Zanieczyszczenie powietrza jest największym zagrożeniem środowiskowym dla zdrowia publicznego w Europie i powoduje 500 tys. przedwczesnych zgonów rocznie. Jak podkreślił Europejski Trybunał Obrachunkowy, UE wyraźnie nie radzi sobie z tym kryzysem. W cztery lata po aferze „dieselgate” państwa członkowskie nadal niechętnie odnoszą się do wycofywania pojazdów z rynku. W efekcie po naszych drogach wciąż jeździ około 51 milionów pojazdów z brudnym napędem diesla. Jednocześnie Komisja Europejska zaproponowała zmianę rozporządzenia nr 715/2007 i ponowne wprowadzenie współczynników zgodności RDE, które zostały unieważnione przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości w grudniu 2018 r.: w ten sposób producenci w dalszym ciągu będą mogli wprowadzać na rynek UE pojazdy, które emitują do 2,1 razy więcej emisji NOx, niż określono w rozporządzeniu w sprawie Euro 6. Dzięki nowym ramom homologacji typu, które wejdą w życie we wrześniu 2020 r., jako komisarz będzie Pani mieć prawo do zlecania testów i kontroli pojazdów w celu sprawdzenia zgodności z przepisami, inicjowania na terenie całej UE wycofywania pojazdów z użytku oraz nakładania na producentów samochodów kar administracyjnych w wysokości do 30 tys. EUR za każdy pojazd niezgodny z wymogami.
Czy zobowiązuje się Pani w pełni wykorzystać te nowe uprawnienia i przeznaczyć odpowiednie środki na przeprowadzenie w UE, najpóźniej do końca 2020 r., niezależnych badań w odniesieniu do wszystkich pojazdów, co do których istnieje podejrzenie, że są wyposażone w urządzenia ograniczające skuteczność działania, w tym pojazdów wyposażonych w silniki EA 288? Czy w świetle orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości – w którym stwierdzono, że „po zakończeniu badania RDE nie można stwierdzić, czy pojazd będący przedmiotem badania spełnia wymogi dotyczące dopuszczalnych wartości emisji ani nawet czy zbliża się do tych wartości” – zobowiązuje się Pani wycofać nowy wniosek w sprawie RDE przedstawiony przez Pani poprzedniczkę oraz zagwarantować, że czynniki zgodności nie będą mieć przyszłości w prawodawstwie UE?
Słusznie wspominają Państwo o zagrożeniu dla zdrowia publicznego i środowiska, jakie wywołała afera „dieselgate”. Przestrzeganie najwyższych standardów bezpieczeństwa w odniesieniu do zdrowia ludzkiego i środowiska będzie zawsze moim priorytetem.
Jako komisarz zagwarantuję nie tylko, że taka afera nie będzie mogła się powtórzyć, ale również że definitywnie zajmiemy się wszystkimi konsekwencjami skandalu emisyjnego.
Afera „dieselgate” dotyczyła 8,5 mln samochodów w Europie, z czego prawie 7 mln zostało wycofanych, naprawionych i zaktualizowanych, w porozumieniu z krajowymi organami udzielającymi homologacji typu.
Wiem, że musimy zrobić więcej. Parlament Europejski zareagował szybko, tworząc w marcu 2016 r. specjalną komisję. W swoim sprawozdaniu komisja zwróciła się w szczególności do Komisji Europejskiej o dostosowanie ram regulacyjnych oraz do państw członkowskich
Jako komisarz skorzystam ze wszystkich uprawnień wynikających z nowego rozporządzenia w sprawie homologacji typu, aby zapewnić wycofanie przez państwa członkowskie pozostałych pojazdów, których dotyczył skandal związany z emisjami.
W tym celu musimy przede wszystkim zapewnić pełne stosowanie przepisów nowego rozporządzenia w sprawie homologacji typu od 1 września przyszłego roku. Skoncentruję się zatem na przyjęciu do tego czasu całego zbioru przepisów wykonawczych. Wiem, że Parlament odniesie się z uwaga do przyjmowania aktów delegowanych.
Komisja podjęła już istotne działania w tym kierunku, na przykład poprzez rozpoczęcie tworzenia zdolności badawczej i infrastruktury badawczej Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) w celu prowadzenia niezależnych badań.
Dzięki tym nowym kompetencjom Komisja będzie w stanie, od 1 września 2020 r., prowadzić badania i kontrole pojazdów w celu sprawdzenia zgodności, w tym w stosownych przypadkach pojazdów wyposażonych w silniki EA 288. Ponadto Komisja dokona oceny i będzie monitorować działania organów krajowych odpowiedzialnych za homologację typu poprzez wspólne audyty. Wszystkie te działania będą wymagać ścisłej współpracy z państwami członkowskimi w celu zapewnienia stosowania przepisów najpóźniej do dnia 1 września 2020 r.
Wykrycie niezgodności modelu pojazdu nie wymaga badania wszystkich samochodów dopuszczonych do ruchu. Ukierunkowane i dobrze zaprojektowane badania prób pozwolą na wykrycie ewentualnej niezgodności i spowodują obowiązek przywrócenia do stanu zgodności. W przypadku wykrycia i stwierdzenia niezgodności samochodu skorzystam ze wszystkich uprawnień przyznanych Komisji, w tym możliwości uruchomienia procedury wycofania na terytorium całej UE, zakwestionowania udzielonych homologacji typu i nałożenia sankcji.
Zadbam o to, by JRC było odpowiednio przygotowane do wykonywania swoich zadań w odniesieniu do samochodów wprowadzanych do obrotu oraz do weryfikowania ich wyników w zakresie ochrony środowiska lub bezpieczeństwa. Będę potrzebować wsparcia Parlamentu w tym zakresie w ramach dyskusji na temat wieloletnich ram finansowych.
W dłuższej perspektywie będziemy musieli ocenić, czy nowe kompetencje przynoszą pożądane rezultaty, czy też istnieje potrzeba utworzenia innej struktury kontroli emisji i bezpieczeństwa. Na obecnym etapie nie wykluczam żadnej możliwości.
Pomiar emisji na drodze jest dużo lepszy niż pomiar tylko w laboratorium. UE wprowadziła więc przepisy, które przewidują badania emisji w rzeczywistych warunkach jazdy (RDE).
Takie badania na drodze są jednak bardziej złożone i wymagają dostosowania przepisów.
Współczynniki zgodności, występujące na przykład w rozpatrywanym obecnie przez współprawodawców wniosku dotyczącym emisji w rzeczywistych warunkach jazdy, odzwierciedlają niepewność techniczną i statystyczną związaną z pomiarem emisji z samochodów w rzeczywistych warunkach jazdy w porównaniu z badaniami laboratoryjnymi. W wyroku Sądu dotyczącym rozporządzenia w sprawie emisji
w rzeczywistych warunkach jazdy nie dokonano oceny treści rozporządzenia, stwierdzono jedynie, że zastosowany instrument prawny nie jest prawidłowy. W związku z tym Komisja przyjęła wniosek oparty na procedurze współdecyzji zgodnie z orzeczeniem Sądu. Z uwagi na to, że urządzenia pomiarowe mają ulec poprawie, naszym celem jest stopniowe zmniejszanie lub wyeliminowanie współczynników zgodności poprzez coroczny przegląd przewidziany w proponowanym prawodawstwie. Współprawodawcy będą mieli ostateczne zdanie na temat tych współczynników.
Systemy prawne w USA i UE oczywiście są różne. W Europie poczyniliśmy niedawno istotne postępy wprowadzając pakiet dotyczący nowego ładu dla konsumentów, ale możemy uczynić jeszcze więcej, aby zagwarantować sprawiedliwe traktowanie wszystkich konsumentów w UE. Będę współpracować z kandydatem na komisarza ds. sprawiedliwości, który będzie odpowiedzialny za ochronę konsumentów, aby zbadać sposoby poprawy traktowania europejskich konsumentów w przypadkach oszustw.
Pragnę również podkreślić, że oprócz zajęcia się sprawą „dieselgate” jestem bardzo zaangażowana w tworzenie Europejskiego Zielonego Ładu i podejmę wszelkie niezbędne kroki, aby upowszechnić korzystanie z pojazdów bezemisyjnych i niskoemisyjnych. Bardziej ekologiczne pojazdy będą odgrywać ważną rolę w realizacji naszego programu na rzecz czystego powietrza w kontekście ambicji Komisji zakładającej zerowy poziom zanieczyszczenia.