• Nie Znaleziono Wyników

Pora na przygodę, czyli totalna opowieść o postapokalip- postapokalip-sie

W dokumencie S FERY ŻYCIA – Z ŻYCIA SFER (Stron 47-50)

Kreskówkowe transgresje – o animowanych serialach Cartoon Network i ich recepcji

4. Pora na przygodę, czyli totalna opowieść o postapokalip- postapokalip-sie

Pora na przygodę (ang. Adventure Time) to tytuł najbardziej roz-poznawalny spośród omawianych animacji, a także najbardziej kultowy. Pomysłodawcą i do niedawna głównym twórcą serii był Pendleton Ward – wielbiciel systemów RPG, animator i pi-sarz, poprzednio zatrudniony przy wspomnianych już Niezwy-kłych Przypadkach Flapjacka. Od początku zespół kreatywny pracujący nad tą zupełnie absurdalną historią mówił, że ich ce-lem nie jest tworzenie kreskówek dla dzieci – tworzą ją przede wszystkim dla siebie8. Zgadza się to z ogólnie obowiązującą w Cartoon Network polityką, iż seriale animowane tworzy się przede wszystkim dla wielbicieli kreskówek, bez względu na wiek (Millett 2004: 84-85). Obecnie twarzą (i głową) serii jest Adam Muto, gdyż Ward dyskretnie zrezygnował z roli

8 Clark Noelene, 2012, ‘Adventure Time’: Post-apocalyptic ‘candyland attracts adult fans, http://herocomplex.latimes.com/tv/adventure-time-post-apocalyptic-candyland-attracts-adult-fans/#/0 [dostęp: 31.07.2015].

38

nera w przytłaczającym go projekcie tuż przed startem 5. sezo-nu9. Nadal pisze scenariusze i rysuje storyboardy, jednak nie jest głównym organizatorem tego przedsięwzięcia.

Sama struktura serialu wydaje się dość banalna: dwaj kumple (i przyrodni bracia) żyją w fantastycznej krainie zwanej O, w której przeżywają rozmaite przygody i dokonują bohater-skich czynów. Czternastoletni Finn jest ostatnim człowiekiem na tym świecie zamieszkałym przez magiczne istoty, zaś jego przy-jaciel Jake to mający zdolność do rozciągania i zmiany kształtu pies. Ich przygody tworzą główną oś fabularną. Pierwsze odcinki można uznać powtórzenie znanej kliszy – oto przyjaciele wyko-nują misję dla Księżniczki Balonowej, ratują inne księżniczki przed nachalnym Lodowym Królem i pokonują potwory. Na podstawie 6. sezonów (na które składa się 199 odcinków), moż-na śmiało stwierdzić, iż nie jest to zwyczajny świat rodem z ga-tunku epic fantasy. Kraina O to najprawdopobniej Ziemia tysiąc lat po tak zwanej Wielkiej Wojnie Grzybów, w wyniku której losy planety uległy zapomnieniu, a skutkiem skażenia było powsta-nie fantastycznych istot. Omawiany serial jest jednocześpowsta-nie, powsta- nie-stroniącym od nawiązań do kultury hippisowskiej, filmów Jodo-rowsky’ego, czy ruchów New Age, intertekstualnym tekstem o tożsamości. Przekracza granice w każdym możliwym aspekcie narracyjnym, często budząc zdziwienie, zachwyt lub przeraże-nie, w szczególności u dorosłych widzów.

Na poziomie tekstu transgresja opiera się przede wszyst-kim na licznych eksperymentach narracyjnych takich jak: two-rzenie niedokończonych i chaotycznych opowieści (składających się jednak w logiczną całość), wielość perspektyw, zmiana chro-nologii lub jej ignorowanie, często występujące opowiadania szkatułkowe czy rozgałęzianie i spiętrzanie wątków fabular-nych. Powszechny jest też foreshadowing, zabieg polegający na tym, że na przykład, kilkusekundowy fragment epizodu w sezo-nie 2. (odcinek 12., Ciarki) może mieć przełożesezo-nie i znaczesezo-nie dla całej serii w sezonie 5. (odcinek 35., Skarbiec). Wykreowane

9 http://www.cartoonbrew.com/tv/pen-ward-quit-adventure-time-because-it-was-driving-him-nuts-104191.html [dostęp: 30.07.2015].

39

stacie i ich osobiste historie obarczone są dużym ciężarem emo-cjonalnym i mimo komediowej otoczki są bardzo poważne i na swój sposób dorosłe. Jednym z przełomowych epizodów o tej tematyce był odcinek Pamiętam Cię (sezon 4., odcinek 25.). Mar-celina i Lodowy Król są tam przedstawieni jako osoby, które zmagają się z utratą pamięci, szaleństwem i wojenną traumą.

Twórcy nie stronią od eksperymentów w kreowaniu po-staci, często wprowadzając wątki gender bending (naginania czy podważania kulturowo i społecznie rozumianych granic płcio-wych) lub też gender swapping (zmieniania płci bohaterów).

W przypadku gender bending zagadkową postacią jest chodząca gra elektroniczna BMO, która mimo delikatnego głosiku nie wskazuje na konkretne cechy płciowe i nie przynależy do jednej grupy. Jednocześnie BMO kilkukrotnie sugerował(a), że ma ro-mantyczne inklinacje w kierunku różnych postaci. Gender swap obecny jest między innymi w odcinkach zatytułowanych Fiona i Cake (sezon 3., odcinek 9.) czy Mały Łobuziak (sezon 5., odcinek 11.), gdzie wszyscy bohaterowie (poza BMO) są płci przeciwnej niż dotychczas: Marcelina jest Marcelem, Finn – Fioną, a pies Jake – kotką o imieniu Cake. Powszechne i nie mniej kontrower-syjne są wątki homoromantyczne – przede wszystkim pomiędzy Księżniczką Balonową i Marceliną Królową Wampirów. Rumień-ce, ukradkowe spojrzenia i maleńkie gesty wskazują na bliską relację pomiędzy tymi bohaterkami, a twórcy nie do końca jej zaprzeczają10. Jednak najbardziej przejmującym i również za-skakującym wątkiem jest naruszenie tabu starości i samotności.

Głównie dotyczy to Lodowego Króla, który jeszcze tysiąc lat wcześniej był badaczem antycznych artefaktów – Szymonem Petrikovem. Magiczna korona, którą znalazł, pozwoliła mu prze-trwać Wielką Wojnę Grzybów, ale też stopniowo pozbawiła pa-mięci i tożsamości, przeistaczając go w osobę żałosną, nielubianą i łaknącą kontaktów z innymi.

Pora na przygodę porusza również zagadnienia wojny, władzy oraz totalitaryzmu. Można to zaobserwować między

10 http://www.themarysue.com/pb-marceline-dated/ [dostęp:

29.07.2015].

40

nymi w dość wywrotowej kreacji Księżniczki Balonowej: jest ona badaczką, która stworzyła swoje królestwo i poddanych dzięki nauce. Niemniej jednak wykorzystuje swoją wiedzę i wła-dzę do inwigilacji, tortur czy medycznych eksperymentów i nie stroni od „zabawy w boga”.

Omawiany serial nasycony jest różnorodnymi ekspery-mentami wizualnymi, ukrytymi znaczeniami, a w formalnych eksperymentach dąży do abstrakcji i syntezy. Często też na go-ścinne popisy animatorskie zapraszani są inni twórcy – tak było na przykład w przypadku odcinka Łańcuch pokarmowy (7. odci-nek, 6. sezon) stworzonego w całości przez Masaakiego Yuasę.

Pora na przygodę może być postrzegana jako modelowy przykład transgresji, z drugiej zaś strony charakteryzuje ją ty-powe dla kultury popularnej połączenie konformizmu i buntu w jednym tekście kultury (Duncum 2009: 233).

5. Steven Universe, czyli transgresja w służbie reprezentacji

W dokumencie S FERY ŻYCIA – Z ŻYCIA SFER (Stron 47-50)