Dzisiejszy numer zawiera t stronWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
C e n a p o je d y n c z e g o n u m e ru 1 0 g r .
BEZPARTYJNE POLSKO - KATOLICKIE PISMO LUDOWE.
nntneyania1 ogłosi, pobiera się od wiersza mm. (7 łam.) 10 gr., za reklamy na str. 4-łam. w wiadomościach potocznych 30 gr. na pierwszej str. 50 gr. Rabatu udziela się przy częstem ogłaszaniu. „Głos Wąbrzeski* wychodzi trzy razy tygodn. i to: w poniedziałek, środę i piątek. Przy aado- wem ściąganiu należności rabat upada. Dla spraw spornych jest właściwy Sąd w Wąbrzeźnie. — Za terminowy druk, przepisane miejsce ogłoszenia administracja nie odpowiada. Wrdawnietwo zastrzega aoble prawo nieprzyjęcia ogłoszeń bez podania powodów p J . W eksped. miesięcznie 78 gr. ■ odnosze-
I rZuUpidlCl« metn przez pocztę 21 gr. więcej. W wy
padkach nieprzewidzianych, przy wstrzymaniu przedsiębiorstwa, złoienia pracy, przerwania komunikacji, abonent niema prawa ftqdac pozaterminowych dostarczeń gazety, lub zwrotu ceny abona
mentu. Za dział ogłoszeniowy Redakcja nie odpowiada Redaktor przyjmuje od 10—12. Nadesłanych a nie zamówionych rękopisów Re
dakcja nie zwraca i nie honoruje. Redakcja i administracja ul. Mickie
wicza 1. Telefon 80. Konto czekowe P. K O. Poznań 204,252.
Sumiennem wykonywaniem obowiązków, budujemy silną Ojczyznę!
N r 4 4 Wcffo/rzeiroo, c z w a r te k d n ia 1 6 k w ie tn ia 1 9 3 6 r. R o k 1 7
IPolacy w Niemczech a Niemcy w Polsce
J e id n e m z p a ń s t w n a j b a r d z i e j p o k o j o w o u s p o s o b io n y c h to P o ls k a , a n a r o d e m , p r a g n ą c y m w s p ó ł p r a c o w a ć s z c z e r z e n a d u t r w a l e n i e m p o k o j u ś w i a t a , to N a r ó d P o ls k i. N ik t z m a s n ie d ą ż y d o w y w o ł a n i a n o iw e tg o r o z l e w u k r w i , n i k t n ie z a m ie r z a s ię g a ć p o c u d z i e n i k t u n ie iz k o d liw ia ć ż o n , m a t e k i d z i e c i n a s z y c h .
T e j s ta n o w c z e j w ’c li p o k o j o w e j d a l i ś m y n i e r a z i d a j ą w y r a z r z ą d y p o l s k ie , z a w i e r a j ą c z is ą s ia d a m i n a w s c h o d z i e i z a c h o d z ie p a k t y n i e a g r e s j i , a w k r a j u u t r z y m u j ą c w i e lk ą , d o b r z e z o r g a n i z o w a n ą a r m j ę , tę 'n a j le p s z ą g w a - r a n t k ę p o k o j u .
T a k i p a k t p o k o j o w y n a 1 0 l a t z a w a r l i ś m y p r z e d 2 l a t y z n a s z y m k r a ju
Za bojkot gospodarczy
kupiedwo polskie finansuje życie niemieckie w Poisce
W z m o ż o n a a k ty w n o ś ć o r g a n iz a c y j
n a m n ie jis iz o ś e i n i e m i e c k i e j n a t e r e n i e P o m o r z a , j a k a m ia ła m i e j s c e w o s t a i -
n o w e j p l a c ó w k i' n ie m ie c k ie g o , k t ó r y z e s w e j s t r o n y n ig d y n ie u k r y w a ł s w e g o n e g a t y w ie n a t e r e n i e p o - n o g o s t o s u n k u d o p o ls k o ś c i.
s c e m e n to w a n ia s il ta m te js z e j n ie m c z y z n y , k t ó r a w k r ó tk im s to s u n k o w o c z a is ie o k r z e p ł a w e w n ę t r z n i e i u t r w a l i ła s w ó j s t a n p o s ia d a n ia p r z e d e w s z y s t- k i e m w d z i e d z in i e ż y c i a g o s p o d a r c z e g o .
W o s t a t n i m c z a s ie u w a g ę p o ls k ie j o p in ji p u b l i c z n e j z a ję ły w y p a d k i , r o z g r y w a j ą c e s ię n a je d n y m z n a j b a r d z i e j p r z e z n i e m c z y z n ę z a g r o ż o n y c h t e r e n ó w P o m o r z a — w p o w ie c ie ś w ie c k im . E l e m e n t n i e m ie c k i n a t e r e n i e te g o p o w i a t u j e s t d o s k o n a le ^ z o r g a n i z o w a n y w
D r . S t u d z iń s k i p o s u w a s ię M s w e j p o -
d z i e li ć p o m o c y l e k a r s k i e j P o la k o m : d r . R a s m u s z a ś , m im o , ż e w y s t ę p u j e n i e s ł y c h a n i e p r o w o k a c y j n i e , p i a s t u j e w d a ls z y m c i ą g u s t a n o w is k o l e k a r z a k o l e jo w e g o .
!,u p o ls k ic h F in n p o z n a ń s k i c h ( W a li-
k ie w iic z , K a c z m a r e k .
I g d y N ie m c y w P o ls c e k o r z y s t a j ą l i c z n y c h o r g a n iz a c ja c h ^ n a j r ó ż n ie js z e - z w s z e lk i c h p r a w , c ie s z ą s ię p e ł n e m
r ó w n o u p r a w n i e n i e m i d o z n a j ą n a w e t o p i e k i w ł a d z p o l s k i c h , — lo s P o l a k ó w p o r a s t a j ą c y c h p o d w ł a d z ą N ie m ie c h i t l e r o w s k i c h , j e s t w i ę c e j n iż o p ł a k a n y S t r a s z n a j e s t u d r ę k a P o la k ó w " n a Ś lą sk u O p o lk im , n a W a r m ji, M a z u r a c h i w Z ło to w sk ie m G n ę b i ic h s ię n a
n jo ść i n ie s p o tĄ k a n ą d o tą d ru c h liw o ść . S z c z e g ó ln ie (-o b rz e r o z w ija s ię ta m ..D e u ts c h e V e re in ig u g“ . lic z ą c a o g ó łe m 1 5 0 0 z o rg a n iz o w a n y c h c z ło n k ó w . J a k d o n o s i p r a s a p o m o rs k a , n a js iln ie js z e o d d z ia ły „ D V “ ,z n a jd u ją s ię w P ru s z - _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ t J e z u i B u k o w c u , g d z ie je s z c z e p o z o s ta - k a ż d y m k ro k u z a tru w a ż y c ie , o d b ie ra B ło d u ż o N ie m c ó w k o lo n is tó w n a o s a - m o ż n o ś ć z a ro b k o w a n ia , s ło w e m - d r ę -g d a c h . p o tiw o rz o n y c h z a c z a só w k o lo n i- c z y m o ra ln ie i n is z c z y m a te rja ln ie . B /z ac ji n ie m ie c k ie j. G r u p y ,.D A ,^ w
A T. i , i B o b u ty c h m ie js c o w o ś c ia c h lic z ą p o 5 0 0
N ie c h c e m y , a b y n a s p o s ą d z a n o r
g o ło s ło w n e o s k a rż e n ie T rz e c ie j R z e -B M o s ta tn im c z a s ie je s te ś m y n a te - s z y . D la te g o o p e r u je m y p r z y k ła d a m i,B re n ie p o w ia tu ś w ie c k ie g o ś w ia d k a m i k ilk o m a z a le d w ie s p o ś ró d s e te k i ty - g n ie s ly c h a n y c h m e to d w u s to s u n k o w a -
s ię c y . I
W N ie m c z e c h z a k a z u je s ię u c z ę s z c z a ć d o lo k a li p o ls k ic h . W ła d z e h itle r o w s k ie w y d a ją p o p r o s tu o k ó ln ik i i z a rz ą d z e n ia , k tó r y m n ik t n ie o ś m ie li s ię p rz e c iw sta w ić . J e d e n ta k i o k ó ln ik je s t w p o s ia d a n iu n a s z e j r e d a k c ji. D o ty c z y o n z a k a z u u c z ę sz c z a n ia d o p o l
s k ie g o h o te lu „ C o n c o rd ia 44 w O ls z ty n ie z w y ra ź n e m u z a sa d n ie n ie m : „ D a s L o k a l i s t p o ln is c h 44 (L o k a l je s t p o ls k i).
W y d a ł go- k ie ro w n ik p o w ia to w y n a O ls z ty n , S c h ie d a t. o b e c n y p r e z y d e n t m ia s ta . W y d a ł g o w c z a sie , k ie d y w P o ls c e lic z n e lo k a le n ie m ie c k ie p o s ia d a ją k o n c e s ję p o ls k ą , d o z n a ją p o p a r
c ia P o la k ó w i u c z ę sz c z a ją d o n ic h n a w e t u rz ę d n ic y .
W ty m s a m y m O ls z ty n ie is tn ie je |s
„ R o ln ik “ p o ls k i, le n iu „ R o ln ik o w i’4 w ła d z e n ie m ie c k ie n ie p o Z w a la ja n a h a n d e l z b o ż e m Z n o w u u z a sa d n ie n ie :
z a c h o d z i p o trz e b a ). „ R o lin ik c iw i‘’ o ls z ty ń s k ie m u w ła d z e h itle r o w s k ie te rn z a rz ą d z e n ie m p o d c ię ły b y t. H a n d e l z b o ż e m b o w ie m to p o d s ta w a e g z y s te n c ji s p ó łd z ie ln i ro ln ic z e j.
A w P o ls c e ? S p ó łd z ie ln ie n ie m ie c k ie . s p ó łk i re iffe ise n o w s k ie u p r a w ia ją
s z e r o k ą d z ia ła ln o ś ć i ż a d n a z n ic h o d w ła d z p o ls k ic h n ie o itrz y m a la p is m a z z a k a z e m u p r a w ia n ia h a n d lu z b o ż e m .
łu n a d z ie d z in a : m ło d y p r a w n ik p o l
s k i, a b y z o s ta ć a d w o k a te m , p o o d b y c iu s tu d jó w u n iw e rs y te c k ic h m u s i o d b y ć p rz e p is o w ą p r a k ty k ę s ą d o w ą . N a w n io se k s k ie ro w a n y d o w ła d z s ą d o w y c h o tr z y m u je o d p o w ie d ź , ż e s ą
P rz e d s ta w io n e p rz e z n a s w y ż e j fa k ty z te r e n u p o w . ś w ie c k ie g o w y k a z u ją w c a łe j p e łn i n ie b e z p ie c z e ń stw o , ja k ie p o ls k o śc i g ro z i z e s tro n y p o d n o - s iz ąc e g o b u ln ie g o w ę e le m e n tu n ie m ie c k i eig o n a P o m o rz u . W ta k io m ś w ie tle
k o ż e rc z y — ró w n ie ż w n u m e rz e z d . 5 4 . b r. z a m ie sz c z a o lb rz y m i in e r a t p o z n a ń sk ie g o ..Z a k ła d u U b e z p . W z a je m i- n y c h “ o b o k c a łe g o s z e re g u d r o b n ie j-
J e s t n a p r a w d ę c z a s n a jw y ż s z y , b y z e rw a ć z m e to d ą u tr z y m y w a n ia z a p o ls k ie p ie n ią d z e c z y n n ik ó w , d z ia ła
ją c y c h w ta k i c z y in n y s p o só b n a s z k o d ę p o ls k o ś c i. C z y ż m a ło n a m je s z - w p ro s t p o tw o rn y m z e s ta n o w isk a n a - c z e p r z y k ła d ó w z p o z a d r u g ie j s tr o n y s z y c h in te re s ó w n a ro d o w y c h w y d a je 1 g ra n ic y , g d z ie ż a d n a g a z e ta p o ls k a n ie s ię b y ć fa k t, ż e in s ty tu c je , k u p c y i m o ż e z e w z g lę d u n a o p in ję z o rg a n iz o - p rz e m y sło w c y p o ls c y o g ła sz a ją s ię n a w a n e j n ie m c z y z n y lic z y ć n a ja k ie k o l- ła m a c łi p is m n ie m ie c k ic h i f in a n s u ją w ie k i in s e ra ty firm , z a k ła d ó w i in s ty - w te n s p o só b p o ś re d n io ż y c ie ż y w io łu tu c y j n ie m ie c k ic h ?
Manewry floty jiemiackiej
wywołały xanie^akgjenie
s ię c a ły b lo k k o s z a r, k tó r y b ę -
n iu is ię e le m e n tu n ie m ie c k ie g o d o p o i-1 -- --- -
s k o śc i. O to n ie m c z y z n a ta m te js z a p z e -1 K O P E N H A G A . N a d c h o d z ą tu w ia - d u je s \
p r o w a d z a z n a n y o p in ji p o ls k ie j ju ż z d o m o ś c i o w ie lk ic h m a n e w ra c h F lo ty d z ie s ię s k ła d a ł z 5 o lb rz y m ic h b u d y n - n ie m ie c k ie j w o je n n e j. N ie m ie c k ie o - k ó w . le k o s z a ry b ę d ą p rz e z n a c z o n e k r ę ty w o je n n e u k a z a ły s ię n a d u ń - id la ż o łn ie rz y a r ty le r ji. W p o b liż u s k ic h w o d a c h . ' m ia ste c z k a S ie g ie n b u d u je s ię 6 3 d o -
W D a n ji w ie lk ie z a n ie p o k o je n ie m ó w - k o s z a r. \\ G e ls e n k irc h e n b u d u - w y w o ła ła o k o lic z n o ść , ż e n a d p ó łn o c -1 je s ię o lb r z y m ią f a b r y k ę g a z ó w tr u ją - n y m S z le z w ig ic m p rz e le c ia ł n a n ie z n a - c y c li.
c z n e j w y s o k o ś c i s a m o lo t b o m b a rd u -!
ją c y . Z te g o w y c ią g a ją w D a n ji w n io -l SZALONE TEMPO ZBROJEŃ NA s e k , ż e N ie m c y r o z w ija ją e n e rg ic z n ą j MORZU
d z ia ła ln o ść w o js k o w ą n a d u ń s k o -n ie - H A M B U R G . B u d o w a n o w y c h o k r ę - m ie c k ie j g ra n ic y . : tó w w o je n n y c h o d b y w a s ię w r w ie l-
ik ie rn te m p ie . D o w o d e m te g o m o ż e BUDOWNICTWO WOJSKOWE jb y ć b ila n s s to c z n i ..A . P . H a m b u r g 4"
W NADRENJI I K a p ita ł z a k ła d o w y te j f a b ry k i w c ią -
K O L O N J A . W N a d re n j i. k tó r ą g u o s ta tn ie g o ro k u p o d w o ił s ię i w y - N ie m c y o b s a d z iły o s ta tn io s w e m i w o j- 'n o s i o b e c n ie 2 2 i p ó ł m iljo n a m a r e k , s k a m i. w re g o rą c z k o w a p ra c a p r z y Ilo ś ć z a tr u d n io n y c h ro b o tn ik ó w — te r o z ta c z a ją w s z e c h stro n n ą o p ie k ę b u d o /w ie k o s z a r. P r a c u je s ię w d z ie ń , w z ro sła z 2 0 0 0 d o 5 0 0 0 lu d z i. C z y s ty n a d k a ż d y m N ie m c e m , k tó r y p r z y s tę - i i w n o c y b e z p r z e r w y . W K o lo n j i b u -i d o c h ó d w y n ió sł o k o ło 4 0 7 .0 0 0 m a re k . te r e n u W ie lk o p o lsk i s y s te m a ty c z n y
b o jk o t w s z y stk ie g o , c o p o ls k ie , p r z y ró w n o c z e s n e m 'z a c h lw a I a n iu n ie m ie c - k ie g o d o b rc lb y tu i p ro w o k u ją c e m p r o p a g o w a n iu h a s ła : S w ó j d o s w e g o . R o b o ta ta p r z e ja w ia s ię w n a w o ły w a n iu d o k u fp o w a ln ia ty lk o u k u p c ó w - n ie m - c ó w , w y k o n y w a n ia p r a c w w a rs z ta ta c h rz e m ie ś ln ik ó w n ie m ie c k ic h i z a tr u d n ia n ia w y łą c z n ie N ie m c ó w . T a m , g d z ie n ie m ie c k ie g o i k u p c a i rz e m ie śln i
k a b r a k , s p r o w a d z a s ię ic h s k ą d in ą d i d a je m o ż liw o ś c i z a ło ż e n ia w ła sn e j p la c ó w k i w z g l. w a rs z ta tu . P o w o d z e n ie te g o r o d z a ju ro b o ty g w a ra n tu ją n ie m ie c k ie s p ó łd z ie ln ie h a n d lo lw o , fin a n - sc iw o d o b rz e p o s ta w io n e . S p ó łd z ie ln ie
Id y n ie m ie c k ie n ie m c ig ą p r z y ją ć a p li-j A p r a s a n ie m ie c k a w P o ls c e ? C z y
! k a n ta P o la k a p o n ie w a ż N ie m c a s ą d z ić je s t g n ę b io n a , c z y p ro s te m z a rz ą d z e - u n o ż e ty lk o N ie m ie c . P o la k z d a n ie m n ie m a d m in is tra c y jn e m z a w ie s z a s ię n ie m ie c k ic h w ła d z s ą d o w y c h , n ie d a je ją n a p rz e c ią g ty g o d n i, m ie się c y ? C z y g w a ra n c ji fe ro w a n ia iw y ro k ó w z g o d - re d a k to ro m n ie m ie c k im w P o ls c e o d - id e z s u m ie n ie m n ie m ie c k ie m . (D o - K ie ra s ię p ra w o w y k o n y w a n ia z a w o - s ło w n ie z d o k u m e n tu n ie m ie c k ie g o !) d u , ja k n p . w N ie m c z e c h r e d a k to r o w i
I z n o w u z a d a ć m u s im y s o b ie p y ta - j W a c ła w o w i J a n k o w s k ie m u w O ls z ty n ie : c z y ta k je ist ró w n ie ż w P o lsc e ? n ie ? Z n d w u o d p o w ie d z ie ć m u sim y : N ie ! J e s t w p ro s t p rz e c iw n ie . P a r n ię - jn ie ! P r a s a n ie m ie c k a w P o ls c e c is z y ta m y , iż n p . w B y d g o s z c z y a p lik a n te m ' s ię w s z e lk ie m i s w o b o d a m i. A je ż e li s ą d o w y m b y ł s y n p r z y w ó d c y n ie m - 'o d c z a s u d o c z a su u le g a k o n fis k a c ie , c z y z n y w P o ls c e , b . p o s ła n a S e jm to w k a ż d y m r a z ie n ie ta k c z ę s to , ja k p u łk . G ra e b e g o , z n a n e g o z g w a łto w
n y c h w y s tą p ie ń w p a r la m e n c ie p o l
s k im n a w ie c a c h n ie m ie c k ic h .
p ra isa p o ls k a .
O to rz e c z y w is ta rz e c z y w is to ś ć p o 'o b u s tro n a c h k o rd o n u . W ty m s ta n ie
rz e c z y p o ls k a o p in ja p u b lic z n a m u s i z c o ra z p iln ie js z ą u w a g ą ś le d z ić lo s n a s z y c h ro d a k ó w w N ie m c z e c h . R z ą d z a ś p o ls k i p o w in ie n u ś w ia d o m ić rz ą d n ie m ie c k i, ż e g n ę b ie n ie , p o d c in a n ie P o la k o m m o ż n o śc i e g z y s te n c ji i g e r- m a n iz o w a n ie n ie d a s ię p o g o d z ić z d o - b re ra i s to su n k a m i m ię d z y P o ls k ą i R z e s z ą .
N a le ż y p rz y p o m n ie ć B e rlin o w i, ż e p a k t p o ls k o -n ie m ie c k i z a w a r ty z o s ta ł n a ró w n y c h p r a w a c h . 1 ró w n ie o b o w ią z u je o n o b ie s tro n y . C o d o te g o n ie m o ż e b y ć a n i d y s k u s ji a n i w ą tp li
w o ś c i .
— y —
S tr. 2 „GŁOS WĄBRZESKI N r. 4 4
W K R A JU .
+ M in is te r S k a rb u u s ta lił n a m ie s ią c k w ie c ie ń b r. w a rto ś ć 1 g ra m a c z y s te g o z ło ta n a z ł 9 2.4 4 g r.
4 - W e d łu g d a n y c h h u rto w n i ja jc z a r- s k ic łi, p o d c z a s św ią W ie lk ie jn o c y M a rs z a w a s k o n s u m o w a ła 2 m iłjo n y ja j. Z te j lic z b y s a m Z w . S p ó łd z ie ln i M le c z a rs k ic h i J a jc z a r- s k ic h ro z p ro w a d z ił 5 5 0 ty s ię c y .
Z Z A G R A N IC Y
5 - M in . E d e n o d w ie d z ił p re m je ra B a ld - w in a w je g o re z y d e n c ji w I’re n t - I re n t
p a rk . g d z ie o d b y ł d łu ż s z ą ro z m o w ę. W ś ro d ę m in . E d e n w e ź m ie u d z ia ł w p o g rz e b ie z m a r
łe g o a m b a s a d o ra R z e s z y v o n Ilo e sh a . 6 - P a ro w ie c R a n p u ra . w io z ą c y a rc y d z ie ła s z tu k i c h iń s k ie j o n ie o b lic z a ln e j w a rto ś c i w y s ta w io n e n ie d a w n o n a w y s ta w ie c h iń s k ie j w L o n d y n ie , n a p ó łn o c n o z a c h ó d o d P<)ltn w p a d ł w s iln ą b u rz ę i o s ia d ł n a m ie liź n ie .
7 - A u s tin C h a m b e rla in z m a łż o n k ą b y li n a ś n ia d a n iu u m in . s p ra w z a g r. A u s trji B e rg e r-W a ld e n e g g a .
l oin wiosko-ilisjislnti
W CZASIE ŚWIĄT WIELKANOC
NYCH.
Addis-Abeba. W A d d is A b e b ie s ta n a la rm u lo tn ic z e g o z o s ta ł o g ło sz o n y w n ie d z ie lę o g o d z . 8 ,5 0 , z p o w o d u z a s y g n a liz o w a n ia s a m o lo tó w w ło s k ic h z ró ż n y c h k ie ru n k ó w . M ia sto je s t n ie m a l c a łk o y y ic ie o p u s z c z o n e p rz e z m ie sz k a ń c ó w o d s z ere g u d n i. N a s k u te k a la r
m u lo tn icz e g o o s ta tn i m ie s z k a ń c y e w a k u o w a li sto lic ę, w k tó re j p o z o s ta li je d y n ie d z ie n n ik a rz e , p e rs o n e l ra d io sta c ji i p o lic ja . N a d m ia ste m p o ja w iło się 9 s a m o lo tó w w y y v ia d o w c z y c h i b o m b a rd u ją c y c h , k tó re p o d o k o n a n iu s z e re g u e w o lu c y j n a d m ia ste m , o d le c ia ły w k ie ru n k u p ó łn o c n y m . () g o d z . jl0 ,3 0 n a d m ia s te m u k a z a ł się 3 -m o to - ro w y s a m o lo t b o m b a ru ją c y . In n y w ło s k i s a m o lo t b o m b a rd u ją c y p rz e le c ia ł z ra n a n a d D irc d a u a .
ZNIESIENIE NIEWOLNICTWA.
Rzym. A g e n c ja S te fa n i k o m u n ik u je : Z A s m a ry d o n s z ą , ż e yv p ie rw sz y d z ie ń ś w ią t W ie lk ie jn o c y m a rs z a łe k B a d o g lio o p u b lik o w a ł o rę d z ie , p ro k la m u ją c e z n ie sie n ie n ie w o ln ic tw a n a w s z y s tk ic h te ry to rja c h . z a ję ty c h o s ta t
n io p rz e z w o jsk a w ło s k ie . Z n ie s ie n ie n ie w o ln ic tw a w y w o ła ło w ś ró d lu d n o ś
ci u c z u c ie w d z ię c z n o śc i i s y m p a tji d la W ło c h . P rz e d z a ję c io m p rz e z w o jsk a w ło s k ie G o n d a r b y ł je d n y m z n a jw ię
k s z y c h o ś ro d k ó w h a n d lu n ie w o ln ik a m i w A b is y n ji. C o ty d z ie ń o d b y w a ły się ta m ta rg i, p o d c z a s k tó ry c h s p rz e d a w a n o k ilk a ty s ię c y n ie w o ln ik ó w . — - A k t w y z w o le ń c z y n ie z a k łó c i ż y c ia p o lity c z n e g o i n ie u tru d n i ro b ó t ro l
n y c h n a o b s z a ra c h o k u p o w a n y c h , p o n ie w a ż w ła d z e w ło s k ie p rz e w id u ją ró w n o c z e ś n ie z o le n z y w ą w o js k a , p o li
ty c z n ą i g o s p o d a rc z ą o rg a n iz a c ję z d o -.
b y ty c li te ry to rjó w .
ABISYNJA NIEWIDZI SIĘ PRZE GRANĄ
POŻYCZKI WEWNĘTRZNEJ NIE BĘDZIE
Z in ia riK la jn y c -h ź ró d e ł d o w ia d u je m y się. iż R z ą d n ie z a m ie rz a ł i n ie z a m ie rz a p rz e p ro w a d z ić p o ż y c z k i w e w n ę trz n e j.
S p ra w a p o ż y c z k i w e w n ę trz n e j w o b e c n e j c h w ili, w o b e c z ró w n o w a ż e n ia b u d ż e tu je st te m b a rd z ie j n ie a k tu a ln a .
NIEUZASADNIONE PRETENSJE
G D A Ń S K . H itle rciw sk i o rg a n „ D a n z ig e r V o rp o s te n " o m a w ia w d łu ż s z y m a r ty k u le d z ia ła ln o ść s p o rto w y c h o r- g a n iz a c y j ro b o tn ic z y c h s o c ja lis ty c z n y c h w G d a ń s k u , w y s u w a ją c p o d a d re se m K o m is a rja tu G e n e ra ln e g o R z e c z y p o s p o lite j z a rz u t, ja k o b y K o m i
s a ria t m ia ł p o p ie ra ć te o rg a n iz a c je z te g o w z g lę d u , ż e n a le ż ą d o n ic h I o la - c y g d a ń sc y .
N a le ż y z a z n a c z y ć , iż p r e te n s je h it
le ro w sk ie g o p is m a s ą z u p e łn ie n ie u z a sa d n io n e . g d y ż w ła d z e n a s z e o rg a - n iz a c y j ty c h n ig d y n ie p o p ie ra ły i n ie p o p ie ra ją .
n e p rz e z in ie re g u la rn e o d d z ia ły A z e b o - K a ir. P ra sa e tg ip sk a d o n o s i: W e - G a lla . S z c ze p ra ja -g a lla b u n tu je się d łu g re la c y j o trz y m a n y c h z A b is y n ji'p r z e c iw A d d is -A b e b ie w m ia rę p o s u - rz c z p a irja rc h ę k o p ty js k ie g o , s ta n w a n ia s ię n a p rz ó d w o js k w ło s k ic h .J e - g w a rd ji c e sa rsk ie j je s t d o b ry , c e s a rz d n o c z e ś n ie k o rp u s y a rm ji w ło s k ie j | n a n ie j n ie 'z a w ió d ł s ię i n ie s tra c ił m a s z e ru ją n a p o łu d n ie o d K w o ra m i
ty k a a b is y ń -k a b ę d z ie w d a ls z y m c ią g u p o le g a ć n a u n ik a n iu w a lk n a w ię k - s z ą s k a łę i c o fa n iu s ię w g łą b k ra ju . O w y n ik u w o jn y , w e d łu g in fo rm a c ji p a tria rc h a tu . z a d e c y d u je d o p ie ro , czy* i ja k W ło si p rz e trw a ją p o rę d e sz cz o w ą . A rm ja R a s a S e ju m a . w e d łu g ty c h w ia d o m o ś ci, p o z o s ta je n a d a l n a d g ó rn y m b rz e g ie m rz e k i la k a z z e .
Z POLA WALKI.
R z y m . W io sk i k o m u n ik a t: w o je n n y n r. 1 8 3 . M a rs z a łe k B a d o g lio te le g ra
fu je : Z w y c ię s k a o fe n z y w a n a sz y c h w o js k n a ró ż n y c h o d c in k a c h fro n tu p ó łn o c n e g o trw a d a le j. J e d n a z n a s z y c h k o lu m n , k tó ra w y ru szy ła z G o n - d a ru , z a ję ła d n ia 1 2 k w ie tn ia p ó łw y s e p G o rg o ra n a je z io rz e T s a n a , g d z ie z a tk n ę ła s z ta n d a r w ło s k i. N a s ze w o j
s k a z o s ta ły ra d o śn ie p o w ita n e p rz e z lu d n o ś ć . J e z io ro T s a n a z o s ta ło p o łą c z o n e z G o n d a re m d ro g ą s a m o c h o d o w ą , b u d o w a n ą ró w n o c z e ś n ie z o fe n z y - w ą n a s z y c h w o js k . In n a k o lu m n a , z ło ż o n a z o d d z ia łó w z m o to ry z o w a n y c h , k a w a le rji n a w ie lb łą d a c h i s z y b k o b ie ż n y c h c z o łg ó w , z a ję ły a b isy ń s k i p o s te ru n e k c e ln y w p o b liż u G a lla b a t n a z a c h ó d o d G o n d a ru . G ru p y a rm ji p rz e c iw n ik a rz u c iły s ię d o u c ie c z k i n a s k u te k n a s z e j o fe n z y w y .
N a fro n c ie p o łu d n io w y m n ie w ie lk i o d d z ia ł u ła n ó w ’ z A o s ta n a p o tk a ł, z n a j
d u ją c się n a zw ia d a c h w ’ p o b liż u O u d a - ra , n a p rz e w a ż a ją c e s iły p rz e c iw n ik a . O d w a ż n ie n a ta rł n a n ie p rz y ja c ie la i p o z a c ię te j w a lce z m u sił g o d o o d w ro tu . N a s z e s tra ty ’ w y n o s z ą 4 6 z a b ity c h i ra n n y c h ż o łn ie rz y w ło s k ic h . S tra ty n ie p rz y ja c ie la są b a rd z o p o w a ż n e.
Asmara. A g e n c ja S te fa n i d o n o s i:
C a ła lin ja fro n tu w ło s k ie g o n a p ó łn o c y je s t w ru c h u . S tra ż e c z o ło w e d o - ta r ły d o s tru m ie n ia K d im a . p o p ie ra -
S o k o ta z p o tę ż n ą a rty le rją d w ie m a d ro g a m i, z k tó ry c h p ie rw sz a p rz e c h o d z i p rz e z p ro w in c ję J e d z ju , je d n ą z n a jb o g a ts z y c h w A b isy n ji, z a ś d ru g a
— p rz e z z ie m ie d a w n ie j n a le ż ą c e d o ra sa M ia k e la . w p ra w d z ie ta k ż e ży z n e , a le b a rd z o g ó rz y s te .
G E N E W A . R z ą d a b is y ń sk i p rz e
s ła ł s e k re ta rz o w i g e n e ra ln e m i n o tę , w k tó re j p o d a ją c w ia d o m o ś c i i d a ty , w y s z c z e g ó ln ia 1 3 w y p a d k ó w u ż y w a n ia p rz e z w o js k a w ło sk ie g a z ó w tru - ją c y c h . N o ta tw ie rd z i, ż e g a z e m n a j
c z ę ś c ie j u ż y w a n y m b y ł ip e ry t.
A D D IS A B E B A . W d n iu 1 4 b m . o g o d z . 2 1 ,3 0 c e s a rz o w a A b is y n ji w y g ło s iła p rz e z ra d jo a p e l d o c a łe g o ś w ia ta o p o m o c d la A b is y n ji. P rz e m ó w ie n ie to c e s a rz o w a w y g ło s iła p o a m - h a ry c k u , a n a s tę p n ie p rz e tłu m a c z y ła je n a ję z y k i fra n c u s k i i a n g ie lsk i.
B E R L IN . K o re sp o n d e n t rz y m s k i ..B e rlin e r I a g e b la tt" p o d a je w s e n sa c y jn e j fo rm ie w ia d o m o ś ć , iż o s ta tn ie p rz e lo ty i d e m o n stra c y jn e e s k a d r s a m o lo tó w ’ b o m b o w y c h n a d D e s sie i A d d is A b e b ą k o m e n to w a n e s ą w rz y m s k ic h k o la c h w o js k o w y c h ja k o e k s p e -
! ry m e n t, p o k tó ry m n a s tą p ić m o g ą d a l
s z e o p e ra c je lo tn ic z e , z a k ro jo n e n a ja k n a jsz e rsz ą s k a lę . O s ta te c z n y m c e le m ty c h o p e ra c y j b y ło b y ’ o k u p o w a n ie s to lic y a b isy ń s k ie j p rz e z lo tn ic tw o w ło s k ie . D o ty c h c z a s o w e o p e ra c je s a m o lo tó w ’ w ło s k ic h d o w io d ły m o ż liw m - ś c i m a s o w e g o tra n sp o rto w a n ia w o js k a d ro g ą p o w ie trz n ą . A d d is -A b e b a p o s ia d a o d p o w ie d n ie lo tn isk o d la lą d o w a n ia w ie lk ic h a p a ra tó w ’.
W 60 METROWĄ PRZEPAŚĆ
C A S A B L A N C A . W s tre fie A tla s u m a ro k a ń sk ie g o n a d ro d z e z U rz a z a t d o M a ra k e s z u s a m o c h ó d p a n c e rn y p ie rw s z e g o p u łk u le g ji c u d z o z ie m s k ie j p o d la d d e r s p a d ł z w y s o k o ś c i 6 0 m . d o p rz e p a ś c i. D w a j o fic e ro w ie p o n ie śli ś m ie rć n a m ie jsc u , d w a j s ą c ię ż k o ra n n i. K ie ro w c a o c a la ł.
PAMIĘTAJCIE,
że każdy grosz, oddany w ręce żydowskie, uboży naród polski.
--- --- ■ -■ --- ---
H E N R Y B O R D E A U X
--- Z A B A W A ■ -
W M O R D E R S T W O
P O W I E Ś Ć
P R Z E K Ł A D A U T O R Y Z O W A N Y Z F R A N C U S K IE G O
H ra b in a d e F o ix , k tó ra p rz e k ro c z y ła ju ż , c h o ć n ie w ie le , c z te rd z ie stk ę i z d ra d z a o w ą n ie ła sk ę lo s u e k s tra w a g a n c ją s w y c h m a n ie r, p o w in n a b y w ła ś c i
w ie z w ie lu p o w o d ó w p o n ie c h a ć m y ś li o d g ry w a n ia ja k ie jś ro li w G e n e w ie . J e st o n a z p o c h o d z e n ia A m e ry k a n k ą , a S ta n y Z je d n o c z o n e n ie p rz y stą p iły d o L ig i N a ro d ó w , c h o c ia ż p o m y s ł u tw o rz e n ia je j p o c h o d z i o d te g o niespodziewanego tu ry s ty , p re z y d e n ta W ilso n a , k tó ry rz ą d z ił E u ro p ą , s tw o rz y ł T ra k ta t W e rsa ls k i i z o s ta ł z a p o z n a n y p rz e z s w o ic h . M ą ż h ra b in y je s t je d n y m z w ie lk ic h p a n ó w ’ d o b y o b e c n e j, n ie p o trz e b n y c h w e p o c e , k tó ra n ie ro z u m ie ic h , a z a ra z e m lę k a się, a w k a ż d y m ra z ie n ie p o tra fi z u ż y t
k o w a ć ic h n a tu ra ln y c h z a le t: ła tw o ś c i w w y d a w a n iu p ie n ię d z y i ro z k a z ó w . W y rz u c e n i p o z a n a w ia s ż y c ia , lu d z ie c i c z u ja s ię d o b rz e je d y n ie w ś ró d s w y c h k o n i i p só w ’, w sw 7y c h d o b ra c h n a p o lo w a n iu , n a w y ś c ig a c h , a lb o w w y ra fin o w a n e m to w a rz y s tw ie , g d z ie ja k o a m a to rz y n ie b e z p ie c z n e j g ry , d a ją się ła tw o o sw 7o ić . N ic z e g o n ie n ie n a w id z ą w ię c e j o d p s e u d o -p o w m ż n y c h k o b ie c y c h ro z m ó w n a te m a t p o lity k i m ię d z y n a ro d o w e j. Z a p e w n e te ż d o p ie ro p o d łu g im o p o rz e u d a ł się w re sz c ie h ra b ia d e F o ix - z a s w ą ż o n ą d o p a ła c u w C re v in .
M im o n ie z a le ż n e g o u s p o s o b ie n ia b y ł je d n a k w a sa le m s w e j E th e l, c ó rk i k ró la s ta li. P ię k n a A m e ry k a n k a p rz y b y ła z N o w e g o J o rk u w 7 s a m ą p o rę , a b y ra to w a ć je g o to n ą c y o k rę t. W z a m ia n p ra g n ę ła w y z y s k a ć n a s w ó j ra c h u n e k je g o n a z w is k o , s y tu a c ję to w a rz y sk ą , s to s u n k i i w p ły w y . Z a o c e an e m b a rd z o tru d n o o b e z in te re so w n o ść . O z ło c iła ta k je g o s z la c h e c tw o , ż e k a n d y d a tu ra h ra b ie g o w J o c k e y C h ib ie z o s ta ła p rz y ję ta m im o s ta w ia n y c h p rz e s z k ó d . E th e l, k tó re j d z ia d e k , p a ro b e k z fe rm y irla n d z k ie j, w y e m ig ro w a ł d o A m e ry k i, tw ie rd z iła , ż e ro d z in a je j m ę ż a p o c h o d z i o d h ra b ió w ’ d e F o ix , d a w n y c h r y w a li h ra b ió w ’ T u lu z y , i k s ią ż ą t d ‘A q u ita in e , p a n u ją c y c h o d je d e n a s te g o w ie k u p o o b u s tro n a c h P ire n e jó w7; o lb rz y m ie ic h p o s ia d ło ś c i c ią g n ę ły się o d
F o ix , T a ra sc o n , A ix , z a m k u C a s tc lp e n e n t i L o rd a t, z k tó re g o p o z o s ta ły je sz c z e ru in y n a s k a ła c h k o ło d o lin y A rie g e , d o P a m ie rs , S a v e rd u n , M ire p o ix , L e s a t, L e M a s d ‘A z il i w re s z c ie M a z e rc s , k tó ry to z a m e k b y ł ic h u lu b io n ą re z y d e n c ją . Z a a n e k to w a ła n a s w ó j u ż y te k s ła w ę R o g e ra III, k tó ry b ra ł u d z ia ł w 7 p ie rw sz y c h w m jn ac h k rz y ż o w y c h i o c z y ś c ił się z k łą tw y rz u c o n e j n a ń p rz e z p a p ie ż a z a p o p e łn ie n ie z b ro d n i s y m o n ji, d z ie rż a w ę i s p rz e d a ż d ó b r k o ś c ie l
n y c h . I s ła w ę R a y m o n d a — R o g e ra , k tó ry to w a rz y s z y ł F ilip o w ’i-A u g u s to w 7! d o Z ie m i Ś w ię te j i w y ró ż n i! się p rz y z d o b y c iu S a in t-Je a n -d 2 * 4A c re i A sc a - lo n . I R o g e ra -B e rn a rd a II, z w a n e g o W ie lk im , z w y c ię s c y A lb ig e n s ó w ; R o g e ra -B e rn a rd a III, w ię ź n ia k ró la A ra g o n ji, k tó ry w ’s ła w ił się ja k o je d e n z n a j- n e p s z y c h p o e tó w7 s w e g o c z a s u . W re s z c ie c a łą s e rję G a s to n ó w’, a s z c z e g ó ln ie c z a ru ją c e g o , ry c e rsk ie g o G a sto n a P h e b u s a . C o p ra w d a , lin ja h ra b ió w d e F o ix z a trz y m u je się n a M a te u s z u d e C a s te lb o n , z m a rły m b e z p o to m n ie , k tó re g o s io s tra Iz a b e lla h r a b ia n k a d e F o ix , w ic e h ra b ia n k a d e B e a rn C a s te lb o n p o ś lu b iła A rc h a m b a u lt d e G ra illy , p rz y n o s z ą c m u w w ia n ie sw m je b o g a c tw a i ro z leg łe w ło ś c i. P ó ź n ie j H e n ry k IV p rz y łą c z y ł te d o b ra d o m o n a rc h ji.
2 )
Z d ru g ie j s tro n y p a ła c u w id o k je s t ro z le g ły : ró w n in a , b ły s k a ją c a w ie c z o re m ty s ią c e m ś w ia te ł G e n e w a z k a te d rą ś w . P io tra i z w ę ż o n e w te rn m ie j
s c u ja k w ie lk a n ie b ie sk a rz e k a je z io ro L e m a n . D a w n e m i c z a sy staw ’ w C re v in u c h o d z ił z a m a - la ry c z n y . C a la o k o lic a z o s ta ła je d n a k u z d ro w io n a d z ię k i w ie lk im ro b o to m w o d n y m , ja k ie p rz e p ro w a
d z ił w ła ś c ic ie l p a ła c u , J a c q u e s G re n u s , s y n d y k g e n e w sk i, p o c h o d z ą c y z ro d z in y w ie lk ic h b a n k ie ró w ’, k tó ra p o ż y c z a ła s ta le k s ią ż ę to m s a b a u d z k im i k ró lo m F ra n c ji i m ia ła w h e rb ie trz y 7 k ło s y z d e w iz ą : plein grenus. c z y li p e łn y s p ic h le rz . Ó w
J a c q u e s G re n u s , z m a rł w k o ń c u o s ie m n a ste g o w ie k u i p o z o s ta w d ł o ś m iu sy n ó w ’, w s z y s tk ic h b e z d z ie t
n y c h . P o s ia d ło ść d o s ta ła się w o b c e rę c e . C z y to z e w z g lę d u n a p a m ię ć o k ie d y ś p a n u ją c e j tu m a la rji, c z y ż a ło s n e p o k rz y k iw a n ie g n ie ż d ż ą c y c h się w le s ie só w ’, c z y te ż z p o w o d u ś m ie rc i L a s s a lle ‘a , d o ś ć , ż e n a d C re v in u n o s iła się tra g ic z n a le g e n d a : w id y w a n o ta m u p io ry i z a p e w n ia n o , ż e ś m ie rć i z n isz c z e n ie k rą ż ą w p o b liż u . T rz e b a b y ło w ie lu w y s iłk ó w i s z c z ę śliw y c h p o c ią g n ię ć z e s tro n y o b e c n e g o w ła ś
c ic ie la , a ż e b y u c z y n ić z C re v in c z a ru ją c ą i p o n ę tn ą re z y d e n c ję . W ty m ro k u w ła śc ic ie le , k tó rz y w y je ż d ż a li w 7 p o d ró ż n a o k o ło ś w ia ta , w 7y n a ję li p a ła c h ra b in ie d e F o ix , p ra g n ą c e j p rz e p ę d z ić ta m s e z o n g e n e w sk i. J a k w ia d o m o , s e zo n te n p rz y p a d a n a w rz e s ie ń , o k re s p o s ie d z e ń L ig i N a ro d ó w ’, k ie d y to w ie lc y te n o rz y p o lity k i m ię d z y n a ro d o w e j m a ją n a jw ię c e j d o p o w ie d z e n ia .
E th e l b e z c e re m o n ji n a rz u c iła o w e m u M a te u sz o w i, s y n o w i R o g e ra B e rn a rd a 111 d e C a s te lb o n , p o to m k ó w w p ro ste j lin ji, le c z w y z u ty c h z e s w e j w ła sn o ś ci. A ż e b y je j d o g o d z ić , R o g e r B e rn a rd , m ą ż je j, k tó re g o ra s a is to tn ie g u b i się w m ro k a c h p rz e s z ło śc i, n ie z a w a h a ł się ró w n ie ż z w y z w a n ie m n a p o je d y n e k p a ru a rch e o lo g ó w ’, k tó ry c h w ie d z a n ie u lę k ła się p o g ró ż e k . W te n s p o s ó b szlachetne dziedzic two z o s ta ło , n ie b e z tru d u , z d o b y te . O n a o z d o b iła je m iłjo n a m i, k tó re o s ta te c z n ie d o p o m o g ły je j d o w e jś c ia w to w a rz y s tw o p a ry s k ie . C h ę tn ie te ż z a z n a c z a ła s w ą w s p a n ia ło m y ś ln o ś ć , z ja k ą z re z y g n o w a ła z d o c h o d z e n ia s w y c h p ra w d o B ig o rre , C o u - s c ra n s, a n a w e t B e a rn , s k o n fis k o w a n y c h p rz e z k ró ló w F ra n c ji.
