"Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska"

Maria Grzędzielska

"Annales Universitatis Mariae

Curie-Skłodowska"

Biuletyn Polonistyczny 20/4 (66), 90-95

90 POLONISTYCZNE CZASOPISMA NAUKOWE

„ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA” SECTIO F. NAUKI HUMANISTYCZNE.

Red. nacz. Grzegorz Seidler. Red. S. F. Juliusz Willauine. Wyd. UMCS

W ydaw nictw o "A n n a les U M C S " p o w sta ło w r o k u 194-6^. K olejne jego tom y p o cz ątk o w o u k az y w ały s i ę w p ię c iu s e k c ja c h , z k tó r y c h o s ta tn ia ,

" S e c tio F " , z a m ie s z c z a ła r o z p r a w y z d z ie d z in y filo z o fii, p e d a g o g ik i, m a rk s iz m u -le n in iz m u , e tn o g r a f ii, i a r c h e o lo g ii, t j . p r a c e hum anistów z a tr u d n io n y c h p ie rw o tn ie w W yd ziale M a te m a ty c z n o -P rz y ro d n ic z y m . O r ­ g a n iz a c y jn y ro z w ó j u c z e ln i lu b e ls k ic h n a d a ł w ydaw nictw u " A n n a le s" c h a ­ r a k t e r ś ro d o w isk o w y , p o w sta n ie z a ś now ych w y d ziałó w n a UMCS sp o w o ­ d ow ało p o tr z e b ę u tw o rz e n ia now ych s e k c ji w y d aw n ic tw a. O b ec n ie s e k c ja " F " p u b lik u je r o z p r a w y z d z ie d z in y h i s t o r i i , n au k f ilo lo g ic z n y c h o r a z p e d a g o g ic z n y c h . Rozw ój " A n n a le s " j e s t zatem ś c i ś l e u z a le ż n io n y od o r ­ g a n iz a c y jn e g o , k a d ro w e g o i naukow ego ro z w o ju c a łe g o ś r o d o w is k a lu b e l­ s k ie g o . U n iw e rs y te c k ie studium filo lo g ii p o ls k ie j p o w sta ło w r . 1953, t o ­ te ż u d z ia ł p ro b le m a ty k i h is t o r y c z n o li te r a c k ie j w " A n n a le s " z a z n a c z a s i ę , ze zro z u m iały m o p ó ź n ie n ie m , od ro k u 1957.

W ydaw nictw o " A n n a le s" ma je d n a k ż e pew ne c e c h y s w o is te . Jednym z je g o celó w j e s t p ro w a d z e n ie w ym iany naukow ej z o ś ro d k a m i u n iw e r s y ­ te c k im i p o z a P o ls k ą , je d n ą z je g o w c ią ż a k tu a ln y c h fu n k c ji - u m o ż liw ie ­ n ie s t a r t u naukow ego p rac o w n ik o m m łodym , n ie m ającym je s z c z e sw ojego " n a z w is k a " w k r a ju . T en c e l i ta fu n k cja m ogłyby w za jem n ie k o lid o w a ć , gdyby n ie k o n se k w e n tn ie p r z e s t r z e g a n y r y g o r r e c e n z j i z e w n ę trz n y c h , p o ­ w ie r z a n y c h w ybitnym s p e c ja lis to m p rz e d m io tu . T ak n p . re c e n z e n ta m i p r a c o l i t e r a t u r z e p o ls k ie j b y w ali: H e n ry k M a rk ie w ic z , K a z im ie rz W yka, Jan

P r z y o p ra c o w a n iu a r ty k u łu k o r z y s ta ła m z p u b lik a c ji: " B ib lio g ra fia p u b lik a c ji n aukow ych p rac o w n ik ó w W y działu H u m an isty czn eg o 1 9 5 2 -1 9 7 1 ", L u b lin 1972, U M C S ; S ta n is ła w W iś n ie w s k i, "N aukow a w izy tó w k a Hum a­ n is t y k i U n iw e r s y te c k ie j. (30 la t $> A n n a le s U M C S « . S e c tio F )", " I n f o r ­ m a to r . U n iw e rs y te t M a r ii C u r ie -S k ło d o w s k ie j w L u b lin ie " 1977, n r 2 / 3 ;

T r z y n a d lo w s k i, M a ria Ż m ig ro d zk a i in . O d b io rc a tomu "A n n a le s U M C S" b ie r z e w ięc do r ą k z b ió r p r a c a u to ró w ró ż n e g o w iek u i ró ż n e g o s ta tu s u n au k o w e g o , a le z p e w n o ś c ią am b itn y . O trzy m u je te ż tom n ie k ie d y m o z a i­ kow y: h is to r y c z n o - f ilo lo g ic z n o - p e d a g o g ic z n y , a do n ie d aw n a i f ilo z o f ic z ­ n y , c h o ć byw ały i tom y o b a rd z o jed n o lity m p r o f ilu naukowym (np. w r . 1950 je d e n ś c i ś l e p r e h is t o r y c z n y ; w r . 1972 - n a M ię d z y n a ro d o ­ w y K o n g re s S la w istó w w ro k u n astę p n y m - ję z y k o z n a w c z y ; w ro k u 1974-,

z o k a z ji ju b ile u s z u naukow ego p r o f . d r a h a b . J u liu s z a W illau m e, n b . od w ie lu la t r e d a k to r a s e c tio n is F - h is to ry c z n y ) . O g ó ln o p o lsk ie i ś r o d o ­ w isk o w e k o n fe r e n c je naukow e b a r d z o s p r z y ja ją u je d n o lic e n iu te m a ty k i k o le jn y c h tom ów .

Inną o s o b liw o ś c ią s e k c ji F " A n n a le s " b y ła p r z e z p e w ie n c z a s nu m e­ r a c j a tom ów . P ó ź n y ro z w ó j W ydziału H u m an isty c zn eg o i s z c z u p ło ś ć d a w ­ n ej k a d r y hum anistów spow odow ały k ilk u le tn ie o p ó ź n ie n ia c a łe j s e r i i hum a­ n is t y c z n e j. S topniow o n a d ra b ia n o j e , w y d ają c po dw a r o c z n ik i w jednym ro k u k a le n d a rz o w y m , co n b . sta n o w iło d la now o o rg a n iz o w a n y c h k ie r u n ­ ków d y d a k ty c z n o -n a u k o w y c h o k o lic z n o ś ć n a d e r p o m y śln ą . A le t e ż , ja k z o ­ baczym y z p o d an eg o n iż e j z e s ta w ie n ia p o z y c ji d ru k o w a n y c h , d a ty r o c z n i ­ ków n ie s ą zgodne z d a ta m i p u b lik a c ji a n i z d a ta m i n a p is a n ia r o z p r a w : m ożna było n p . w r o c z n ik u 1956, z d a tą p u b lik a c ji 1960, o g ło s ić r o z ­ p r a w ę u k o ń cz o n ą w 1958 r o k u . T e o p ó ź n ie n ia s ą o b e c n ie c a łk o w ic ie w y ­ ró w n a n e , a su k c e sy w n e o tw ie ra n ie now ych s e k c ji za p ew n ia w szy stk im a u to ro m d an e g o k ie ru n k u m o ż n o ść d r u k u . P o c z ą tk o w o d e b iu t n a ła m ac h " A n n a le s " n ie byw ał d o s ta te c z n ie znany w P o l s c e , gdyż m oże zb y t ś c iś le p r z e s t r z e g a n o w ym iany p u b lik a c ji z z a g r a n ic ą , a u to rz y z a ś ty lk o n a w ła s n ą r ę k ę r o z s y ł a l i n a d b itk i, na s z c z ę ś c ie s p o r z ą d z a n e w z n a c z n e j l ic z b i e . O b ec n ie w ydaw nictw o b ie r z e pod u w a g ę ta k ż e k ra jo w e in t e r e s y a u to ró w i o d b io rc ó w k ra jo w y c h .

R o z p ra w y l i t e r a c k i e p o lo n is ty c z n e (ta k ż e p ew n ą ilo ś ć p o g r a n ic z n y c h ) w ym ieniam y w k o le jn o ś c i a lfa b e ty c z n e j n a z w is k a u to ró w i w c h r o n o lo ­ g ic z n e j ty tu łó w . U w zględniono d e b iu ty h i s t o r y c z n o li te r a c k ie ję z y k o z n a w c y i a d e p tk i filo z o fii, a ta k ż e p o ró w n a w c z e , p o ls k o - r o s y js k ie te m aty r u s y ­ c y s tó w .

92

Z e s ta w ie n ie r o z p r a w o p u b lik o w a n y ch w s e k c ji F

A lin a A le k s a n d ro w ic z : D e m a sk a to rs k a fu n k cja kom izm u i s a ty r y w d r a m a ta c h G . Z a p o ls k ie j, v o l. V III: 1953/1957, 4 , s . 165—196. — Z te c h n ik i a r ty s t y c z n e j Adama N a r u s z e w ic z a , v o l. X I: 1 9 5 6 /1 9 6 0 , 11, s . 2 0 7 - 2 2 8 . - Z b a d a ń n a d tw ó r c z o ś c ią s a ty ry c z n ą G ra c ja n a P io tr o w ­ s k ie g o , v o l. X III: 1 9 5 8 /1 9 6 1 , 8 , s . 2 3 3 - 2 6 6 . - Z b a d a ń n a d e s te ty k ą s a ty r y s ta n is ła w o w s k ie j, v o l. XIV: 1 9 5 9 /1 9 6 2 , 2 , s . 1 7 - 5 2 . J e r z y B a rtm iń s k i (ję z y k o z n a w c a ): M e ta fo ry k a w ie r s z y a w a n g a rd y k r a k o w s k ie j, v o l. XVI: 1961/1964-, 7 , s . 161—188. - P o e ty c k a fu n k cja m a z u r z e n ia w f o lk lo rz e n a d górnym W ie p rz e m , v o l. XXVII: 1972, s . 1 - 1 5 .

Ew a B o ro w ie c k a (In s ty tu t F ilo z o f ii ) : K o n cep cja s z c z ę ś c i a w p o w ie ś c i M a rii D ą b ro w sk ie j "N oce i d n ie " , v o l. XXII: 1967, 2 , s . 27 - 5 5 .

Jó z e f B o r s u k ie w ic z : P o ls k ie k o n ta k ty L e rm o n to w a , v o l. XXII, 6 , s . 1 0 1 - 1 3 0 . - " M c y r i" L erm o n to w a a " F a r y s " M ic k ie w ic z a , v o l. XXVI: 1971, 1, s . 1 2 3 -1 3 1 .

B a r b a r a C z w ó rn ó g -J a d c z a k : Nowe te n d e n c je w d ra m a c ie p rz e ło m u ( tra g e d ia p s e u d o k la s y c z n a i d ra m a e p o k i O ś w ie c e n ia ), v o l. XXVI, 1, s . 9 5 - 1 2 2 .

K r z y s z to f D m itruk: Z p ro b lem ó w m łodej p r o z y p o ls k ie j l a t 1 9 5 6 -1 9 5 9 , v o l. XVII: 1 9 6 2 /1 9 6 5 , 10, s . 2 2 1 - 2 4 2 . - L i t e r a t u r a le w ico w a m iędzy b u rz a m i ( 1 9 0 5 -1 9 1 7 ), v o l. XXV: 1970, 1, s . 1 7 7 -2 0 1 . P a w e ł G dula (zm . 1 9 5 6 ): D ru k a rs tw o lu b e ls k ie , v o l. V III, 2, s . 3 9 - 1 1 2 . R e g in a G e r le c k a : Z d z ie jó w r e c e p c j i Lw a T o łs to ja w P o l s c e , v o l. XV: 1 9 6 0 /1 9 6 3 , 6 , s . 1 4 7 -1 7 4 . - H en ry k S ie n k ie w ic z w o c z a c h Lwa T o łs to ja , v o l. X VIII: 1 9 6 3 /1 9 6 6 , 10, s . 2 3 3 - 2 4 8 .

M a ria G r z ę d z ie l s k a : W e rs y fik a c ja "M e a n d ró w " F e lic ja n a F a le ń s k ie - g o , v o l. X I, 10, s . l 8 l —206. - P r z y s ło w ia w " M e a n d ra c h " F a le ń s k ie g o , v o l. XII: 1 9 5 8 /1 9 6 1 , 10, s . 2 4 5 — 27 9 . - R e c e p c ja form w ie rs z o w y c h S ło ­ w ac k ieg o w XIX w ie k u , v o l. X III, 7 , s . 2 0 3 - 2 3 2 . - W ie r s z N o rw id a w o k r e s ie " V a d e -m e c u m ", v o l. XV, 5 , s . 1 1 3 - 1 4 5 .- "Ł am ane z w ro ty m y ś li" w " M e a n d ra c h " F e lic ja n a F a le ń s k ie g o , v o l. X V III, 7 , s . 167­ -1 9 1 . - C y p r ia n , M a ria i F e lic ja n , v o l. XXX: 1975, 5 , s . 6 7 - 8 0 .

Ja n in a H a s ie c : P ro b le m a ty k a " Ż ó łte g o K rz y ż a " A n d rz e ja S tr u g a , v o l. XXVI11: 1973, 1, s . 2 4 1 - 2 5 5 .

Z d z isła w J a s tr z ę b s k i (zm . 1 9 7 2 ): P o e ty k a hum oru w o jennego (w y­ b r a n e k w e s tie ) , v o l. XXV111, 1, s . 2 9 3 - 3 1 9 .

A lin a K o ch ań czy k : W y b ra n e p ro b le m y " Z a z d r o ś c i i m edycyny" M i­ c h a ła C h o r oma ńs k ie g o , v o l. XXX, 1, s . 9 3 —111.

N o r b e r t K o rn iło w ic z : W z o rz e c r y c e r z a w l i t e r a t u r z e p o ls k ie j (k o ­ n ie c XVIII - p o c z ą te k XIX w ie k u ), v o l. XXX, 1, s . 4 9 - 6 6 .

E lż b ie ta K o śc iu k ie w ic z : K o n ce p cja n a r r a t o r a w o p o w ia d a n ia c h K s a ­ w e re g o P r u s z y ń s k ie g o , v o l. XXV, 1, s . 2 0 5 - 2 2 8 .

Jo la n ta K ow alczyk: Jan L em ański ja k o lir y k w tom ie so n etó w "W k r a ­ ju s ło ń c a " , v o l. XV, 7 , s . 1 7 6 -1 9 9 .

U rs z u la K o w alsk a : O d ra m a ta c h Z o fii N a łk o w sk ie j, v o l. X V I, 8 , s . 1 8 9 -2 1 1 .

Jo la n ta Ł u g o w sk a: Z z a g a d n ie ń p r o z y Ja c k a B o c h e ń sk ie g o , v o l. XXVI, 1, s . 1 7 7 -2 0 7 .

Ja n u sz M is ie w ic z : O ta k zw anych ą u a s i- s ą d a c h Rom ana In g a rd e n a , v o l. X XVIII, 1, s . 3 2 1 - 3 2 8 .

A nna N a s a ls k a : P ro b le m a ty k a tw ó r c z o ś c i r e p o r ta ż o w e j d w u d z ie s to le ­ c ia m ię d zy w o je n n eg o , v o l. XXVI, 1, s . 1 5 7 -1 7 5 .

Jan O rło w s k i: W ład y sław S y ro k o m la ja k o tłu m a c z p o e z ji r o s y j s k i e j , v o l. XX VII, 1, s . 1 0 7 -1 2 2 .

T e o ty k s t P a c z o w s k i (L w ó w ): W ład y sław S y ro k o m la ja k o tłu m a c z S z e w c z e n k i, v o l. X V III, 6 , s . 1 4 9 -1 6 6 .

Rom an R o s ia k : W acław N ałk o w sk i ja k o k ry ty k l i t e r a c k i , v o l. V III, 3 , s . 1 1 3 - 1 6 4 . - O g e n e z ie i b o h a te r z e "R ó ży " Ż e ro m s k ie g o , v o l. X I, 12, s . 229 - 246.

M a ria R u d z k a -S y m o tiu k : W izja s c e n ic z n a "W y zw o le n ia" S ta n is ła w a W v s p ia ń sk ie g o , v o l. XXVI, 1, s . 1 3 3 -1 5 6 .

M aja S zym oniuk: O p ie rie w o d ie ro m a n a B ułhakow a " M a s te r i M a rg a ­ r i t a " n a p o ls k ij ja z y k . ( S tr e s z c z e n i e p o ls k ie : O tłu m a c z e n iu p o w ie ś c i M ic h a ła B ułhakow a " M is tr z i M a łg o rz a ta " n a ję z y k p o ls k i) , v o l. XXI1I/XX IV: 1 9 6 8 /1 9 6 9 (jed y n y n u m e r p o d w ó jn ie lic z o n y ) , 10, s . 2 5 7 -

J e r z y S w ię c h : Z z a g a d n ie ń p o w ie ś c i w spom nieniow ej o te m aty ce d z ie c ię c e j w d w u d z ie s to le c iu m iędzyw ojennym , v o l. X V, 8 , s . 2 0 1 -2 2 3 . - D ziecko w tw ó r c z o ś c i P r u s a (z h i s t o r i i te m atu d z ie c ię c e g o w l i t e r a ­ t u r z e ) , v o l. X V II, 9 , s . 1 9 6 -2 2 0 .

M a ria W o ź n ia k ie w ic z -D z ia d o s z : O s tr u k tu r z e " P o g a n k i" N a rc y z y Ż m ic h o w sk ie j, v o l. XXV, 1, s . 1 4 9 -1 7 3 .

A nna Ż u ra k o w s k a : K o n ce p cja ż y c ia lu d z k ie g o w ś w ie tle m a ły ch form a r ty s ty c z n y c h S te fa n a Ż e ro m s k ie g o , v o l. XXX, 1, s . 8 1 —9 1 .

P o 24 la ta c h is tn ie n ia filo lo g ii p o ls k ie j "A n n a le s U M C S " o p u b lik o w a­ ły 41 r o z p r a w p o św ię c o n y c h l i t e r a t u r z e p o ls k ie j lu b z n ią z w ią z a n y c h . P r z e w a ż a ją w ś ró d n ic h ilo ś c io w o p r a c e p r o fe s o r ó w , d o cen tó w i a s y s t e n ­ tów In sty tu tu F ilo lo g ii P o ls k ie j. R o z p ra w y k o m p a ra ty s ty c z n e i p o g r a n ic z ­ ne z a m ie ś c iliś m y tu d la p e ł n ie j s z e j in fo rm a c ji. P u b lik a c je w s e k c ji F

" A n n a le s " sta n o w ią o b e c n ie ty lk o c z ą s tk ę d o ro b k u p o ls k ie g o l i t e r a t u r o ­ zn a w stw a n a U M C S , d a ją je d n a k d o ś ć d o b re o d b ic ie te n d e n c ji naukow ych n a s z e g o o ś r o d k a , je g o s ła b y c h i m ocnych s t r o n . B ra k tu n p . p r a c z l i ­ t e r a t u r y s ta r o p o l s k ie j, a ty lk o je d n a ma c h a r a k t e r ś c i ś l e te o r e ty c z n y , c h o ć n ie b r a k r o z p r a w z p o e ty k i. T r z e b a je d n a k p a m ię ta ć , że n ie j e s t to je d y n y w o ś ro d k u lu b e lsk im t e r e n p u b lik o w a n ia p r a c nauk o w y ch : d z ia -2 ła p r z e c i e ż od 20 la t L u b e ls k ie T o w a rz y stw o N aukow e , w y d a ją c e r o c z ­ ne b iu le ty n y ze s tr e s z c z e n i a m i r e f e r a tó w , s e k c ja A z a m ie s z c z a b iu le ty n y K om isji F ilo lo g ic z n e j - w yd aw n ictw a te s z c z ę ś liw ie s i ę u z u p e łn ia ją .

Rozw ój k ie ru n k ó w f ilo lo g ic z n y c h na UM CS m oże w p r z e c ią g u k ilk u l a t d o p ro w a d z ić do w y o d rę b n ie n ia W y d ziału F ilo lo g ic z n e g o i w ś la d za tym s e k c ji f ilo lo g ic z n e j " A n n a le s " . T a k a " s e c tio N " b y ła b y b a rd z o p o ­ ż ą d a n a , tr z e b a je d n a k s tw ie r d z ić , że d o ty c h c z a so w a sym b io za z innym i k ie ru n k a m i h u m a n isty c zn y m i p r z e b ie g a ła b a rd z o p o m y śln ie .

R e d ak to re m s e k c ji j e s t od 1953 r . w spom niany ju ż p r o f e s o r W illaum e, w y m ag ający ja k o r e d a k t o r , a b e z s tr o n n y ja k o h u m a n ista - to te ż s ta ła ona o tw orem d la w s z y s tk ic h ak ty w n y c h naukow o filo lo g ó w . S ta ło ś ć s k ła d u r e

-- 94

-"B iu le ty n L u b e lsk ie g o T o w a rz y s tw a N aukow ego. F o lia S o c ie ta tis S c ie n tia ru m L u b lin e n s is " . L u b l i n . . . S e c t i o . . . , V o l . . .

d a k c ji, k tó r e j od l a t p rz e w o d n ic z y p r o f . d r h a b . G rz e g o r z L e o p o ld S e id le r , b y ły r e k t o r U M C S , p r z y c z y n ia ła s i ę do u trz y m a n ia je d n o lite g o za ło ż e n ia w y d aw n ic tw a, n a ty le je d n a k ż e e la s ty c z n e g o , że m ogło ono z pow odzeniem s p e łn ia ć r ó ż n e fu n k c je . W z e s ta w ie n iu tytu łó w m ożna w y ­ r ó ż n ić p o z y c je p o je d y n c z e d o ś ć ś w ie ż e j d a ty , o z n a c z a ją c e d e b iu ty n a u k o ­ w e. N a z w isk a w ie lu a u to ró w m ożna o d n a le ź ć n a ła m ac h c z a s o p is m o g ó ln o ­ p o ls k ic h , to z a ś o z n a c z a d e b iu ty s z c z ę ś li w e . P o w r ó t ty c h n a z w isk na

łam y " A n n a le s" p o w in ie n ś w ia d c z y ć o tym , że a u to rz y żywo u c z e s tn ic z ą w w ym ianie m y ś li n a u k o w e j.

P r o f . d r h a b . M a ria G rz ę d z ie ls k a

„ROCZNIK HISTORII CZASOPIŚMIENNICTWA POLSKIEGO” (OD R. 1977: „KWARTALNIK HISTORII PRASY POLSKIEJ”)

PAN IBL. Pracownia Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego XIX i XX wieku. Kom. Red.: Jerzy Myśliński (redaktor), Wiesław Władyka (sekretarz), Jerzy Łojek, Krystyna Sierocka, Andrzej Ślisz.

B a d a n ia n ad h i s t o r i ą p r a s y p o ls k ie j m ają sto su n k o w o n ie d łu g ą t r a ­ d y c ję . Ich p o c z ą tk u n a le ż y , co p r a w d a , s z u k a ć w XIX w . , le c z d o p ie ro n iedaw no p o d ję to s ta r a n ia o s tw o r z e n ie p o d sta w o w e g o w a r s z t a tu n a u k o ­ w eg o , w y p ra c o w a n ie m e to d o lo g ii h is to r y c z n o p r a s o w e j. P r z e d e w sz y stk im p o cz y n io n o p ró b y o d tw o rz e n ia b a z y f a k to g r a f ic z n e j, u s y ste m a ty z o w a n ia i sk a ta lo g o w a n ia o g ó ln y ch w iad o m o ści i in fo rm a c ji o c z a s o p iś m ie n n ic tw ie p o lsk im . O grom z a d a ń b ad a w c z y c h w te j d z ie d z in ie o d z w ie rc ie d la fa k t, iż n ie dysponujem y do c h w ili o b e c n e j p e łn ą r e tr o s p e k ty w n ą b ib lio g ra fią t y ­ tułów p r a s y p o ls k ie j i n ie wiem y n a w e t d o k ła d n ie , ja k d u ży j e s t te n z b ió r . W d r u g ie j p o ło w ie l a t p ię ć d z ie s ią ty c h i n a p o c z ą tk u s z e ś ć d z i e s i ą ­ ty c h p o d ję to s tu d ia o c h a r a k te r z e a n a lity c z n o -m o n o g ra fic z n y m , n a s tę p n ie z a ś r o z p o c z ę to b a d a n ia s y n te ty c z n e , k tó r y c h n a jp e łn ie js z y m w y ra ze m j e s t trzy to m o w a " H is to r ia p r a s y p o ls k ie j" pod r e d . J e rz e g o Ł o jk a , w ydana p r z e z P ań stw o w e W ydaw nictw o N a u k o w e \

^ T. 1.: P r a s a p o ls k a I 6 6 I - I 8 6 4, W a rs z a w a 1976; t . II: P r a s a p o l­ sk a 1864—1918, W a rs z a w a 1976; t . III: P r a s a p o ls k a 1 9 1 8 -1 9 3 9 — w d r u ­ ku .