Wyniki badań botanicznych

Podczas badań fitosocjologicznych stwierdzono występowanie na wszystkich badanych szlakach 157 gatunków roślin, w tym w strefach szlaku: 45 gatunków, w strefach pobocza: 107, strefach przyległych: 100 gatunków roślin.

Na poszczególnych badanych szlakach ilościowy udział gatunków przedstawiał się następująco:

– 57 gatunków na szlaku zielonym (Droga Bronka Czecha) – ilościowym udziałem poniżej 10% charakteryzowały się następujące gatunki: Agrostis capillaris, Ajuga reptans,

Angelica sylvestris, Atrichum undulatum, Calamagrostis villosa, Carex echinata, Carex fusca, Dactylis polygama, Digitalis purpurea, Dryopteris carthusiana, Dryopteris dilatata, Fagus sylvatica, Fragaria vesca, Galeopsis bifida, Galeopsis pubescens, Galeopsis tetrahit, Galium hercynicum, Glyceria fluitans, Hieracium murorum, Impatiens noli-tangere, Impatiens parviflora, Juncus conglomeratus, Juncus effusus, Juncus squarrosus, Juncus tenuis, Luzula luzuloides, Lysimachia nemorum, Maianthemum bifolium, Melampyrum pratense, Monotropa hypopitis, Mycelis muralis, Oxalis acetosella, Plantago major, Poa annua, Prenanthes purpurea, Prunella vulgaris, Ranunculus acris, Ranunculus repens, Rhytidiadelphus squarrosus, Rubus sp., Rumex obtusifolius, Sambucus racemosa, Senecio fuchsii, Sorbus aucuparia, Stellaria nemorum, Taraxacum officinale, Trientalis europaea, Urtica dioica, Vaccinium vitis-idaea, Veronica officinalis;

Tab. 12. Liczebność i stopień pokrycia gatunków roślin na szlaku zielonym (Droga Bronka Czecha).

STOPIEŃ POKRYCIA I

WYSTĘPOWANIE GATUNKÓW ^{LICZBA GATUNKÓW}

O pokryciu powyżej 10% 7 O pokryciu poniżej 10% 50 W strefie szlaku 13 W strefie pobocza 36 W strefie przyległej 17

– 57 gatunków na szlaku niebieskim (Koralowa Ścieżka), w tym 33 gatunki, których pokrycie nie przekroczyło w żadnej ze stref 10%, a były to: Anthoxanthum odoratum,

152

Athyrium distentifolium, Cardamine flexuosa, Cardaminopsis halleri, Carex bigelowii, Carex cannescens, Carex leporina, Carex stellulata, Chamaenerion angustifolium, Digitalis purpurea, Dryopteris carthusiana, Dryopteris dilatata, Galeopsis tetrahit, Galium hercynicum, Galium saxatile, Hieracium murorum, Homogyne alpina, Luzula sudetica, Lycopodium clavatum, Melampyrum pratense, Melandrium rubrum, Monotropa hypopitis, Oxalis acetosella, Phegopteris dryopteris, Pogonatum urnigerum, Polygonum bistorta, Potentilla aurea, Rumex arifolius, Senecio nemorensis, Silene vulgaris, Solidago virgaurea, Trientalis europaea;

Tab. 13. Liczebność i stopień pokrycia gatunków roślin na szlaku niebieskim (Koralowa Ścieżka).

STOPIEŃ POKRYCIA I

WYSTĘPOWANIE GATUNKÓW ^{LICZBA GATUNKÓW}

O pokryciu powyżej 10% 24 O pokryciu poniżej 10% 33 W strefie szlaku 15 W strefie pobocza 41 W strefie przyległej 33

– 95 gatunków na szlaku niebieskim z kościoła Wang na Śnieżkę, z tego 79 o pokryciu tylko poniżej 10%; gatunki te to: Achillea millefolium, Aconitum sp., Aegopodium podagraria,

Agrostis vulgaris, Alchemilla monticola, Alchemilla acutiloba, Alchemilla xanthochlora, Angelica sylvestris, Anthoxanthum odoratum, Artemisia vulgaris, Athyrium distentifolium, Athyrium filix-femina, Betula pendula, Bryum argenteum, Calamagrostis villosa, Campanula rotundifolia, Carex bigelowii, Carex leporina, Ceratodon purpureus, Chaerophyllum aromaticum, Chaerophyllum hirsutum, Chamaenerion angustifolium, Chamomilla suaveolens, Cirsium arvense, Dactylis glomerata, Dryopteris carthusiana, Dryopteris dilatata, Epilobium montanum, Epilobium adenocaulon, Euphrasia stricta, Fagus sylvatica, Galeopsis pubescens, Galeopsis tetrahit, Galium album, Gentiana asclepiadea, Hieracium murorum, Holcus lanatus, Homogyne alpina, Hypericum maculatum, Impatiens parviflora, Juncus effusus, Juncus filiformis, Lolium perenne, Luzula luzuloides, Luzula luzulina, Luzula sudetica, Maianthemum bifolium, Melandrium rubrum, Mycelis muralis, Oxalis acetosella, Petasites albus, Plagiothecium sp., Plantago major, Poa chaixii, Poa pratensis, Poa trivialis, Polygonum aviculare, Polygonum bistorta, Potentilla aurea, Prenanthes purpurea, Ranunculus acris, Ranunculus repens, Rhizocarpon sp., Rumex acetosa, Rumex alpinus, Rumex arifolius, Rumex obtusifolius,

153

Runus idaeus, Sagina procumbens, Salix caprea, Salix lapponica, Senecio fuchsii, Senecio nemorensis, Solidago virgaurea, Stellaria nemorum, Taraxacum officinale, Trientalis europaea, Veratrum lobelianum, Veronica serpyllifolia;

Tab. 14. Liczebność i stopień pokrycia gatunków roślin na szlaku niebieskim z kościoła Wang na Śnieżkę.

STOPIEŃ POKRYCIA I

WYSTĘPOWANIE GATUNKÓW ^{LICZBA GATUNKÓW}

O pokryciu powyżej 10% 16 O pokryciu poniżej 10% 79 W strefie szlaku 20 W strefie pobocza 64 W strefie przyległej 67

– 44 gatunków na szlaku czarnym na Sowią Przełęcz; stwierdzono występowanie 40 gatunków z pokryciem tylko poniżej 10%; do grupy tej należą: Agrostis capillaris,

Athyrium filix-femina, Atrichum undulatum, Calamagrostis arundinacea, Carex leporina, Carex stellulata, Chamaenerion angustifolium, Deschampsia caespitosa, Dicranella heteromalla, Digitalis purpurea, Dryopteris carthusiana, Dryopteris dilatata, Epilobium montanum, Fagus sylvatica, Galium saxatile, Gentiana asclepiadea, Hieracium murorum, Homogyne alpina, Hypericum maculatum, Juncus effusus, Juncus squarrosus, Luzula luzulina, Luzula luzuloides, Maianthemum bifolium, Melampyrum sylvaticum, Mnium sp., Oxalis acetosella, Plagiothecium sp., Plantago major, Poa annua, Polytrichum sp., Prunella vulgaris, Rubus idaeus, Senecio fuchsii, Sorbus aucuparia, Sphagnum sp., Trientalis europaea, Trifolium repens, Urtica dioica, Vaccinium vitis-idaea;

Tab. 15. Liczebność i stopień pokrycia gatunków roślin na szlaku czarnym na Sowią Przełęcz. STOPIEŃ POKRYCIA I

WYSTĘPOWANIE GATUNKÓW ^{LICZBA GATUNKÓW}

O pokryciu powyżej 10% 4 O pokryciu poniżej 10% 40

W strefie szlaku 9

W strefie pobocza 31 W strefie przyległej 15

– 42 gatunki na szlaku zielonym (Ścieżka nad Reglami) – 22 gatunki pokrywały mniej niż 10% któregokolwiek z płatów zespołu; były to gatunki: Anthoxanthum odoratum, Carduus

154

personata, Carex cannescens, Daphne mezereum, Digitalis purpurea, Hieracium prenanthoides, Huperzia selago, Juncus squarrosus, Lilium martagon, Luzula luzuloides, Oxalis acetosella, Petasites albus, Phyteuma spicatum, Poa chaixii, Pogonatum urnigerum, Potentilla aurea, Ranunculus lanuginosus, Ranunculus platanifolius, Salix silesiaca, Senecio nemorensis, Thalictrum aquilegifolium, Valeriana sambucifolia;

Tab. 16. Liczebność i stopień pokrycia gatunków roślin na szlaku zielonym (Ścieżka nad Reglami).

STOPIEŃ POKRYCIA I

WYSTĘPOWANIE GATUNKÓW ^{LICZBA GATUNKÓW}

O pokryciu powyżej 10% 20 O pokryciu poniżej 10% 22

W strefie szlaku 12

W strefie pobocza 12 W strefie przyległej 29

– 35 gatunków na szlaku czerwonym grzbietowym ze Szrenicy na Czarną Przełęcz (Droga Przyjaźni Polsko-Czeskiej); 27 gatunków pokryło poniżej 10% powierzchni badanych zbiorowisk wszystkich stref; do grupy tej należały: Agrostis capillaris, Agrostis rupestris,

Alectoria ochroleuca, Anthoxanthum odoratum, Athyrium distentifolium, Cetraria nivalis, Chamaenerion angustifolium, Cladonia sp., Epilobium alpestre, Galium hercynicum, Gnaphalium norvegicum, Gnaphalium sylvaticum, Hieracium alpinum, Homogyne alpina, Huperzia selago, Luzula sudetica, Poa annua, Pogonatum urnigerum, Polygonum bistorta, Potentilla aurea, Rhizocarpon sp., Rumex arifolius, Senecio nemorensis, Silene vulgaris, Solidago virgaurea, Thamnolia vermicularis, Vaccinium myrtillus;

Tab. 17. Liczebność i stopień pokrycia gatunków roślin na szlaku czerwonym grzbietowym ze Szrenicy na Czarną Przełęcz (Droga Przyjaźni Polsko-Czeskiej).

STOPIEŃ POKRYCIA I WYSTĘPOWANIE GATUNKÓW LICZBA GATUNKÓW O pokryciu powyżej 10% 8 O pokryciu poniżej 10% 27 W strefie szlaku 5 W strefie pobocza 21 W strefie przyległej 28

155

Gatunki, które wystąpiły na wszystkich szlakach badanych tylko w strefie szlaku to:

Alchemilla monticola, Bryum argenteum, Ceratodon purpureus, Chamomilla suaveolens, Lolium perenne, Rhizocarpon sp, Sagina procumbens.

Do gatunków, które wystąpiły tylko w strefie pobocza zaliczono: Aegopodium

podagraria, Agrostis rupestris, Angelica sylvestris, Cardamine flexuosa, Cardaminopsis halleri, Carex cannescens, C. echinata, C. fusca, Dactylis glomerata, Dactylis polygama, Epilobium adenocaulon, Epilobium alpestre, Euphrasia stricta, Fragaria vesca, Galeopsis bifida, Galeopsis pubescens, Galeopsis tetrahit, Glyceria fluitans, Impatiens noli-tangere, Impatiens parviflora, Luzula luzulina, Lycopodium clavatum, Lysimachia nemorum, Melampyrum sylvaticum, Monotropa hypopitis, Phegopteris dryopteris, Poa trivialis, Rhytidiadelphus squarrosus, Rumex obtusifolius, Salix lapponica, Silene vulgaris, Stellaria nemorum.

Gatunki, które wystąpiły tylko w strefie przyległej to: Ajuga reptans, Alchemilla

acutiloba, Alchemilla xanthochlora, Alectoria ochroleuca, Atrichum undulatum, Betula pendula, Carduus personata, Cetraria nivalis, Cladonia sp., Daphne mezereum, Dicranella heteromalla, Fagus sylvatica, Festuca rubra, Galium album, Geranium pratense, Gnaphalium sylvaticum, Hieracium prenanthoides, Holcus lanatus, Larix decidua, Lilium martagon, Mnium sp., Padus petraea, Phyteuma spicatum, Pinus mugo, Plagiothecium sp., Poa chaixii, Poa pratensis, Ranunculus lanuginosus, Ranunculus platanifolius, Runus idaeus, Senecio nemorensis, Sorbus aucuparia varietas glabrata, Thalictrum aquilegifolium, Thamnolia vermicularis, Vaccinium vitis-idaea, Valeriana sambucifolia.

Przeprowadzone badania terenowe obejmowały oprócz identyfikacji gatunków roślin zielnych oraz drzew i krzewów, także wyszczególnienie zajmowanych przez nie siedlisk i zbiorowisk roślinnych. Niestety, na skutek dużego stopnia przekształcenia niektórych fitocenoz wiele zbiorowisk roślinnych nie udało się zakwalifikować do zespołu, a jedynie do związku lub rzędu. Przedstawiają one bowiem fazy lub formy degeneracyjne innych zbiorowisk roślinnych, są np. zbiorowiskami kadłubowymi. Poza tym specyficzne warunki wydeptywania przy szlakach spowodowały przekształcenie się zbiorowisk autochtonicznych, wzrost pokrywania lub wręcz dominację gatunków o większej odporności na uszkodzenia mechaniczne oraz na zbitą i nieprzepuszczalną warstwę powierzchniową gleby. Stąd w wielu przypadkach nazwa zbiorowiska została utworzona na podstawie nazw gatunków, mających największe pokrycie w danym płacie. Do zbiorowisk takich zaliczono: zb. Nardus

arundinacea-156

(Vaccinio-Piceetea), zb. Agrostis capillaris-(Nardetalia), zb. Calamagrostis villosa-(Vaccinio-Piceetea), zb. Juncus filiformis-(Caricion nigrae), zb. Picea abies-(Piceion abietis).

Poniżej przedstawiono wykaz zespołów i wyższych taksonów roślinności wszystkich stref badanych szlaków turystycznych.

klasa Artemisietea vulgaris podklasa Galio-Urticenea

rząd Glechometalia hederaceae związek Rumicion alpini

zespół Rumicetum alpini klasa Molinio-Arrhenatheretea

rząd Plantaginetalia majoris

związek Polygonion avicularis zespół Prunello-Plantaginetum zespół Lolio-Polygonetum arenastri rząd Arrhenathereatalia

związek Polygono-Trisetion klasa Juncetea Trifidi

rząd Caricetalia curvulae związek Juncion trifidi

zespół Carici-Festucetum airoidis klasa Scheuchzerio-Caricetea

rząd Caricetalia nigrae

związek Caricion nigrae

zespół Caricetum nigrae (subalpinum) klasa Nardo-Callunetea

rząd Nardetalia

związek Nardion

związek Violion caninae

157 klasa Betulo-Adenostyletea

rząd Calamagrostietalia villosae związek Adenostyletum alliariae związek Adenostylion alliariae

zespół Athyrietum distentifolii=Athyrietum alpestris zespół Pado-Sorbetum

związek Calamagrostion

klasa Vaccinio-Piceetea rząd Vaccinio-Piceetalia

związek Piceion abietis związek Vaccinio-Piceenion

zespół Plagiothecio-Piceetum (hercynicum) związek Rhododendro-Vaccinienion

zespół Pinetum mugo (sudeticum)