Cysty Dinoflagellata z ods³oniêæ liasu w Koz³owicach i Boroszowie
(Wy¿yna WoŸnicko-Wieluñska)
Marcin Barski*, Paulina Leonowicz*
Dinoflagellates of Lower Jurassic outcrops at Koz³owice and Boroszów (southern Poland). Prz. Geol., 50: 411–414.
S u m m a r y. The described assemblage of Dinoflagellate cysts enabled to pinpoint the stratigraphic position of claystones cropped out at Koz³owice and Boroszów. The specific taxa of dinoflagellates indicated the presence of interbedding marine and brackish sediments within the sections studied. The palynofacies analysis confirmed the proximal location of these sections in sedimentary basin. The envi-ronmental suggestions derived from the dinocyst assemblage are supported by palynofacies indicators.
Key words: dinocyst, stratigraphy, Lower Jurassic, Ciechociñskie Beds
Ods³oniêcia i³ów liasowych w Koz³owicach i Boroszo-wie po³o¿one s¹ w pasie wychodni utworów dolnoju-rajskich pó³nocno-zachodniej czêœci monokliny Œl¹sko-Krakowskiej (ryc. 1). S¹ to czynne wyrobiska dwóch cegielni: Przedsiêbiorstwa Wielobran¿owego „Cerpol” w Koz³owicach i Cegielni „Boroszów”.
Po raz pierwszy w tych osadach, za pomoc¹ mikroska-mienia³oœci z gromady Dinoflagellata autorzy artyku³u podjêli siê okreœlenia wieku czterech próbek ilastych, pobranych z ods³oniêæ w Koz³owicach (próbki K/1, K/2, K/3) oraz Boroszowie (próbka Br/1). Wykonana analiza palinofacjalna pozwoli³a na okreœlenie zawartoœci sk³adni-ków organicznych w badanych próbkach i na tej podstawie wyci¹gniêto wnioski paleoœrodowiskowe. Zastosowana metoda biostratygraficzna, na podstawie dinocysty, mo¿e okazaæ siê skutecznym narzêdziem w datowaniu i rozpo-ziomowaniu osadów liasowych, których stratygrafia, ze wzglêdu na ubóstwo lub te¿ zupe³ny brak skamienia³oœci morskich, opiera³a siê dotychczas na datowaniach makro- i mikrosporowych.
Maceracja próbek zosta³a wykonana zgodnie z za³o¿e-niami standardowej preparacji palinologicznej, opisanej przez Barskiego (1999). Badania palinofacjalne przepro-wadzono za pomoc¹ mikroskopu optycznego w œwietle normalnym przechodz¹cym, przy zastosowaniu obiektywu mikroskopowego x 20. Z ka¿dej próbki rozpoznawano i zliczano ok. 150 sk³adników substancji organicznej, z przypadkowo wybieranych pól na powierzchni preparatu i przeliczano je na procenty.
Litologia i litostratygrafia
W ods³oniêciu w Koz³owicach ods³ania siê obecnie profil utworów ilasto-piaszczystych o ³¹cznej mi¹¿szoœci ok. 35 m (ryc. 2). Charakteryzuje siê on zdecydowan¹ prze-wag¹ osadów pelitowych: i³ów, i³ów mu³owych oraz mu³ów o barwie oliwkowej lub rzadziej szarej, z rozpro-szonym drobnym detrytusem roœlinnym, muskowitem oraz niewielkimi konkrecjami pirytowymi. W i³ach i mu³ach powszechnie wystêpuj¹ smugi i soczewki bardzo drobno-ziarnistych i mu³owych piaskowców kwarcowych, których mi¹¿szoœæ waha siê od u³amków milimetra do 2,5 cm oraz grubsze prze³awicenia drobnoziarnistych piasków kwarco-wych i mu³owców syderytycznych, o mi¹¿szoœci nie prze-kraczaj¹cej zwykle 6 cm.
W ca³ym profilu zaznaczaj¹ siê dwie strefy o wiêkszym udziale materia³u piaszczystego (ryc. 2). Ni¿szy kompleks ma mi¹¿szoœæ ok. 3 m i sk³ada siê z naprzemianleg³ych warstw i³ów i piasków, osi¹gaj¹cych mi¹¿szoœæ do 40 cm. Warstwy piasków maj¹ zmienn¹ mi¹¿szoœæ, licznie wystê-puj¹ w nich konkrecje i soczewki mu³owców syderytycz-nych oraz szcz¹tki roœlinne, wœród których s¹ obecne fragmenty drewna o d³ugoœci do 10 cm. Wy¿szy kompleks jest prawie ca³kowicie piaszczysty. Faliste przewarstwie-nia ilaste s¹ nieliczne i maj¹ niewielk¹ mi¹¿szoœæ, w grani-cach od 1 mm do 2–3 cm. Maksymalna mi¹¿szoœæ tego kompleksu, wyklinowuj¹cego siê ku SE, wynosi ok. 2,5 m.
W wyrobisku cegielni w Boroszowie ods³aniaj¹ siê utwory litologicznie bardzo zbli¿one do wy¿ej opisanych osadów z Koz³owic. S¹ to szare i szaro-oliwkowe i³y ze zmienn¹ domieszk¹ mu³u oraz cienkimi smugami i soczewkami piaskowców kwarcowych. Piaskowce oraz i³y s¹ miejscami wzbogacone w detrytus roœlinny, doœæ liczne s¹ te¿ konkrecje i poziomy ¿elaziste.
Korelacja profilu Koz³owic z s¹siaduj¹cym wierce-niem Paw³owice 40 (ryc. 2), w którym stwierdzono wystê-powanie pe³nego profilu liasu, pozwoli³a zaliczyæ ods³aniaj¹ce siê tu utwory do warstw ciechociñskich. Pozycja litostratygraficzna i³ów z Boroszowa, które s¹ sil-nie zaburzone glacitektoniczsil-nie i prawdopodobsil-nie prze-mieszczone, ustalona zosta³a jedynie na podstawie podobieñstwa litologicznego do warstw ciechociñskich.
Opublikowane dotychczas dane, dotycz¹ce pozycji stratygraficznej osadów z Koz³owic oraz Boroszowa pochodz¹ z opracowañ z³o¿owych oraz kartograficznych. W dokumentacjach surowcowych, na podstawie podobie-ñstw litologicznych, utwory z Koz³owic zaliczono do warstw helenowskich górnych (Jaczynowski, 1959, 1960) — bêd¹cych odpowiednikiem warstw ciechociñskich (por. Kopik, 1998) — a utwory z Boroszowa uznano za szare i³y warstw ³ysieckich, umiejscawiane w stropie warstw ³ysiec-kich dolnych (Sobkiewicz & Swoboda, 1979), a tak¿e cie-chociñskich (por. Kopik, 1998). W Objaœnieniach do szczegó³owej mapy geologicznej Polski (Haisig i in., 1992) wiek osadów z obu ods³oniêæ okreœlono na pliens-bach–dolny toark.
Biostratygrafia
Dotychczasowe datowania biostratygraficzne jury dol-nej na obszarze czêstochowskim s¹ nieliczne. Spowodo-wane jest to charakterem osadów, które w przewa¿aj¹cej czêœci s¹ l¹dowe, rzadziej lagunowe, a wk³adki morskie s¹ notowane sporadycznie. Ubóstwo makrofauny morskiej nie pozwala na korelacjê tego regionu z Polsk¹ pó³noc-no-zachodni¹, sk¹d pochodz¹ datowania liasu na podsta-411
Przegl¹d Geologiczny, vol. 50, nr 5, 2002
*Wydzia³ Geologii, Uniwersytet Warszawski, ul. ¯wirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa;
wie amonitów (Kopik, 1964). Do tej pory wa¿n¹ rolê w stratygrafii liasu œrodkowej i po³udniowej Polski odgry-wa³y megaspory (Marcinkiewicz, 1971) i mikrospory (Rogalska, 1976). Wyró¿nione tam zespo³y pozwoli³y na powi¹zanie z podzia³em chronostratygraficznym wprowa-dzonym w pó³nocno-zachodniej Polsce (Kopik, 1964). Na podstawie badañ megasporowych uda³o siê ustaliæ w
obrê-bie liasu trzy poziomy korelacyjne (ryc. 3): Nathorstispori-tes hopliticus reprezentuj¹cy hetang–dolny synemur, Hor-stisporites planatus odpowiadaj¹cy górnemu synemurowi i czêœci górnego pliensbachu oraz Paxillitriletes phyllicus obejmuj¹cy czêœæ górnego plensbachu–toark. Na podsta-wie miospor podzielono lias na piêæ faz mikroflory-stycznych (ryc. 3). Do innych grup skamienia³oœci wspoma-gaj¹cych biostratygrafiê liasu mo¿na by zaliczyæ otwor-nice, ma³¿oraczki, ma³¿e oraz liœcionogi (Kopik & Marcin-kiewicz, 1997), lecz wszystkie je z osobna charakteryzuje niedu¿a rozdzie
lczoœæ w stosunku do podzia³u
amoni-towego.
Podzia³ jury dolnej na podstawie dinocyst, przedsta-wiony przez Ridinga i Thomasa (1992), jest precyzyjnie odniesiony do skali chronostratygraficznej (ryc. 3) jako wynik korelacji fauny amonitowej oraz zespo³ów dinocy-stowych z tych samych profilów z obszaru pó³nocnej i zachodniej Europy. Dok³adnoœæ tego podzia³u wzrasta wyraŸnie ku wy¿szym piêtrom jury dolnej.
Cysty Dinoflagellata staj¹ siê zatem u¿ytecznym narzêdziem biostratygraficznym, przy uwzglêdnieniu pew-nych ograniczeñ œrodowiskowych. Wiêkszoœæ wskaŸniko-wych, dolnojurajskich cyst Dinoflagellata pochodzi z osadów morskich. Jednak jako organizmy planktoniczne maj¹ one zdolnoœæ szybszej, biernej migracji na nowe obszary oraz ³atwoœæ pokonywania przeszkód fizycznych, takich jak bariery piaszczyste czy progi podmorskie. Znane s¹ przypadki obecnoœci morskich gatunków dinocyst w obrêbie œrodowisk pla¿owych, gdzie zosta³y dostarczone przez fale sztormowe (Hancock & Fisher, 1981). Dziêki takim w³aœciwoœciom mog¹ byæ one wskaŸnikowe, np. w osadach wyra¿aj¹cych krótkie ingresje morskie.
Poza tym w obrêbie Dinoflagellata istniej¹ formy ¿yj¹ce w warunkach brakicznych — np. gatunki z rodzaju Nannoceratopsis (Fensome, 1979). Maj¹ one szersze zasiêgi stratygraficzne, lecz w œrodowiskach przejœcio-wych mog¹ odgrywaæ istotn¹ rolê.
Wyniki badañ dinocystowych z ods³oniêæ w Koz³owicach i Boroszowie
Cysty Dinoflagellata opisane z próbek z ods³oniêæ w Koz³owicach i Boroszowie dostarczaj¹ nowych danych biostratygraficznych z ilastych utworów liasu w tym regio-nie. Opisany zespó³ dinocyst nie jest bardzo zró¿nicowany, ale w dwóch próbkach zawiera wskaŸnikowy gatunek Luehndea spinosa (ryc. 4, 5). Jego zasiêg jest ograniczony od poziomu Margaritatus w górnym pliensbachu do pozio-mu Tenuicostatum w dolnym toarku (ryc. 3) i charakteryzu-je poziom dinocystowy Lsp wed³ug podzia³u Ridinga i Thomasa (1992). Oprócz tego wa¿nego stratygraficznie taksonu w próbkach s¹ znajdowane licznie gatunki z rodza-ju Nannoceratopsis. S¹ to: N. ridingii, N. raunsgardii, N. senex, N. triceras (ryc. 4, 5). Nie maj¹ one w liasie du¿ej wartoœci stratygraficznej, jednak wszystkie gatunki poza N. senex dowodz¹, i¿ próbki nie mog¹ byæ starsze ni¿ gór-ny pliensbach.
Na podstawie rozpoznanych zespo³ów dinocyst okre-œlono nastêpuj¹ce pozycje startygraficzne badanych pró-bek (ryc. 3):
Koz³owice
Próbka K/1 — nale¿y do przedzia³u stratygraficznego
od poziomu Margaritatus górnego pliensbachu do poziomu Tenuicostatum dolnego toarku. Górny zasiêg tej próbki ogranicza dok³adnie datowana próbka K/2.
412
Przegl¹d Geologiczny, vol. 50, nr 5, 2002
Kluczbork Czêstochowa Wieluñ Koz³owice Boroszów 0 5 25km Paw³owice 40 trias Triassic jura dolna Lower Jurassic jura œrodkowa Middle Jurassic jura górna Upper Jurassic kreda Cretaceous ods³oniêcia outcrops otwór wiertniczy borehole WARSZAWA 2 0° 50° N
Ryc. 1. Lokalizacja terenu badañ na tle obszaru Polski oraz mapy geologicznej regionu czêstochowskiego
Fig.1. Location of study area versus territory of Poland and geolo-gical map of Czêstochowa region
piaski i piaskowce sands and sandstones piaski i piaskowce mu³owe mudy sandstones
mu³y i mu³owce silts and siltstones mu³y i mu³owce piaszczyste sandy mudstones mu³y i mu³owce ilaste muds and clayey mudstones i³y i i³owce
calys and claystones i³y i i³owce mu³owe clays and mudy claystones piaski i piaskowce ilaste clayey sandstones syderyty siderites prze³awicenia: piasków mu³ów i³ów intercalations: sandy mudy clayey
smugi i soczewki piaszczyste sandy streaks and lenses okruchy ska³ clasts ¿wir gravels próbki samples KOZ£OWICE PAW£OWICE 40 [m]0 50 100 warstwyblanowickie w a r s t w yc i e c h o c i ñ s k i e w .borucickie i pd K/3 K/2 K/1 K/1
Ryc. 2. Korelacja litostratygraficzna profilu utworów z ods³oniê-cia w Koz³owicach z s¹siaduj¹cym wierceniem Paw³owice 40 Fig. 2. Lithostratigraphic correlation of examined sections out-cropped at Koz³owice with neighboring borehole Paw³owice 40
Próbka K/2 — pochodzi z przedzia³u
stratygraficzne-go od poziomu Margaritatus górnestratygraficzne-go pliensbachu do poziomu Tenuicostatum dolnego toarku wyznaczonego zasiêgiem gatunku Luehndea spinosa.
Próbka K/3 — zasiêg stratygraficzny tej próbki
wyznacza gatunek Nannoceratopsis ridingii. Zawiera siê on pomiêdzy górnym pliensbachem a górnym toarkiem (Poul-sen, 1996).
Boroszów
Próbka Br1 — pochodzi z przedzia³u
stratygraficzne-go od poziomu Margaritatus górnestratygraficzne-go pliensbachu do poziomu Tenuicostatum dolnego toarku wyznaczonego zasiêgiem gatunku Luehndea spinosa.
Uwagi o œrodowisku, palinofacje
W porównaniu z wynikami badañ palinologicznych osadów liasu basenu szwabsko-frankoñskiego (Wille &
Gocht, 1979) oraz niemieckiej czêœci basenu centralnoeu-ropejskiego (Morgenroth, 1970), opisany w niniejszym opracowaniu zespó³ dinocyst jest doœæ ubogi. Jest to zapewne wynikiem marginalnego usytuowania polskiej
413
Przegl¹d Geologiczny, vol. 50, nr 5, 2002
Chronostratygrafia Chronostratigraphy Paxillitriletes phyllicus Horstisporites planatus Nathorstisporites hopliticus I II III IV V Poziomy megasporowe ( Marcinkiewicz 1971, Kopik, Marcinkiewicz 1997)
Megaspore zones Fazy mikroflorystyczne
(Rogalska 1976)
Microfloritie phases
Zasiêgi stratygraficzne wyró¿-nionych gatunków dinocyst
Stratigraphic range of dinocyst taxa Poziomy amonitowe Amonite zones Poziomy dinocystowe (Riding& Thomas, 1994) Dinocyst zones Levesquei H et an g S yn em ur P li en sb ac h To ar k gó rn y U pp er do ln y Lo w er Ngr (pars) Thouarsense Variabilis Bifrons Falciferum Tenuicostatum Spinatum Margaritatus Davoei Ibex Jamesoni Raricostatum Oxynotum Obtusum Turneri Semicostatum Bucklandi Angulata Liasicus Planorbis Dpr Lva Lsp c b a a b b a L u e h n d e as p in o sa N a n n o ce ra to p si s ri d in g ii N a n n o ce ra to p si s se n e x N a n n o ce ra to p si s tr ic e ra s N a n n o ce ra to p si s ra u n sg a rd ii gó rn y U pp er do ln y Lo w er gó rn y U pp er do ln y Lo w er Zasiêgi stratygraficzne próbek Stratigraphic range of samples K /1 K/2 K/3 Br/1 K oz ³o w ic e B or os zó w
Ryc. 3.Tabela korelacyjna ukazuj¹ca podzia³y dinocystowe, megasporowe, mikroflorystyczne w odniesieniu do podzia³u chronostraty-graficznego liasu oraz na tym tle zasiêgi oznaczonych dinocyst i zasiêgi stratygraficzne próbek
Fig. 3.Correlation table showing dinocyst, megaspore and microfloristic divisions referred to Lower Jurassic chronostratigraphy versus determined Dinoflagellate cyst extents and statigraphic sample locations
Luehndea spinosa
(Morgenroth) Nannoceratopsis triceras(Drugg) Nannoceratopsis senex(van Helden)
50
m
µ
Nannoceratopsis ridingii
(Poulsen) Nannoceratopsis raunsgardii(Poulsen) Ryc. 4. Dinocysty oznaczone z ods³oniêæ w Boroszowie i Koz³owicach
Fig. 4. Dinoflagellate cyst assemblage described in outcrops at Boroszów and Koz³owice
gatunki dinocyst dinocyst taxa próbki samples K/1 K/2 K/3 Br/1 Luehndea spinosa Nannoceratopsis ridingii Nannoceratopsis raunsgardii Nannoceratopsis senex Nannoceratopsis triceras Koz³owice Boroszów
Ryc. 5. Dinocysty wyró¿nione w profilu Koz³owice (K) i Boro-szów
Fig. 5. Dinoflagellate cysts noted in outcrops at Koz³owice (K) and Boroszów (Br)
czêœci zbiornika epikontynenytalnego liasu, gdzie trwa³a sedymentacja l¹dowo-jeziorna z krótkotrwa³ymi ingresjami morskimi. Du¿a zawartoœæ cyst z rodzaju Nannoceratopsis w próbkach K/1, K/3 sugeruje czasowe wys³odzenia lub izola-cje zbiornika sedymentacyjnego. Odnotowanie w próbkach K/2 i Br/1 gatunku Luehndea spinosa, opisanego z osadów zawieraj¹cych morsk¹ makrofanê (Morgenroth, 1970), wska-zuje na zaznaczaj¹cy siê wp³yw œrodowiska morskiego.
Ze statystyki palinofacji (ryc. 7) widaæ, i¿ materia orga-niczna znajdowana we wszystkich próbkach zdominowana jest przez fitoklasty i palinomorfy pochodzenia l¹dowego (ryc. 6). Mikroszcz¹tki roœlinne (drewno, korteks) wystê-puj¹ w postaci du¿ych, czêsto wyd³u¿onych fragmentów, co œwiadczyæ mo¿e o nied³ugim transporcie oraz niskiej energii œrodowiska.
Wszystkie próbki zawieraj¹
znaczn¹ iloœæ bezworkowych ziaren py³ku i spor
dostarczanych z l¹du wraz z fragmentami tkanki
roœlinnej. Dwuworkowe ziarna py³ku zaczynaj¹
odgry-waæ rolê w próbkach, gdzie znajdowano dinocysty z
gatunku Luehndea spinosa. W tych samych próbkach
zarówno z ods³oniêcia w Koz³owicach (K/2) oraz
Boroszowie (Br/1) zanotowano
wyraŸny spadek
zawartoœci fitoklastów na korzyœæ bezworkowych i
dwuworkowych ziaren py³ku oraz spor. Mo¿na to
t³umaczyæ wzglêdnym oddaleniem siê obszaru
alimen-tacji od badanych partii zbiornika sedymentacyjnego,
gdzie dociera³y sk³adniki palinofacji o mniejszych
roz-miarach i wiêkszej p³ywalnoœci.
Wnioski
Dotychczas wiek warstw ciechociñskich by³ okreœlony na toark (Kopik, 1998). Datowania próbek z wybranej czê-œci profilów w Koz³owicach i Boroszowie na podstawie cyst Dinoflagellata wskaza³y ogólnie na górny pliensbach i toark. Jednak próbki K/1 i K/2, z ods³oniêcia w Koz³owi-cach oraz Br/1 z ods³oniêcia w Boroszowie, zawar³y siê w przedziale stratygraficznym obejmuj¹cych trzy poziomy
amonitowe od Margaritatus górnego pliensbachu do Tenuicostatum dolnego toarku. Pokaza³o to, i¿ warstwy cie-chociñskie mog¹ tak¿e obejmowaæ czêœæ pliensbachu, a dino-cysty mog¹ staæ siê dok³adnym narzêdziem w ustalaniu stratygrafii morskich i brakicznych osadów liasu.
Wyniki analizy palinofacjalnej, wykonanej na podsta-wie tych samych próbek, dowodz¹ bliskoœci dolnego toarku badanego fragmentu basenu sedymentacyjnego do obszaru l¹dowego. Tam, gdzie w próbkach zanotowano morski gatunek Luehndea spinosa, jednoczeœnie nastêpuje redukcja fitoklastów na korzyœæ l¿ejszych i bardziej p³awnych palino-morf l¹dowych. Zmianê tak¹ mo¿na wi¹zaæ z ewentualn¹ ingresj¹ morsk¹. Tam zaœ, gdzie stwierdzono jedynie zespó³ dinocyst sk³adaj¹cy siê z tolerancyjnych na warunki œrodo-wiska gatunków z rodzaju Nannoceratopsis obraz palinofa-cji zmienia siê w kierunku przewagi tkanki roœlinnej pochodzenia l¹dowego. Wskazywa³oby to na czasowe wys³odzenie zbiornika sedymentacyjnego.
Autorzy dziêkuj¹ recenzentowi za udzielenie cennych uwag przyczyniaj¹cych siê do poprawienia uchybieñ w tekœcie. Badania zwi¹zane z niniejsz¹ publikacj¹ by³y finansowane przez Uniwersytet Warszawski w ramach bud¿etu na badania w³asne.
Literatura
BARSKI M. 1999 — Stratygrafia jurajskich czarnych i³ów z ods³oniêæ w po³udniowo-zachodnim obrze¿eniu Gór Œwiêtokrzyskich na podsta-wie cyst Dinoflagellata. Prz. Geol., 47: 718–722.
FENSOME R.A. 1979 — Dinoflagellate cysts and acritarchs from the Middle and Upper Jurassic of Jameson Island, East Greenland. Gron-lands Geologiske Undersegelse, Bull., 132.
HAISIG J., WILANOWSKA H. & WILANOWSKI S. 1992 — Obja-œnienia do Szczegó³owej Mapy Geologicznej Polski 1:50 000, arkusz Olesno. Pañstw. Inst. Geol. Warszawa.
HANCOCK N. J. & FISHER M. J. 1981 — Middle Jurassic North Sea Deltas with Particular Reference to Yorkshire. Petrolem Geology of the Continental Shelf of North–West Europe, 34: 186–195.
JACZYNOWSKI S. 1959 — Dokumentacja geologiczna z³o¿a surow-ców ilastych budowlanej „Czerwone Osiedle”. Przedsiêbiorstwo Górni-czo–Geologiczne Przemys³u Ceramiki Budowlanej w Warszawie. JACZYNOWSKI S. 1960 — Dokumentacja geologiczna z³o¿a surowców ilastych ceramiki budowlanej „Czerwone Osiedle”. Przedsiêbiorstwo Robót i Gospodarki Kopalnianej Przemys³u Ceramiki Budowlanej, Warszawa. KOPIK J. 1964 — Stratygrafia dolnej jury na podstawie fauny z wier-cenia Mechowo IG 1 [W:] — Wyniki wierwier-cenia Mechowo IG 1. Biul. Inst. Geol., 203: 43–57.
KOPIK J. 1998 — Jura dolna i œrodkowa pó³nocno-wschodniego obrze¿enia Górnoœl¹skiego Zag³êbia Wêglowego. Biul. Pañstw. Inst. Geol., 378: 67–130.
KOPIK J. & MARCINKIEWICZ T. 1997 — Biostratygrafia [W:] Marek S. & Pajchlowa M. (red.) — Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce. Pr. Pañstw. Inst. Geol., 153: 196–205.
MARCINKIEWICZ T. 1971 — Stratygrafia retyku i liasu na podstawie badañ megasporowych. Pr. Inst. Geol., 65.
MORGENROTH P. 1970 — Dinoflagellate cysts from the Lias Delta of Luhnde/Germany; N. J. Geol. Palaon, Abh, 136: 345–359. PALLIANI R. & RIDING J.B. 1997 — The influence of paleoenviron-mental change on dinoflagellate cyst distribution. An example from the Lower and Middle Jurassic of Quercy, southwest France. Bull. Centres de recherches exploration-production Elf-Aquitaine, 21: 31–106. POULSEN N.E, 1996 — Dinoflagellate cyst from marine jurassic deposits of Denmark and Poland. Amer. Ass. Stratigraphic Palynol., Contributions Series, 31.
RIDING J. B. & THOMAS J.E. 1992 — Dinoflagellate cysts of the Jurassic System. [W:] A stratigraphic index of dinoflagellate cysts [W:] Powell A.J. (ed.). Chapman & Hall, London: 7–57.
ROGALSKA M. 1976 — Stratygrafia jury dolnej i œrodkowej na obszarze Ni¿u Polskiego na podstawie badañ sporowo-py³kowych. Pr. Inst. Geol., 127.
SOBKIEWICZ B. & SWOBODA H. 1979 — Dokumentacja geolo-giczna z³o¿a surowca ilastego ceramiki budowlanej „Boroszów”. Przedsiêbiorstwo Technologiczno-Geologiczne Ceramiki Budowlanej Oddz. w Opolu, „Cergeo”.
WILLE W. & GOCHT H. 1979 — Dinoflagellaten aus dem Lias Sudwestdeutchlands. N. J. Geol. Palaon, Abh, 136: 345–359.
414
Przegl¹d Geologiczny, vol. 50, nr 5, 2002
Ryc. 6. Palinofacje z przewag¹ fitoklastów l¹dowych
Fig. 6. Typical palynofacies pattern dominated by terrestrial phy-toclasts
drewno
wood
korteks
cortex
spory i py³ek bezworkowy
spores and pollen grains
py³ek dwuworkowy
bisaccate pollen
palinomorfy morskie
marine palynomorphs
K/1 K/2 K/3 Br/1
Ryc. 7. Procentowa zawartoœæ sk³adników palinofacji w profilach Koz³owice i Boroszów
Fig. 7. Palynofacies statistics of samples derived from outcrops at Koz³owice and Boroszów
