Poziomy interaktywności

Rozwój nowych technologii umożliwił nawet dotychczasowej analogowej telewizji przesyłanie do widza dodatkowych informacji w postaci teletekstu na ekranie telewizora, tym niemniej nie było możliwości interakcji z odbiorcą. Adaptacja nowej technologii wpływa na sposób konsumpcji mediów. Przykładowo, nowoczesny, bezprzewodowy pilot telewizyjny przyczynił się do częstszej zmiany programów przez widzów. Rozprzestrzenienie się komputerów osobistych i drugiego telewizora w gospodarstwach domowych wzmocniło wielozadaniowość, czyli wykonywanie kilku czynności na dwóch ekranach w tym samym czasie. Telewizja interaktywna jest w rzeczywistości kontynuacją dotychczasowej, tradycyjnej telewizji uzupełnionej o cyfrowe technologie interaktywne w ramach procesu konwergencji. Tak więc udostępnianie materiałów multimedialnych można ująć w dwóch kategoriach: komunikowania publiczności (np.transmisja linearna) oraz udostępniania(np.video na żądanie) [Barta, Markiewicz,2007, s.36].

Poziomy interaktywności zdefiniowane przez Carey John, Elton Martin C. J., [2010 s.252]

mogą posłużyć do klasyfikacji usług ITV:

Poziom niski: użytkownik pobiera treść w prosty sposób - video na żądanie,

108

Poziom średni: użytkownik aktywnie wyszukuje treści - elektroniczny programu telewizyjnego EPG

Poziom wysoki: użytkownik wyszukuje, pobiera i modyfikuje treści - gra w wieloosobową grę interaktywną

Poziomy interaktywności mogą być też podzielone ze względu na podmioty biorące bezpośredni udział w komunikacji:

-interaktywność zewnętrzna użytkownik-nadawca –opiera się na komunikacji pomiędzy nadawca treści a odbiorcą za pomocą dowolnego kanału zwrotnego w sieci w postaci transmisji unicastowej (wysyłania tylko tych treści, które abonent zamówił) lub transmisji multicastowej (nadawanie ujednoliconych programów dla wszystkich, niezależnie od zainteresowania).Użytkownik wysyła dane do usługodawcy lub innego użytkownika, który komunikując się kanałem zwrotnym, nadawcy i odbiorcy muszą mieć możliwość przesyłu określonego zestawu danych do innego nadawcy lub odbiorcy.

-interaktywność wewnętrzna użytkownik-urządzenie - opiera się na komunikacji użytkownika z urządzeniem końcowym, najczęściej cyfrowym odbiornikiem telewizyjnym lub urządzeniem Set-Top-Box. Rozwiązanie to może zawierać całkiem dużą paletę usług-od zbioru filmów, poprzez gry czy dostęp do kanałów filmowych, informacyjnych i tradycyjnej telewizji. Na ogół korzystanie z tych usług jest całkowicie bezpłatne, co powoduje z jednej strony zagrożenie dla komercyjnych nadawców telewizyjnych, ale z drugiej strony tworzy rynek „interaktywnego odbiorcy telewizji”. Nadawcy udostępniają bezpłatnie część swoich treści producentowi telewizorów lub innych urządzeń końcowych i oczekują, że wykreuje to coraz większą ilość klientów przyzwyczajonych do aktywnego wyboru treści. Pozwoli to w przyszłości osiągnąć masę krytyczną konsumentów i wprowadzić odpłatność za usługi.

Chwilowo nadawcy częściowo refinansują sobie takie udostępnienie za pomocą nadawania przekazów reklamowych. Przykładem są tu inteligentne systemy telewizyjne oparte o odbiornik Samsung Smart TV.

Termin interaktywność oznacza korzystanie z możliwości interaktywnej komunikacji między podmiotami. Technicznie, interaktywność implikuje obecność kanału zwrotnego w systemie komunikacyjnym pomiędzy użytkownikiem a źródłem informacji. Definicja ta klasyfikuje systemy zależności od tego czy są one dyfuzyjne czy

interaktywne[Pagani,2003,str.98];

• systemy dyfuzyjne to te, które mają tylko jeden kanał komunikacji, który biegnie od źródła informacji do użytkownika (ang. downstream).

109

• systemy interaktywne mają dodatkowo kanał zwrotny od użytkownika do źródła informacji źródło (ang. upstream).

Istnieją dwa podstawowe czynniki wpływające na wydajność w zakresie

interaktywności. Są to: czas reakcji i przepływność kanału zwrotnego [Pagani,2003,str.98].

Im szybciej system reaguje na działania użytkownika czyli im krótszy czas reakcji, tym większa interaktywność systemu .To kryterium dzieli systemy na:

• pośrednie systemy interaktywne, kiedy czas reakcji generuje znaczne opóźnienie z punktu widzenia użytkownika;

• bezpośrednie systemy interaktywne, kiedy czas odpowiedzi jest albo bardzo krótki (kwestia kilku sekund) lub wręcz niezauważalny (w czasie rzeczywistym).

Charakter interakcji zależy także od przepływności, która jest dostępna

w kanale zwrotnym i umożliwia albo transmisję krótkich , prostych informacji albo kompleksowych usług multimedialnych (np. videokonferencji).

Z tego punktu widzenia, systemy można określić, jako asymetryczne systemy interaktywne, gdy przepływ informacji odbywa się głównie od źródła informacji do użytkownika lub jako symetryczne systemy interaktywne, w których przepływ informacji jest równomiernie rozłożony w obu kierunkach [Pagani ,2003, str. 98].

Poniższy rysunek przedstawia charakterystykę telewizji interaktywnej, jako systemu komunikacyjnego ze względu na kryterium interaktywności w postaci czasu reakcji i kanału zwrotnego do abonenta.

110

Rysunek 18 Charakterystyka telewizji interaktywnej, jako systemu komunikacyjnego ze względu na kryterium interaktywności w postaci czasu reakcji i kanału zwrotnego.

Źródło: opracowanie własne na podstawie Pagani [2003] str. 98

Intensywność wykorzystania kanału zwrotnego pozwala wyróżnić poniższe rodzaje interaktywności;

Interaktywność lokalna to interaktywna aplikacja odbioru TV, która nie wymaga kanału zwrotnego do usługodawcy. Dobrym przykładem jest nadawca transmitujący mecz piłki nożnej przy użyciu kilku kamer, różnych ujęć kamery i wielu kątów widzenia (ang."Multi-Angle Camera. To pozwala widzowi oglądać mecz z z różnych punktów widzenia i personalizację doświadczenia. Ten unikalny odbiór nie wiąże się z wysłaniem sygnału spowrotem do nadawcy ,gdyż wszystkie niezbędne informacje już są w systemie i wystarczy je wywołać za pomocą kanału lokalnego pilot/odbiornik TV [Pagani,2003,str.100].

Interaktywność jednokierunkowa powoduje wykorzystanie kanału zwrotnego przez użytkownika do prostej czynności bez oczekiwania na spersonalizowaną reakcję ze strony nadawcy. Na przykład kliknięcie na ikonę odpowiedniego produktu w trakcie jego reklamy powoduje sygnał o zainteresowaniu produktem a następnie przesłanie katalogu lub próbki do -bezpośredni system

interaktywny -pośredni system

interaktywny

-symetryczny system interaktywny -asymetryczny system

interaktywny

111

tego konkretnego zidentyfikowanego widza, nie powoduje to jednak dialogu między stronami w czasie rzeczywistym [Pagani,2003,str.101].

Interaktywność dwukierunkowa w pełni wykorzystuje kanał zwrotny a nadawca i użytkownik wymieniają komunikaty w obie strony. Zarówno nadajnik jak i odbiornik muszą być w pełni identyfikowalne[Pagani,2003,str.101].

Poziomy interaktywności można ponadto klasyfikować ze względu na możliwe działania użytkownika[Barta, Markiewicz ,2007, s.15]:

-interaktywność pozwalająca na kształtowanie treści i formy przekazu telewizyjnego a także programu,

-interaktywność z treścią prezentowaną w telewizji bez jej zmiany np. głosowania w teleturniejach z użyciem sms,

-interaktywność bazująca na urządzeniach technicznych, użytkownik ma wpływ na sam sposób pobierania i konsumpcji treści, lecz nie dokonuje w niej zmian, np. przewijanie i nagrywanie filmów, oglądanie scen i sekwencji w różnych momentach czasowych, odbiór treści w różnych formatach i na różne urządzenia końcowe.

Rogers sugeruje stosunkowo prosty model interaktywności, który działa na zasadzie konwersacji jednostki z systemem komunikacyjnym opartym na technologii komputerowej.

Interaktywność może być traktowana jako zmienna i niektóre technologie komunikacyjne mają niższe a inne wyższe stopnie interaktywności[Rogers, 1986].

Najlepszym sposobem, aby dowiedzieć się, jakiego rodzaju interaktywności można oczekiwać od użytkownika jest spojrzenie na zachowania konsumenta i wzorce konsumpcji:

jakie formy przekazu są wykorzystywane w określonej dziedzinie, jakie rodzaje towarów są przez niego kupowane w sieci, jak ludzie spędzają czas i co lubią robić. Chodzi o znalezienie motywacji i potrzeb użytkownika , które są podstawą jego decyzji o korzystaniu z usług telewizji interaktywnej.

3.4 Oferowane usługi telewizji interaktywnej i strategie ich sprzedaży