III ETAP EDUKACYJNY

(1)

III ETAP EDUKACYJNY

Temat: Wyznaczanie gęstości substancji.

TREŚCI KSZTAŁCENIA:

Fizyka, III etap edukacyjny, 9.1: uczeń wyznacza gęstość substancji, z jakiej wykonano przedmiot w kształcie prostopadłościanu, walca lub kuli za pomocą wagi i linijki.

Dodatkowe wymagania szczegółowe Podstawy programowej, które można realizować przy pomocy danego pakietu zasobów:

 Fizyka, III etap edukacyjny, 3.3: uczeń posługuje się pojęciem gęstości.

 Fizyka, III etap edukacyjny, 3.8: uczeń analizuje i porównuje wartości sił wyporu dla ciał zanurzonych w cieczy lub gazie.

 Fizyka, III etap edukacyjny, 9.1: uczeń wyznacza gęstość substancji, z jakiej wykonano przedmiot w kształcie prostopadłościanu, walca lub kuli za pomocą wagi i linijki.

CELE ZOPERACJONALIZOWANE:

Uczeń:

 definiuje pojęcie gęstości.

 wie od czego zależy gęstość substancji.

(2)

NABYWANE UMIEJĘTNOŚCI Uczeń:

 umie wyznaczyć gęstość za pomocą wagi i linijki.

 doświadczalnie wyznacza gęstość prostopadłościanu, walca i kuli.

 potrafi obliczać objętość prostopadłościanu, walca i kuli.

 potrafi rozwiązywać zadania i problemy dotyczące wyznaczania gęstości.

Etapy lekcji Obszar edukacyjny

Kompetencje kluczowe

Sposób realizacji Środki dydaktyczne Metody nauczania

Formy pracy Etap wstępny Fizyka Porozumiewanie się

w języku ojczystym;

myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo- techniczne;

umiejętność uczenia się; świadomość i ekspresja kulturalna

Zapoznanie uczniów z tematem oraz celem lekcji.

Przypomnienie wiadomości na temat wyznaczania masy i objętości

substancji.

Podające:

pogadanka

Zbiorowa, jednolita

Etap realizacji Fizyka Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo – techniczne;

Nauczyciel odtwarza prezentację multimedialną.

Prezentacja multimedialna ,,Wyznaczanie gęstości substancji”

Eksponujące:

Prezentacja multimedialna

Zbiorowa (grupowa) jednolita

(3)

umiejętność uczenia się

Fizyka Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo – techniczne;

umiejętność uczenia się.

Rozwiązywanie zadań.

Uczniowie zapoznają się z metodą obliczania siły wyporu za pomocą gotowego wzoru, wykorzystując arkusz kalkulacyjny.

Arkusz kalkulacyjny ,,Gęstość substancji”

Metody praktyczne:

ćwiczenia przedmiotowe

Fizyka Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo – techniczne;

umiejętność uczenia się.

Wykonanie doświadczenia.

Nauczyciel pomaga uczniom w przeprowadzeniu doświadczenia.

Załącznik nr 1 do scenariusza.

Praktyczne:

Ćwiczenia laboratoryjne

Fizyka Porozumiewanie się w języku ojczystym;

myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo – techniczne;

Dyskusja na temat:

Dlaczego jedno ciało jest cięższe, a drugie lżejsze?

Porównanie gęstości ciał.

Uczniowie wyszukują informacje na powyższy temat w różnych źródłach.

Komputer, Internet Problemowa:

aktywizująca:

panelowa

Zbiorowa, jednolita

(4)

umiejętność uczenia się; świadomość i ekspresja kulturalna

Etap końcowy Fizyka Podsumowanie lekcji. Podająca:

pogadanka

*propozycja dla uczniów szczególnie uzdolnionych

Fizyka Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo - techniczne

Chętni uczniowie mogą przygotować plakat przedstawiający zestawienie gęstości różnych substancji o różnych stanach skupienia.

Praktyczna:

ćwiczenia przedmiotowe

Indywidualna, zróżnicowana

ZAŁĄCZNIK NR 1 – INSTRUKCJA PRZEPROWADZENIA DOŚWIADCZENIA

Wyznaczanie gęstości ciał stałych z jakiej wykonano przedmiot w kształcie prostopadłościanu

Dlaczego jedno ciało jest cięższe, a drugie lżejsze?

Porównaj gęstość obu ciał.

Materiały:

waga elektroniczna, linijka, ciało o kształcie prostopadłościanu drewniane i metalowe, przyrząd mierniczy Przebieg:

Praca w grupach (w zależności od wyposażenia pracowni fizycznej praca w grupach może przedstawiać się następująco):

A) Każda grupa ma dwa prostopadłościany: metalowy i drewniany.

(5)

B) Każda grupa ma jeden prostopadłościan:

- 1, 3 grupa – prostopadłościan drewniany, - 2, 4 grupa – prostopadłościan metalowy

1.Zmierz długość krawędzi brył za pomocą linijki lub innego przyrządu mierniczego i oblicz ich objętości.

2.Wyznacz masę bryły przy użyciu wagi.

3.Wynik pomiaru zanotuj na karcie pracy, a następnie wykonaj obliczenia według wzoru:

Pomiary i obliczenia:

Krawędzie a1=

b1=

c1=

masa m1=

Krawędzie a1=

b1=

c1=

masa m1=

(6)

V=a1*b1*c1 V=a1*b1*c1

d= d=

d=m1/V1 d=m1/V1

4.Odczytaj z tablic nazwy substancji, z których wykonano prostopadłościany.

Wniosek:

Gęstość substancji zależy od:

..………

………

Wyznaczanie gęstości ciał stałych z jakiej wykonano przedmiot w kształcie prostopadłościanu

Materiały:

Baton, linijka

(7)

Przebieg:

Praca indywidualna.

1.Zmierz długość krawędzi batonika.

2. Oblicz jego objętość korzystając ze wzoru;

V= a b c

3. Odczytaj masę batonu z opakowania.

4. Oblicz gęstość batonika według wzoru:

d =

5. Porównaj swój wynik z wynikiem kolegi/koleżanki z ławki.

Dlaczego różnią się wasze wyniki?

6. Zapisz wniosek:

Gęstość zależy od ..……… ……… .

Gęstość- wielkość fizyczna ………

Gęstość mówi nam, jaka jest masa ……….. objętości danej………….………... .

(8)

Wyznaczanie gęstości ciał stałych z jakiej wykonano przedmiot w kształcie walca lub kuli

Materiały:

waga elektroniczna, linijka, ciało w kształcie walca lub kuli Przebieg:

Praca w grupach (w zależności od wyposażenia pracowni fizycznej praca w grupach może przedstawiać się następująco):

A) Każda grupa ma: walec i kulę.

B) Każda grupa ma albo walec albo kulę : - 1, 3 grupa – walec,

- 2, 4 grupa – kula

1.Za pomocą linijki zmierzyć i obliczyć objętości brył. Wyniki zapisać w tabeli.

(9)

2.Wyznacz masę bryły przy użyciu wagi. Wynik pomiaru zanotuj na karcie pracy.

3.Uzupełnij pozostałe kolumny, wykonując obliczenia według podanych wzorów:

Pomiary i obliczenia:

Objętość wody Vw

Masa bryły m

Objętość wody z bryłą Vw+ Vb

Objętość bryły Vk=4/3πR³ Vw=1/3πR²h

Gęstość bryły

4.Odczytaj z tablic nazwy substancji, z których wykonano bryły.

Wniosek:

Gęstość substancji zależy od

..………

………..