• Nie Znaleziono Wyników

LX X X Y 1II ADNOTATIO CRITICA

16 M. TULLI CICERONIS

M. TÜ LLI CICERONES

q u a n tu m litte r a e tu a e d e c la ra ra n t, nec ta n tu m p ro -2 fic ie b a m , q u a n tu m volebam . Sed ta rn e n h o c m e ipse

c o n s o la b a r, q u o d n o n d u b ita b a m , q u in te ille a u t D y r r a c h i a u t ip. is tis lo c is u s p ia m v is u ru s esset;

q u o d cu m accid isse t, co n fid e b a m ac m ih i persuaseram fo re u t o m n ia p la c a re n tu r in te r yos n o n m odo ser- m one ac d is p u ta tio n e , sed conspectu ip so congressuque v e s tro . N a m q u a n ta s it in Q u in to fr a tre meo co m i- tas, q u a n ta iu c u n d ita s , q u a m m o llis a n im u s e t ad ac- c ip ie n d a m e t ad deponendam offensionem , n i h il a ttin e t me ad te , q u i ea n o s ti, scribere. Sed a c c id it p e rin - com m ode, q u o d eum n u s q u a m v id is ti. V a lu it e n im p lu s , q u o d e ra t i l l i n o n n u llo r u m a r tific iis in c u lc a tu m , q u a m a u t o ffic iu m a u t necessifudo a u t a m o r ve ste r 3 ille p ris tin u s , q u i p lu rim u m valere d e b u it. A tq u e

h u iu s in c o m m o d i c u lp a u b i re s id e a t, fa c iliu s possum e x is tim a re qu a m s c rib e re ; v e re o r e n im , ne, d u m defen- dam m eos, n o n p a rca m tu is . N a m sic in te lle g o , u t n i h il a d o m e sticis y u ln e ris fa c tu m s it, illu d qu id em , q u o d erat, eos certe sanare p o tu isse . Sed h u iu sce re i to tiu s Y itiu m , q u o d a liq u a n to e tia m la tiu s p a te t, q u a m 4 v id e tu r, p ra e s e n ti t i b i com m odius exponam . D e iis

lit t e r is , quas ad te T hessalonica m is it, et de s e rm o n i- b u s , quos ab i ll o et R om ae a p u d am icos tu o s e t in itin e re h a b ito s p u ta s, ecquid ta n tu m causae s it, ig n o ro , sed o m n is i n tu a p o s ita est h u m a n ita te m ih i spes h u iu s levandae m olestiae. N a m , si it a s ta tu e ris , et ir r ita b ile s a nim os esse o p tim o ru m saepe h o m in u m et eosdem p la c a b ile s et esse h anc a g ilita te m , u t ita dicam , m o llitia m q u e n a tu ra e p le ru m q u e b o n ita tis et, id quod c a p u t est, n o b is in te r nos n o s tra sive in co m m o d a sive v it ia sive in iu ria s esse to le ra n d a s, fa c ile haec, quern ad m o d u m sp e ro , m itig a b u n tu r ; q u o d ego u t facias te oro. N a m ad m e , q u i te u n ice d ilig o , m a x im e p e rti- n e t n e m in e m esse m e o ru m , q u i a u t te n o n am et a u t abs te n o n a m e tu r.

6 I l i a pars e p is tu la e tu a e m in im e f u i t necessaria, 26

5

10

15

20

25

30

35

EPISTULARUM AD ATTICU M I 17. 27 in qua e xponis, quas fa c u lta te s a u t p r o v in c ia liu m a u t u rb a n o ru m co m m o d o ru m e t a liis te m p o rib u s e t me ip so consule p ra e te rm is e ris . M in i e n im p erspecta est et in g e n u ita s e t m a g n itu d o a n im i t u i ; neque ego in te r 5 me atque te q u ic q u a m interesse u m q u a m d u x i p ra e te r v o lu n ta te in in s titu ta e v ita e , q u o d m e a m b itio quaedam ad b o n o ru m s tu d iu m , te a u te m a lia m in im e re p re b e n - denda r a tio ad b o n e s tu m o tiu m d u x it. Y e ra q u id e m lau d e p r o b ita tis , d ilig e n tia e , re lig io n is neque m e t i b i neque io quem quam antepono, a m o ris ve ro erga me, cu m a fr a ­

te rn o am ore d o m esticoque discessi, t i b i p rim a s de- fero. Y id i e n im , v id i p e n itu s q u e p e rs p e x i in m eis o v a riis te m p o rib u s e t s o llic itu d in e s e t la e titia s tuas.

F u it m i ii i saepe e t la u d is n o s tra e g ra tu la tio tu a iu - i6 cunda e t tim o r is c o n so la tio g ra ta . Q u in m ib i n u n c te absente n o n s o lu m c o n s iliu m , quo t u e x c e llis , sed e tia m se rm o n is c o m m u n ic a tio , quae m ib i su a vissim a te cu m s o le t esse, m á x im e deest — q u id d icam ? in p u b lic a n e re , quo in genere m ib i n e g le g e n ti esse n o n 20 lic e t, an in fo re n s i la b o re , quern antea p ro p te r a m b i- tio n e m s u s tin e b a m , n u n c , u t d ig n ita te m t u e r i g ra tia possim , an in ip s is do m e sticis n e g o tiis , in q u ib u s ego cum antea tu r n ve ro p o s t discessum f r a tr is te ser- m onesque n o s tro s desidero? P o s tre m o n o n la b o r m ens, 25 n o n re q u ie s , n o n n e g o tiu m , n o n o tiu m , n o n forenses

res, n o n dom esticae, non publicae, n o n p riv a ta e carere d iu tiu s tu o su a vissim o a tque a m a n tis s im o c o n s ilio ac serm one p o ssu n t.

A tq u e b a ru m re ru m c o m m e m o ra tio n e m v e re cu n d ia 7 30 saepe im p e d iv it u triu s q u e n o s tru m ; n u n c autem ea

f u it necessaria p ro p te r earn p a rte m e p is tu la e tuae, p e r cpiam te ac m ores tu o s m ib i p u rg a to s ac p ro b a to s esse v o lu is ti. A tq u e in is ta in c o m m o d ita te a lie n a ti illiu s a n im i e t o ffe n si illu d in e s t ta m e n co m m o d i, q u o d 35 et m ib i e t ceteris a m icis tu is n o ta f u i t et abs te a li- quando ante te s tific a ta tu a v o lu n ta s o m itte n d a e p ro - v in c ia e , u t , q u o d u n a n o n e s tis , n o n dissensione ac

28 M. TULLI CICERONIS

d is c id io v e s tro , sed v o lu n ta te ac iu d ic io tu o fa c tu m esse v id e a tu r. Q uare e t ilia , quae v io la ta , e x p ia b u n tu r, e t baec n o s tra , quae s u n t sa n ctissim e conservata, suam re lig io n e m o b tin e b u n t.

8 N o s b ic in re p u b lic a in firm a , m is e ra c o m m u ta b ili- que ve rsa m u r. C redo e n im te audisse n o s tro s equites paene a senatu esse d iiu n c to s ; q u i p rira u m illu d va ld e g r a v ite r tu le r u n t , p ro m u lg a tu m ex senatus con- s u lto fuisse, u t de eis, q u i ob iu d ic a n d u m accepissent, q u a e re re tu r. Q ua in re decernenda cu m ego casu n o n adfuissem sensissemque id e q u e stre m o rd in e m fe rre m o le ste neque aperte d ice re , o b iu rg a v i s e n a tu m , u t m ib i vis u s s u m , sum m a cum a u c to rita te et in causa 9 n o n verecunda adm odum g ra v is et copiosus fu i. Ecce

a liae de licia e e q u itu m v ix ferendae! quas ego n o n so­

lu m t u l i , sed e tia m o rn a v i. A s ia m q u i de censoribus c o n d u x e ru n t, q u e s ti s u n t in senatu se c u p id ita te p ro - lapsos n im iu m m a g n o co n d u xisse , u t in d u c e re tu r lo - ca tio , p o s tu la v e ru n t. E g o p rin ce p s i n a d iu to rib u s at- que adeo secundus; n a m , u t i l l i a u d e re n t b o c p o s tu - la re , Crassus eos im p u lit. In v id io s a re s , tu r p is p o s tu la tio e t confessio te m e rita tis . Sunxm um e ra t pe- ric u lu m , ne, si n i h il im p e tra s s e n t, pla n e a lie n a re n tu r a senatu. H u ic quoque re i s u b v e n tu m est m a x im e a n o b is p e rfe c tu m q u e , u t fre q u e n tis s im o senatu et lib e - ra lis s im o u te re n tu r, m u lta q u e a me de o rd in u m d ig n i- ta te e t c o n c o rd ia d ic ta s u n t K a l. D ece m b r. e t p o s trid ie . N e q u e adhuc res confecta e s t, sed v o lu n ta s senatus p e rsp e cta ; u n u s e n im c o n tra d ix e ra t M e te llu s co n s u l d e s ig n a tu s , e ra tq u e d ic tu ru s , ad quern p ro p te r d ie i b re v ita te m p e rv e n tu m n o n est, b e ro s i lle n o s te r C ato.

10 S ic ego conservans ra tio n e m in s titu tio n e m q u e n o s tra m tu e o r , u t p o ssu m , illa m a m e c o n g lu tin a ta m concor- diam . Sed ta m e n , q u o n ia m is ta s u n t ta rn in firn ia , m u n itu r quaedam n o b is ad re tin e n d a s opes n o stra s tu t a , u t sp e ro , v ia ; q u a m t i b i lit t e r is sa tis e x p lic a re n o n possum , s ig n ific a tio n e p a rv a ostendam tam en. U to r

5

10

15

20

25

30

35

29 P o m peio fa m ilia ris s im e . V id e o , q u id dicas. Cavebo, quae s u n t cavenda, ac s c rib a m a lia s ad te de m eis c o n s iliis capessendae r e i p u b lic a e p lu ra .

L u c c e iu m seito c o n s u la tu m habere in a n im o sta- 11 5 tim petere. D u o e n im s o li d ic u n tu r p e t it u r i, Caesar

(cu m eo c o ire p e r A r r iu m c o g ita t) et B ib u lu s (cu m hoc se p u ta t p e r C. P iso n e m posse c o n iu n g i). R ides?

N o n s u n t haec r id ic u la , m ih i crede. Q u id a liu d s c ri­

b a m ad te , q u id ? M u lta s u n t, sed in a liu d tem pus.

w f exspectare ve lis , cures, u t sciam. Ia m illu d m odeste ro g o , q u o d m a x i me c u p io , u t quam p rim u m venias.

N o n is D e ce m b rib u s.

EPISTULARUM AD ATTICUM I 17, 18.

X V I I I .

Scr. X I K a l. Febr. a. 694 (60).

15 CICERO A T TIC O SAL.

N i h i l m ih i n u n c sc ito ta rn deesse q u a m h o m in e m l e u m , q u o cu m o m n ia , quae m e cu ra a liq u a a d fic iu n t, Uno c o m m u n ic e m , q u i m e am e t, q u i s a p ia t, q u ic u m ego cu m lo q u a r , n i h il fin g a m , n i h il d is s im u le m , n i h il 80 obtegam . A b e s t e n im fr a te r u(p£/JtStutos e t aman-

tis s im u s . M e te llu s n o n h o m o , sed

' l i t u s a t q u e ä e r e t s ö l i t u d ö m e r a ’ .

Tu

a u te m , q u i saepissim e c u ra m e t a n g o re m a n im i ß ie i serm one e t c o n s ilio le v a s ti tu o , q u i m ih i e t in 26 p u b lic a re socius e t in p riv a tis Om nibus conscius et o m n iu m m e o ru m s e rm o n u m e t c o n s ilio ru m p a rtic e p s esse soles, u b in a m es? I t a su m ab o m n ib u s d e s titu - tu s, u t ta n tu m re q u ie tis habeam , q u a n tu m cu m u x o re et f ilio la e t m e llito C icerone c o n s u m itu r. N a m illa e

“° au ib itio s a e n o s tra e fucosaeque a m ic itia e s u n t i n quo- dam splendore fo re n s i, fr u c tu m d o m e s tic u m n o n ha- bent. Ita q u e , cu m bene c o m p le ta dom us est te m p o re ö ia tu tin o , cu m ad fo ru m s tip a ti g re g ib u s a m ic o ru m descendim us, re p e rire ex m a g n a tu r b a n e m in e m

possu-30 M. T U L L I CICERONIS

m n s , q u o cu m a u t io c a ri lib e re a u t su s p ira re fa m i- lia r it e r possim us. Q uare te exspectam us, te desidera- m u s, te ia m e tia m arcessim us. M u lta s u n t e n im , quae m e s o llic ita n t a n g u n tq u e ; quae m ib i v id e o r aures n a c tu s tu a s u n iu s a m b u la tio n is serm one e x b a u rire posse.

2 A c d o m e s tic a ru m q u id e m s o llic itu d in u m acúleos om - nes e t scru p u lo s o ccu lta b o , ñeque ego b u ic e p is tu la e atque ig n o to ta b e lla rio c o m m itta m . A tq u e b i (n o lo e n im te p e r- m o v e ri) n o n s u n t p e rm o le s ti, sed ta rn e n in s id e n t e t u rg e n t e t n u lliu s a m a n tis c o n s ilio a u t serm one re q u ie s c u n t; in re p u b lic a ve ro , q u a m q u a in a n im u s est praesens, tarnen v o ln u s e tia m atq u e e tia m ip sa m e d ic in a e ffic it. N a m , u t ea b re v ite r, quae p o s t tu u m discessum acta s u n t, co l- lig a m , ia m exclames necesse est res R om anas d iu tiu s sta re n o n posse. E te n im p o s t p ro fe c tio n e m tu a m p r i ­ m u s , u t o p in o r , in tr o itu s f u i t in causam fa b u la e C lo - dianae, i n qua ego n a c tu s , u t m ib i v id e b a r, lo c u m resecandae lib id in is et coërcendae iu v e n tu tis vebem ens f u i e t omnes p ro fu d i v ire s a n im i atq u e in g e n ii m e i n o n o d io adductus a lic u iu s , sed spe co rrig e n d a e et 3 sanandae c iv ita tis . A d fiic ta res p u b lic a est e m p to

c o n s tu p ra to q u e iu d ic io . Y id e , quae s in t postea con­

secuta. C o n s u l est im p o s itu s is n o b is , q uem nem o p ra e te r nos p b ilo s o p b o s aspicere sine s u s p iritu posset.

Q u a n tu m b o c v u ln u s ! fa c to senatus c o n s u lto de am- b i t u , de iu d ic iis n u lla le x p e rla ta , e x a g ita tu s senatus, a lie n a ti é q uités R o m a n i. S ic ille annus duo firm a - m e n ta re i p u b lic a e p e r m e u n u m c o n s titu ta e v e rtit;

n a m e t senatus a u c to rita te m a b ie c it e t o rd in u m con- c o rd ia m d iiu n x it. In s ta t b ic n u n c ille annus egre- g ius. E iu s i n it iu m eius m o d i f u i t , u t a n n iv e rs a ria sacra Iu v e n ta tis n o n c o m m itte re n tu r ; n a m M . L u c u lli u x o re m M e m m iu s suis sacris i n it ia v i t ; M enelaus aegre id passus d iv o r tiu m fe c it. Q u a m q u a m ille p a s to r Idaeus M e n e la u m s o lu m co n te m p se ra t, b ic n o s te r P a ris ta rn M e n e la u m q u a m A g a m e m n o n e m lib e ru m n o n p u -4 ta v it. E s t a u te m C. H e re n n iu s q u id a m tr ib u n u s p l.,

5

io

15

20

25

SO

35

quem t u fo rta sse ne n o s ti q u id e m ; ta m e ts i p o te s nosse, t r ib u lis e n im tu u s est, e t S extus, p a te r eius, n u m m o s v o b is d iv id e re solebat. Is ad p le b em P. C lo d iu m tra - d u c it id e m q u e f e r t , u t u n iv e rs u s p o p u lu s in eampo 5 M a r tio su iF ra g iu m de re C lo d i fe ra t. H u n c ego ac- cepi i n s e n a tu , u t so le o , sed n i h il -est i llo h o m in e le n tiu s . M e te llu s est co n su l egre g iu s e t nos am a t, sed 5 u n n iin u it a u c to rita te m s u a m , q u o d h a b e t d ic is causa p ro m u lg a tu m illu d id e m de C lo d io . A u li a u te m film s , 10 o d i im m o rta le s ! q u a m ig n a v u s ac sine a n im o m ile s !

quam d ig n u s , q u i P a lic a n o , s ic u t fa c it, os ad m ale a u d ien d u m c o tid ie p ra e b e a t! A g r a r ia a u te m p ro m u l- 6 g a ta est a F la v io sane le v is eadem fe re , quae f u i t P lo tia . Sed in te re a 7 to k L tiy .b g avrjf> ovd’ bvaa quis- 15 quam in v e n ir i p o te s t; q u i p o te r a t, fa m ilia r is n o s te r (sic est e n im ; v o lo te h o c s c ire ) P o m p e iu s to g u la m illa m p ic ta m s ile n tio tu e tu r suam. Crassus v er b u m N u llu m c o n tra g ra tia m . C eteros ia m n o s ti; q u i ita s u n t s t u lt i, u t am issa re p u b lic a p iscin a s suas fo re 20 salvas sperare v id e a n tu r. U n u s est, q u i c u re t con- 7

s ta n tia m a g is et in te g r ita te q u a m , u t m ih i v id e tu r, c o n s ilio a u t in g e n io , C a to ; q u i m ise ro s p u b lic a n o s , quos h a b u it a m a n tis s im o s s u i, te r tiu m ia m mensem Vexat neque iis a senatu responsum d a ri p a titu r . I t a 25 nos c o g im u r re liq u is de re b u s n i h il decernere, ante- quam p u b lic a n is resp o n su m s it. Q uare e tia m lega- tio n e s re ie c tu m i r i p u to .

N u n c vid e s q u ib u s flu c tib u s ia c te m u r, et, s i ex iis , 8 quae s c rip s im u s ta n ta , e tia m a m e n o n s c rip ta p e r- 30 s p ic is , re vise nos a liq u a n d o e t, q u a m qu a m s u n t haec (u g icn d a , quo te voco, tarn e n fac u t a m o re m n o s tru m ta u t i a e stim e s, u t eo v e l cum h is m o le s tiis p e rfru i Veüs. N a m , ne absens censeare, cu ra b o edicendum et p ro p o n e n d u m lo c is o m n ib u s ; sub lu s tr u m a u te m cen- sen g e rm a n i n e g o tia to ris est. Q uare cura, u t te quam p riru u m videam us. Y a le . X I K a l. P ebr. Q. M e te llo , -“ • A fr a n io coss.

EPISTULARUM AD ATTICUM I 18 31

32 M. T U L L I CICERONES

X I X .

Ser. Jtoviae Id . M a rt. a. 694 (60).

CICERO A T T IC O SAL.

1 N o n m odo s i m ih i ta n tu m esset o tii, q u a n tu m est t ib i, v e ru m e tia m si ta m breves e p is tu la s v e lle m m it- te re , q u a m t u soles, fa c ile te s u p e ra rem et in s c ri- bendo m u lto essem c re b rio r q uam tu . Sed ad sum - mas a tq u e in c re d ib ile s occupationes meas accedit, quod n u lla m a m e v o lo e p is tu la m ad te sine a liq u o a rg u ­ m e n to ac s e n te n tia p e rve n ire . E t p rim u m t i b i , u t a e quum est c iv i a m a n ti p a tr ia m , quae s in t i n re p u b lic a , e x p o n a m ; d e in de , q u o n ia m t i b i am ore nos p ro v i m i s u m u s , scrib e m u s e tia m de n o b is ea, quae scire te n o n n o lle a rb itra m u r.

2 A tq u e i n re p u b lic a n u n c q u id e m m á x im e G a llic i b e lli v e rs a tu r m etus. N a m H a e d u i fra tre s n o s tr i p u g n a m n u p e r m a la m p u g n a ru n t, et H e lve tii sine d u b io s u n t in a rm is excursionesque i n p ro v in c ia m fa c iu n t. Senatus d e c re v it, u t cónsules duas G a llia s s o rtir e n tu r, d ile c tu s b a b e re tu r, vacationes ne v a le re n t, le g a ti cum a u c to ri- ta te m itte r e n tu r , q u i a d ir e n t G a llia e c iv ita te s d a re n t- que o p e ra m , ne eae se cum H e lv e tiis co n iu n g e re n t.

L e g a ti s u n t Q. M e te llu s C re tic u s e t L . F laccus et,

■d t n l x f¡ <pccx.f¡ p v Q ° v , L e n tu lu s C lo d ia n i filiu s . A tq u e h o c lo co illu d n o n queo p ra e te rire , quod, cum de con- s u la rib u s m ea p rim a sors e x is s e t, u n a voce senatus frequens re tin e n d u m me in u rb e censuit. H o c id e m p o s t m e P o m p e io a c c id it, u t nos duo quasi p ig n o ra re i p u b lic a e r e t in e r i v id e re m u r. Q u id e n im ego a lio - ru m in m e ¿jnipcav^fiuta exspectem , cum haec d o m i m i n a s c a n tu r?

4 U rb a n a e a u te m res sic se h a b e n t. A g r a r ia le x a F la v io tr ib u n o p l. ve h e m e n te r a g ita b a tu r a u cto re P o m ­ p e io ; quae n ih il p o p u la re h a b e b a t p ra e te r a uctorem . E x hac ego lege secunda c o n tio n is v o lú n ta te o m n ia

5

io

15

20

25

30

35

ilia to lle b a m , quae ad p riv a to r u m in c o m m o d u m pe r- tm e b a n t, lib e ra b a m a g ru rn enra, q u i P. M u c io , L . C al- p u rn io c o n s u lib u s p u b lic u s fu is s e t, S u lla n o ru m k o m i- n u m possessiones c o n firm a b a m , Y o la te rra n o s et A rre - 5 tin o s , q u o ru m a g ru m S u lla p u b lic a ra t neque d iv is e ra t, m sua possessione re tin e b a m ; u n a m ra tio n e m n o n 1'eiciebam, u t ager ka c a d v e n tic ia pecunia e m e re tu r, quae ex n o v is y e c tig a lib u s p e r q u in q u e n n iu m recipere- tu r . H u ic t o t i r a t io n i a g ra ria e senatus a d ve rsa b a tu r 10 snspicans P o m p e io n o v a m q uandam p o te n tia m q u a e ri;

P o m p e ius v e ro ad v o lu n ta te m perferendae le g is in - cu b u e ra t. E g o a u te m m a g n a cum a g ra rio ru m g ra tia c o n firm a b a m o m n iu m p riv a to r u m possessiones; is e n im est n o s te r e x e rc itu s , h o m in u m , u t tu te scis, lo c u p le - 15 tiu m ; p o p u lo a u te m et P o m p e io (n a m id quoque vo- le b a m ) sa tis fa cie b a m e m p tio n e , q u a c o n s titu ta d ili- g e n te r e t s e n tin a m u rb is e x k a u riri et Ita lia e s o litu d in e m fre q u e n ta ri posse a rb itra b a r. Sed haec to ta res in te r- p e lla ta b e llo re frix e ra t. M e te llu s est consul sane bonus 20 et nos a d m o d u m d i li g it ; ille a lte r n i k i l it a e s t, u t plane, q u id e m e rit, nesciat. H aec s u n t in re p u b lic a , 5 n is i e tia m illu d ad re m p u b lic a m p u ta s p e rtin e re , H e re n n iu m quendam , tr ib u n u m p i., tr ib u le m tu u m sane b o m in e m nequam a tq u e egentem , saepe ia m de P. O lodio

25 ad ple b em tra d u ce n d o agere coepisse. H u ic fre q u e n ­ te r in te rc e d itu r. H aec s u n t, u t o p in o r, in re p u b lic a .

E g o a u te m , u t semel N o n a ru m illa r u m D e c e m b riu m 6 lu n c ta m in v id ia ac m u lto r u m in im ic it iis e x im ia m quan- dam a tq u e im m o rta le m g lo ria m consecutus s u m , n o n 80 b e s titi eadem a n im i m a g n itu d in e in re p u b lic a v e rs a ri et illa m in s titu ta m ac susceptam d ig n ita te m tu e r i, sed, posteaquam p rim u m C lo d i a b s o lu tio n e le v ita te m in - firm ita te m q u e iu d ic io ru m p e rs p e x i, deinde v id i n o s tro s P nblicanos fa c ile a senatu d iiu n g i, q u a m q u a m a m e 35 bPs° n o n d iv e lle re n tu r , tu rn a u te m beatos k o m in e s , P08 p is e in a rio s dico am icos tu o s , n o n obscure n o b is m v id e re , p u ta v i m ik i m a io re s quasdam opes et fir m io r a

Cic. epist. I I 3

EPISTOLARUM AD ATTICU M I 19. 33

34 M. T U L L I CICERONIS

p ra e s id ia esse quaerenda. Ita q u e p rim u m , eum q u i n im iu m d iu de re b u s n o s tris ta c u e ra t, P o m p e iu m ad- d u x i in earn v o lu n ta te m , u t in senatu n o n semel, sed saepe ru u ltis q u e v e rb is b u iu s m ih i sa lu te m im p e r ii a tq u e o rb is te r ra ru m a d iu d ic a rit; q u o d n o n ta m in te r- f u i t m ea (ñeque e n im illa e res a u t it a s u n t obscurae, u t te s tim o n iu m , a u t it a d u b ia e , u t la u d a tio n e m desi- d e re n t) qu a m re i p u b lic a e , q u o d e ra n t q u íd a m im p ro b i, q u i c o n te n tio n e m fo re a liq u a m m ib i cu m P o m p e io ex re ru m (11 a ru m dissensione a rb itr a re n tu r. C u m boc ego m e ta n ta fa m ilia r ita te c o n iu n x i, u t u te rq u e n o s tru m in sua ra tio n e m u n itio r e t in re p u b b c a f ir m io r bac c o n iu n c tio n e esse p o s s it. O dia a u te m i li a lib id in o s a e e t delicatae iu v e n tu tis , quae e ra n t in m e in c ita ta , sic m itig a ta s u n t c o m ita te quadam m e a , m e u n u m u t omnes i l l i c o la n t; n i b il ia m denique a m e asperum in q u e m q u a m f i t nec ta m e n q u ic q u a m p o p u la re ac d is s o lu tu m , sed ita te m p e ra ta to ta r a tio e st, u t re i p u b lic a e c o n s ta n tia m p ra e s te m , p riv a tis m e is re b u s p ro p te r in fir m ita te m h o n o r u rn , in iq u ita te m m a le v o lo - r u m , o d iu m i n m e im p ro b o ru m a d b ibe a m quandam c a u tio n e m et d ilig e n tia m a tque it a , ta m e ts i b is n o v is a m ic itiis im p lic a ti su m u s, u t c re b ro m ib i v a fe r ille S ic u lu s in s u s u rre t E p ic b a rm u s c a n tile n a m illa m suam : ' Nacps x a l fta'fivao’ aiti<5teZv aQ&QK x a v ta xav rpQsvmv.' A c n o stra e q u id e m ra tio n is ac v ita e q u a si quandam fo rm a m , u t o p in o r, vides.

D e tu o a u te m n e g o tio saepe ad m e s c rib is . C u i m e d e ri n u n c n o n p o ssu m u s; est e n im illu d senatus c o n s u ltu m sum m a p e d a rio ru m v o lú n ta te n u lliu s n o s tru m a u c to rita te fa c tu m . N a m , q u o d m e esse ad scrib e n - d u m v id e s , ex ip so senatus c o n s u lto in te lle g e re potes a lia m re m tu rn re la ta m , b o c a u te m de p o p u lis lib e ris sine causa a d d itu m . E t it a fa c tu m est a P. S e rv ilio f ilio , q u i in p o s tre m is s e n te n tia m d ix it , sed im m u ta ri boc te m p o re n o n p o te s t. Ita q u e co n ve n tu s, q u i in it io

5

10

15

20

25

30

35

35 c e le b ra b a n tu r, ia m d iu fie r i d e s ie ru n t. T u s i tu is b la n d itiis tarnen a S ic y o n iis n u m m u lo ru m a liq u id ex- presseris, y e lim m e facias c e rtio re m .

C o m m e n ta riu m c o n su la tu s m e i Graece c o m p o s itu m 10 5 m i si ad te. I n quo s i q u id e r it, q u o d b o m in i A ttic o

m in u s G raecum e ru d itu m q u e v id e a tu r, n o n d icam , q uod t i b i , u t o p in o r , P a n b o rm i L u c u llu s de suis b is to r iis u ix e ra t, se, q u o fa c iliu s illa s p ro b a re t R o m a n i b o m in is esse, id c irc o b a rb a ra quaedam e t soloeca dispersisse;

10 apud m e si q u id e r it eius m o d i, m e im p ru d e n te e r it et in v ito . L a tin u m si p e rfe c e ro , ad te m itta m . T e r- tiu m poem a e xsp e cta to , ne q u o d genus a m e ip so la u d is meae p ra e te rm itta tu r. H ie t u cave dicas: ' Tig kozteq’ a lvrfä e i;’ S i est e n im a pud ho m in e s q u icq ua m 15 q uod p o tiu s s it , la u d e tu r, nos v itu p e re m u r, q u i n o n P o tiu s a lia la u d e m u s ? Q uam quam n o n ¿yKco[ua6u,xä s u n t baec, sed iu to p tx d , quae sc rib im u s .

Q u in tu s fr a te r p u rg a t se m ib i p e r litte r a s et a d fir- n

Q u in tu s fr a te r p u rg a t se m ib i p e r litte r a s et a d fir- n

Powiązane dokumenty