Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Rzeszowie

Kazimierz Surowiec

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w

Rzeszowie

Biuletyn Polonistyczny 31/4 (110), 199-203

DRUKI OFICYNY OSSOLIŃSKIEJ. 1828-1918. Bibliografia. Oprać. E. Galos, T. Madejska. Red. i zarys dziejów oficyny osso­ lińskiej: M.K. Korzon. Wrocław 1987, Oss., ss. 184, zł 360,-Niemal kompletna bibliografia druków oficyny ossolińskiej, zarówno tych, które ukazały się nakładem Ossolineum, jak też tych, które wydano na obce zamówienia. Bibliografia obejmuje okres od chwili decyzji o utworzeniu drukarni w 1828 r, aż po odzyskanie niepodległości w 1918 r. Obszerną pracę poprzedza szkicowy zarys historii drukarni Zakładu Narodowego im. Ossoliń­ skich we Lwowie. Brak dostępu do archiwum Zakładu uniemożliwił uzupełnienie dziejów drukarni informacjami dotyczącymi zasobów typograficznych, wyposażenia, organizacji etc. Całość uzupełnio­ no fotokopiami ciekawszych typograficznie druków.

BP/110/39 T.Ch.

DUTKA Czesław P . : Mit i gest. Bohater kordianowski prozy rozrachunków inteligenckich. Zielona Góra 1986, W y da wn ic­ two WSP, ss. 272, zł

280,-Materiałem do rozważań są książki napisane w czasie wojny ("Jezioro Bodeńskie" S. Dygata, "Drewniany k o ń” K. Brandysa, "Sprzysiężenie” S. Kisielewskiego)-, a wydane po 1945 r. Osta­ teczne ustalenia strukturalne formułuje autor na podstawie o- kreślenia "filiacji prozy rozrachunkowej z romantyczną tradycją literacką". Poszczególne rozdziały książki poświęca romantyzmo­ wi, jego poetyce i metodologii (schemat fabularny, kamuflaż mi­ tów), charakterystycznemu typowi bohatera kordianowekiego skąd wywodzi się literacki rodowód bohaterów inteligenckich), pro­ gramowi estetycznemu "Kuźnicy” ("recepta” prozy rozrachunkowej) oraz analizom osobowości i zachowań bohaterów (deheroizacja mi­ tu, czyn i groteska, bohate r- ak to r, niespełnienie czynu, spi sek, kompleks Kordiana).

B-DUVIGNAUD Jean: W s t ę p do socjologii teatru i twórczości dramatycznej. Tłum. K. Jarosz. /W:/ W kręgu socjologii teatru na świecie. Wybór i oprać. T. Pyzik i E. Udalska. Wrocław 1987, Oss., s. 45-58.

Twórca socjologii teatru przedstawia tu podstawowe kie­ runki badań dyscypliny: refleksje nad postawami i oczekiwaniami publiczności, morfologię spektaklu, zmianami funkcji i ról te­ atru, formami i znaczeniem krytyki teatralnej. W dalszej częś­ ci artykułu formułuje trzy zasady metody badawczej socjologii teatru, bez których popadłaby ona w impas czystej estetyki lub "so cj ol og iz mu ": uznanie komplementarności i równoległości ist­ nienia struktur społecznych i dzieł, komplementarności i równo­ ległości przejawów psychiki interpersonalnej i zbiorowej oraz odrzucenie genetyzmu.

BP/110/41 A.Sz.

DUVIGNAUD Jean: Zarys socjologii aktora. Tłum. J. Lekczyń- ska. /W:/ W kręgu socjologii teatru na świecie. Wybór i oprać. T. Pyzik i E. Udalska. Wrocław 1987, Oss., s. 59-71. Rozważania nad socjologiczną problematyką aktorstwa rozpo­ czyna autor od uściślenia pojęcia aktor, które - pozostając w ścisłym związku z "pojęciem roli społecznej i z realizacją za­ chowań, które ta rola zakłada w obszarze zbiorowego doświadcze­ nia" - jest dla niego określeniem szerszym niż termin aktor dramatyczny. Ten ostatni mógł się dopiero pojawić w społeczeń­ stwie, w którym potęguje się zbiorowa zdolność przeprowadzania zmian strukturalnych i poszerzają się obszary zbiorowych do­ świadczeń. Podstawowe pytania, jakie winien postawić socjolog teatru, badający tę problematykę, dotyczą aktora w społeczeń­ stwie, jego znaczenia i jego umiejętności w tworzeniu zbioro­ wych zachowań i form uczestnictwa w spektaklu.