego kapitału. Przy dokonywaniu inwestycji kluczowym elementem jest także świa-doma ocena ryzyka, która jest inna w przypadku udzielania pożyczek przedsiębiorcom. Osoba prywatna zawsze będzie dla potencjalnego pożyczkodawcy trudniejsza do moż-liwe najbardziej optymalnego przeanalizowania.

Funding Circle umożliwia wypłatę odsetek inwestorom (pożyczkodawcom) co mie-dsetek inwestorom (pożyczkodawcom) co mie-tek inwestorom (pożyczkodawcom) co mie-siąc lub raz w roku. Odsetki z udzielonych pożyczek wynoszą zazwyczaj nie mniej niż 7,4% w skali roku. W ostatnim kwartale 2015 roku kredyty o ocenie A+ przynosiły przed opodatkowaniem średnio 6,4% (po opłatach i szacowanych „złych długach”). Minimalna kwota udzielanej pożyczki to £20. Jej okres wynosi od 6 miesięcy do 5 lat. Istotna dla in-westora jest również możliwość wcześniejszej sprzedaży swojej części pożyczki za stałą opłatą 0,25%. W takim przypadku warunkiem będzie znalezienie innego inwestora zain-teresowanego odkupieniem sprzedawanej części pożyczki–inwestycji.

Pożyczkobiorcami mogą być tylko przedsiębiorstwa. Minimalna kwota możliwej do otrzymania pożyczki to £5 000. Natomiast jej kwota maksymalna wynosi £1 000 000. Środki pożyczane są na okres od 6 miesięcy do 5 lat.Pożyczka może zostać spłacona wcześniej bez ponoszenia żadnych opłat karnych.

W  przypadku inwestowania na platformie Funding Circle głównym zagrożeniem jest niespłacenie przez pożyczkodawcę swojego zobowiązania. Dzięki zastosowaniu in-strumentów weryfikujących, według oficjalnych danych, spłacanych jest 95% udzielo-nych pożyczek. Platforma Funding Circle w materiałach przeznaczoudzielo-nych dla inwesto-rów stawia na transparentną komunikację i zwraca uwagę na ryzyko utraty zainwesto-wanego kapitału.

Szacowanie przewidywanego zwrotu z udzielonej pożyczki odbywa się na platfor-mie w bardzo prosty i przejrzysty dla inwestorów sposób. Obliczenia odbywają się za-zwyczaj na podstawie przeanalizowania ostatnich 100 pożyczek. W tym celu wykorzy-stywany jest poniższy wzór:

35 Wzór 1. Wzór na obliczenie aktualnego szacowanego zwrotu z inwestycji

Źródło: https://www.fundingcircle.com/investors/current-estimated-return.

Za oprocentowanie brutto (gross interest rate) przyjmuje się w nim kwotę, którą przedsię-biorstwa płacą inwestorom za środki pożyczone im w danym okresie.

Wskaźnik należności nieściągalnych (bad debt rate) to odsetek kredytu, który w uję-ciu rocznym może nie zostać spłacony przez pożyczkobiorcę. Szacunki dotyczące tego wskaźnika zawsze są dostępne dla inwestorów na stronie WWW Funding Circle.

Opłata za obsługę (servicing fee) pobierana jest od miesięcznych rat pożyczki tylko wtedy, gdy rata jest już spłacona przez pożyczkodawcę. Wynosi ona zawsze 1% od środ-ków pieniężnych udzielonych przez platformę.

Na rysunku 4 przedstawiono przykładowe wyliczenie szacowanego zwrotu z  po-życzki o stopniu ryzyka B. Wyniósł on w tym przypadku 7,2%. Podstawowe wskaźniki wykorzystane do jego obliczenia to: oprocentowanie brutto: 10,3%; wskaźnik należno-ści nienależno-ściągalnych: 2,3%; opłata za obsługę: 1%.