Podlaski Konkurs Matematyczny - 2004 Klasy Pierwsze
Rozwi azania zada´
,n konkursowych 22 maja 2004 r.
1. Wykaza´c, ˙ze je´sli dodatnie liczby a, b, c sa d lugo´sciami bok´, ow pewnego tr´ojkata, to, a
bc + b ac > c
2ab. Rozwiazanie,
Dla dowolnych liczb rzeczywistych a, b zachodzi nier´owno´s´c a2+ b2 > 2ab. Ponadto, zgodnie z za lo˙zeniami a + b − c > 0. Wykorzystujac kolejno te nier´, owno´sci otrzymujemy:
a bc + b
ac − c
2ab = 2(a2+ b2) − c2
2abc = (a2+ b2) + (a2+ b2) − c2 2abc
> a2+ b2+ 2ab − c2
2abc = (a + b)2− c2 2abc
= (a + b + c)(a + b − c) 2abc > 0,
co ko´nczy dow´od.
2. Wyznaczy´c wszystkie pary (x, y) nieujemnych liczb ca lkowitych spe lniajacych r´, ownanie
√x +√ y =√
810.
Rozwiazanie,
Rozwa˙zane r´ownanie mo˙zna zapisa´c w postaci√
x = 9√ 10−√
y. Zatem x = (9√ 10−√
y)2 = 810 + y − 18√
10y. Z ostatniej r´owno´sci wynika, ˙ze je´sli x, y sa liczbami ca lkowitymi, to, √ 10y jest nieujemna liczb, a ca lkowit, a, czyli 10y = a, 2, dla pewnej nieujemnej liczby ca lkowitej a.
Zauwa˙zmy, ˙ze liczba a musi by´c podzielna przez 2 i 5, a wiec istnieje nieujemna liczba, ca lkowita l taka, ˙ze a = 10l. Mamy zatem y = 10l2. Analogicznie dowodzimy, ˙ze x = 10k2 dla pewnej nieujemnej liczby ca lkowitej k. Uzgledniaj, ac to w r´, ownaniu otrzymujemy
√
10k2+√
10l2 = 9√
10, czyli
k + l = 9, gdzie k, l > 0.
Stad wida´, c, ˙ze szukane pary (x, y) musza mie´, c posta´c (10k2, 10(9−k)2), gdzie k = 0, 1, . . . , 9.
Z drugiej strony przez bezpo´srednie podstawienie sprawdzamy, ˙ze znalezione pary spe lniaja,
rozwa˙zane r´ownanie.
3. W tr´ojkacie ABC boki AC i BC s, a r´, ownej d lugo´sci. Jaki zbi´or tworza ´srodki wszystkich, odcink´ow KL takich, ˙ze
K ∈ AC, L ∈ BC oraz AK = LC?
Odpowied´z uzasadni´c.
1
2
Rozwiazanie,
Rozwa˙zmy dowolne punkty K ∈ AC i L ∈ BC takie, ˙ze AK = LC oraz punkty N ∈ AC, M ∈ BC takie, ˙ze odcinki KM i N L sa r´, ownoleg le do podstawy AB. Niech ponadto P R bedzie od-, cinkiem lacz, acym ´srodki ramion tr´, ojkata ABC., Udowodnimy, ˙ze poszukiwanem zbiorem punkt´ow jest odcinek P R. Poniewa˙z AK = N C, punkt P jest ´srodkiem odcinka KN . Z twierdzenia Talesa wynika, ˙ze punkt S - przeciecia odcink´, ow KL i P R jest ´srodkiem odcinka KL. Tak wiec,
´srodek odcinka KL le˙zy na odcinku P R. Nale˙zy jeszcze wykaza´c, ˙ze ka˙zdy punkt S odcinka P R jest
´srodkiem pewnego odcinka KL.
W tym celu wystarczy wyznaczy´c na podstawie AB punkt D - przeciecia prostej CS z, podstawa, a nast, epnie zbudowa´, c r´ownoleg lobok DKCL. Punkt S jest wtedy ´srodkiem od- cinka KL jako punkt przeciecia przek, atnych r´, ownoleg loboku DKCL. Ostatecznie szukanym
zbiorem punkt´ow jest odcinek P R.
4. Na konkurs matematyczny przyby lo n uczni´ow (n > 4). Okaza lo sie, ˙ze ka˙zdy z uczni´, ow ma co najwy˙zej trzech znajomych w´sr´od pozosta lych uczestnik´ow. Wykaza´c, ˙ze uczestnik´ow konkursu mo˙zna rozmie´sci´c w dw´och salach tak, aby ka˙zda osoba mia la w swojej sali co najwy˙zej jednego znajomego.
Uwaga. Zak ladamy, ˙ze je´sli osoba A zna osobe B, to osoba B zna osob, e A., Rozwiazanie,
Dowolnemu rozmieszczeniu R grupy z lo˙zonej z n uczni´ow (w dw´och salach) przyporzadkujmy, liczbe N, R, kt´ora jest suma ilo´sci par uczni´, ow znajacych si, e w pierwszej sali oraz ilo´sci par, uczni´ow znajacych si, e w drugiej sali. W´sr´, od wszystkich rozmieszcze´n wybierzmy takie dla kt´orego liczba NR jest mo˙zliwie najmniejsza. Nazwijmy je rozmieszczeniem R0. Udowod- nimy, ˙ze R0 spe lnia warunki zadania. Przypu´s´cmy, ˙ze w jednej z sal (powiedzmy w pier- wszej) jest ucze´n A majacy przynajmniej dw´, och r´o˙znych znajomych B i C. Rozwa˙zmy nowe rozmieszczenie R1 polegajace na przemieszczeniu ucznia A do drugiej sali i pozostawieniu, reszty uczni´ow w tych samych salach co w rozmieszczeniu R0. Wtedy liczba par uczni´ow znajacych si, e w pierwszej sali zmniejsza si, e o 2 (ubywaj, a pary: (A, B) i (A, C)), za´s w drugiej, sali liczba par uczni´ow znajacych si, e wzrasta maksymalnie o 1 (o ile w drugiej sali jest zna-, jomy ucznia A). Stad wynika, ˙ze N, R1 6 NR0 − 1, co przeczy wyborowi rozmieszczenia R0. Uzyskana sprzeczno´s´c dowodzi, ˙ze rozmieszczenie R0 spe lnia warunki zadania. [pg]