Przestępstwa o charakterze ekonomicznym zostały ujęte w rozdziale VIII Kodeksu kar-nego Federacji Rosyjskiej, zatytułowakar-nego „Przestępstwa w sferze gospodarki”,
w czę-104
ści 22 –„Przestępstwa w sferze działalności ekonomicznej”. Ten rodzaj przestępstw został opisany w artykułach 169–2003 kk FR.
Według zaktualizowanego stanu prawnego kk FR do przestępstw o charakterze ekonomicznym należą przestępstwa takie jak:
• utrudnianie legalnej działalności gospodarczej lub innej działalności (art. 169 kk FR);
• rejestracja nielegalnych transakcji, dotyczących majątku nieruchomego (art. 170 k FR);
• fałszowanie jednolitego państwowego rejestru osób prawnych, rejestru po-siadaczy papierów wartościowych lub systemu ewidencji depozytowej (art. 1701 kk FR);
• wniesienie jawnie fałszywych informacji w plan działek gruntu, plan tech-niczny, akt kontroli, projekt podziału nieruchomości gruntowej lub nierucho-mości gruntowych bądź w mapę-plan terytorium (art. 1702 k FR);
• nielegalna przedsiębiorczość (art. 171 k FR);
• produkcja, nabycie, przechowywanie, przewóz lub zbyt towarów i produk-tów bez oznaczeń i (lub) naniesienia informacji, przewidzianych przez usta-wodawstwo Federacji Rosyjskiej (art. 1711 k FR);
• nielegalne organizowanie i prowadzenie gier hazardowych (art. 1712 kk FR); • nielegalna działalność bankowa (art. 172 kk FR);
• fałszowanie ewidencyjnych dokumentów finansowych oraz sprawozdawczo-ści organizacji finansowej (art. 1721 kk FR);
• organizowanie działalności polegającej na pozyskiwaniu środków finanso-wych i (lub) innych aktywów (art. 1722 kk FR);
• nielegalne utworzenie (powołanie, reorganizacja) osoby prawnej (art. 1731 kk FR); • nielegalne wykorzystanie dokumentów w celu utworzenia (powołania,
reor-ganizacji) osoby prawnej (art. 1732 kk FR);
• legalizacja (pranie) środków pieniężnych lub innych aktywów nabytych przez inne osoby drogą przestępstwa (art. 174 kk FR);
• legalizacja (pranie) środków pieniężnych lub innych aktywów nabytych przez sprawcę w rezultacie popełnienia przestępstwa (art. 1741 kk FR);
• nabycie lub zbycie mienia pozyskanego w sposób jawny drogą przestępstwa (art. 175 kk FR);
• nielegalne uzyskanie kredytu (art. 176 kk FR);
105 • ograniczanie konkurencji (art. 178 kk FR);
• zmuszanie do zawarcia transakcji lub do odmowy jej zawarcia (art. 179 kk FR); • nielegalne wykorzystanie środków indywidualizacji towarów (robót, usług)
(art. 180 kk FR);
• naruszenie zasad wykonania i wykorzystania państwowych znaków probier-czych (art. 181 kk FR);
• nielegalne uzyskanie i rozpowszechnianie informacji, stanowiących tajemni-cę handlową, podatkową lub bankową (art. 183 kk FR);
• wywieranie sprzecznego z prawem wpływu na rezultat oficjalnych zawodów sportowych lub przetargu widowiskowego (art. 184 kk FR);
• nadużycia przy emisji papierów wartościowych (art. 185 kk FR);
• złośliwe uchylanie się od ujawnienia lub udzielenia informacji, określonych w ustawodawstwie Federacji Rosyjskiej, dotyczących papierów wartościo-wych (art. 1851 kk FR);
• naruszenie trybu ewidencji praw na papiery wartościowe (art. 1852 kk FR); • manipulowanie rynkiem (art. 1853 kk FR);
• utrudnianie realizacji praw lub nielegalne ograniczenie praw posiadaczy pa-pierów wartościowych (art. 1854 kk FR);
• fałszowanie decyzji walnego zgromadzenia akcjonariuszy (wspólników) go-spodarczej spółki kapitałowej lub decyzji rady nadzorczej gogo-spodarczej spół-ki kapitałowej (art. 1855 kk FR);
• niezgodne z prawem wykorzystanie informacji insiderskich (art. 1856 kk FR); • wytwarzanie, przechowywanie, przewóz lub puszczanie w obieg fałszywych
pieniędzy lub papierów wartościowych (art. 186 kk FR); • bezprawny obrót środków płatniczych (art. 187 kk FR);
• nielegalny eksport z Federacji Rosyjskiej lub przekazywanie surowców, ma-teriałów, wyposażenia, technologii, informacji naukowo-technicznych, niele-galne wykonanie prac (realizacja usług), które mogą być wykorzystane przy stworzeniu broni masowego rażenia, uzbrojenia lub sprzętu wojskowego (art. 189 kk FR);
• niepowrócenie na terytorium Federacji Rosyjskiej dóbr kultury (art. 190 kk FR); • nielegalny obrót metalami szlachetnymi, naturalnymi kamieniami
szlachet-nymi lub perłami (art. 191 kk FR);
• nabycie, przechowywanie, przewóz, uszlachetnianie w celu zbytu lub zbyt jawnie bezprawnie przygotowanego drewna (art. 1911 kk FR);
106
• naruszenie zasad przekazania państwu metali szlachetnych lub kamieni szla-chetnych (art. 192 kk FR);
• uchylanie się od wypełnienia obowiązku dotyczącego przekazu środków pie-niężnych w walucie obcej lub w walucie Federacji Rosyjskiej (art. 193 kk FR); • przeprowadzenie operacji walutowych dotyczących przelania środków
pie-niężnych w walucie obcej lub w walucie Federacji Rosyjskiej na konta niere-zydentów przy użyciu fałszywych dokumentów (art. 1931 kk FR);
• uchylanie się od zapłaty płatności celnych, pobieranych od osoby prawnej lub osoby fizycznej (art. 194 kk FR);
• niezgodne z prawem działania przy bankructwie (art. 195 kk FR); • bankructwo umyślne (art. 196 kk FR);
• bankructwo fikcyjne (art. 197 kk FR);
• uchylanie się od regulowania podatków i (lub) opłat pobieranych od osoby fizycznej (art. 198 kk FR);
• uchylanie się od regulowania podatków i (lub) opłat pobieranych od osoby prawnej (art. 199 kk FR);
• niewypełnienie obowiązków agenta podatkowego (art. 1991 kk FR);
• zatajenie środków pieniężnych bądź mienia osoby prawnej lub osoby fizycz-nej, na których podstawie powinien się odbywać pobór podatków i (lub) opłat (art. 1992 kk FR);
• przemyt środków pieniężnych w gotówce i (lub) instrumentów pieniężnych (art. 2001 kk FR);
• przemyt wyrobów alkoholowych i (lub) wyrobów tytoniowych (art. 2002 kk FR); • wykorzystanie środków pieniężnych obywateli do naruszenia postanowień
zawartych w ustawodawstwie Federacji Rosyjskiej, dotyczących uczestnictwa w budownictwie udziałowym domów wielorodzinnych i (lub) innych obiek-tów nieruchomości (art. 2003 kk FR).
Utraciły moc następujące artykuły Kodeksu karnego Federacji Rosyjskiej, odnoszące się do przestępstw o charakterze ekonomicznym: 173, 182, 188 oraz art. 200 kk FR.
Za popełnienie przestępstw o charakterze ekonomicznym grożą następujące kary: kara grzywny, pozbawienie prawa zajmowania określonych stanowisk lub zaj-mowania się określoną działalnością, prace obowiązkowe, prace poprawcze, prace przymusowe, areszt, pozbawienie wolności na czas określony oraz ograniczenie wol-ności (zob. tab. 1).
107 Tabela 1. Możliwe kary grożące za popełnienie przestępstw o charakterze
ekono-micznym na terytorium Federacji Rosyjskiej Możliwy rodzaj
kary
Przestępstwa wynikające z poszczególnych artykułów Kodeksu karnego Federacji Rosyjskiej
kara grzywny art. 169 ust. 1 i 2; art. 170; art. 1701 ust. 1, 2 i 3; art. 1702 ust. 1 i 2; art. 171 ust. 1 i 2; art. 1711 ust. 1, 1.1, 2, 3, 4, 5 i 6; art. 1712 ust. 1, 2 i 3; art. 172 ust. 1 i 2; art. 1721; art. 1722 ust. 1 i 2; art. 1731 ust. 1 i 2; art. 1732 ust. 1 i 2; art. 174 ust. 1, 2, 3 i 4; art. 1741 ust. 1, 2, 3 i 4; art. 175 ust. 1, 2 i 3; art. 176 ust. 1 i 2; art. 177; art. 178 ust. 1 i 2; art. 179 ust. 1; art. 180 ust. 1, 2, 3 i 4; art. 181 ust. 1 i 2; art. 183 ust. 1, 2 i 3; art. 184 ust. 1, 2, 3, 4 i 5; art. 185 ust. 1, 2 i 3; art. 1851; art. 1852 ust. 1, 2 i 3; art. 1853 ust. 1i 2; art. 1854 ust. 1 i 2; art. 1855 ust. 1 i 2; art. 1856 ust. 1 i 2; art. 186 ust. 1, 2 i 3; art. 187 ust. 1 i 2; art. 189 ust. 1 i 3; art. 190; art. 191 ust. 1 i 2; art. 1911 ust. 1, 2 i 3; art. 192; art. 193 ust. 1, 1.1 i 2; art. 1931 ust. 1, 2 i 3; art. 194 ust. 1, 2, 3 i 4; art. 195 ust. 1, 2 i 3; art. 196; art. 197; art. 198 ust. 1 i 2; art. 199 ust. 1 i 2; art. 1991 ust. 1 i 2; art. 1992; art. 2001 ust. 1 i 2; art. 2002 ust. 1, 2 i 3 kk FR pozbawienie prawa zajmowa-nia określonych stanowisk lub zajmowania się określoną działalnością
art. 169 ust. 1 i 2; art. 170; art. 1702 ust. 1 i 2; art. 1712 ust. 3; art. 1721; art. 174 ust. 3 i 4; art. 1741 ust. 3 i 4; art. 178 ust. 1, 2 i 3; art. 183 ust. 2 i 3; art. 184 ust. 1, 2, 3, 4 i 5; art. 1852 ust. 2 i 3; art. 1853 ust. 1 i 2; art. 1854 ust. 1 i 2; art. 1855 ust. 1; art. 1856 ust. 1 i 2; art. 189 ust. 1 i 2; art. 1911 ust. 3; art. 194 ust. 2; art. 199 ust. 1 i 2; art. 1991 ust. 1 i 2; art. 1992 kk FR
prace obowiązkowe
art. 169 ust. 1 i 2; art. 170; art. 1702 ust. 1; art. 171 ust. 1; art. 1712 ust. 1; art. 1731 ust. 2; art. 1732 ust. 1; art. 175 ust. 1; art. 176 ust. 1; art. 177; art. 180 ust. 1 i 2; art. 185 ust. 1; art. 1851; art. 1911 ust. 1 i 2; art. 194 ust. 1; art. 195 ust. 3; art. 2003 ust. 1 i 2 kk FR
prace poprawcze art. 1702 ust. 2; art. 1732 ust. 1; art. 175 ust. 1; art. 180 ust. 1 i 2; art. 181 ust. 1; art. 183 ust. 1 i 2; art. 184 ust. 5; art. 185 ust. 1; art. 1851; art. 1911 ust. 1 i 2; art. 195 ust. 3; art. 2003 ust. 1 i 2 kk FR
prace przymusowe
art. 169 ust. 2; art. 1701 ust. 1, 2 i 3; art. 171 ust. 2; art. 1711 ust. 1, 1.1, 2, 3, 4, 5 i 6; art. 172 ust. 1 i 2; art. 1721; art. 1722 ust. 1 i 2; art. 1731 ust. 1; art. 1732 ust. 2; art. 174 ust. 2, 3 i 4; art. 1741 ust. 2, 3 i 4; art. 175 ust. 1, 2 i 3; art. 176 ust. 1 i 2; art. 177; art. 178 ust. 1, 2 i 3; art. 179 ust. 1; art. 180 ust. 1, 3 i 4; art. 181 ust. 1 i 2; art. 183 ust. 1, 2, 3 i 4; art. 184 ust. 1, 2, 3, 4 i 5; art. 185 ust. 2 i 3; art. 1852 ust. 1, 2 i 3; art. 1853 ust. 1 i 2; art. 1854 ust. 1 i 2; art. 1855 ust. 1 i 2; art. 1856 ust. 1 i 2; art. 186 ust. 1; art. 187 ust. 1 i 2; art. 189 ust. 1 i 2; art. 190; art. 191 ust. 1 i 2; art. 1911 ust. 1, 2 i 3; art. 192; art. 193 ust. 1 i 1.1; art. 1931 ust. 1; art. 194 ust. 1 i 2; art. 195 ust. 1, 2 i 3; art. 196; art. 197; art. 198 ust. 1 i 2; art. 199 ust. 1 i 2; art. 1991 ust. 1 i 2; art. 1992; art. 2001 ust. 1 i 2; art. 2002 ust. 1; art. 2003 ust. 1 i 2 kk FR
areszt art. 169 ust. 2; art. 171 ust. 1; art. 175 ust. 2; art. 176 ust. 1; art. 177; art. 179 ust. 1; art. 192; art. 195 ust. 1, 2 i 3; art. 198 ust. 1; art. 199 ust. 1; art. 1991 ust. 1 kk FR
108
Możliwy rodzaj kary
Przestępstwa wynikające z poszczególnych artykułów Kodeksu karnego Federacji Rosyjskiej
pozbawienie wolności na czas określony
art. 169 ust. 2; art. 1701 ust. 1, 2 i 3; art. 171 ust. 2; art. 1711 ust. 1, 1.1, 2, 3, 4, 5 i 6; art. 1712 ust. 1, 2 i 3; art. 172 ust. 1 i 2; art. 1721; art. 1722 ust. 1 i 2; art. 1731 ust. 1 i 2; art. 1732 ust. 2; art. 174 ust. 2, 3 i 4; art. 1741 ust. 2, 3 i 4; art. 175 ust. 1, 2 i 3; art. 176 ust. 1 i 2; art. 177; art. 178 ust. 1, 2 i 3; art. 179 ust. 1 i 2; art. 180 ust. 1, 3 i 4; art. 181 ust. 1 i 2; art. 183 ust. 1, 2, 3 i 4; art. 184 ust. 1, 2, 3, 4 i 5; art. 185 ust. 2 i 3; art. 1852 ust. 1, 2 i 3; art. 1853 ust. 1 i 2; art. 1854 ust. 1 i 2; art. 1855 ust. 1 i 2; art. 1866 ust. 1 i 2; art. 186 ust. 1, 2 i 3; art. 187 ust. 1 i 2; art. 189 ust. 1, 2 i 3; art. 190; art. 191 ust. 1 i 2; art. 1911 ust. 1, 2 i 3; art. 192; art. 193 ust. 1, 1.1 i 2; art. 1931 ust. 1, 2 i 3; art. 194 ust. 1, 2, 3 i 4; art. 195 ust. 1, 2 i 3; art. 196; art. 197; art. 198 ust. 1 i 2; art. 199 ust. 1 i 2; art. 1991 ust. 1 i 2; art. 1992; art. 2002 ust. 1, 2 i 3; art. 2003 ust. 1 i 2 kk FR
ograniczenie wolności
art. 1701 ust. 2; art. 1712 ust. 1; art. 1722 ust. 1 i 2; art. 174 ust. 3 i 4; art. 1741 ust. 3 i 4; art. 175 ust. 2 i 3; art. 176 ust. 2; art. 179 ust. 1; art. 186 ust. 2 i 3; art. 194 ust. 3 i 4; art. 195 ust. 1 i 2; art. 2001 ust. 1 i 2; art. 2002 ust. 3; art. 2003 ust. 1 i 2 kk FR
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Kodeksu karnego Federacji Rosyjskiej.
W wypadku większości przestępstw o charakterze ekonomicznym za ich popeł-nienie przewidziana jest kara grzywny, przy czym jej najwyższy wymiar przewiduje art. 2002 ust. 3 kk FR – do 2 mln rubli.
Najdłuższy okres pozbawienia wolności za popełnienie przestępstw o charakterze ekonomicznym, przewidziany postanowieniami kk FR, wynosi 15 lat (art. 186 ust. 3 kk FR), a za przestępstwa popełnione z art. 186 ust. 2, art. 194 ust. 4 oraz art. 2002 ust. 3 – 12 lat.