1. DIAGNOZA STANU ISTNEJĄCEGO
1.7 SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA
30. Zasiadki Remiza OSP - -
31. Zaścianki Dom Ludowy - -
32. Zawadki - - -
33. Żabce Remiza OSP - -
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Międzyrzec Podlaski
1.7 SFERA PRZESTRZENNO-FUNKCJONALNA
W świetle wytycznych21 wśród problemów wymagających przeanalizowania są negatywne zjawiska zachodzące w sferze przestrzenno-funkcjonalnej tj.: w szczególności niewystarczający poziom wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej zły stan techniczny, brak dostępu do podstawowych usług lub ich niska jakość, niedostosowanie rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niski poziom obsługi komunikacyjnej, niedobór lub niska jakości terenów publicznych.
Ze względu na specyfikę analizowanego obszaru – gmina wiejska – niektóre z aspektów wskazywanych przy definiowaniu stanu kryzysowego nie znajduje uzasadnienia w tym zakresie przy delimitacji obszarów zdegradowanych. Cechą charakterystyczną obszarów wiejskich (za którą idzie zależność niektórych obszarów niewyposażonych od sąsiednich ośrodków wyposażonych), jest „niedorozwój” pewnych aspektów życia społeczno-gospodarczego. Naturalne jest, że obsługa w tym zakresie odbywa się w sąsiednich ośrodkach wyższego rzędu (stąd na przykład nie zawsze na obszarach wiejskich za sytuację niewłaściwą uważa się brak określonych rodzajów usług – nie są one przejawem sytuacji kryzysowej).
Analiza rozmieszczenia istniejących podstawowych usług z dziedziny edukacji tj. przedszkola, szkół podstawowych i ponadgimnazjalnych wskazuje na niedobór niektórych z tych usług.
Mowa tutaj o niewystarczającej w stosunku do istniejących potrzeb gminy ilości miejsc dla dzieci w wieku przedszkolnym. Liczba dzieci, które chciałyby skorzystać z oferty przedszkolnej z roku na rok wzrasta, jednak liczba oferowanych miejsc nadal jest niewystarczająca, czego skutkiem jest niewystarczający stopień upowszechnienia edukacji przedszkolnej na terenie gminy Międzyrzec Podlaski. W 2015 roku odsetek dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym w wieku 3 - 5 lat wyniósł 73,3% natomiast dzieci w wieku 3-4 lata 65,4%.22 Tego rodzaju placówki mają ogromne znaczenie nie tylko dla rozwoju dziecka, ale i dla organizacji życia pracujących rodziców (m.in. obniżenie kosztów prywatnej opieki nad dzieckiem). Ułatwiają także kobietom łączenie kariery zawodowej z macierzyństwem.
Wielkość i standard obiektów usług publicznych w dziedzinie kultury w znacznej części sołectw odpowiada potrzebom obsługi mieszkańców poszczególnych obszarów. W trakcie opracowywania diagnozy niedobór usług i obiektów kultury zgłoszono w sołectwie Żabce.
W ramach analizy przedmiotowej sfery zbadano także poziom dostępu mieszkańców do różnego rodzaju infrastruktury sportowo-rekreacyjnej oraz wpływającej na zwiększenie
21Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na latach 2014-2020
22Na podstawie: Bank Danych Lokalnych GUS
str. 71
bezpieczeństwa mieszkańców – chodniki przy drogach. Pomimo systematycznie prowadzonych przedsięwzięć liczba infrastruktury sportowej i rekreacyjnej jest w dalszym ciągu niewystarczająca i nierównomiernie rozłożona. Szereg miejscowości pozbawionych jakiegokolwiek elementu infrastruktury sportu i rekreacji. Szczególnie niekorzystnie kształtuje się natomiast sytuacja w zakresie infrastruktury chodników przy drogach. W większości sołectw niezbędne jest podjęcie interwencji w tym zakresie.
Tabela 6 Infrastruktura sportowo-rekreacyjna oraz infrastruktura chodników w gminie Międzyrzec Podlaski
NUMER OBSZARU mieszkańców - chodniki (TAK lub
NIE) i ich stan (bardzo dobry, zadowalający, zły)
1. Bereza 0 1 0 0
Brak jest chodnika przy budynku biblioteki. Natomiast w samej miejscowości wzdłuż drogi są chodniki
w bardzo dobrym stanie.
2. Dołhołęka 0 0 0 0 Nie montaż takiej siłowni ze środków funduszu
sołeckiego.
Tak stan bardzo dobry
26. Tuliłów 1 1 1 Przystań
kajakowa Nie
27. Utrówka 0 0 0 0 Nie
28. Wólka
Krzymowska 0 0 0 0 Nie
str. 72
Źródło: Urząd Gminy Międzyrzec Podlaski
W zakresie niskiej jakości terenów publicznych zdiagnozowano problemy w zakresie 7 jednostek referencyjnych – sołectw: Bereza, Halasy, Koszeliki, Łuby, Łukowisko, Sawki oraz Żabce. Szczegółowe informacje nt. istniejącego stanu, jaki i potrzeb w zakresie przestrzeni publicznych zaprezentowano w poniższej tabeli.
Tabela 7 Charakterystyka stanu terenów publicznych na terenie gminy Miedzyrzec Podlaski
Numer obszaru referencyjnego
Nazwa
miejscowości Tereny publiczne o niskiej jakość
Powierzchnia
Przy budynku biblioteki znajduje się stary i słabo wyposażony plac zabawa. Wymaga on remontu oraz doposażenia w nowe urządzenia do zabawy. Wskazane jest również
wykonanie chodników oraz oświetlenia placu. 0,098
2. Dołhołęka Brak terenów publicznych. Nie ma terenu, który można byłoby zagospodarować. Nie ma
potrzeby organizowania takich terenów. 0,00
3. Halasy
Przy osiedlach mieszkaniowych jest teren o niskiej jakości. Brak placów zabaw oraz brak zagospodarowania terenu. Istnieje potrzeba: zorganizowania i uporządkowania terenów zielonych, zamontowania obiektów małej architektury, budowy nowego placu zabaw, stworzenie skweru z alejkami oraz oświetlenie. Przy szkole znajduje się plac zabaw w dobrym stanie technicznym który można doposażyć. Boisko przy szkole wymaga uporządkowania, oświetlenia oraz stworzenia boiska do siatkówki, koszykówki.
0,18
4. Jelnica Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości.
Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00
5. Koszeliki Istniejąca przestrzeń publiczna przy remizie OSP jest uporządkowana. Istnieje potrzeba
zorganizowania placu zabaw dla dzieci oraz ogrodzenia terenu. 0,08 6. Kożuszki Teren przy remizie OSP jest uporządkowany i nie wymaga zorganizowania. Plac zabaw
przy Szkole Podstawowej jest w bardzo dobrym stanie. Istnieje potrzeba jedynie ogrodzenia placu zabaw.
0,00
7. Krzewica Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości.
Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00
8. Krzymoszyce Teren przy remizie OSP jest zagospodarowany i uporządkowany. 0,00 9. Łuby Istnieje teren publiczny na którym można wybudować dom ludowy. Obecnie brak jest
jakiego jakkolwiek miejsca spotkań mieszkańców i istnieje konieczność zorganizowania takiego miejsca oraz jego zagospodarowania.
0,08
10. Łukowisko Teren przy remizo-świetlicy jest częściowo zagospodarowany i uporządkowany.
W miejscowości jest jeszcze jedna działka która wymaga, wyrównania terenu zagospodarowania i utworzenia boiska do gry.
0,08
11. Łuniew Teren przy remizie OSP jest zagospodarowany i uporządkowany. 0,00 12. Misie Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości.
Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00
13.
Pościsze Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości.
Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00
Kolonia
Wolańska Brak terenów publicznych. Nie ma potrzeby organizowania takich terenów. 0,00 15. Przychody Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości.
Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00
15. Manie Teren przy remizie OSP jest utwardzony, nie mam miejsc do zagospodarowania. 0,00 Przyłuki Brak terenów publicznych i potrzeby ich organizowania. 0,00 16. Puchacze Teren przy Domu Ludowym jest zagospodarowany i uporządkowany. 0,00
17. Rogoźnica
Istnieje potrzeba uporządkowania terenów zielonych, montażu ławek przy placu szkolnym.
Przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym znajduje się plac zabaw, który należy doposażyć oraz ogrodzić ze względu na przejawy wandalizmu. Boisko przy szkole wymaga oświetlenia. Plac przed szkołą należy podnieść oraz utwardzić w celu zniwelowania sytuacji częstego podtapiania pomieszczeń szkoły. Istnieje uzasadniona potrzeba chodnika łączącego Bibliotekę Publiczną z wyjściem ewakuacyjnym szkoły od strony boiska oraz utwardzenia podłoża pod parking. W związku z dużą częstotliwością wykroczeń szczególnie uciążliwych przy wejściu do budynku Biblioteki Publicznej oraz przy głównym wejściu szkoły (zaśmiecanie, spożywanie alkoholu, wandalizm) należy zamontować
0,10
str. 73
kamery. Tereny zielone szkoły wzbogacić o siłownię napowietrzną. Należy również utwardzić wjazd do szkoły (aleja od drogi do placu szkoły).
18. Rogoźnica
Kolonia Brak terenów publicznych i potrzeby ich organizowania. 0,00 19. Rogoźniczka Teren przy remizie OSP jest zagospodarowany i uporządkowany. 0,00
20. Rudniki Teren przy szkole jest dobrze zagospodarowany. 0,00
21. Rzeczyca Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości.
Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00
22. Sawki Teren przy remizie OSP wymaga zagospodarowania i uporządkowania budowy boiska. 0,04 23. Sitno Teren przy remizie OSP jest zagospodarowany i uporządkowany. 0,00
24. Strzakły Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości i w 100% zagospodarowane, brak miejsca na plac zabaw i tereny zielone. Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie.
0,00
25. Tłuściec Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości.
Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00
26. Tuliłów Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są dobrej jakości.
Brak potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00
27. Utrówka Brak terenów publicznych i potrzeby ich organizowania. 0,00 28. Wólka
Krzymowska
Teren przy remizo-świetlicy jest zagospodarowany i uporządkowany wymagane jest jedynie
ogrodzenie. 0,00
29. Wysokie Tereny publiczne znajdujące się przy budynkach użyteczności publicznej są w całości
utwardzone. Brak miejsca i potrzeby podejmowania interwencji w tym zakresie. 0,00 30. Zasiadki Teren przy remizie OSP jest zagospodarowany i uporządkowany i utwardzony. 0,00 31. Zaścianki Teren przy Domu Ludowym jest zagospodarowany i uporządkowany wymagane jest
jedynie ogrodzenie terenu. 0,00
32. Zawadki Teren przy Domu Ludowym jest zagospodarowany i uporządkowany. 0,00 33. Żabce Teren przy remizie OSP wymaga zagospodarowania i uporządkowania. Wymagane są
drobne bieżące prace remontowo- modernizacyjne, wyrównanie i ogrodzenie terenu
montaż ławek. 0,10
Źródło: Urząd Gminy Międzyrzec Podlaski
Wśród zdiagnozowanych problemów gminy Międzyrzec Podlaski znajduj się także brak mieszkań socjalnych oraz znikoma ilość mieszkań komunalnych. Zasoby mieszkań komunalnych są niewystarczające w stosunku do potrzeb mieszkaniowych tych mieszkańców gminy, którzy znajdują się w trudnej sytuacji życiowej. Brak zaplecza socjalnego może być problemem w różnych sytuacjach kryzysowych, gdzie zachodzić będzie potrzeba natychmiastowego zabezpieczenia lokalu dla osób go pozbawionych np. w przypadku pożaru, wichury, czy też innej sytuacji kryzysowej np. przemocy domowej i potrzeby odizolowania sprawcy przemocy od członków rodziny.23 Obecnie w zasobie gminy znajdują się następujące lokale i budynki mieszkalne:
Rogoźnica – 3 budynki mieszkalne w stanie średnim; wyposażone w instalacje c.o., c.w.u., elektryczne; wymagają wymiany okien, wymiany pokrycia dachowego, naprawy komina dymowego;
Rudniki – 2 lokale mieszkalne w stanie bardzo złym; brak instancji wod-kan i c.o., piece kaflowe, instalacje elektryczne; wszystkie wymagają gruntowej modernizacji od podstaw - ocieplenie, wymiana okien, drzwi, pokrycie dachu, naprawa podłogi, ogrzewanie, łazienka, modernizacja instalacji elektrycznej;
Tłuściec - 1 lokal mieszkalny w stanie bardzo złym; brak instancji wod-kan i c.o., piece kaflowe, instalacje elektryczne; wymaga gruntowej modernizacji od podstaw -ocieplenie, wymiana okien, drzwi, pokrycie dachu, naprawa podłogi, ogrzewanie, łazienka, modernizacja instalacji elektrycznej;
Żabce - 1 lokal mieszkalny w stanie średnim; instancja wod-kan i c.o., instalacja elektryczna; wymaga modernizacji w zakresie wymiany okien, ocieplenia budynku.
23Na podstawie: Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Międzyrzec Podlaski na lata 2012-2020
str. 74
Istniejące na terenie gminy Międzyrzec Podlaski rozwiązania komunikacyjne są adekwatne do potrzeb i możliwości gminy wiejskiej. Większość sołectw pozbawiona jest dostępu do komunikacji publicznej (z wyjątkiem sołectwa Bereza), co wpływa na utrudnienie z korzystania z dostępu do rynku pracy.
Analiza objęła także stan istniejącej infrastruktury drogowej. Na obszarze gminy łączna długość sieci dróg wynosi około 260 km, w tym drogi gminne stanowią 46% całkowitej długości dróg w gminie, drogi powiatowe 40%; pozostałe to drogi krajowe i wojewódzkie. Najgorszą sytuację zaobserwowano w zakresie dróg gminny. Łączna ich długość w gminie wynosi około 120 km, 38% (45,01 km) to drogi utwardzone a 62% (74,79 km) to drogi nieutwardzone. 39%
spośród dróg utwardzonych wymaga interwencji – pilnych modernizacji lub remontów, natomiast udział dróg nieutwardzonych wymagających interwencji kształtuje się na poziomie 91%. Łącznie 72% dróg gminnych wymaga podjęcia prac. Najmniej korzystnie sytuacja wygląd w sołectwach, gdzie udział dróg gminny wymagających podjęcia interwencji jest wyższy niż średnia gminy. Mowa tutaj o sołectwach:
Bereza – 100% dróg gminnych;
Dołhołęka - 100% dróg gminnych;
Halasy - 100% dróg gminnych;
Jelnica - 100% dróg gminnych;
Koszeliki - 100% dróg gminnych;
Krzewica - 100% dróg gminnych;
Krzymoszyce - 100% dróg gminnych;
Manie – 78,43% dróg gminnych;
Rogoźnica Kolonia - 100% dróg gminnych;
Rzeczyca – 82,41% dróg gminnych;
Tuliłów – 83,44% dróg gminnych;
Utrówka - 100% dróg gminnych;
Wólka Krzymowska - 100% dróg gminnych;
Wysokie - 100% dróg gminnych;
Zasiadki - 100% dróg gminnych;
Zawadki - 100% dróg gminnych.
W zakresie infrastruktury technicznej szczególnie problematyczna jest kwestia oświetlenia publicznego. W chwili obecnej liczba punktów oświetleniowych w gminie wynosi 1 114.
W obrębie 3 sołectw występuje problem braku oświetlenia ulicznego. Takiego oświetlenia nie mają mieszkańcy miejscowości Dołhołeka, Kolonia Wolańska oraz Przyłuki. Wiele do życzenia pozostawia także stan techniczny punktów oświetleniowych. Zgodnie z danymi źródłowymi aż 938 (84,20%) z nich wymaga wymiany na nowe. Najlepszą sytuację w tym zakresie zaobserwowano w sołectwie Tłuściec, gdzie jedynie 4 z 55 punktów oświetleniowych (7,27%) wymaga wymiany na nowe i energooszczędne. W następnej kolejności plasuje się sołectwa:
Żabce, gdzie 13 spośród 30 punktów oświetleniowych (43,33%) wymaga interwencji;
Rogoźnica Kolonia, gdzie 15 spośród 24 punktów oświetleniowych (62,50%) wymaga interwencji;
Halasy, gdzie 35 spośród 51 punktów oświetleniowych (68,63%) wymaga interwencji;
Jelnica, gdzie 30 spośród 42 punktów oświetleniowych (71,43%) wymaga interwencji;
Rogoźnica, gdzie 41 spośród 50 punktów oświetleniowych (82,00%) wymaga interwencji,
str. 75
Rzeczyca, gdzie 90 spośród 94 punktów oświetleniowych (95,74%) wymaga interwencji.
W zakresie pozostałych jednostek referencyjnych wymiany wymaga 100% punktów oświetleniowych.