"To jest na czarną godzinę" - Sarah Tuller - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

SARAH TULLER

ur. 1922; Piaski

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, dwudziestolecie międzywojenne Słowa kluczowe projekt W poszukiwaniu Lubliniaków, projekt W

poszukiwaniu Lubliniaków. USA 2010, życie codzienne

„To jest na czarną godzinę”

[Moja mama] wiedziała, co bieda może zrobić. Tak że ona nie chowała pieniądze, ona kupowała biżuterię, ale ona nigdy tej biżuterii nie nosiła – to się [trzymało] na czarną godzinę. Co ona kupiła, to ja: „Mama, mogę to zobaczyć?”. „Tak”. „Mama, nałożysz to?”. „To jest na czarną godzinę. To nie jest do ubrania”. Ona nie chciała, żebym ja była przyzwyczajona, że ja mogę poprosić o to – „Kochanie, to jest na czarną godzinę. To nie jest na noszenie – i ona była bardzo ostra. –To nie jest na noszenie. To jest na czarną godzinę”. Ja nie wiedziałam, co to jest czarna [godzina].

Jako dziecko, co ma wszystko, ty sobie nie możesz wyobrazić co jest czarna godzina. Ja nie wiedziałam co to znaczy – zrobi się czarna? Pomalujemy mieszkanie na czarno? Ale to było na czarną godzinę.

Jak coś zostało z tej gotówki, to mama nie pojechała na wakacje, ale kupowała kawałek biżuterii i mnie powiedziała: „To jest na czarną godzinę”. Tak że ja posiadałam jeden złoty naszyjnik, bardzo był ciężki, złoty naszyjnik. Ja nawet nie miałam kolczyków, bo: „Nie potrzebujesz, dziewczynka tego nie będzie... Zepsuje cię.

– Zawsze powiedziała – Nie chcę cię zepsuć”. I powiedziała: „Jak coś potrzebujesz, masz jedzenie, masz edukację, to masz”.

Data i miejsce nagrania 2010-12-07, Boynton Beach

Rozmawiał/a Tomasz Czajkowski

Transkrypcja Piotr Krotofil

Redakcja Maria Radek