KARTA PRZEDMIOTU. Kod przedmiotu Podstawy pedagogiki w języku polskim Nazwa przedmiotu

1

KARTA PRZEDMIOTU

Kod przedmiotu PPSp

Nazwa przedmiotu w języku polskim Podstawy pedagogiki specjalnej

w języku angielskim

USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW

Kierunek studiów Praca socjalna

Forma studiów Stacjonarne

Poziom studiów studia I stopnia licencjackie Profil studiów praktyczny

Specjalność

Praca z osobą niepełnosprawną i starszą.

Profilaktyka społeczna z interwencją kryzysową.

Asystent rodziny i koordynator pieczy zastępczej

Jednostka prowadząca

przedmiot Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Osoba

odpowiedzialna za przedmiot- koordynator

przedmiotu

Imię i nazwisko Kontakt Ewa Bartuś

Termin i miejsce odbywania zajęć

Forma zajęć Miejsce realizacji Termin realizacji

konwersatorium

zajęcia w pomieszczeniu

dydaktycznym Wydziału Nauk Humanistycznych

i Społecznych

semestr pierwszy

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU Status

przedmiotu/przynależność do modułu

Moduł: Moduł Kształcenia podstawowego MPK

Język wykładowy Język polski

Semestry, na których realizowany jest przedmiot

Pierwsz y Wymagania wstępne

Znajomość podstawowych pojęć i procesów w zakresie pedagogiki, psychologii i socjologii. Motywacja do poznawania psychospołecznych uwarunkowań funkcjonowania osób z

2 niepełnosprawnoscią.

FORMY, SPOSOBY I METODY PROWADZENIA ZAJĘĆ

Formy zajęć

Wykład ćwiczeni

a lektorat konwers atorium

seminari

um ZP PZ

Samoks ztałceni

e- ZBUN rok Sem

estr r s R s r s r s r S R s r s

Liczba

godzin I I

30 I

I 30 Sposób realizacji

zajęć

Zajęcia konwersatoryjne w grupach 25-30 osobowych, wielkość jednostki zajęć - 2 godziny tygodniowo

Sposób zaliczenia

zajęć zaliczenie z oceną

Metody dydaktyczne

METODY DYDAKTYCZNE

- słowne (pogadanka, wykład konwersatoryjny z prezentacją multimedialną, dyskusja, praca ze źródłem drukowanym) - oglądowe (pokaz, obserwacja, wykorzystywanie technicznych środków dydaktycznych)

- praktyczne, inaczej czynne (zadania i ćwiczenia do wykonania) -aktywizujące (burza mózgów, drama)

Przedmioty

powiązane/moduł Wykluczenie- wykluczeni

Wykaz literatury

Pod- stawow a

1. D.D. Smith, Pedagogika specjalna, T. I. i II, Warszawa 2010 2. W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna, Poznań 2009

3. I. Chrzanowska, Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Kraków 2015

4. I. Obuchowska (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa 1999 5. A. Zawiślak, Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej, Warszawa 2006 6. M. Kupisiewicz, Słownik Pedagogiki specjalnej, Warszawa 2014

7. Z. Sękowska, Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, APS, Warszawa 2001.

8. D. Piekut-Brodzka , J. Kuczyńska-Kwapisz (red.), Pedagogika specjalna dla pracowników socjalnych, APS, Warszawa 2004.

10. O. Speck , Niepełnosprawni w społeczeństwie, GWP, Gdańsk 2005.

Uzupełn iająca

1. C.Barens, G.Mercer, Niepełnosprawność, Warszawa 2008

2. G. Szumski, Integracyjne kształcenie niepełnosprawnych, Warszawa 2006 3. A. Krause, Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Kraków 2011 4. Gajdzica Z., Wyczesany J., Edukacja i wsparcie społeczne osób

niepełnosprawnych, Impuls, Kraków 2005.

5. Brzezińska A., Ohme M., Resler-Maj A. (red.), Droga do samodzielności.

Jak wspomagać rozwój dzieci i młodzieży z ograniczeniami sprawności, GWP, Gdańsk 2010.

6. Chodkowska M., Razem damy sobie radę. W drodze do zintegrowanego społeczeństwa, WSiP, Warszawa 2009.

7. Al-Khamisy D. (red.), Integracja społeczna: praktyczne próby wdrażania, Wydawnictwo Akademickie „Żak", Warszawa 2002.

Stankowski A., Balukiewicz M. (red.), O trudnej sztuce bycia razem, czyli

3 różne oblicza integracji, Impuls, Kraków 2006.  Żuraw H., Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2008.  Sajdak A. (red.), Edukacyjna wspólnota na rzecz

społeczeństwa dla wszystkich, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2005.  Ploch L., Włączanie społeczne w placówce specjalnej, Difin, Warszawa 2011.  Gajdzica Z. (red.), Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej, Oficyna Wydawnicza "Humanitas", Wyższa Szkoła Humanitas, Sosnowiec 2011.  Kielin, J. (2002). Jak pracować z rodzicami dziecka upośledzonego? Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne;  Czasopisma: „Szkoła Specjalna”, „Integracja”

CELE, TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA Cele przedmiotu (ogólne, szczegółowe)

Przedmiot ma na celu zaznajomienie studentów z podstawowymi celami, zasadami oraz pojęciami z zakresu pedagogiki specjalnej oraz charakterystyką wybranych niepełnosprawności w kontekście psychospołecznym. Celowe jest również kształtowanie umiejętności przedstawiania i wyjaśniania dylematów związanych ze współczesnymi problemami specjalnej opieki, edukacji i społecznego wsparcia. Zwraca się również uwagę na kształtowanie postawy gotowości do wsparcia i pomocy osobom z zaburzeniami rozwojowymi i deficytami.

Treści programowe Efekty

kształcenia (kody)

Forma zajęć Temat Liczba godzin

Suma liczby godzin

K_W08

K_W11 Kon.

1.Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk pedagogicznych i nauk o człowieku;

interdyscyplinarność w teorii i praktyce pedagogiki specjalnej. Podstawowe pojęcia, przedmiot, zakres, cele i zadania. Definicje i modele niepełnosprawności. Orzekanie o niepełnosprawności. Systematyka w pedagogice specjalnej. Ewolucja pedagogiki specjalnej (ujęcie A.Hulka i A. Maciarz). Wybrane aspekty procesu rehabilitacji. Nowe wyzwania

edukacyjne (w ujęciu W. Dykcika).

2

2

K_W08

K_W11 Konw.

Systematyka w pedagogice specjalnej. Ewolucja pedagogiki specjalnej (ujęcie A.Hulka i A.

Maciarz). Wybrane aspekty procesu rehabilitacji.

Nowe wyzwania edukacyjne (w ujęciu W.

Dykcika).

2

4

K_W08 K_W11 K_U10

K_K05

Konw.

3. Proces marginalizacji i wykluczenia społecznego osób z niepełnosprawnością.

Samowykluczenie i bezradność. Postawy społeczne wobec osób niepełnosprawnych.

Stereotypy niepełnosprawności.

2

6

4 K_W08

K_W11 K_K05

Kon.

4. Wyrównywanie szans osób

niepełnosprawnych w świetle aktów prawnych.

Warunki integracji społecznej. Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych i jej bariery

2

8

K_W08 K_W11 K_U10 K_K05

Konw.

5. System kształcenia specjalnego w Polsce i wybranych krajach europejskich. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole. Idea integracji osób niepełnosprawnych w edukacji.

Edukacja włączająca – bariery i uwarunkowania.

2

10

K_W08 K_W11 K_U08 K_K05

Konw.

6. Rodzina z dzieckiem niepełnosprawnym.

Kryzys emocjonalny po narodzinach dziecka.

Wczesne wspomaganie rozwoju. Organizacja wsparcia dla rodzin. Funkcja rehabilitacyjna rodziny.

2

12

K_W08

K_W11

Konw.

7. Niepełnosprawność intelektualna - definicje, kryteria, klasyfikacje, przyczyny. Terapia i edukacja osób z niepełnosprawnością

intelektualną. Najczęściej występujące problemy.

Organizacje wspierające rozwój uczniów i osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną.

2

14

K_W08

K_W11

Konw.

8. Uszkodzenia słuchu: definicje, etiologia wad słuchu, klasyfikacje osób niesłyszących i słabo słyszących, cele surdopedagogiki. Najczęściej występujące problemy. Organizacje wspierające rozwój uczniów i osób dorosłych z

niepełnosprawnością słuchową.

2

16

K_W08

K_W11

Konw.

9. Osoby z dysfunkcją wzroku: definicje, przyczyny utraty wzroku, zaburzenia narządu wzroku, klasyfikacje obniżenia ostrości wzroku i ograniczenia pola widzenia, wsparcie

terapeutyczne i kształcenie osób niewidomych i słabo widzących. Najczęściej występujące problemy. Organizacje wspierające rozwój uczniów i osób dorosłych z niepełnosprawnością wzrokową.

2

18

K_W08

K_W11

Konw.

10 . Osoby przewlekle chore i niepełnosprawne ruchowo. Przyczyny zaburzeń w obrębie narządu ruchu; klasyfikacje. System edukacji a dziecko z niepełnosprawnością ruchową i przewlekłą chorobą. Najczęściej występujące problemy.

Organizacje wspierające rozwój uczniów i osób

2

20

5 dorosłych z niepełnosprawnością ruchową.

K-W08

K_W11

Konw.

11. Niedostosowanie społeczne – definicje, przyczyny, odmiany, symptomy. System opieki nad dziećmi i młodzieżą niedostosowaną społecznie.

2

22

K_W08

K_W11

Konw.

12. Dziecko ze specyficznymi trudnościami uczenia się i zaburzeniami zachowania w szkole.

Definicja niepowodzenia szkolnego. Klasyfikacje trudności w uczeniu się. Zaburzenia

towarzyszące trudnościom w uczeniu się. System pomocy terapeutycznej dla dzieci ze

specyficznymi trudnościami w uczeniu się i zaburzeniami zachowania

2

24

K_W08

K_W11

Konw.

13.Zaburzenia ze spektrum autyzmu– pojęcia, przyczyny, wspieranie rozwoju osób z

zaburzeniami ze spektrum autyzmem. Edukacja dzieci z autyzmem.

2

26

W_08

K_U10

Konw.

14. Wsparcie psychologicznopedagogiczne ucznia wybitnie zdolnego. Ustalenia

terminologiczne, strategie wspierania rozwoju uczniów wybitnie zdolnych. Kształcenie uczniów zdolnych w Polsce.

2

28

K_W08 K_W11 K- U10 K-U16

Konw.

15. Wybrane metody pracy z dzieckiem niepełnosprawnym. Kompetencje pedagoga

specjalnego-terapeuty.

2

30

Łącznie 30 30 Efekty kształcenia

Kod

Student, który zaliczył przedmiot Odniesienie do efektów kształcenia

w zakresie WIEDZY dla

kierunku

dla obszaru

o wybitnych zdolnościach. ^K_W08

S1P_W05

W2 Ma podstawową wiedzę o normach i procedurach ^{K_W11 H1P_W07}

6 stosowanych w pracy z osobami niepełnosprawnymi.

w zakresie UMIEJĘTNOŚCI

rozwiązania konkretnego zadania w pracy z rodziną dziecka

niepełnosprawnego. K_U08

S1P_U05

U2

Posiada umiejętność analizy proponowanego rozwiązania konkretnych problemów.

K_U10 S1P_U07

U3

Potrafi ocenić przydatność różnorodnych metod, procedur, dobrych praktyk do realizacji zadań i rozwiązywania problemów dotyczących zjawiska niepełnosprawności.

K_U16 H1P_U09

U4

Potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych w zakresie dziedzin nauki i

dyscyplin naukowych właściwych dla pracy socjalnej

K_U18 H1P_U11

w zakresie KOMPETENCJI

Szanuje możliwości i ograniczenia wynikające z odmienności

natury człowieka K_K05

S1P_K05

K2

Posiada zinterioryzowany system wartości zgodny z etyką zawodu pracownika socjalnego

K_K08

H1P_K05

Realizacja efektów kształcenia w poszczególnych formach

kod

Student, który zaliczył przedmiot w zakresie WIEDZY

w ćw Lek Konwers sem ZP PZ ZBUN

W1 X

W2 X

w zakresie UMIEJĘTNOŚCI

w ćw Lek konwer sem ZP PZ ZBUN

U1 X

U2 X

U3 X

7

U4 X

w zakresie KOMPETENCJI

w cw Lek konwer sem ZP PZ ZBUN

K1 X

K2 X

Kryteria oceny osiągniętych efektów

Studentom wyjaśnia się szczegółowe kryteria oceny, które są dostosowane do danej formy weryfikacji ( kolokwium, referatu, zadania domowego, dyskusji). Podkreśla się zasadnicze wymogi. Kryteria korespondują z efektami kształcenia, które są weryfikowane.

Obecność/frekwencja na zajęciach nie stanowi potwierdzenia uzyskania żadnego efektu kształcenia.

na ocenę 3 na ocenę 3,5 na ocenę 4 na ocenę 4,5 na ocenę 5 uzyskanie od

51% - 65%

łącznej liczby punktów możliwych do uzyskania

uzyskanie od 66% - 75%

łącznej liczby punktów możliwych do uzyskania

uzyskanie od 76%

- 85% łącznej liczby punktów możliwych do uzyskania

uzyskanie od 86% - 95%

łącznej liczby punktów możliwych do uzyskania

uzyskanie od 96%

- 100% łącznej liczby punktów możliwych do uzyskania

Metody oceny (F- formułująca, P- podsumowująca)

Ocena formułująca odnosi się do procesu uczenia się, tj. formułowana jest w trakcie trwania semestru. Student otrzymuje informację zwrotną, nad czym musi jeszcze popracować, co uzupełnić, a co poprawić.

Ocena podsumowująca odnosi się natomiast do efektu końcowego, produktu procesu uczenia się.

Egzamin ustny

Egzamin

pisemny Projekt Kolokwiu m

Zadania domowe

Referat/

prezent acja

Sprawo- zdanie

Dyskusj e

F X X X X

8

P X X

Metody weryfikacji efektów kształcenia

Studentom objaśnia się, w jaki sposób będzie przebiegała weryfikacja - przy zaliczeniu opisujemy sposób przeprowadzenia zaliczenia, czas , liczbę pytań, formę pytań, kryteria oceny; w przypadku pracy pisemnej: objętość, formę złożenia, literaturę, przypisy, zawartość).

Egzamin ustny

Egzamin

pisemny Projekt

Kolokwiu m (ustne

lub pisemne)

Zadania domowe

Referat/

Prezentac ja zadania

Inne (dyskusja) Efekty

kształce nia (kody)

W1 W2 U1 K1

W2 U4 K2

W1 U2 U1

U1 U2 U3 K1 K2 Punkty ECTS

BILANS PUNKTÓW ECTS - punkt ECTS oznacza 25 - 30 godzin pracy studenta w różnych formach, takich jak: uczestniczenie w zajęciach dydaktycznych, samodzielne

przygotowywanie się do zaliczenia, samodzielna lektura, przygotowanie i prezentacja referatu, przygotowywanie się do zajęć, udział w konsultacjach.

Forma aktywności

Obciążenie studenta Studia

stacjonarne

Studia niestacjonarne Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:

Forma zajęć

W Ćw

Konwersatorium 30

Konsultacje przedmiotowe

3

Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:

Przygotowanie się do kolokwium zaliczeniowego.

12 Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie

zalecanej literatury 10

Przygotowanie zadania domowego. 8

9

Przygotowanie referatu/ prezentacji, dyskusji . 12

Przygotowanie do egzaminu.

Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z całego nakładu pracy studenta

75

PUNKTY ECTS ZA PRZEDMIOT 3