SFERA TECZNICZNA

W świetle wytycznych¹⁹ obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym, można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej dodatkowego jednego negatywnych zjawiska. Wśród katalogu takich zjawisk znalazły się również zagadnienia techniczne, w szczególności: degradacja stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym oraz niefunkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska.

Mając na względzie tak sformułowane zjawisko degradacji technicznej, dobrym wskaźnikiem oddającym zasięg obszaru kryzysowego może być liczba budynków mieszkalnych korzystających z odnawialnych źródeł energii. Bez wątpienia tego rodzaju instalacje wpływają nie tylko na podniesienie jakości życia lokalnej społeczności, lecz również pozytywnie oddziaływają na stan środowiska naturalnego. Analizy przedmiotowego wskaźnika dokonano na podstawie danych udostępnionych przez Urząd Gminy Międzyrzec Podlaski i dotyczących liczby budynków mieszkalnych wyposażonych w instalacje odnawialnych źródeł energii. Część z instalacji została zamontowana w ramach realizowanego na terenie gminy projektu „Energia ze słońca - Budowa mikroinstalacji prosumenckich w gminie Międzyrzec Podlaski”

realizowanego z działania „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013. Gmina Międzyrzec Podlaski pozyskała dofinansowanie w wysokości 592 561 zł na wykonanie instalacji fotowoltaicznych. Projekt zrealizowany w roku 2015 obejmował montaż instalacji wraz z inwerterami, skrzynkami przyłączeniowymi, konektorami, okablowaniem, konstrukcją montażową oraz uziemieniem.

Łączna moc zainstalowana w projekcie wyniosła 115,44 kW, w tym:

 na obiektach nie będących obiektami użyteczności publicznej: 2 zestawy fotowoltaiczne o mocy 2,6 kW każdy, 10 zestawów fotowoltaicznych o mocy 3,12 kW każdy, 3 zestawy fotowoltaiczne o mocy 4,16 kW każdy oraz 1 zestaw o mocy 5,12 kW;

 na obiektach użyteczności publicznej: 1 zestaw fotowoltaiczny o mocy 38,4 kW, oraz 1 zestaw fotowoltaiczny o mocy 22,88 kW.

Zgodnie z Planem Gospodarki Niskoemisyjnej na obszarze gminy Międzyrzec Podlaski, w obiektach mieszkalnych funkcjonują niewielkiej mocy pompy ciepła typu powietrze-woda c.w.u., instalacje fotowoltaiczne, natomiast w obiektach użyteczności publicznej wykorzystywane są pompy gruntowe i wodne c.o. oraz c.w.u.: Publiczna Szkoła Podstawowa w Rzeczycy- 75 kW; Szkoła Podstawowa w Kożuszkach- 90 kW; Publiczne Gimnazjum nr 1 w Jelnicy- 150 kW; Szkoła Podstawowa w Halasach- 149,36 kW.

W świetle danych źródłowych w 2015 roku łączna liczba budynków mieszkalnych wykorzystujących odnawialne źródła energii wynosiła 115 budynków. Przy uwzględnieniu ogólnej liczby budynków mieszkalnych poszczególnych jednostek referencyjnych, z najgorszą sytuacją (poniżej średniej dla gminy) dotyczącą rozwiązań umożliwiających efektywne

19Wytyczne w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na latach 2014-2020

str. 66

korzystanie z obiektów mieszkalnych w zakresie ochrony środowiska, mamy do czynienia w następujących obszarach referencyjnych:

 Dołhołęka – 0% budynków mieszkalnych;

 Jelnica – 1,40% budynków mieszkalnych;

 Koszeliki - 0% budynków mieszkalnych;

 Kożuszki - 0% budynków mieszkalnych;

 Krzewica – 0,91% budynków mieszkalnych;

 Krzymoszyce - 0% budynków mieszkalnych;

 Łuby - 0% budynków mieszkalnych;

 Łukowisko – 1,92% budynków mieszkalnych;

 Łuniew – 1,47% budynków mieszkalnych;

 Puchacze – 0% budynków mieszkalnych;

 Rogoźnica – 2,38% budynków mieszkalnych;

 Rogoźnica Kolonia - 0% budynków mieszkalnych;

 Rogoźniczka – 2,13% budynków mieszkalnych;

 Sitno - 0% budynków mieszkalnych;

 Strzakły – 2,24% budynków mieszkalnych;

 Tłuściec – 1,99% budynków mieszkalnych;

 Tuliłów – 2,08% budynków mieszkalnych;

 Utrówka – 0% budynków mieszkalnych;

 Wólka Krzymowska – 0% budynków mieszkalnych;

 Zasiadki – 2,35% budynków mieszkalnych;

 Zaścianki – 0% budynków mieszkalnych;

 Zawadki – 2,70% budynków mieszkalnych;

 Żabce – 2,04% budynków mieszkalnych.

str. 67 Wykres 38 Liczba budynków mieszkalnych wykorzystujących odnawialne źródła energii w ogólnej liczbie budynków mieszkalnych w 2015 roku wg jednostek referencyjnych

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Międzyrzec Podlaski

Ze względu na charakter analizowanej gminy badaniu nie poddano stopnia wyposażenia budynków mieszkalnych w kanalizację sanitarną. W większości sołectw budowa tego rodzaju infrastruktury nie jest uzasadniona ekonomicznie albo nie jest możliwa ze względu na rozproszonych charakter zabudowy. Na chwilę obecną z sieci kanalizacyjnej na obszarze gminy korzystają jedynie mieszkańcy sołectwa Bereza i jej długość wynosi zaledwie 4 km²⁰. W świetle danych Urzędu Gminy budowa tego rodzaju infrastruktury byłaby możliwa w zakresie sołectw: Halasy, Rzeczyca, Tuliłów oraz Wysokie. Część z mieszkańców wykorzystuje również z przydomowe oczyszczalnie ścieków. W 2015 roku liczba budynków mieszkalnych korzystających z tego rodzaju infrastruktury wynosił 367.

Długość czynnej sieci wodociągowej na 100 km² w gminie Międzyrzec Podlaski na koniec 2015 roku wynosiła 68,7 km, a udział budynków mieszkalnych podłączonych do infrastruktury wodociągowej kształtował się na poziomie ponad 67%. Analiza danych źródłowych wskazuje, że ze szczególnie niekorzystną sytuacją mamy do czynienia w obrębie sołectwa Dołhołęka, gdzie mieszkańcy nie mają dostępu do bieżącej wody z sieci wodociągowej.

20Na podstawie: Bank Danych Lokalnych GUS

3,49

0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00 9,00

Bereza

Średnia gminy = 2,89

str. 68 Wykres 39 Liczba budynków mieszkalnych podłączonych do wodociągu w ogólnej liczbie budynków mieszkalnych w 2015 roku wg jednostek referencyjnych

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Międzyrzec Podlaski

Ostatnim z obszarów poddanych analizie w ramach przedmiotowej sfery jest stan budynków użyteczności publicznej i funkcjonujących w ich ramach rozwiązań umożliwiających efektywne z nich korzystanie w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska.

W tym celu analizie poddano 44 budynków usług publicznych będących w zasobie gminy.

Znaczna ich część – bo aż 39 – wymaga podjęcia interwencji. Głównie należy poddać je pracom termomodernizacyjnym oraz dostosować do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

W poniżej tabeli zaprezentowano zestawienie budynków użyteczności publicznej będących w zasobie gminy. Kolorem czerwonym oznaczono, te które wymagają przeprowadzenia prac termomodernizacyjnym oraz dostosowania do potrzeb osób z niepełnosprawnościami;

76,42

0,00 10,00 20,00 30,00 40,00 50,00 60,00 70,00 80,00 90,00 Bereza

Średnia gminy = 67,20

str. 69

natomiast kolorem pomarańczowym, te które należy dostosować do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Tabela 5 Zestawienie budynków użyteczności publicznej będących w zasobie gminy Międzyrzec Podlaski Numer obszaru

referencyjnego

Nazwa

miejscowości Budynki użyteczności publicznej

1. Bereza Remiza OSP Dom Ludowy

Budynek po byłej Szkole Podstawowej

-obecnie znajduje się tam

filia biblioteki

2. Dołhołęka - - -

3. Halasy

Budynek po byłym Domu Nauczyciela - obecnie znajduje się tam świetlica GOK

Szkoła Podstawowa

w Halsach -

4. Jelnica Publiczne Gimnazjum Remiza OSP -

5. Koszeliki Remiza OSP - -

6. Kożuszki Remiza OSP Szkoła Podstawowa -

7. Krzewica Remiza OSP Gimnazjum Publiczne -

8. Krzymoszyce Remiza OSP - -

9. Łuby - - -

10. Łukowisko Remizo-świetlica - -

11. Łuniew Remiza OSP - -

12. Misie Remizo-świetlica Szkoła Podstawowa -

13. Pościsze Remiza OSP Świetlica wiejska -

Kolonia Wolańska - - -

15. Przychody Remiza OSP Świetlica wiejska -

15. Manie Remiza OSP - -

Przyłuki - - -

16. Puchacze Dom Ludowy - -

17. Rogoźnica Remiza OSP Zespół

Szkolno-Przedszkolny -

18. Rogoźnica Kolonia - - -

19. Rogoźniczka Remiza OSP -

20. Rudniki - - -

21. Rzeczyca Remizo-świetlica Szkoła Podstawowa -

22. Sawki Remiza OSP - -

23. Sitno Remiza OSP - -

24. Strzakły Remiza OSP

Szkoła Podstawowa w Misiach Oddział w

Strzakłach

-

25. Tłuściec Remiza OSP Szkoła Podstawowa Biblioteka

26. Tuliłów Remiza OSP

Budynek po byłej Szkole Podstawowej - obecnie działalność

prowadzi tam Stowarzyszenie

Rozwoju Wsi Pościsze i Tuliłów

-

27. Utrówka - - -

str. 70

28. Wólka

Krzymowska Remizo-świetlica - -

29. Wysokie Remiza OSP

Świetlica wiejska wraz z punktem

bibliotecznym

-

30. Zasiadki Remiza OSP - -

31. Zaścianki Dom Ludowy - -

32. Zawadki - - -

33. Żabce Remiza OSP - -

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Międzyrzec Podlaski

W dokumencie ZAŁĄCZNIK NR 3 - DIAGNOZA OBSZARU GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI SŁUŻĄCA DELIMITACJI OBSZARU ZDEGRADOWANEGO I OBSZARU REWITALIZACJI (Stron 66-71)