Ifo 66 R ok. X V I W łocław ek, w torek 22 m arca 1938 r. Cena 10 gr.
r e d a k c j a W Ł O C Ł A W
B rzesk9 A D M IN IS
Przedm Sejs Telefon N&
5 f U*
R edaktor w sprawachVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
p r e s s K u ja w s k i
pism a przyjm uje w R edakcji przy ulicy B rzeskiej Me 29 ®d godziny 14-ej do godziny 15-ej sodzłetm łe za w yjątkiem niedziel i św iąt R edakcja rękopisów nłezaatrw eżow ych nie zw raca I zastrzega sobie-praw o zm ian.
t *M fcłCM bi a an h u M A MN tli* m i e s i ę c z n a z o d b i o r e m w A d m in i s tr a c ji z ł . 2 .5 0 z o d n ie -
wUf UilK! PrEliUniBrUiy. a ie m e m d c d o m u i z a m ie j e o . z ł . 3 , - d l a w o j s k o w y c h , u r z ę d n ik ó w , u r z ę d n i k ó w e m e r y to w a n y c h , p o l ic ji i r o b o tn i k ó w z ł . 2 . —
f fiłlll n a 8 ^r o D R C ^ w ło c ł a w s k i c h 1 5 g r . za m m . O g ło s z e n i * z a m i * w - ( » a m y L E ily U jl u S Z E Ilł p r z e z 1 , 2 , 3 , 4 , 5 s z p a l t , d r o b n * 1 5 g r o s z y z a w y r a z . l n m i d r u k u m o g ą o y ć p r z e z A d m i n i s t r a c j ę z m i e n l a n * d o w o l n i y .
N ieodparta konieczność
Poznań, 21. 3.
„ N o , n o ! N i e c h L i t w i n i n i e b ę d ą xa p e w n i s i e b i e , b o j e s z c z e n i e w i a
d o m o c o z n i m i b ę d z i e . N i e m c y ? K i e d y b y ł e m w G e n e w i e p o w i e d z i a ł m i S t r e s e m a n n , m ó w ią c o L i t w i e : ..D a s i s t N i c h t s “ . Z r e s z t ą b ę d ą c w G e n e w i e n i e m i a ł e m z a m i a r u p r z y p i e r a ć d o m u r u L i t w y , l e c z s a m ą L i g ę N a r o d ó w . O t ó ż t a k . D l a N i e m c ó w L i t w a t o j e s t n i c . T a k b y ł o i t a k j e s t t e r a z . A d l a S o w i e t ó w ? N a p r a w d ę t e ż n i c . W t y m w i e l k i m e u r o p e j s k i m r o z r a c h u n k u , k t ó r y n a d c h o d z i i j u ż s i ę t e r a z d o k o n y w a L i t w a , z a r ó w n o d l a N i e m c ó w , j a k d l a R o s j i, n i e s t a n o w i ż a d n e j p o z y c j i .14
S ł o w a p o w y ż s z e w y p o w i e d z i a ł M a r s z a l e k J ó z e f P i ł s u d s k i d o p . K a tt e l- b a c h a , w s p ó ł p r a c o w n i k a „ G a z e ty P o l s k i e j44 w d n i u 1 c z e r w c a 1 9 3 4 r . I d o d a ł p o d a d r e s e m u p a r t y c h L i tw i
n ó w o s t r z e ż e n i e , ż e d a ls z e z w le k a n ie z n a w ią z a n i e m w ła ś c iw y c h s t o s u n k ó w z P o l s k ą m o ż e s t a ć s i ę d l a n ic h z g u b ą .
L e c z u p a r c i L i tw i n i n i e s ł u c h a l i o s t r z e ż e ń p r z y j a c i ó ł, n a t o m i a s t s k w a p liw ie n a d s t a w i a l i u s z u p o d s z e p to m w r o g ó w P o ls k i. D z ie w ię tn a ś c ie l a t p o d t r z y m y w a l i f i k c j ę s t a n u w o je n n e g o , d z i e w ię t n a ś c ie l a t w z b r a n i a l i s ię n a w ią z a ć n o r m a l n e s t o s u n k i s ą s ie d z k ie z P o l s k ą , lic z ą c n a n i e p r z e b r a n ą c ie r p liw o ś ć n a s z ą i o p ie k ę , p e w n y c h m o c a r s tw . I d o p ie r o , g d y p r z e b r a ł a s i ę m i a r a n a s z e j c ie r p liw o ś c i, L i t w a p r z e k o n a ła s ię o p r a w d z i e s łó w J ó z e f a P iłs u d s k ie g o , ż e n i e s t a n o w i ż a d n e j p o z y c ji a n i d l a N ie m ie c , a n i d l a R o s ji, a n i d l a m o c a r s t w z a c h o d n ic h .
Z w ie l k ic h s ą s ia d ó w L i tw y j e d n a P o l s k a t y lk o n i e c z y h a n a je j z g u b ę . D o w io d ła te g o P o l s k a w u b . t y g o d n i u . M o g ą c u c z y n ić w ię c e j, m o g ą c p ó jś ć o w ie le d a l e j , P o l s k a z a ż ą d a ł a j e d y n i e n a w ią z a n ia n o r m a l n y c h s t o s u n k ó w s ą s ie d z k i c h .
Ż ą d a n i e t o — j a k s ł u s z n ie s tw i e r d z ił m in . B e c k — n i e g o d z iło a n i w n ie p o d le g ło ś ć , a n i w h o n o r , a n i n a w e t w m iło ś ć w ł a s n ą L itw y . A j e d n a k w K o w n ie n a m y ś l a n o s i ę d ł u g o , s z u k a n o s p o s o b ó w u t r z y m a n i a s t a n u r z e c z y , k t ó r y n a j b a r d z i e j o k r e ś l a f o r m u ł k a : „ n i p o k ó j, n i w o j n a " . I d o p i e r o z d e c y d o w a n a p o s t a w a r z ą d u i c a łe g o n a r o d u p o l s k i e g o s k ł o n ił a r z ą d k o w i e ń s k i d o z e j ś c ia z d r o g i p r o w a d z ą c e j d o z g u b y .
Ś m ia ł o r z e c z m o ż n a , ż e P o l s k a o c a l ił a L itw ę , z m u s z a ją c j ą , b v p o - s ł u c h a łd g ło s u r o z s ą d k u , b y z b u r z y ł a m u r u p r z e d z e ń i n i e n a w i ś c i, k t ó r y m o d g r o d z ił a s i ę o d P o l s k i. M u r t e n je s z c z e s to i, le c z p i e r w s z y w y ło m u - c z y n io n y . D o b r o i p r z y s z ło ś ć o b u n a r o d ó w w y m a g a , b y m u r t e n c o r y - c h le j r u n ą ł i a b y ś l a d u p o n im n ie z o s ta ło .
D la t e g o z r a d o ś c i ą p o w ita liś m y b e z k r w a w ą l i k w i d a c j ę k o n f li k tu . T o . ż e r z ą d R z e c z y p o s p o lite j w y b r a ł t a k i s p o s ó b z a ł a t w ie n i a s p r a w y i k o n s e k w e n t n i e p r z e p r o w a d z i ł s w ó j p l a n b e z u c i e k a n i a s i ę d o s iły — p o c z y ta ć m u t r z e b a z a w i e l k ą z a s ł u g ę . N ie p o l a ł a s ię k r e w , w ię c g d y z n i k n ie m u r u p r z e d z e ń o d ż y je m o ż e i n a L i t w ie w i e l k a i d e a j a g ie l lo ń s k a .
* *
D a w n o j u ż n i e b y ło w P o ls o e t a k ie g o n a p i ę c i a u c z u ć p a t r i o ty c z n y c h , j a k w t y c h h i s to r y c z n y c h d n i a c h . W o b l ic z u t y c h h i s t o r y c z n y c h w y d a r z e ń
d o k o n a ł o s i ę i s to t n e z je d n o c z e n ie n a r o d u . W s z y s c y P o l a c y • p a t r io c i s k u - i p l i s ię p o d s z ta n d a r e m A r m ii p r z ,/
o s o b ie j e j W o d z a N a c z e ln e g o , g o to w i w y k o n a ć k a ż d y j e g o r o z k a z , g o to w i d o n a j w i ę k s z y c h p o ś w ię c e ń d l a O j
c z y z n y . O k a z a l iś m y c a łe m u ś w i a tu , ż e p o t r a f i m y b y ć z g o d n i, je d n o m y ś l
n i, k a r n i , z d e c y d o w a n i, g d y o d c z u je m y p o w ie w h i s to r i i p r z e c ią g a j ą c y n a d n a s z y m i g ło w a rtii.
L e c z O jc z y z n a w y m a g a o d n a s t a k i e j p o s t a w y n i e t y l k o w t a k i c h c h w ila c h , n i e t y l k o w o b l i c z u w y d a r z e ń w y m a g a j ą c y c h g o to w o ś c i d o c z y n u z b r o jn e g o . P r z e ż y w a m y c h w i
le d z ie jo w e , k t ó r y c h w i e lk ą p r a w d ę n a j d o b i t n i e j w y p o w ie d z ia ł m a r s z a -
Kowno po kapitulacji
Przygotow ania do przyw rócenia kom unikacji z Polską
( te l. w ł.) W a r s z a w a , 2 1 . 3 . ( s s ) D o n o s z ą z K o w n a , ź e w d n iu w c z o r a js z y m p r z e z c a ł y d z ie ń o d b y w a ł y s ię n a - , r a d y p r z e w o d n i c z ą c y c h o r g a n iz a c y j o p o z y * - c y jn y c h . Z d e c y d o w a n a w ię k s z o ś ć w y p o w i e d z i a ł a s ię z a n ie c z y n ie n ie m r z ą d o w i ż a d n y c h t r u d n o ś c i . W i e c z o r e m o d b y ł o s ię p o s ie d z e n ie s z e r e g u c z ł o n k ó w S e jm u z u d z i a łe m m in is tr ó w . U s ta l o n o k o n i e c z n o ś ć w y d a n i a d o n a r o d u o d e z w y .
D y r e k t o r r z ą d o w e j a g e n c ji p r a s o w e j D o jlid e , b r a t p o s ł a l i te w s k i e g o w T a llin ie , w y g ło s ił p r z e z r a d i o p r z e m ó w ie n ie , w s k a z u ją c n a o ś w i a d c z e n i e p . m in . B e c k a , ź e P o l s k a n i e m a z a m ia r u n a r u s z e n i a n i e p o d l e g ło ś c i L itw y .
D z iś w l i t e w s k i m M i n i s t e r s t w i e K o m u n i k a c j i p o d j ę to p r a c e p r z y g o to w a w c z e c e le m p r z y w r ó c e n i a p o ł ą c z e n i a k o le jo w e g o z P o ls k ą . R o b o ty t e m u s z ą b y ć u k o ń c z o n e p r z e d d n ie m 3 1 b m .
J e d n o z p is m k o w i e ń s k i c h p r z y p o m in a d z iś , ż e j e d e n z p r z y j a c ió ł M a r s z a ł k a J ó z e f a P i ł s u d s k ie g o z a p i s a ł w t e s t a m e n c i e d o m s w ó j w W a r s z a w i e n a s ie d z ib ę p o s e l s tw a lite w s k ie g o .
D u ż e w r a ż e n i e w y w o ł a ł o w c z o r a j w y s t ą p i e n ie d z i e n n i k a r z a l i te w s k i e g o B a lo d i-
W zrost znaczenia Polski
M K leffra Brytania chce rokonać i
Londyn, 21. 3. (PAT.)
W d w ó c h w i e l k i c h n i e d z i e l n y c h g a z e t a c h l o n d y ń s k ic h „ S u n d a y T i m e s " i „ S u n d a y D i s p a tc h " w y s u w a n a j e s t r o l a P o l s k i j a k o p a r t n e r a W i e l k i e j B r y ta n i i w m o ż li
w y c h p o s u n i ę c i a c h m o c a r s t w e u r o p e js k ic h c e le m z a b e z p ie c z e n ia p o k o ju w E u r o p i e ś r o d k o w e j.
„ S u n d a y T i m e s " p o d k r e ś l a , iż w o b e c n e j s y t u a c j i m i ę d z y n a r o d o w e j p o z y c ja P o l
s k i j e s t d o p e w n e g o s t o p n i a a n a lo g ic z n a z p o z y c ją W . B r y t a n ii . B y ło b y z a t e m r z e c z ą n a t u r a ln ą , a b y o b a t e p a ń s t w a o d b y ły w te j s p r a w i e w s p ó ln ą n a r a d ę .
„ S u n d a y D i s p a t c h " o m a w ia ją c p r z y g o t o w a n ia p r e m ie r a C h a m b e r la i n a p o w z i ę t e d l a s f o r m u ło w a n ia w p a r l a m e n c i e p o z y c ji W . B r y t a n i i o d n o ś n ie d o o b e c n e j s y tu a c j i m ię d z y n a r o d o w e j p o d k r e ś la , ż e p r e m i e r c z e k a n a r a p o r t y z t r z e c h ź r ó d e ł. N a r a p o r t g łó w n e g o d o r a d c y d y p l o m a t y c z n e g o
rządu Vansittarta w sprawie nowej sytu-
ł e k Ś m ig ły - R y d z , o d p o w i a d a j ą c n a u c h w a ł y k o ł a p a r la m e n t a r n e g o 0 . Z . N . ty m i s ło w y :
„ H i s to r i a , k t ó r e j p o w ie w w ty c h d n i a c h t a k w y r a ź n i e p r z e c i ą g n ą ł n a d n a s z y m i g ło w a m i, o d d łu ż s z e g o c z a s u s t a w i a P o la k o m p y t a n ie : c z y p o t r a f ią z s e r c s w o ic h u s u n ą ć d r o b n e n a ł o g i i p r z y z w y c z a je n i a a n a w e t s e n t y m e n t y , b y z r o b ić m i e js c e d l a w ie l
k ie j, p o t ę ż n e j m iło ś c i P o l s k i , c z y p o t r a f ią o d r ó ż n ić r z e c z y m a ło , w a ż n e o d r z e c z y i s to t n i e w a ż n y c h ; c z y p o t r a f i ą u j r z e ć i r o z s t r z y g n ą ć n a j w a ż n ie js z e z a g a d n i e n ie — ^ ż y w a n e g o d z iś p r z e z n a s o k r e s u h i s to r y c z n e -
T a k , p o t r a f im y . S t a ć n a s n a o f ia -
s a , k t ó r y p o d c z a s a n t r a k t u w t e a t r z e m ie j
s k im w K o w n ie w y s t ą p i ł g w a ł t o w n i e p r z e c iw u l t i m a tu m P o ls k i, O b e c n y n a s a li k o m is a r z p o lic ji a r e s z t o w a ł B a lo d is a i o d p r o w a d z i ł g o d o a r e s z t u . R z ą d w y d a ł s z e r e g o s tr y c h z a r z ą d z e ń , c e le m n i e d o p u s z c z e n i a d o d e m o n s t r a c j i s z a u lis ó w .
M anifestacja w m iejscow ości rodzinnej śp. Serafina
K o lb u s z o w a ( w o j. lw o w s k ie ) , 2 1 . 3 , ( P A T .) W D z ik o w c u p o w i a t K o lb u s z o w a , m ie j
s c o w o ś c i r o d z in n e j ś . p . S t a n is ł a w a S e r a f i
n a , p o le g łe g o n a p o s te r u n k u w c z a s i e in c y d e n t u n a g r a n i c y l i t e w s k i e j, o d b y ł a s ię
Bi
Nom otera szpiesowska m Francji
Tuluza, 21. 3. (PAT.)
W y k r y to t u o l b r z y m ią o r g a n i z a c ję s z p ie g o w s k ą . W c ią g u n o c y a r e s z t o w a n o 5 o s ó b w P a r y ż u i B a jo n n ie . W m i e s z k a n i u j e d n e g o z a r e s z to w a n y c h z n a l e z i o n o w i e l k i e a r c h iw u m d o k u m e n tó w , p l a n ó w f o r ty f ik a c y j
a c ji w E u r o p i e , n a r a p o r t e k s p o r t ó w w o j
s k o w y c h i n a r a p o r t y r z ą d ó w d o m in ia ln y c h . J e s t r z e c z ą p r a w d o p o d o b n ą , ź e w z w ią z k u z ty m i r a p o r t a m i w y n ik n i e k o n ie c z n o ś ć r o z m ó w z P o ls k ą .
„ O b s e r v e r " o m a w ia ją c u r e g u lo w a n ie z a ta r g u p o l s k o - l i t e w s k i e g o p o d k r e ś la , ź e W . B r y t a n ia z a l e c a ła r z ą d o w i l it e w s k i e m u p o r o z u m ie n ie z P o l s k ą .
Pożyczka w ew nętrzna w H iszpanii
Barcelona, 21. 3. (PAT.)
W d z i e n n ik u u r z ę d o w y m o g ło s z o n y z o - i ta ł d e k r e t m i n is t e r s t w a s k a r b u o e m ito w a lie 2 4 m a r c a o b lig a c y j 3 ,5 p r o c , p o ż y c z k i v e w n ę t r z n e j n a s u m ę 3 5 0 m ilio n ó w p e z e t . in n y d e k r e t s tw a r z a „ k a s ę r e p a r a c y j n ą " , k tó r e j z a d a n i e m m a b y ć u d z i e l a n i e p o m o c y 1 y m d z ia ło m g o s p o d a r k i n a r o d o w e j , k t ó r e i a jb a r d z i e j u c i e r p i a ł y w s k u t e k w o jn y d o -
nowej.
r ę n a jc ię ż s z ą ., n a o f i a r ę t n a s z y c h p r z e k o n a ń . U m ie m y z d o b y ć s i ę ria n ią , g d y te g o w y m a g a O jc z y z n a . O - k a z a li ś m y t o z n o w u w t y c h d n i a c h . T r z e b a t y lk o , a b y ś m y p o ję li, a b y ś - m y w s z y s c y z r o z u m ie l i p r a w d ę , z e o k r e s d z ie jo w y , o k t ó r y m m ó w ił N a c z e ln y W ó d z , a n i n i e r o z p o c z ą ł s ię , a n i n i e z a m k n ą ł s ię w u b i e g ły m ty g o d n i u . O k r e s te n p e ł e n h i s to r y c z n y c h w y d a r z e ń i n i e b e z p i e c z e ń s t w p o t r w a je s z c z e d łu g o , a j a k s ię z a k o ń c z y d l a i a s , d l a P o ls k i — t o z a le ż e ć b ę d z ie p r z e d e ' w s z y s t k i m o d te g o , c z y w s z y s c y d o b r z y P o la c y d o j r z ą „ n i e o d p a r t ą k o n ie c z n o ś ć z w a r c i a s z e r e g ó w n a r o d u w g o to w o ś c i i c ią g łe j p r a c y 44.
J. Z.
w c z o r a j o lb r z y m ia m a n 'f e s ta c j a . Z p o w ia t o w e g o m i a s t a K o lb u s z o w e j w y r u s z y ł d o o d le g łe g o o 7 k im . D z i k o w a p o c h ó d , n a c z e le z e s t a r o s t ą . P o p r z y b y c iu p o c h o d u o d p r a w io n e z o s ta ł o ż a ł o b n e n a b o ż e ń s t w o , w k t ó r y m w z i ę ła u d z i a ł r o d z in a z m a r ł e g o z je g o o jc e m i m a t k ą .
P o n a b o ż e ń s tw i e s t a r o s t a k o l b u s z e w s k i o d e b r a ł r a p o r t o d p o w i a t o w y c h o r g a n i z a c ji. N a s t ę p n i e n a u c z y c i e l m ie js c o w e j s z k o ły p o w s z e c h n e j w im ie n iu r o d z in y i k o m i t e t u g m in n e g o z ł o ż y ł n a r ę c e s t a r o s ty p r o ś b ę o to , a b y z w ł o k i ś . p . S t. S e r a f i n a s p r o w a d z o n e z o s t a ł y d o D z i k o w c a i s p o c z ę ł y n a r o * d z in n y m c m e n t a r z u , g d z ie b ę d ą o t o c z o n e s z c z e g ó ln ą c z c ią i o p i e k ą .
n a g r a n i c y p o łu d n .- z a c h . F r a n c j i , p l a n y r o z l o k o w a n ia b a t e r y j p r z e c iw l o t n i c z y c h i s t a - c y j r a d i o w y c h o r a z s z e r e g d o k u m e n tó w , d o t y c z ą c y c h u z b r o je n ia , s t a n u lic z e b n e g o i m o b iliz a c ji w o js k w o k r ę g a c h n a d g r a n i c z n y c h . W ś l e d z tw i e o k a z a ł o s ię , iż o r g a n i
z a c ja s z p ie g o w s k a p o s ia d a ł a lic z n e o d g a ł ę z i e n i a z a g r a n i c ą .
N agły zgon b. prem iera B ułgarl Sofia, 21. 3. (PAT.)
W c z o r a j r a n o p r z e m a w i a j ą c n a je d n y m z z e b r a ń p r z e d w y b o r c z y c h z m a r ł n a g le n a a t a k s e r c o w y A l e k s a n d e r M a lin o w , b y ły p r z y w ó d c a p a r t i i d e m o k r a t y c z n e j , w i e lo k r o t n y p r e m i e r , m i n i s t e r s p r a w z a g r a n i c z n y c h i p r z e w o d n i c z ą c y p a r l a m e n tu .
Z m a r ły b y ł o jc e m c h r z e s t n y m k s i ę ż n i
c z k i M a r i i L u d w ik i, p i e r w s z e j c ó r k i b u ł
g a r s k ie j p a r y k r ó le w s k i e j. P r z y p o m n ie ć n a le ż y , ź e w r . 1 9 0 8 , g d y A l e k s a n d e r M a lin o w s t a ł n a c z e le r z ą d u , z o s ta ł a o g ło s z o n a n i e p o d le g ło ś ć B u łg a r ii. W r o k u 1 9 3 4 A l e k s a n d e r M a lin o w w y c o f a ł s ię z ż y c ia p o l i t y c z n e g o i o b e c n ie z a m ie r z a ł p o w r ó c ić d o c z y n n e j p o l i ty k i .
W ojsko austriackie w B erlinie Berlin, 21. 3. (PAT.)
W c z o r a j w g o d z in a c h p o p o łu d n io w y c h p r z y b y ł y d o B e r li n a p i e r w s z e b a t a l io n y w o js k a u s tr i a c k ic h . B a t a li o n y w d r o d z e z d w o r c a b y ł y w i t a n e o w a c y jn ie p r z e z tłu ^ .
Wtorek, dnia S3 marca 1938 r. Nr. 66
Wobec wielkiej fali historii
Przemówienie P. Prezydenta RzeczypospolitejUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA
W u b ie g łą so b o tę P . P re z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j w y g ło s ił p rz e z ra d io p rz e m ó w ie n ie o d o n io s ły m z n a e z e n iu p o lity c z n y m .
P . P re z y d e n t p rz y p o m n ia ł s w o je p rz e m ó w ie n ie z d n ia 1 8 m a rc a 1 9 3 6 r. i s tw ie rd z ił, ż e is tn ie ją n a d a l w a ru n k i, k tó re s tw o rz y ł i u trz y m y w a ł a u to ry te t M a r
s z a łk a P iłsu d s k ie g o , a k tó re p o u c h w a le n iu k o n s ty tu c ji k w ie tn io w e j trw a ją z m o c y p ra w a i u trz y m u ją się je sz c z e n a d łu g i o k re s c z a s u .
„ U n a s — m ó w ił P . P re z y d e n t — p o d o b n ie ja k w in n y c h s p o łe c z e ń stw a c h m ło d y c h , k tó re n ie z d o ła ły je sz c ze w y tw o rz y ć p o w s z ec h n e j k u ltu ry p o lity c z n e j, rz ą d , c h o ćb y n a jle p s z y i n a jb a rd z ie j je d n o lity , c h o ćb y — o d d a n y c a łą d u s z ą n a ro d o w i i p a ń s tw u , n ie u z y s k a ła tw o i ry c h ło s z e ro k ie g o p o p a rc ia , a c h o ć b y ty l k o d o s ta te c z n e g o z ro z u m ie n ia w s p o łe c z e ń s tw ie .
N a to m ia st lu d z ie , k tó rz y c z ę sto s a m i n ie m o g lib y się w y le g ity m o w a ć ja k im k o l
w ie k re a ln y m i tw ó rc z y m d o ro b k ie m p a ń stw o w y m , m a ją tu p e t w y s tę p o w a n ia ta k n ie o d p o w ie d n ie g o , ta k k rzy w d z ą c e g o ^ w s to s u n k u d o w ła s n y c h p o lsk ic h rz ą d ó w , ja k n ie o d w a ży lib y się w y stą p ić n ig d y d a w n ie j w o b e c rz ą d ó w z a b o rc z y c h .
K ry ty k a b o w iem , k tó ra w k a ż d y m z d ro w y m o rg a n iz m ie p a ń s tw o w y m je s t n ie ty lk o p o trz e b n a , a le i n ie z w y k le p o ż y te c z n a . n ie je s t ró w n o z n a c z n a z te n d e n c y jn y m p o d ry w a n ie m a u to ry te tu rz ą d ó w C z ę sto je d n a k te d w a ta k ró ż n e p o ję c ia s ą u n a s m ie sz a n e . A le w ie rzę , ż e c h o ć z a u fa n ie d o rz ą d ó w n ie je s t je szc ze o b e c n ie ta k im , ja k im b y ć p o w in n o , to je d n a k n ie m o ż n a so b ie w y o b ra z ić , a ż e b y k o le j
n e rz ą d y , p ra c u ją c w y trw a le z ta k im i in te n c ja m i d la p a ń s tw a , n ie z d o b y ły so b ie w re s z c ie p e łn e g o z ro z u m ie n ia i z a u fa n ia s p o łe c z e ń s tw a , a p rz e d e .w s z y s tk im n a j
lic z n ie js z e j je g o w a rstw y .”
T ą w a rstw ą je s t lu d w ie js k i, k tó re g o p o trz e b o m P . P re z y d e n t p o ś w ię c ił z n a c z
n ą c z ę ść S w e g o p rz e m ó w ie n ia . Z a g a d n ie n ia w si n ie ro z w ią ż e d e m a g o g ia p o li
ty c zn a . J e d y n ie d ro g a , k tó rą o b ra ł rz ą d , d ro g a re a ln e j p ra c y g o s p o d a rc z e j p ro w a d z i d o d o b ro b y tu w si p o ls k iej i c a łe j P o ls k i.
„ N ie s te ty — m ó w ił d a le j P . P re z y d e n t o b e c n ie z a m a ło je s t je sz c z e te j p ra c y tw ó rc ze j d la P a ń s tw a i N a ro d u . J e s t w szę d zie p o lity k a — ta m g d z ie b y ć p o w in n a i ta m , g d z ie b y ć n ie p o w in n a i u - rz ą d z a o n a h a rc e p rz y w ó d c ó w ry w a liz u ją c y c h z e so b ą i s tw a rz a ją c y c h c o ra z to n o w e o ś ro d k i d ą ż ą c e d o z d o b y c ia w ła d z y p o lity c z n e j. Ile ż n a te n c e l z u ż y w a się e n e rg ii, b e z n a jm n ie jsz e j k o rz y śc i d la p a ń stw a i d la P o ls k i.
T y m c z a s e m w ie lk a fa la h is to rii, k tó r a w c ią ż p rz e w a la się n a d n ie sp o k o jn y m ś w ia te m , k tó ra i d z iś i ju tro m o ż e s ta w ia ć i p rz e d P o ls k ą -w ie lk ie w y m a g a n ia w o ła o s tę p ie n ie h a s e ł d e m a g o g ic z n y c h , o u m ia rk o w a n ie e g o iz m ó w g ru p o w y c h , d o
m a g a się p o w a ż n e j p ra c y , w o ln e j o d w sz e lk ie j g ry p o lity c z n e j, p ra c y , n a c e c h o w a n e j s z c z e ry m i g łę b o k im u c z u c ie m p a trio ty c z n y m .
Kto dziś — rozumiejąc bieg wypad
ków historycznych — w sposób niebacz ny, i nieodpowiedzialny sieje chaos, ten nie tylko utrudnia wykorzystanie dla Pol ski wielu momentów szczęśliwych i do datnich, ale wręcz pracuje na rzecz ob cych interesów. W takim bowiem chao
sie koniunktura sprzyja przede wszyst kim komunizmowi, sprzyja rozkładowym czynnikom, których nikt przelicytować nie potrafi — nikt prześcignąć nie zdoła w burzeniu wszelkiej organizacji pań
stwowej. Ileż więc złudy, żeprzez chaos idemagogię można ustanowić dobre rzą dy w Państwie.
W ta k im to je d y n ie w y p a d k u , d la w a l
k i z ty m n a jw ię k s z y m n ie b e z p ie c z e ń s tw e m , z a is tn ie ć b y m o g ła k o n ie c z n o ś ć s z u k a n ia ra tu n k u w to ta lis ty c z n y m u - s tro ju . W ie rz ę je d n a k , ż e d o ta k ie j o s ta te c z n o ś c i w P o ls c e n ie d o jd z ie , g d v ż u w a ż a m z a w y k lu c z o n e , a ż e b y s ie w c y c h a o su z d o ła li u n ie m o ż liw ić p ra c ę rz ą d o w i c a łą d u s z ą o d d a n e m u p a ń s tw u i o p a rte m u n a z a u fa n iu P re z y d e n ta R z e c z y p o s p o lite j, N a c z e ln e g o W o d z a i z n a c z n e j w ię k sz o ści s p o łe c z e ń s tw a .
N a c z e ln y W ó d z M a rs z a łe k Ś m ig ły - R y d z s p ra w u je o p ie k ę n a d c a ło śc ią s ił
z b ro jn y c h i o b ro n ą p a ń s tw a . P re z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j p a trz ą c n a rz e c z y w i
s to ś ć p o ls k ą i m a ją c w y c z u c ie ta k ie j p o trz e b y z a p ro s ił g o d o w s p ó łp ra c y ta k ż e i w in n y c h d z ie d z in a c h .
P re z y d e n t R z e c z y p o s p o lite j, N a c z e ln y W ó d z i rz ą d o p a rty n a ic h z a u fa n iu o - ra z Iz b y U s ta w o d a w c z e , s ta n o w ią o ś ro d e k , z a p e w n ia ją c y p a ń s tw u ła d i m o ż n o ś ć s p o k o jn e g o ro z w o ju .
W ś ró d ty lu w a rto ś c i, k tó re z a w d z ię c z a m y W ie lk ie m u M a rs z a łk o w i, je d n ą z
Jok Wilno witało powotomce uolsko
z nad granicy litewskiej
W iln o , 2 1 . 3 . (P A T .) W c z o ra j m ia sto W iln o u ro c z y ś c ie w i
ta ło p o w ra c a ją c e z n a d g ra n ic y lite w sk ie j o d d z ia ły w o jsk a .
N a s tró j W iln a p o o s ta tn ic h w y d a rz e n ia c h je st n ie z w y k le ra d o s n y .
N a u lic a c h m ia sta ro z p la k a to w a n o o d e z w ę , w y d a n ą p rz e z O . Z . N . w ile ń sk i, k tó ra w n a s tę p u ją c y c h s ło w a c h p o d k re śla z n a c z e n ie h is to ry c z n y c h w y d a rz e ń , ja k ie p rz e ż y w a ła P o ls k a i W iln o .
„ P rz e ż y w a m y m o m e n t h isto ry c z n y . ■—
U p a d ł s z tu c z n y m u r n ie n a w iś c i, d z ie lą c y n a s p rz e z la t d w a d z ie śc ia z s ą sie d n ią L it
w ą . M a rsz a łe k Ś m ig ły -R y d z z re a liz o w a ł m a rz e n ia M a rsz a łk a J ó z e fa P iłs u d s k ie g o . U c z c ijm y n a s z e g o W o d z a , s k ła d a ją c h o łd a rm ii p o ls k ie j" .
W z d łu ż u lic, k tó ry m i d e filo w a ło w o js k o s ta n ę ły n ie p rz e lic z o n e tłu m y .
N a try b u n ie , p rz y stro jo n e j z ie le n ią i e m b le m a ta m i n a ro d o w y m i, a u s ta w io n e j w ś ró d m a s z tó w z fla g a m i, o b o k p la c u M a r s z a lk a J ó z e fa P iłsu d s k ie g b z a ję li m ie jsc a in s p e k to r a rm ii g e n . D ą b -B ie rn a c k i, w o je
Herriot następcą Bluma
Utworzy on gabinet unii narodowej
P a ry ż , 2 1 . 3 . (P A T .) S p ra w o z d a w c a p o lity k i w e w n ę trz n e j d z ie n n ik a „ E p o q u e “ z a p o w ia d a , ż e p r z e d u p ły w e m 1 5 d n i n a le ż y o c z e k iw a ć p o w o ła n ia d o ż y c ia g a b i
n e tu u n ii n a r o d o w . p o d p rz e w o d n ic tw e m p r e z e s a Iz b y D e p u to w a n y c h i je d n e g o z p rz e w ó d c ó w p a r tii r a d y k a ln e j p . E . H e rr io ta .
N a jw ię k sz ą tr u d n o ś c ią ja k a le ż y n a d ro d z e d o p o w o ła n ia d o ż y c ia k o m b in a c ji r z ą d u u n ii n a ro d o w e j, je s t u d z ia ł k o m u n is tó w w rz ą d z ie . U d z ia ł te n m ia łb y b y ć w te n s p o s ó b u s u n ię ty , iż p r z e d s ta w ic ie le k o m u n is tó w n ie w e s z lib y d o g a b in e tu , le c z u d z ie lilib y m u ty lk o s w e g o p o p a r
c ia n a te re n ie p a r la m e n tu , ta k ja k to c z y n ili d o ty c h c z a s w s to s u n k u d o
Po zotorsu polsko - litetóim
Co pisze prasa europejska o stanowisku Polski?
P o m y ś ln e z a ła tw ie n ie z a ta r g u p o i s k o -lite w s k ie g o z a jm u je d z iś d u ż o m ie js c a w c a łe j p r a s ie e u ro p e js k ie j, k tó r a z a m ie s z c z a w y c z e r p u ją c e in fo r m a c ie z W a r sz a w y , K o w n a i in n y c h s to lic e u r o p e js k ic h .
„ Y o e lk is c h e r B e o b e c h te r“ p o d k r e ś la z a d o w o le n ie p a n u ją c e w W a r s z a w ię i c y tu je o p in ie p o ls k ic h k ó t p o lity c z n y c h , iż in tr y g i p e w n y c h m o c a rs tw , k tó r y m z a le ż a ło n a z a o s trz e n iu z a ta rg u z o s ta ły u d a re m n io n e .
„ B e rlin e r T a g e b la tt“ p is z e , iż .u k r y ty s ta n w o jn y “ m ię d z y P o ls k ą i
L itw ą z a k o ń c z y ł s ię . • I
„ L o k a l A n z e ig e r“ s tw ie rd z a , iż d e k la ra c ja m in . B e c k a ja s n o n a k re ś lir ła lin ię p o lity k i P o ls k i w o b e c L itw y . D z ie n n ik z w r a c a u w a g ę ró w n ie ż n i in tr y g i n ie k tó r y c h p a ń s tw , k tó r e z a m ie rz a ły d o u tr u d n ie n ia p o ro z u m ie n ia p o ls k o -lite w sk ie g o .
„ D e u ts c h e A llg e m e in e Z e itu n g ’’
p o d k r e ś la z a iite re s o w a n ia P o ls k i s y tu a c ją n a d B a łty k ie m . P a ń s tw a b a ł
' n a jc e n n ie js z y c h je s t s iln y i c a łk o w ic ie p a ń stw u o d d a n y rz ą d .
W y k o rz y s ta jm y ż w ięc w c a łe j p e łn i te n w ie lk i a tu t.
K a ż d y o b y w a te l, k tó ry w s w o im k o le n ie d o p u s z c z a d o o b n iż a n ia a u to ry te tu rz ą d u , ta k ie m u o b n iż a n iu p rz e c iw d z ia ła , i p ra w d z iw ie o b ie k ty w n ie u s to s u n k o w u je się d o je g o p o c z y n a ń — ju ż ty m s a m y m p rz y c z y n ia się w d u ż y m s to p n iu d o z w a l
c z e n ia c h a o s u i d z ia ła d la d o b ra p a ń s tw a .
w o d a w ile ń s k i L . B o c ia ń sk i, g e n . R u d o lf D re s z e r, p re z y d e n t m ia sta d r. W , M a le - s z e w sk i.
W k ró tc e p o ty m n a d c ią g n ę ły o d d z ia ły w o js k o w e . N a d m ia s te m k rą ż y ły e s k a d ry s a m o lo tó w w s z y k u b o jo w y m .
D e fila d ę o tw o rz y ła p ie c h o ta , z a n ią s z ła a rty le ria p o ło w a i c ię ż k a , k a w a le ria i o d d z ia ły b ro n i p a n c e rn e j.
Z n a k o m ita p o s ta w a w o js k b u d z iła e n tu z ja z m z g ro m a d z o n e j p u b lic z n o ś c i, k tó ra w z n o s iła n ie m ilk n ą c e o k rz y k i' n a c z e ść a r
m ii i N a c z e ln e g o W o d z a . Ż o łn ie rz e i o fic e ro w ie z o s ta li z a s y p a n i k w ia ta m i.
P o p rz e jś c iu w o js k , z g ro m a d z o n e tłu m y z a la ły z w a rtą m a s ą c a łą u l. M ic k ie w i
c z a o d p la c u M a rsz a łk a P iłsu d s k ie g o a ż d o k a te d ry . O k rz y k o m i w iw a to m n a c z e ść a rm ii w o d z a n ie b y ło k o ń c a .
P o d e fila d z ie , in s p e k to r a rm ii g e n . D ą b - B ie rn a c k i w o to c z e n iu o fic e ró w u d a ł się n a R o s s ę , g d z ie p rz e d m a u z o le u m z s e rc e m M a rsz a łk a J ó z e fa P iłs u d s k ie g o z ło ż y ł m e l
d u n e k i h o łd .
w s z y s tk ic h rz ą d ó w f r o n tu lu d o w e g o . S p r a w o z d a w c a „ E p o ą u e ” z a z n a c z a , iż d o ty c h c z a s p re z e s H e rr io t s ta le u c h y la ł p ro p o z y c ję , o b ję c ia k ie r o w n ic tw a r z ą d u u n ii n a ro d o w e j, je d n a k ż e n a c isk z r ó ż n y c h k ó ł, a p r z e d e w s z y s tk im o s ta tn ia k o n f e r e n c ja ja k ą o d b y ł z p r e z y d e n te m r e p u b lik i p o z w a la p rz y p u s z c z a ć , iż n ie b ę d z ie o n d łu ż e j tr w a ł w s w o im o p o rz e .
P o w y ż sz a in f o r m a c ja s p ra w o z d a w c y p a r la m e n ta r n e g o ,, E p o q u e “ je s t n a jle p s z y m ś w ia d e c tw e m n a s tro jó w , p a n u ją c y c h w e f r a n c u s k ic h k o ła c h p o lity c z n y c h , k tó r e n ie p o r z u c iły b y n a jm n ie j n a d z ie i d o p r o w a d z e n ia d o r e a liz a c ji r z ą d u u n ii n a ro d o w ., k tó ry b y m ia ł z a s tą p ić o b e c n y g a b in e t B lu m a .
ty c k ie o c e n ia ją n o w ą w y tw a r z o n ą s y tu a c ję p o z y ty w n ie , p o d k r e ś la ją c , ż e n o r m a liz a c ja s to s u n k ó w p o ls k o - li
te w s k ic h m a d o n io s łe z n a c z e n ie n ie ty lk o d la ty c h k ra jó w , a le i d la c a łe j E u r o p y .
„ N a tio n a l Z e itu n g ’* z w r a c a u w a g ę , ż e ro z w ią z a n ie z a ta r g u z L itw ą w y w o ła ło w L o n d y n ie w ie lk ie z a d o w o le n ie 1 u c z u c ie u lg i p o p r a w ia ją c o g ó ln e n a s tr o je .
„ E x c e ls io r“ (P a ry ż ) p o d k r e śla , iż ż ą d a n ia P o ls k i n ie b y ły w y g ó ro w a n e . C y tu ją c r o z m a ite f a n ta s ty c z n e p o g ło s k i n a te m a t z a m ia ró w P o ls k i w o b e c L itw y , d z ie n n ik s tw ie r d z a /ż e n ic n ie p o z w a la p rz y p u s z c z a ć , a b y te h ip o te z y o d p o w ia d a ły z a m ia ro m r z ą d u p o ls k ie g o .
„ L e P e tit B le u “ w y s tę p u je p rz e c iw k a m p a n ii fa łs z y w y c h w ia d o m o ś c i o r a z p rz e c iw k o m e n ta r z o m n ie k tó r y c h p u b lic y s tó w f r a n c u s k ic h , k tó r z y u s iło w a li w n ie p ra w d z iw y m i n ie c h ę tn y m ś w ie tle p r z e d s ta w ić s ta -
' n o w isk o P o lsk f.
„ E p o q u e “ c y tu je d e k la r a c ję m in . B e c k a n a k o n f e r e n c ji p ra so w e j, z a z n a c z a ją c , ż e d e k la ra c ja ta o b a la w s z e lk ie p o g ło sk i k r ą ż ą c e n a te tm a t z a m ia ró w p o ls k ic h .
K o m u n is ty c z n a „ H u m a n ite “ w y s tę p u je z s z e re g ie m z a rz u tó w p o d a d r e s e m p o lity k i p o lsk ie j.
„ P o s te r L lo y d “ (W ę g ry ) p is z e m . in ., ż e „ p rz y ję c ie u ltim a tu m p o ls k ie g o p rz e z L itw ę u s u n ę ło g ro ź b ę p o w a ż n e g o k o n f lik tu w n e w ra lg ic z n y m p u n k c ie E u r o p y i p o z w o liło n a n rz y w ró c e n ie p ra w d z iw ie p o k o jo w y c h s to s u n k ó w n a g r a n ic y p o ls k o -lite w s k ie j.
„ P e s ti H ir la p “ p is z e : „ N ie b e z p ie c z e ń s tw o m in ę ło i c a ła E u r o p a w in n a s ię z te g o c ie sz y ć 11.
„ M a g y a r H irla p "1 o p ty m isty c z n ie o c e n ia d a ls z y ro z w ó j s to s u n k ó w p o l
s k o -lite w s k ic h .
„ D e r B u n d “ (S z w a jc a ria ) o ś w ia d c z a : N ie m o ż n a d z iw ić s ię , ż e P o ls k a p o s ta n o w iła p rz e z e n e rg ic z n e w y s tą p ie n ie n o ło ż y , ż k re s n ie n o rm a ln y m s to s u n k o m i s y tu a c ji, w id z ą c , ż e d o ty c h c z a so w e m e to d y n ie s ą s k u te c z n e .
B a z y lijs k a „ N a tio n a l Z e itu n g “ n i
s z e : P o s tu la ty p o ls k ie s fo rm u ło w a n e w u ltim a tu m s ą w y n ik ie m z d ro w e g o ro z s ą d k u . W ia d o m o ść o p r z y ję c iu u ltim a tu m p rz e z L itw ę z n a jd u je w S z w a jc a rii ż y c z liw y o d d ź w ię k .
Łozorajtis podał się do dymisji
L o n d y n , 2 1 . 3 , (P A T .) R e u te r d o n o s i z K o w n a , że m in . s p ra w z a g r. Ł o z o ra jtis p o d d a ł s ię d o d y m isji. D y m isja ta je sz c z e n ie z o s ta ła p rz y ję ta p rz e z p re z y d e n ta S m e to n ę .
Ma widnokręgu politycznym
P. Prezydent R. P. przyjął onegda]
delegację komitetu budowy domu Pola ków z zagranicy im. Marsz.alka Józefa Piłsudskiegow osobach prezesa dra Peł czyńskiego, prezesa Grubera, płk. dypl.
Kilińskiego, wiceprezesa Okoniewskiego, prezesa Szwedowskiego, dyr. Madryckie go, dyr. Lenartowicza i red. Grabowskie
go. P. Prezydent R. P. złożył swój pod
pis na przedstawionym przez delegację akcie erekcyjnym domu Polaków z zagra nicy.
• •
Przez dwa dni obradowała w War szawie Rada Naczelna PPS. pod prze
wodnictwem wiceprezydenta m. Radomia Uziembly, w zastępstwie nieprzybyłego z Krakowa p. Żuławskiego. W posiedze
niuwżięło udział ponad 70 członków ra
dy naczelnej oraz władz naczelnych P.
P. S. Nieobecnemu prezesowi Żuław skiemu uchwalono jednogłośnie wysłać pozdrowienia. Sprawozdanie o sytuacji politycznej wygłosił prezes C. K. W ., T.
Arciszewski, sprawozdanie organizacyj ne sekretarz genralny C. K. W . Pużak.
-- ±♦ »
Z początkiem kwietnia rozpocznie się w Warszawie 10-dniowy kurs dla dzia łaczy wiejskich PPS. Kurs ten, zorgani zowany przez CKW. PPS. ma na celu gruntowne polityczne wyszkolenie dzia łaczy socjalistycznych, pracujących w or
ganizacjach wiejskich. Jak wiadomo, o- prócz specjalnej organizacji wiejskiej P.
P. S., pod wpływem tego stronnictwa znajduje się Związek Zawodowy Robotni ków Rolnych oraz Zw. Zaw. Małorol
nych, rozporządzający poważnymi wpły
wami w niektórych połaciach kraju. Or ganizacje te wydają czasopisma p. t.
„Chłopska Prawda1' i „Życie Robotnika Rolnego". Nadmienić jeszcze należy, że w Radomiu odbył się ubiegłej niedzieli zjazd działaczy wiejskich PPS.
* ♦
Jak się dowiaduje agencja „Kabel’1, do władz administracyjnych zgłoszone zostało w tych dniach podanie o zareje- strowarńe nowej organizacji młodzieżo
wej pod nazwą „Kadra Młodych". Orga nizacja ta, jak mówi projekt statutu, ma skupiać w swychszeregach młodzież pol
ską i ukraińską i ma na celu nawiąza nie kontaktu i współżycia między mło
dzieżą obu narodowości. Czy organiza
cja ta zostanie zarejestrowana — na r&
zie nie wiadoma.
