Imię i nazwisko ucznia
Uzupełnij tekst odpowiednimi wyrazami.
– Las, w którym byliśmy na wycieczce to las mieszany – przypomniała pani Ania. – Czy wiecie co to znaczy?
– To znaczy, że rosną w nim drzewa ………
i ……… .
– Doskonale. Drzewa……….. zrzucają liście na
zimę, a drzewa ……… są zawsze zielone.
(P2_T9) Jak drzewa przygotowują się do zimy?
Z
AŁĄCZNIK1
21+9=….. 8+17=…..
32–12=….. 5+12=…..
J E S I E Ń
19–7=….. 20–12=…..
(P2_T9) Jak drzewa przygotowują się do zimy?
Z
AŁĄCZNIK2
(P2_T9) Jak drzewa przygotowują się do zimy?
Z
AŁĄCZNIK3
Dąb czerwony
(P2_T9) Jak drzewa przygotowują się do zimy?
Z
AŁĄCZNIK4
Modrzew
(P2_T9) Jak drzewa przygotowują się do zimy?
Z
AŁĄCZNIK5
MODRZEW
ŚWIERK
SOSNA
JODŁA
TOPOLA
BUK
BRZOZA
Numer i temat lekcji: (P2_T10) Po co roślinom potrzebne są liście?
Czas trwania: 90 minut Cele lekcji. Uczeń:
obserwuje elementy budowy liścia na przykładzie zgromadzonych okazów;
rozpoznaje liście drzew po kształcie ich blaszki liściowej;
określa cechy i różnicuje liście drzew liściastych i iglastych;
wskazuje rośliny o liściach przekształconych w igły, kolce, wąsy;
wie, po co roślinom potrzebne są liście;
wykorzystuje kształt, kolorystykę i wielkość liści drzew w praktycznych pracach plastycznych.
Metody i techniki nauczania: rozmowa, pokaz i obserwacja kierowana, burza mózgów, zadanie praktyczne
Uzupełniające środki dydaktyczne: lupy, pudełka lub worki (10 sztuk), liście z różnych drzew liściastych, gałązki z różnych drzew iglastych, gałązki winorośli lub grochu z wąsami czepnymi, gałązki róży, kaktus, nożyczki, klej, karty pracy
Załącznik. Emblematy do zabawy „Prawda-fałsz”
Przebieg lekcji:
Zagadnienie
/faza lekcji Sposób realizacji zagadnienia
Faza
organizacyjna
N wita uczniów, sprawdza listę obecności.
Wprowadzenie N proponuje uczniom rozwiązanie rebusów. Rozdaje karty pracy z rebusami każdemu uczniowi (KP1).
N: Pan Ciekawski przygotował dla was rebusy. Rozwiążcie je, a dowiecie się, o czym dziś będziemy rozmawiać.
U rozwiązują rebusy. Podają hasła (ogonek, wiązka, blaszka).
N: Z czym kojarzą się wam te słowa?
U odpowiadają zgodnie ze swoją wiedzą i pomysłami. N proponuje zabawę badawczą w celu potwierdzenia i sprawdzenia odpowiedzi, że rozwiązania rebusów to nazwy części liścia.
N dzieli klasę na pięcioosobowe grupy. Każda grupa otrzymuje pudełko lub worek, w którym są różne liście. Przez otwór U badają za pomocą dotyku, co jest w pudełku. Odkrywają, że to liście. Oglądają je, próbują odszukać elementy z rebusów.
Omówienie budowy
zewnętrznej liścia
N wspólnie z uczniami omawia budowę liści (brzeg liścia, ogonek, blaszka liściowa, wiązki przewodzące).
N: Czy wszystkie blaszki wyglądają tak samo? Czy wszystkie liście mają ogonki?
Czy wszystkie ogonki są takie same? Jak wyglądają wiązki przewodzące?
U dzielą się swoimi spostrzeżeniami.
N wyjaśnia znaczenie poszczególnych elementów: Ogonek przytwierdza liść do łodygi. Blaszka liściowa to główna część liścia. Ma różne kształty, najczęściej jest cienka i płaska. Na blaszce widoczne są wiązki przewodzące, które tworzą unerwienie liścia. Wiązki pełnią bardzo ważna rolę. To dzięki nim dostarczana jest do liści woda.
Każdy U otrzymuje kartę pracy (KP2) z zadaniem do wykonania.
N: Naklej wybrany liść. Wytnij etykiety z podpisami i przyporządkuj je do odpowiedniej części liścia. Następnie zapisz nazwę drzewa, z którego pochodzi ten liść.
Czy igły to też liście? – rozmowa kierowana
W tych samych grupach U otrzymują lupę oraz pudełko lub worek, w którym znajdują się gałązki drzew iglastych. Przez otwór U badają, co jest w pudełku.
Odkrywają, że to igły. Podają nazwy drzew, z których pochodzą. Oglądają igły pod lupą i porównują z liśćmi drzew liściastych.
N: Czy igły mają te same części, co liście drzew liściastych?
U dzielą się swoimi spostrzeżeniami.
Zagadnienie
/faza lekcji Sposób realizacji zagadnienia
N: Czy igły to też liście?
U snują różne przypuszczenia.
N wyjaśnia: Igły to także liście. Ich kształt zbliżony jest do walca. Pokryte są grubą skórką i woskiem, które chronią je przed niskimi temperaturami i mrozem. W przeciwieństwie do liści drzew liściastych mają w sobie małą ilość wody i mniejszą powierzchnię, dlatego drzewa iglaste nie gubią igieł jesienią.
Po co roślinom potrzebne są liście? – burza mózgów
N: Po co roślinom potrzebne są liście? Jaką pełnią rolę? – burza mózgów.
U wypowiadają się. N notuje na tablicy pomysły uczniów, naprowadza ich na właściwe odpowiedzi, uzupełnia i wyjaśnia funkcje liści.
N: Liście odpowiadają za odżywianie rośliny – tu pod wpływem światła zachodzi proces fotosyntezy, podczas której roślina wytwarza dla siebie pokarm. Poza tym liście mają dużą powierzchnię, dzięki czemu wychwytują światło słoneczne. Przez liście odbywa się także parowanie wody i wymiana gazów między wnętrzem rośliny a otoczeniem.
Niezwykłe liście – zabawa badawcza
U, pracując w grupach, otrzymują kolejne pudełko lub worek, w którym są gałązki winorośli lub grochu z wąsami, róża z kolcami. Dodatkowo N
prezentuje okaz kaktusa. N poleca obejrzenie okazów. Zwraca uwagę na wąsy i kolce róży. Zaleca ostrożność. U oglądają rośliny, dotykają, omawiają wygląd.
N: Czy wąsy winorośli, kolce róży, ciernie kaktusa to są liście? Jaką pełnią funkcję?
U snują domysły. N wyjaśnia:
Wąsy, kolce i ciernie to też liście, ale przekształcone, by pełniły inne role.
Kolce i ciernie chronią roślinę przed zjedzeniem przez zwierzęta roślinożerne.
Wąsy tzw. czepne pomagają roślinie owijać się wokół drzew, podpór i w ten sposób wspinać się do światła słonecznego.
Praca nad
N poleca uczniom wykonie ludzików z jesiennych liści.
N: Wiecie już, po co roślinom potrzebne są liście. Kto przypomni? (chętni U wymieniają funkcje liści typowych i zmodyfikowanych). Dziś zgromadzone przez was liście, o różnorodnych kształtach i barwach, wykorzystamy do wykonania jesiennych postaci – „Liściaków”. Obejrzyjcie przyniesione przez siebie liście i spróbujcie zamienić je w ciekawe stworki.
Każdy U ma przed sobą materiały plastyczne oraz zestaw przyrodniczy, który przygotował do wykonania swojej pracy. N kontroluje działania uczniów, udziela wskazówek, inspiruje. U pracują według otrzymanych wskazówek i zgodnie ze swoim projektem.
Podsumowanie Czynności porządkowe. Wystawa prac, utworzenie jesiennej galerii
„Liściaków”.
N rozdaje uczniom emblematy-listki do zabawy „Prawda-fałsz” (załącznik).
Jeśli zdanie wypowiadane przez nauczyciela jest prawdziwe, U podnoszą do góry uśmiechnięty listek, jeśli nie – podnoszą do góry listek smutny.
Igły to liście drzew liściastych. (fałsz)
Ogonek przytwierdza liść do łodygi. (prawda) Większość drzew iglastych gubi igły jesienią. (fałsz) Blaszka liściowa ma różny kształt. (prawda)
Liście odpowiadają za odżywianie rośliny. (prawda) Wąsy służą roślinie do ozdoby. (fałsz)
Kolce i ciernie to przekształcone liście, które pełnią funkcję obronną. (prawda) Liście chronią roślinę przed słońcem. (fałsz)
Po zakończeniu zabawy U oceniają swoje zaangażowanie w lekcję i
przyklejają w zeszycie uśmiechnięty listek, jeśli pracowali rzetelnie, zaś listek smutny, jeśli ich aktywność była mała.
Zagadnienie
/faza lekcji Sposób realizacji zagadnienia
Praca domowa N wyjaśnia pracę domową (KP3).
N: Rozpoznajcie rośliny, wpiszcie ich nazwy. Napiszcie, jakie rodzaje liści posiada ta roślina: liście, igły, kolce, wąsy czepne, ciernie. Pokolorujcie obrazki.
Uczniowie zdolni i chętni otrzymują dodatkowe zadanie (KP4):
N: Uzupełnijcie tabelę: zilustrujcie każdy z podanych rodzajów liści. Ułóżcie po jednym zdaniu dotyczącym ich funkcji.
(P2_T10) Po co roślinom potrzebne są liście?
K
ARTA PRACY1
………..
Imię i nazwisko ucznia