5. Koncepcja metodologiczna badań własnych
5.2. Problematyka badań
♦ Weryfikacja przydatności w diagnozie zdolności kierunkowych uczniów edukacji wczesnoszkolnej autorskiego narzędzia „Historyjki”, mającego na celu ujawnienie zainteresowań i zdolności kierunkowych uczniów.
4. Zdiagnozowanie profili inteligencji wielorakich nauczycieli klas pierwszych uczestniczących w badaniu.
5. Diagnoza osiągnięć w zakresie poszczególnych zdolności kierunkowych uczniów klas pierwszych uczestniczących w badaniu.
6. Określenie związku pomiędzy osiągnięciami uczniów w zakresie zdolności kierunkowych a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia.
7. Określenie związku pomiędzy osiągnięciami uczniów w zakresie zdolności kierunkowych a płcią uczniów.
8. Określenie związku pomiędzy osiągnięciami uczniów w zakresie zdolności kierunkowych a profilami inteligencji wielorakich nauczycieli.
Cele praktyczne
1. Sformułowanie wniosków, wskazówek podsumowujących uzyskane wyniki badań oraz przedstawienie ich nauczycielom i rodzicom uczniów w celu wspierania dzieci w osiąganiu sukcesów na płaszczyźnie edukacyjnej.
2. Ukazanie wybranych możliwości diagnozowania zdolności kierunkowych uczniów i indywidualizowania procesu kształcenia, ze szczególnym uwzględ-nieniem teorii inteligencji wielorakich Gardnera (także na przykładzie no-watorskich programów kształcenia, projektów edukacyjnych i innowacyjnych działań).
3. Popularyzowanie praktycznego stosowania założeń teorii inteligencji wie-lorakich Gardnera na płaszczyźnie edukacyjnej, m.in. dzięki publikacjom naukowym, a także udziałowi w konferencjach.
5.2. Problematyka badań
Bodźcem intelektualnym wszczynającym procedurę badań naukowych jest problem badawczy. W przedstawionych badaniach własnych sformułowano dwa problemy główne oraz szereg mieszczących się w nich problemów szczegóło-wych. Mają one charakter zarówno pytań rozstrzygnięć, jak i pytań dopełnień.
Pierwszy główny problem badawczy zawarto w pytaniu:
Jaki jest zakres indywidualizacji procesu kształcenia ze względu na zdolno-ści kierunkowe uczniów edukacji wczesnoszkolnej i jakie czynniki ów zakres determinują?
94 5. Koncepcja metodologiczna badań własnych
Szczegółowe problemy badawcze odnoszące się do pierwszego problemu głównego:
1. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy dodatkowym wy
kształceniem nauczycieli a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia uwzględniającym zdolności kierunkowe uczniów edukacji wczesnoszkolnej?
2. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy stażem pracy nauczy
cieli a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia w aspekcie zdolności kierunkowych uczniów edukacji wczesnoszkolnej?
3. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy stopniem awansu zawodowego nauczycieli a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia w kontekście zdolności kierunkowych uczniów edukacji wczesnoszkolnej?
4. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy zakresem diagnozy zdolności kierunkowych a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia uczniów edukacji wczesnoszkolnej?
♦ Jak nauczyciele diagnozują zdolności kierunkowe uczniów edukacji wczes
noszkolnej?
♦ Jakie zdolności kierunkowe uczniów najczęściej diagnozują nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej?
5. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy udziałem klasy/szkoły w dodatkowych programach/projektach edukacyjnych a zakresem indywidu
alizacji procesu kształcenia w kontekście zdolności kierunkowych uczniów edukacji wczesnoszkolnej?
♦ W jakich dodatkowych programach/projektach edukacyjnych skierowanych do uczniów edukacji wczesnoszkolnej uczestniczą szkoły podstawowe?
♦ Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy rodzajem dodatko
wych programów/projektów, w których uczestniczy klasa/szkoła, a za
kresem indywidualizacji procesu kształcenia uczniów edukacji wczesno
szkolnej?
♦ Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy liczebnością do
datkowych programów/projektów, w których uczestniczy klasa/szkoła, a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia uczniów edukacji wczes
noszkolnej?
6. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy liczebnością klasy a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia uwzględniającym zdolności kierunkowe uczniów edukacji wczesnoszkolnej?
7. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy wybranymi programa
mi edukacji wczesnoszkolnej i pakietami edukacyjnymi, na jakich pracują uczniowie, a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia uczniów edu
kacji wczesnoszkolnej?
♦ Na jakich programach edukacji wczesnoszkolnej i pakietach edukacyjnych pracują uczniowie?
95
5.2. Problematyka badań
♦ Jak nauczyciele oceniają przydatność wybranych programów i pakietów edukacyjnych w diagnozie i wspieraniu rozwoju zdolności kierunkowych uczniów?
8. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy wyposażeniem sali lekcyjnej w media i materiały dydaktyczne a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia uwzględniającym zdolności kierunkowe uczniów edu-kacji wczesnoszkolnej?
9. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy wielkością miejscowości (liczba ludności), w której znajduje się szkoła, a zakresem indywidualizacji procesu kształcenia uczniów edukacji wczesnoszkolnej?
Drugi główny problem badawczy zawarto w pytaniu:
Jak przedstawiają się osiągnięcia w obszarach poszczególnych zdolności kierunkowych uczniów klas pierwszych uczestniczących w badaniu i jakie czynniki je determinują?
Szczegółowe problemy badawcze odnoszące się do drugiego problemu głównego:
1. Na jakie zdolności kierunkowe badanych uczniów wskazuje diagnoza opraco-wana na podstawie informacji uzyskanych od ich nauczycieli, rodziców i od nich samych oraz na podstawie obserwacji poczynionych przez niezależnego obserwatora-badacza?
2. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy trzema diagnozami zdolności kierunkowych uczniów klas pierwszych uczestniczących w bada-niu, stworzonymi na podstawie informacji uzyskanych z trzech źródeł: od rodziców, nauczycieli i obserwatora?
3. Czy zakres indywidualizacji procesu kształcenia z uwzględnieniem zdolności kierunkowych uczniów ma związek z osiągnięciami szkolnymi uczniów?
♦ Jaki jest zakres indywidualizacji procesu kształcenia ze względu na zdol-ności kierunkowe uczniów klas pierwszych uczestniczących w badaniu?
4. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy płcią uczniów a ich osiągnięciami szkolnymi?
5. Czy zachodzi związek, a jeśli tak, to jaki, pomiędzy profilem inteligencji wielorakich nauczycieli klas pierwszych uczestniczących w badaniu a osią-gnięciami szkolnymi uczniów?
♦ Jakie profile inteligencji wielorakich (zdolności kierunkowe) prezentują nauczyciele klas pierwszych uczestniczących w badaniu diagnostycznym?
96 5. Koncepcja metodologiczna badań własnych