Wizyta w NCZPZ w Reykiawiku

Spotkanie prowadził Bjarni Kristjansson – koordynator projektu Narodowe Centrum Zasobów Poradnictwa Zawodowego w Islan-dii powołane zostało w 1997 r. na Uniwersytecie Islandzkim w Biurze ds.

Współpracy Badawczej (Research Liaison Office). NCZPZ realizowało cele dotyczące wspierania edukacyjnej i zawodowej mobilności oraz wprowadzania wymiaru europejskiego w poradnictwie zawodowym.

Zadania NCZPZ w Islandii:

• gromadzenie i udostępnianie informacji nt. możliwości kształcenia, szkolenia i życia we własnym kraju oraz w innych krajach Europy;

• organizacja szkoleń, seminariów i konferencji z dziedziny poradnictwa zawodowego, adresowanych głównie do doradców zawodowych;

• promocja projektów i działań realizowanych w obszarze poradnictwa zawodowego w ramach współpracy z partnerami krajowymi oraz za-granicznymi, w ramach projektów programu Leonardo da Vinci, m.in.

Akademia oraz Fit for Europe;

• gromadzenie i upowszechnianie informacji dotyczących dobrych prak-tyk w dziedzinie poradnictwa zawodowego;

• organizowanie wizyt studyjnych doradców islandzkich do innych kra-jów Europy, a także przyjmowanie wizyt partnerów zagranicznych;

• udział w planowaniu i organizacji kursów doskonalących dla dorad-ców zawodowych, realizowanych przez inne instytucje, głównie szko-ły wyższe;

• utrzymanie i aktualizacja danych dotyczących Islandii w portalu PLOTEUS.

Partnerami NCZPZ w kraju były głównie uczelnie wyższe, insty-tucje badawcze, stowarzyszenia i związki zawodowe, placówki świad- czące usługi poradnictwa zawodowego, a także instytucje szczebla centralnego, np. ministerstwo edukacji, ministerstwo pracy oraz władze regionalne i lokalne. Współpraca z tymi partnerami dotyczyła zwłaszcza organizowania spotkań, szkoleń i konferencji dla doradców.

Doradcy zawodowi stanowili główną grupę docelową działań cen-trum. Łączna liczba doradców zawodowych w Islandii w 2005 r.

wynosi-ła ok. 200 osób. Większość doradców (ponad 70%) pracuje w resorcie edukacji. Doradcy posiadali wykształcenie wyższe, najczęściej nauczy-cielskie lub psychologiczne, ze specjalnością w zakresie poradnictwa zawodowego.

Aby zapewnić większą różnorodność przygotowania doradców uruchomiono 2-letnie studia podyplomowe z zakresu poradnictwa zawo-dowego, dostępne dla wszystkich kandydatów niezależnie od kierunku ich uprzedniego wykształcenia. Rekrutacja na te studia obejmować ma ok. 15–20 osób corocznie.

NCZPZ we współpracy z innymi instytucjami organizowało dwa razy w roku seminaria lub konferencje dla doradców zawodowych, w których uczestniczyło od 50 do 75 osób. Były to 2–2,5 dniowe spotka-nia poświęcone głównie prezentacji ostatnich nowości z teorii i praktyki poradnictwa zawodowego. Niektóre seminaria organizowane były wspól-nie z innymi instytucjami np. pracodawcami z różnych branż lub eksper-tami rynku pracy.

Z uwagi na rosnącą liczbę emigrantów poszukujących pracy w Islandii dużą wagę przywiązywano do odpowiedniego przygotowania doradców zawodowych w zakresie poradnictwa multikulturowego. Aby ułatwić adaptację emigrantów organizowano dla nich wiele działań wspierających, takich jak: szkolenia językowe, wsparcie psychologiczno-społeczne, szkolenia zawodowe, warsztaty wzajemnego poznania kultur i inne. Powołano również specjalną placówkę – Centrum Międzykultu- rowe, które realizowało działania ułatwiające społeczną i kulturową adap-tację obcokrajowców.

Usługi poradnictwa zawodowego w resorcie pracy

Hrafnhildur Tomasdottir – kierownik wydziału poradnictwa zawodowego w urzędzie pracy w Reykjaviku, przedstawiła realizację usług poradnictwa zawodowego w urzędach pracy.

Urzędy pracy znajdują się w każdym z ośmiu regionów Islandii, największy z nich znajduje się w regionie Reykjavik. Urzędy pracy za-trudniały ok. 5–7 pracowników, w tym 2–4 doradców zawodowych i 1–2 doradców Eures.

W 2005 r. stopa bezrobocia w Islandii wynosiła ok. 2,3%. Bezro-botni mieli obowiązek rejestrowania się w urzędzie pracy, aby uzyskać prawo do zasiłku, oraz potwierdzania co dwa tygodnie gotowości do pod-jęcia pracy.

W urzędzie pracy w Reykjaviku pracowało w 2005 r. ok. 30 osób, gdyż urząd ten obsługiwał największy region w kraju. Główne działania realizowane na rzecz klientów obejmowały: usługi informacji zawodowej, orientację i poradnictwo zawodowe, zajęcia grupowe i szkolenia dla bez-robotnych.

Obowiązująca procedura w usłudze poradnictwa zawodowego dla bezrobotnych:

• po zarejestrowaniu się bezrobotnego następowało spotkanie informa-cyjne,

• szkolenie w zakresie poszukiwania pracy,

• kursy asertywności

• opracowanie indywidualnego planu działania prowadzącego do podję-cia pracy.

Osoby pozostające bez pracy przez okres 3–4 miesięcy kontynu-owały zajęcia dotyczące poszukiwania pracy oraz opracowywały zmody-fikowany indywidualny plan działania, z uwzględnieniem dodatkowych szkoleń ważnych dla podjęcia pracy, np. szkolenie komputerowe.

Klienci, którzy nie znaleźli pracy przez 6 miesięcy byli objęci pogłębionym programem poradnictwa zawodowego z uwzględnieniem dodatkowych zajęć np. w klubie pracy, lub byli kierowani do udziału w specjalnym programie dla bezrobotnych.

Procedura obowiązująca w Programie specjalnym obejmowała:

• poradę indywidualną,

• poradnictwo grupowe ukierunkowane odpowiednio do potrzeb i ocze-kiwań klienta,

• określenie zainteresowań zawodowych,

• szkolenia w zakresie poszukiwania pracy i starania się o pracę (doku-menty aplikacyjne, autoprezentacja itp.),

• zajęcia/szkolenia dotyczące radzenia sobie z sytuacją bycia bezrobot-nym (sytuacja ekonomiczno-społeczna, trudności finansowe, konflikty rodzinne, samopoczucie fizyczne i psychiczne, radzenie sobie ze stre-sem, depresja itp.).

• udział w szkoleniach zawodowych z różnych dziedzin, odpowiednio do preferencji klienta oraz potrzeb rynku pracy.

Istniało kilka wariantów opłacania kosztów szkolenia – przez urząd, przez klienta z wykorzystaniem specjalnego grantu oraz przez pra-codawcę na mocy specjalnej umowy z urzędem zatrudnienia.

Szkolenia realizowane były najczęściej przez wyspecjalizowane firmy na zlecenie urzędu pracy. Szkolenia dla bezrobotnych obejmowały szeroki zakres zagadnień zarówno bezpośrednio związanych z wykony-waniem pracy, jak np. zarządzanie usługami, magazynowanie towarów, obsługa maszyn ciężkich jak też szkolenia w zakresie: asertywności, dysleksji, umiejętności komunikacyjnych.

Szczególną uwagę poświęcano realizacji usług poradnictwa dla młodzieży w wieku 16–24 lat, dla osób długotrwale bezrobotnych oraz dla obcokrajowców. Grupy te charakteryzują się brakiem lub niskim pozio-mem kwalifikacji oraz trudnościami w adaptacji społecznej, co stawia do-datkowe wymagania doradcom. W związku z tym w urzędach zatrudnienia podejmowano specjalne programy adresowane do tych grup klientów.

Drofn Haraldsdottir – doradca Eures w urzędzie pracy w Rey-kjaviku przedstawiła informacje na temat usług Eures. Rocznie składano tu ponad 8000 aplikacji, najwięcej pochodziło z krajów skandynawskich (Dania, Norwegia, Szwecja, Holandia). Z Polski otrzymano ok. 1500 aplikacji. Skala ofert pracy w Islandii wynosi 250–300. Dotyczą one głównie pracy w rolnictwie, budownictwie, przemyśle mięsnym oraz w hotelarstwie. Specjalnie opracowane materiały informacyjne (głównie w języku angielskim) nt. możliwości zatrudnienia i życia w Islandii pre-zentują szereg przydatnych informacji i wskazówek ułatwiających poszu-kiwanie pracy w Islandii.

6.2. Wizyta w Centrum Poradnictwa dla Studentów na Uniwersytecie