Wyniki doświadczeń z odmianami owsów w roku 1913

W tym roku, bogatym w opady atmosferyczne, a na­

der ubogim w dni słoneczne, otrzymano na ogół gorsze rezultaty; jednak co się tyczy plonów wogóle — i te dla niejednego gospodarstwa byłyby bardzo dobremi.

Borowina 5

66

Jak i lat ubiegłych tak i w roku 1913 doświadcze­

nia porównawcze z odmianami owsów dokonane były na typowej ciemnej borowinie i w stanowisku zupełnie normalnem, a mianowicie po ziemniakach sadzonych na jesiennym oborniku.

Ziemniaczysko na jesieni w połowie listopada zora­

no do pełnej głębokości i pozostawiono na zimę w ostrej skibie, z powodu przesyconej wodą ziemi orać było bar­

dzo trudno.

Na wiosnę 18 marca zbronowano pole; około 1-go kwietnia zgruberowano a 3 go zasiano odmiany w ilości 14, z których Heinego Najplenniejszy 1 i 2 odsiew, Zwy­

cięzca, Złoty deszcz, Niemierczański Jubileuszowy i Nie­

mierczański Najwcześniejszy I-go odsiewu — pozostałe Ii-go odsiewu. Siano w ilości 180 funt, na mórg, rzę­

dowo. 16 kwietnia owsy po wschodziły i wkrótce po tern saletrowano je w ilości 1 centn. saletry na mórg.

Opady były rozłożone na ogół dość równomiernie tylko było ich zawiele, niektóre odmiany otrzymały ich znacznie więcej, szczególnie zaś dojrzewające w połowie sierpnia. Poniżej umieszczona tablica 24 porównawcza za rok 1912 i 1913 ma podane deszcze tylko z 4 miesięcy poszczególnie zaś każdy owies ma podane ilości opadu w mm przy zestawieniu okresów wegetacji (tablica 25).

Ilość deszczu wynosiła w porównaniu do roku 1912:

Tablica 24.

Rok 1912 Rok 1913

mm dni desz­

czowych

dni desz­

czowych Kwiecień... 47,8 13 35 15 Maj... 41,2 9 117 21 Czerwiec... 33,7 10 73 13

Lipiec... 69,3 8 99 17

Razem . . 192,0 40 324 66

67

Mimo słotnych i zimnych dni owsy rosły dobrze i rokowały dobre plony, rdza rzuciła się na wszystkie odmiany bez wyjątku, ale nie obfita. Majowe przymrozki, które na pszenicach dały się odczuć, na owsach nie spo­

wodowały żadnych widocznych zmian.

Tablica 25.

NAZWA ODMIANY Data I Data

1 wzei

Najwcześn. Niemierczański 31/IV J6/IV 14/VI 23/VII 324,0 112 Jubileusz. Niemierczański. 20/VI 28/VII 324,0 117 Złoty deszcz, Zwycięzca . » » 2/VII 7/VIII 425,4 127

Ligowo, Webba .... 28/VI 7/VIII

7/VIII 425,4 127 Rychlik Sobieszyński . .

Szlanstedzki, Hvitling . . я 30/VI 425,4 127

» я 4/VII 11/VIIT 438,3 131 Leutewicki, Probstejski. . »> 4/VII 13/VIII 439,4 133 Heinego 1 i 2 odsiew . . . 6/VII 16/VIII 465,1 136 Teodozja... _n 30/VI 16/VIII 465,1 136

Na tabl. 25 znajduje się zestawienie okresów wegetacji;

kłoszenie odbywało się tego roku o kilka dni później niż zeszłego, owsy wysypały za to bogate kiście; nadmiernie przedłużony okres od wykłoszenia do dojrzenia, które do­

syć trudno było oznaczyć, gdyż słoma bardzo długo miała barwę zieloną, powinien sprzyjać dobremu wykłształceniu ziarna, jednak zimna panujące w tym czasie powstrzymy­

wały normalne odżywianie i przenoszenie pokarmów do kiści i w rezultacie otrzymano złą jakość ziarna.

Zbiór był bardzo utrudniony, gdyż panujące w sierp­

niu ulewy uniemożliwiły dokładne dosuszenie w polu;

musiano to uskuteczniać w stodole, rozstawiając snopki każdy oddzielnie.

Bardzo praktycznemi przy tego rodzaju dosuszaniu byłyby używane w Czechach, w wielu gospodarstwach, szopy z dachem ale bez ścian, — ja niestety takiego budynku nie posiadałem i o ile wiem żaden z zakładów doświadczalnych u nas go niema.

Na tablicy 26 podane jest zestawienie plonów za rok sprawozdawczy i, jeżeli porównamy plon z roku ubiegłego, uwidoczniają się różnice w niektórych

odmia-68

Tablica26.

ÄlUOfS loę^ZD uped -Äzid bujbxz

P0za 00 L «N 178 176 171 152 182 210

69

70

nach, naprz., owies Leutowicki zajmuje pierwsze miejsce z szóstego w 1912 roku, a stosunek słomy przesuwa się na niekorzyść ziarna, Zwycięzca i Zloty Deszcz zajmują dwa następne miejsca, a więc drugie i trzecie, czyli pra­

wie te same miejsca, jak w roku 1912. Czwarte miejsce z kolei zajmuje Webba, który w roku poprzednim znaj­

dował się przy samym końcu, bo aż na 12 miejscu, to samo da się powiedzieć o Niemierczańskim Jubileuszo­

wym. Natomiast Rychlik Sobieszyński, zajmujący w ro­

ku 1912 trzecie miejsce, spadł do siódmego, czyli zajmuje wśród odmian w tym roku miejsce środkowe.

We wszystkich zaś owsach da je się zauważyć roz­

szerzony nadmiernie stosunek ziarna do słomy; mimo tego owsy nie wyległy, co przypisywać trzeba odpowie­

dniemu stosunkowi pokarmów w glebie.

Ocena ziarna wysianego i zebranego wypadła:

Tablica 2j.

Ciężąr he- Ciężar 1000 % łuski

na-ó. Nazwa odmiany

ktolitra kg ziarn gr siennej

si _{wysia-zebra-wysia-}zebra- wysia-

zebra-nego nego nego nego nego nego i Złoty Deszcz. . . . 49,3 48,3 26,88 26,69 28,22 31,20 2 Ligowo... 49,5 47,2 37,20 36,62 27,75 30,00 3 Webba... 47,9 46,6 36,10 37,77 28,80 30,00 4 Zwycięzca... 48,1 46,2 34,02 30.40 30,50 32,95 5 Niemierczański

Jubi-leuszowy .... 45,4 43,1 30,61 28,90 28,76 32,00 6 Rychlik Sobieszyński 47,7 42,9 35,54 31,62 29,25 31,40 7 Hvitling... 46,5 42,0 34,93 30,77 29,85 33,06 8 Teodozja... 44,1 42,0 32,70 31,22 29,50 33,00 9 Leutowicki .... 46,8 40,8 27,54 23,45 28,45 32,00 ю Probstejski .... 46,8 39,9 33,80 30,10 30,60 34,05 u Heinego 1-szy odsiew 46,1 37,3 36,56 30,94 28,70 35,00 12 Heinego 2-gi odsiew. 44,7 37,3 36,42 30,84 33,78 37,00 13 Najwcześniejszy

Nie-mierczański . . . 40,3 37,3 22,98 19,75 27,85 33,00 14 Szlanstedzki .... 42,0 36,7 35,00 29,26 32,75 37,00

71

Zestawienie powyższe (tabl. 27) oceny ziarna odmian wysianych i zebranych, pod względem ciężaru hektolitra wskazuje nam, że ciężar ten u wszystkich bez wyjątku odmian zmniejszył się, najwyższym ciężarem odznaczał się owies: Złoty Deszcz, Ligowo, Webba, Zwycięzca, Jubileuszowy i Rychlik Sobieszyński, inne miały ciężar mniejszy.

Ciężar 1000 ziarn, wskazujący na grubość ziarna, największy wykazują: Webba, Ligowo, Rychlik Sobie­

szyński, u których to odmian ciężar ten był prawie taki sam co i roku ubiegłego, natomiast inne odmiany wydały ziarno znacznie drobniejsze i lżejsze.

Co się tyczy procentu łuski nasiennej, to zwiększyła się ona u wszystkich odmian bez wyjątku.

Tablica 28.

d

Miejsce podług plonu

ciężaru hektoli­ tra ciężaru 1000 ziarn %łuski

ziarna słomy

1 Leutowicki... I V IX XIII V 2 Zwycięzca... II VI IV VIII VII 3 Złoty Deszcz... III IX I XII III 4 Webba... IV XIII III I I

5 Niemierczański Jubileusz. . V VIII V XI VI

6 Hvitling... VI 11 VII VII X

7 Rychlik Sobieszyński. VII XII VI III IV

8 Heinego 1-szy odsiew VIII I XI V XII

9 Ligowo... IX XI II II II 10 Probstejski...■ X IV X IX XI 11 Teodozja... XI X VIII IV VIII 12 Szlanstedzki... XII VII XIV X XIII 13 Najwcześn. Niemierczański XIII XIV XIII XIV IX

14 Heinego 2-gi odsiew . . . XIV III XII VI XIV

Zestawienie na tablicy 28 uwidocznia, że naprz.

owies Leutowicki, chociaż pod względem plonu ziarna zajmuje pierwsze miejsce, jednak plon słomy jest gorszy,

72

a jakość ziarna, tak pod względem ciężaru hektolitra, jak i 1000 ziarn — nieszczególna, co się zaś tyczy procentu łuski, to zajmuje jedno z pierwszych miejsc co do cien- kości; jednem słowem tego rodzaju zestawienia oświe­

tlają nam daną odmianę równocześnie ze wszystkich stron.