Głos Pomorza : dawniej "Głos Wąbrzeski" : pismo społeczne, gospodarcze, oświatowe i polityczne dla wszystkich stanów 1939.04.22, R. 21, nr 47

(1)

wmTW W Option o gotówkg » góry

PISMO SPOŁECZNE, GOSPODARCZE, OŚWIATOWE I POLITYCZNE DLA WSZYSTKICH STANÓW

Nr 4-7 IfąfórzeźfiG, RQPONMLKJIHGFEDCBAs o b o t a d n ia 2 2 k w i e t n i a 1 9 3 9 Rok 21

JTofecfu/ie

1^- itni

maja

W d n iu ty m z a m k n ię ta z o s ta n ie । s u b s k r y p c ja P o ż y c z k i P r z e c iw lo tn i

c z e j.

P o z o s ta ło w ię c je s z c z e z a le d w ie 1 4 d n i n a z m o b iliz o w a n ie s u m , n ie z b ę d n y c h d la w z m o c n ie n ia i d o z b r o je n ia n a s z e g o lo tn ic tw a .

N ie w o ln o w ię c z w le k a ć . D r o g i je s t k a ż d y d z ie ń .

D w a r a z y d a je k to d a je s z y b k o d z iś .

> N ie z w le k a jm y , n ie n a r a ż a jm y s ię m ia n o m a r u d e r ó w s p o łe c z n y c h .

’ XI d. v w

P M a s z e r u jm y d o k a s S U B S K R Y B O W A Ć

P O Ż Y C Z K Ę P R Z E C I W L O T N I C Z Ą S iln e lo tn ic tw o — to o c h r o n a p r z e d w r o g ie m — to p a n c e r z n a s z e j

5amolot niemiecki Niemiecka flota w drodze do Hiszpanii

nad fortecą belgijską

B E R L I N . D o n o s z ą o in c y d e n c ie , j a - 1 n a d f o r te c ą L e o d iu m . P o z b a d a n iu s p r a - k i z a s z e d ł w k o m u n ik a c ji lo tn ic z e j m ię - ! w y p r z e z w ła d z e b e lg ijs k ie s a m c lo t o g o - d z y B e r lin e m a P a r y ż e m n a d B e lg ią . — d ż in ie 1 2 w p o ł. u d a ł s ię w d r o g ę d o K o - S a m o lo t k o m u n ik a c y jn y lin ii P a r y ż — lo n ii.

B e r lin p r z e le c ia ł 1 9 b m . r a n o n a d ż a k a - — p —

L O N D Y N . O g o d z . 1 8 m in . 2 0 s p o s tr z e ż o n o n a w y s o k o ś c i D o u r u 2 k r ą ż o w n ik i n ie m ie c k ie , p o d ą ż a ją c e w k i e r u n k u p o łu d n io w y m . O k r ę ty z n a jd o w a ły s ię w o d le g ło ś c i k ilk u m il o d w y b r z e ż y . Z p o w o d u g ę s te j m g ły w id z ia n o je t y l

k o p r z e z k r ó t k ą c h w ilę . z a n ą s t r e f ą w p o b liż u tw ie r d z y L e o d iu m

w B e lg ii. E s k a d r a b e lg ijs k ic h s a m o lo tó w m y ś liw s k ic h w e z w a ła p ilo ta d o lą d o w a n ia n a n a jb liż s z y m lo tn is k u . P ilo t

s a m o lo tu n ie m ie c k ie g o p o p o r o z u m ie n iu s ię d r o g ą r a d io w ą z p o r te m m a c ie r z y s ty m w K o lo n ii w y lą d o w a ł w B r u k s e li. S a m o lo t p o w y lą d o w a n iu z o s ta ł o b ło ż o n y a r e s z te m i z b a d a n y p r z e z o f ic e r ó w b e lg ijs k ie g o lo tn ic tw a w o js k o w e g o . P ilo t m ia ł o ś w ia d c z y ć , ż e n a m a p a c h j e g o n ie b y ł o z n a c z o n y z a b r o n io n y t e r e n

Nastroje wojenne

nie ułatwiają sytuacji na rynku zbożowym

N ie p o k ó j p o lity c z n y z a g r a n ic ą n ie p r z y c z y n ił s ię d o w z m o c n ie n ia s y tu a c ji n a r y n k a c h z b o ż o w y c h , z a w y ją tk ie m H o la n d ii, k tó r a w o s ta tn im c z a s ie in te r e s u je s ię m o c n o z b o ż e m p o ls k im d o d o s ta w y n a jk r ó ts z e j.

Z a c z y n a z b liż a ć s ię o k r e s , w k tó r y m A r g e n ty n a m u s i s ię z d e c y d o w a ć n a w y w ó z z b o ż a . B e z s p r z e c z n ie f a k t te n n ie p o z o s ta n ie b e z w p ły w u n a p o d a ż in n y c h k r a jó w , k tó r e u s iłu ją p r z e d ty m te r m i

n e m z r e a liz o w a ć ja k n a jw ię k s z ą c z ę ś ć s w o ic h z b io r ó w . O c z e k iw a n a p o d a ż A r g e n ty n y h a m u je c h ę ć k u p n a z a g r a n ic y .

Powrót Amb. angielskiego do Berlina

LONDYN. Ambasador angielski w Berli

nie sir Neville Henderson, który został odwo

łany po aneksji Czech przez Niemcy, powraca na placówkę berlińską w początkach maja.

Urodziny kanclerza Hithra

G D A Ń S K . U r o c z y s to ś c i d n ia u r o d z in k a n c le r z a H i t le r a r o z p o c z ę ły s ię tu w p r z e d e d n iu w ie c z o r e m p o c h o d a m i, w s a m y m G d a ń s k u o r a z n a p r z e d m ie ś c ia c h i z a k o ń c z o n e z o s ta ły c a p s tr z y k ie m . — W s z y s tk ie m ia s ta i m ie js c o w o ś c i n a t e

r e n ie W o ln e g o M ia s ta s ą b o g a to u d e k o r o w a n e f la g a m i.

B E R L I N . W d n iu 5 0 r o c z n ic y u r o d z in k a n c le r z a H itle r a , s to lic a R z e s z y z o s ta ła p r z y b r a n a s z ta n d a r a m i, o r a z p o r t r e t a m i k a n c le r z a . U r o c z y s to ś c i r o z p o c z ę ły s ię o g o d z . 8 r a n o c a p s tr z y k ie m o r k i e s tr w o js k o w y c h n a p la c u p r z e d

Ukazała sie kometa

W A R S Z A W A . W g w ia z d o z b io r z e A n d r o m e d y p o ja w iła s ię w y ją tk o w o j a s n a k o m e ta , w id z ia ln a g o ły m o k ie m .

O d k r y ta o n a z o s ta ła p r z e z H a s s e lla w N o r w e g ii, o b s e r w a to r iu m w O s lo z a w ia d o m iło c e n tr a le a s tr o n o m ic z n e w K o p e n h a d z e . O d k r y c ie z o s ta ło p o t w i e r d z o n e p r z e z s z e r e g o b s e r w a to r ó w z a g r a n ic z n y c h i p o ls k ic h .

W d n iu 1 8 b m . w g o d z in a c h w ie c z o r n y c h p o ja w ie n ie s ię k o m e ty z o s ta ło p o tw ie r d z o n e w o b s e r w a to r iu m p o z n a ń s k im .

W K r a k o w ie d o s tr z e ż o n o j ą w d n iu 1 9 b m . p r z e d ś w ite m , n is k o n a p ó łn o c n y m w s c h o d z ie .

D n ia 1 9 b m . d o k o n a n o s z e r e g u o b - s e r w a c y j w iz u a ln y c h i f o to g r a f ic z n y c h k o m e ty w u n iw e r s y te c k im o b s e r w a to r iu m w W a r s z a w ie , o r a z w y s o k o g ó r s k im o b s e r w a to r iu m L .O .P .P . im . M a r s z a łk a P iłs u d s k ie g o w C z a r n o h o r z e .

O b s e r w a to r iu m w a r s z a w s k ie , u z u p e łn ia ją c p o p r z e d n ie d a n e k o m u n ik u je : K o m e ta j e s t d o s tr z e g a ln a b e z t r u d u g o ły m o k ie m , m a b a r w ę ż ó łta w ą , ja s n o ś ć

j e j z d a je s ię m a le c . W y k a z u je w a r k o c z d łu g o ś c i 1 2 p o z o r n y c h ta r c z k s ię ż y c a . B ie g n ie s z y b k o p o p r z e z g w ia z d o z b io r y A n d r o m e d y i P e r s e u z a . W P o ls c e j e s t w id z ia n a n ie m a l w c ią g u c a łe j n o c y p o n a d p ó łn o c n y m h o r y z o n te m .

J a k w y n ik a z b a d a ń w id m o w y c li, d o k o n a n y c h w N ie m c z e c h w s k ła d k o m e t y w c h o d z i m . in . c ja n .

O b s e r w a to r iu m k r a k o w s k ie w z w ią z k u z u k a z a n ie m s ię k o m e ty p r z y p o m i

n a , ż e S ta n is ła w L u b ie n ie c k i ju ż w r . 1 6 6 7 w y k a z a ł w s w o im w ie lk im d z ie le h is to r y c z n y m o k o m e ta c h , ż e w b r e w d a w n y m p o g lą d o m , t e w ę d r o w n e c ia ła n i e b ie s k ie n ie z w i a s t u j ą b y n a jm n ie j g r o ź n y c h w y d a r z e ń , j a k w o jn a , m ó r , p o ż o g i itd . Ś m ia ła t a m y ś l L u b ie n ie c k ie g o z w y c ię ż y ła i d z is ia j k o m e ty ś le d z o n e s ą ty lk o ja k o i n t e r e s u j ą c e f e n o m e n y n a t u r y , ty m c ie k a w s z e , ż e n ie s p o d z ie w a n e , w o w y c h c z a s a c h t e n p o g lą d L u b ie n ie c k ie g o b y ł p io n ie r s k i i ś w ia d c z y ł o w y b i t n e j ś m ia ło ś c i m y ś li u c z o n e g o p o l

s k ie g o .

k a n c e la r ią R z e s z y . O g o d z . 9 k a n c le r z H it le r o d e b r a ł d e f ila d ę g w a r d ii p r z y b o c z n e j, s k ła d a ją c e j s ię z m ilic ji S . S . o r a z p o lic ji h o n o r o w e j. O g o d z . 9 ,2 0 k a n - c le r z H itle r p o w r ó c ił d o g m a c h u k a n c e la r ii, g d z ie n u n c ju s z a p o s to ls k i m s g r . C e s a r o O r s e g n io z ło ż y ł m u g r a tu l a c j e w im ie n iu k o r p u s u d y p lo m a ty c z n e g o . N a s tę p n ie z ło ż y li m u ż y c z e n ia p r o te k to r C z e c h i M o r a w , b a r o n v o n N e u r a th , o r a z d r H a c h a , a w p a r ę m in u t p ó ź n ie j s z e f d e le g a c ji s ło w a c k ie j k s . T is o . — O g o d z . 9 ,4 5 k a n c le r z H i tl e r p r z y j ą ł I c z ło n k ó w r z ą d u R z e s z y o r a z ic h r o d z in y ' p o c z y m p r z e s z e d łs z y d o s ą s ie d n ie j s a li o d e b r a ł g r a t u l a c je o d p r z e d s ta w ic ie li a r m ii z m a r s z a łk ie m G o e r in g ie m n a c z e - I le . B e z p o ś r e d n io p r z e d o p u s z c z e n ie m k a n c e la r ii R z e s z y i u d a n ie m s ię n a w ie lk ą r e w ię w o js k o w ą , k a n c le r z p r z y j ą ł g a u l e i te r a F o e r s t e r a o r a z p r z e d s ta w ic ie li s e n a tu W . M . G d a ń s k a , k tó r z y w r ę c z y li m u d y p lo m o b y w a te la h o n o r o w e g o G d a ń s k a .

O g o d z . 1 1 r o z p o c z ę ła s ię n a S c h a r - l o t t e n b u r g e r C h a u s s e e r e w ia w o js k o w a , ,w k tó r e j w z ię ło u d z ia ł 5 0 ty s ię c y lu d z i.

, W ła d z e p o lic y jn e w y d a ł y s u r o w y z a k a z 'r o b ie n ia f o to g r a f ii z p r z e b ie g u d e f ila d y , i w z y w a ją c p r z y ty m lu d n o ś ć c y w iln ą d o

! w s p ó łd z ia ła n ia .

5 3 2 3 4 8 2 3 4 8 2 3 4 8 5 3 4 8 5 3 2 3 4 8 5 3 5 3 2 3 4 8 5 3 5 3 5 3 0 2 2 3 4 8 4 8 2 3 5 3

IIIIIIIIIIIHIIII liilliililiilllllllllililiEsilliillllilillillllilllillllillllllllllillllilliiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiii

IMiechaj nie będzie domu,

niechaj nie będzie obęwateia9

któryby nie nabył

Pożyczki Obrony Przeciwlotniczej

____________ iff_______________ ________— —- ■ - - . . --- TM

(2)

Str. 2 „GŁOS PO MÓRZ A“ ^{Nr 47}

Silni

^duchem

Zwnrd

wokół ukochanej Armii i Wodza Naczelnego

Golowi

do wszelkiej akcji, maszerujemy ku wielkiej potężnej Polsce

4

Pożyczka Obrony Przeciwlotniczej spotkała się z entuzjazmem całego społeczeństwa.

Płynie lawina ofiar i deklaracyj pożyczkowych

Niechaj nie będzie domu, niechaj nie będzie obywatela, któryby nie nabył Pożyczki Obrony Przeciwlotniczej!

W obliczu rozgrywających się obecnie zdarzeń — według słów Naczelnego Wodza, — pracować należy „chociażby w krzyżach

trzeszczało4' i „o sile nie zapomnieć4’. ^l(

-■

-

aby móc jak najdłużej w spokoju pracować.

glillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllN

| ir cxtssach9

| nr o powodzeniu

| cfecytfcr/e pośpiech

| i <empo<6

2390232353232348534853485348

| Czy spełniłeś już swój obowiązek

1 i subskrybowałeś Pożyczkę Obrony Przeciwlotniczej? = illllSlli!!lllllllllll!lllllililllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^

Musimy być w każdej chwili gotowi do spełniania najściślejszego obowiązku — obrony Ojczyzny.

Niechaj całą Polskę okryją skrzydła samolotów, niech Ją ochraniają liczne baterie przeciwlotnicze.

Niechaj rozlegnie siQ wielki głos

wszystkich żyjących w świecie Polaków

1

Dozhroimy Polslce w powietrzu!

Nabywajmy Pożyczką Obrony Przeciwlotniczej!

c

(3)

Nr 47 „GŁOS P O M O R Z A Str 3

i Wiadomości |

^l8Hlł-:nłiiiMII||||||.|iHiniUlllliłilllilli;:!!;iłi!illllllllintilinill!illl‘|illillli:ilili»iilllHlllll:ii :ili!1H!!lii»illfiiiiUllli|ilUIMIII!lli|iinillHKlli»Hiill.| : i I lillul illli I ii ■ H'I iHl 5 . I lilii ł :iI lim :!l(fllllll'i|ill(|irj|||li|il||||||||||li|ill|||||lillli»illH::!lliiiiii:illllillilii|illllUlliilii|:i|illllHllli|il|illllttfllitHHitUliHI:Cillllli; Ii; «:i:IH CHr

ł gnomonafedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA^całejRzeszy usilna propaganda za zw ię

kszeniem spożycia ryb.

TO RU Ń.

(Przed rozprawą sądową usiłow a

ła popełnić „harakiri'.) W ub w torek sala sądu grodzkiego była w idow nią nie

zw ykle dram atycznej sceny, której sm ut

nym bohaterem był niej. H enryk K wa- secki, doprow adzony z w ięzienia na salę rozpraw .

Z nieustalonych na razie przyczyn K w asecki na krótko przed w ejściem na salę sądow ą błyskaw icznie w yciągnął z kieszeni brzytew i począł sobie gw ał

tow nie zadaw ać rany w brzuchu.

Do szaleńca skoczyli posterunkow y policji, oskarżyciel publiczny, przodow nik W eber oraz w oźny K am iński, któ

rym udało się obezw ładnić Kwas’eckie- go i odebrać m u brzytew. W czasie obez

w ładnienia skaleczony został na szczęś

cie nie groźnie w palec przodow nik W e

ber.Jaki był pow ód targnięcia się na ży

cie K w aseckiego i skąd m iał on brzytew (doprow adzony był z w ięzienia) — usta

li niew ątpliwie śledztw o.

BERLIN .

Li (Papen znów w ypłynął!) N iem iec

kie biuro inform acyjne donosi: K anclerz Rzeszy na w niosek m inistra spraw zagra nicznych von R ibbentropa m ianow ał am basadora do szczególnych zleceń Franza von Papena am basadorem Rzeszy w A n

karze.

K anclerz przyjął w dniu w czoraj

szym am basadora von Papena na pożeg

nalnej audiencji.

PRA G A.

□ (Zm iana flagi na H radczanach.) W i ubiegłą sobotę odbyła się, w zw iązku z । w ycofaniem ostatnich oddziałów pułku, piechoty stacjonow anego na H radcza-:

nach od pam iętnych dni m arcowych, zm iana flagi. W ojenną flagę Rzeszy za-!

m ieniono na zw ykłą flagę państw ow ą.

Jednocześnie służbę w odw achu na H radczanach objęły przydzielone spe

cjalnie do osoby protektora oddziały:

S. S.

do Dani dom u

| ... PO Z N A & -~

[po żmudnych badaniach chemicznych u dato nam sią\

[wzmocnię, czyli uakTywnlć dilafonie normalnsqo pro-[

ńpriczyrmspo, zwiększyliśmy wydałnio sifąi pj nar

•y^

L

V ^L\

femOIe/ jaki na^orąco. obecni^

chem kina fdbryKa jan kaiawsKh

tŁwii Bbsk -potna~ń - slarołęka .

G RUD ZIĄD Z.

(O debrał sobie życie w ypijając kw as solny.) W dniu w czorajszym targ-

PA RY Ż. ... . , , . , ... , , ,

w yjaśniają, ze rzekom a koncentracja nych. w artość w ywozu konserw rybnycn (N ie będzie rozgryw ek sportow ych W ojsk hiszpańskich w pobliżu G ibraltaru'z Japonii do A nglii w yniosła w 1937 —

nipnzv F ran cia i N iem cam i.1 Sianow ie i i m c

w yjaśniają, że rzekom a koncentracja nych. w artość w ywozu konserw rybnych pom iędzy Francją i N iemcam i.) Zapow ie była niczym innym , jak rozlokowaniem

oddziałów , ściągniętych z różnych stron kw as soiny.i W aniu w czorajszym targ- *, . j // . , rz * . . • i ę ,

nął się na sw e życie Rom an Żuk, w ypija-; dzi?ne rozjryw ki ponnędzy rancuskm i! oddzialów , ściągniętych z różnych stron jąc w iększą ilość kw asu solnego. W sta-!* niem ieckim i drużynam i piłki nożnej, । kraju, które m iały w ziąć udział w w iel- nie bardzo groźnym przew ieziono go do które odbyć się m iały w Paryżu, zostały kiej defiladzie hiszpańskich w Sew illi, szpitala M iejskiego. Pow ód sam obój- ostatniej chw il, odw ołane na skutek;

c ’ a nn pppnia tranciickiedn ministprsfw.n snr. ONTT>VM

stwa jest nieznany.

3L całej PoSsStt

polecenia francuskiego m inisterstw a spr. ■ LO ND YN , w ewnętrznych.

□ (A nglia najw iększym odbiorcą 10 km ^onserw japońskich.) Jak donoszą z Łon od G ibraltaru.) Z M adrytu donoszą., że dXnu- P^YW óz konserw rybnych z Japo-

■ - — -- - ' "11 w roku 1938 zw iększył się znacznie (K aw aleria hiszpańska na

ŁÓDŹ i do m iejscow ości San Rocpa, oddalonej o !lJ A rOi zw iększył się znacznie A („W ilki" w okolicy Łodzi.) N ocy 10 km od G ibraltaru przybył pułk kaw a- stosunKU do przywozu z r. 1937.

ubiegłej na terenie gm iny W iskitno, od- lerii hiszpańskiej. Ze źródeł hiszpańskich W edług japońskich danych statystycz

45.5 m iln. yen, natom iast w roku 1938 w zrosła do 59 m iln. yen. O gólna w artość w ywozu konserw rybnych w roku 1938 w ynosiła 93 m iln. yen.

M EK SYK .

(Siostrzeniec prezydenta Roosevelta zginął w katastrofie lotniczej.) W czoraj popołudniu w okolicy Telapa spadł sa

m olot pryw atny, pilotow any przez D anie la Roosevelta, siostrzeńca prezydenta Stanów Zjednoczonych. Pilot i pasażer zginęli.

ległej o 4 km od Łodzi pojawiło się kil

ka w ilków . W ilki rozszarpały kilka psów m iejscow ych gospodarzy. Jeden z gospodarzy w obronie psa, przebił w id

łam i atakującego w ilka. Policja prow adzi dochodzenia, celem stwierdzenia, skąd po chodzą w ilki, które nigdy w okolicach Łodzi nie zjaw iały się.

W ysłany przez w ładze adm inistracyj

ne lekarz w eterynarii do w si W iskitno, gdzie zabito jednego z w ilków , po doko

naniu sekcji ustalił, że jest to w yjątko

w o w ielki okaz zdziczałego psa-wilczura, który w raz z sam icą zagryzł m asow o o- koliczne psy w ieśniaków . D rugiego zdzi

czałego psa nie udało się dotychczas u- nieszkodliw ić.

K ATO W ICE.

A (A lbański sztandar obok w łoskiego w K atow icach.) N a gm achu konsulatu w łoskiego, został w yw ieszony obok sztan daru w łoskiego czerwony sztandar A lba

nii z dw ugłow ym orłem .

Ze świata (

BERLIN,

□ (N iem cy rzeczoznaw cy lotnictwa w M ediolanie.) W M ediolanie baw iła osta

tnio delegacja rzeczoznaw ców niem iec

kich dla spraw lotnictw a. D elegacja nie

m iecka zw iedziła m . in, słynne w ytwór

nie sam olotów i m otorów Savoya M ar- celti i now e w ielkie lotnictw o w Barge- Łe oraz w ytw órnie M acchi w V areze.

□ (K ursy gotow ania i przyrządzania ryb dla kucharzy w ojskow ych.) W zw ią

zku ze zw iększonym zużyciem ryb w ar

m ii niem ieckiej w ładze w ojskow e w pro

w adziły 140 kursów dla kucharzy w oj

skow ych gotow ania i przyrządzania ryb.

N a 90 kursach odbyw ać się będą w ykła

dy teoretyczne a 50 kursów ograniczy się jedynie do pokazów i ćwiczeń prak

tycznych. Poza tym prow adzona jest w

Koncern Vickersa

pracuje pdną parą

K oncern V ickersa w roku gospodar

czym 1938 w ykazał w e w szystkich gałę

ziach produkcji pełny stan zatrudnienia.

Liczba zatrudnionych w zrosła w stosun

ku do roku 1937 o dalszych 5000 osób, osiągając 76.000, podczas gdy spadek za

trudnionych od roku 1936 do roku 1937

pełnych zam ówieniach na cały rok gospo darczy. Rozwój w ypadków w skazuje na to, że zakłady będą m usiały zw iększyć produkcję oraz pow iększyć stan zatrud

nienia.

Udział żydów w subskrypcji P. O. P. jest nie wielki

G eneralny kom isarz Pożyczki O bro

ny Przeciw lotniczej gen. Berbecki udzie

lił prasie w ywiadu, w którym stwierdził;

„O ile chodzi o udział Żydów w akcji na rzecz Pożyczki Przeciw lotniczej nie jest na razie w ielki, rów nocześnie procen Iow o nieodpow iedni.

w ynosił już 11.000 osób.

Stan zam ówień był lak w ielki, że za

kłady znaczną ilość zam ów ień nie były w stanie przyjąć, tłum acząc się brakiem specjalistów i fachowych robotników, m i m o, iż ostatnio zakłady zozstały rozbudo w ane, m ontując dużo now ych działów , produkcji dla m arynarki w ojennej, arm ii lądow ej, oraz dla lotnictwa.

Czołow e zakłady koncernu m usiały w nenbergiem, rozegranej opodal historycz- końcu przejść na system pzzekazyw ania G runw aldu na ziemiach, zam ieszka części zam ów ień innym zakładom , pilnu łych przew ażnie przez ludność polską,

jąc tylko term inow ych dostaw oraz ja- N iem ieckie w ładze w ojskow e w espół kości produkcji. ,z w ładzam i R zeszy zam ierzają nadać te-

T. 1 gorocznej uroczysości w yjątkowo św iet-

Liczne zam ów ienia zbrojeniow e spo

w odow ały,- że w stosunku do roku 1937 produkcja dla pryw atnej gopodarki w roku 1938 znzacznie spadła. Rok 1939 za

częto od pełnego uruchom ienia w szyst

kich działów produkcji w ojennej, przy

Obchód 25-iecia bitwy

pod Tannenbergiem

BERLIN. W roku bieżącym przypa

da 25-ta rocznica słynnej bitw y pod Tan- ne ram y i w ykorzystać ją dla propagan

dy hasła „D rang nach O sten". W uro

czystości w eźm ie udział, obok szeregu dygnitarzy Rzeszy rów nież A lfred R o

senberg, twórca w schodniego program u Rzeszy. Poza tym w paradzie w ojskowej uczestniczyć będą źyjący jeszcze w etera

ni tej bitw y.

Czesi uczą się

języka niemieckiego

Konfiskata „Danziger Neueste Nachrichten

Jak donosi gdański korespondent a-

PR A GA . W ostatnim czasie prasa ostatnich tygodniach 50 kursów języka czeska w yraża obaw y, czy w autonom i- jniem ieckiego, na które, jak podkreśla cznym ustroju krajów protektoratu w ^prasa niemiecka, ludność czeska uczę- dostatecznej m ierze zagwarantow any hę szcza „bardzo chętnie" no i oczyw iście dzie rozw ój kulturalny narodu czeskie-

gencji A TE, w ładze polskie skonfiskow ano. Że obaw y te nie są bezpodstaw ne, do ły poniedziałkowe w ydanie „D anziger, w odzi znam ienny fakt zw iększanie się li- N eueste N achrichten" za ośw iadczenie’czby kursów języka niemieckiego w okrę niezgodne z praw dą w spraw ie subskryp-: gach, zam ieszkałych praw ie w yłącznie cji Pożyczki Przeciwlotniczej w Polsce, przez ludność czeską. W okręgu brneń-

9 V • sko — m orawskim np. uruchom iono w

dobrowolnie".

„SILNE LOTNICTWO TO SILNA POLSKA"

(4)

5tr. 4 GŁOS POMORZA" ^{Nr. 47}

Na Obronność Państwa

Z obrad Lokalnego Komitetu P.O.P.XWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA

W d n iu w c z o ra js z y m o d b y ło s ię w s a li R a d y M ie js k ie j p ie rw s z e s p ra w o z d a w c z e z e b ra n ie K o m ite tu .

Z e b ra n ie z a g a ił p rz e w o d n ic z ą c y p .

Szczuka w o b e c n o ś c i p re z e s a K o m ite tu W y k o n a w c z e g o p . b u rm . S c h w a rz a , o ra z w y d e le g o w a n y c h p rz e z p o s z c z e g ó ln e u g ru p o w a n ia s p o łe c z n e p ro p a g a to ró w p o ż y c z k i. Z k o le i z a z n a jo m io n o s ię z s ta n e m s u b s k ry p c ji w n a s z y m m ie ś c ie w e d łu g s p ra w o z d a ń z ło ż o n y c h p rz e z p rz e d s ta w ic ie li k u p ie c tw a — re s ta u ra to ró w — p ie k a rz y — rz e ż n ik ó w

— m a la rz y — s z e w c ó w — m e ta lo w c ó w

— fry z je ró w — k ra w c ó w — k o ło d z ie j!

— ro ln ik ó w — ś w ia ta p ra c y i w o ln y c h z a w o d ó w .

W n ie je d n y c h z ty c h u g ru p o w a ń s ą je sz c z e n ie d o c ią g n ię c ia , ja k z a z n a c z y ł p .

Chwiałkowski w s to s u n k u d o k u p ie c tw a , a p . Jarzembowski w s to s u n k u d o p ie k a rz y . R ó w n ie ż z ra m ie n ia m a la rz y p o d n ió s ł p . Gołębiewski n ie d o s ta te c z n y u d z ia ł w s u b s k ry p c ji z s tro n y „ d z ik ic h "

n ie fa c h o w c ó w — m a la rz y , k tó rz y c ie sz ą s ię w ię k sz y m p o p a rc ie m z s tro n y p u b lic z n o ś c i, a n a w e t u rz ę d ó w , n iż fa c h o w c y n a le ż ą c y d o c e c h u .

N ie d o c ią g n ię c ia te o m ó w io n o w o - ż y w io n e j d y s k u s ji, w k tó re j z a b ra li g ło s ró w n ie ż p rz e d s ta w ic ie l u rz ę d n i

k ó w p . n a u c z y c ie l Folta o ra z ro b o tn i

k ó w p . Zieliński, ja k o i p . D r Piotrowski

i p . re d . Ledwochowski w im ie n iu w o l

n y c h z a w o d ó w .

Z u z n a n ie m p rz y w ita n o ż y w y m i o k la s k a m i o b z n a jm ie n ie s u b s k ry p c ji w

Zakładach Graficznych Boi. Szczuki w Wąbrzeźnie, k tó ra w y d a ła o b fity p lo n w o g ó ln e j k w o c ie zł 8.740 — p rz y c z y m n a le ż y z a z n a c z y ć , że pracownicy tych Zakładów wyszli daleko poza ramy przewidzianych przez Ogólno-Panstwo- wy Komitet norm i subskrybowali czę

stokroć kwoty przewyższające cało- miesięczny zarobek, co zasługuje na tym większe uznanie, że rozchodzi się m. in. o pracowników wzgl. pracownicz- ki, które nie mają stałej pracy.

P o o m ó w ie n iu w y ty c z n y c h d la d a l

s z e j p ra c y k o m ite tu , d ą ż ą c e j d o p o d w y ż s z e n ia e fe k tu a k c ji s u b s k ry p c y jn e j w n a s z y m m ie ś c ie , p rz e w o d n ic z ą c y s o lw o - w a ł z e b ra n ie w y z n a c z a ją c n a s tę p n e z e - j b ra n ie n a p rz y s z ły c z w a rte k .

VI transza subskrypcyj

Zakłady Graficzne Bolesława Szczuki

U c z n io w ie s z k ó ł p o w s z e c h n e j i d o k s z ta ł- P a w lik o w s k i J a n c a ją c e j w K o w a le w ie 1 3 6 ,6 9 z ł. ! S y re k S ta n is ła w G a d o m s k i S ta n is ła w 5 0 ,— z ł L e w a n d o w s k i M ic h a ł

K o p e ć J a n 5 ,— z ł J a n k o w s k a A n n a

P ila r s k i A n to n i 2 ,— z ł L e w a n d o w s k i J ó z e f

Z a rz ą d G m in y W ie lk ie R y c h n o w o

P a w lik o w s k i J ó z e f W IE L K IE R Y C H N O W O . S R E B R N IK I.

M a u c h J u liu s z 2 0 ,— z ł W o jta n M ik o ła j

M e s z e k W o jc ie c h

Z a re m b s k a E m m a 2 0 ,— z ł S zalach A n ton i

B e jg e r F r a n c is z e k 2 0 ,— z l M o czu iax W ład y sław

D ry g a ls k a M a ria 4 0 ,— z ł R ak u s T om asz

D e je w s k i A n d rz e j 2 0 ,— z ł P ietras M arcin

R ó ż a ń s k i B o le s ła w 2 0 ,— z ł G u ziew icz F ran ciszek M a te rn ic k i T e o d o r 1 0 0 ,— z l K ęsik o w sk i Jan

ja b ło ń s k i M a k s . 2 0 ,— z l S y p n iew sk i Jó zef

F lry n W ła d y s ła w 2 0 ,— z ł K o p er S tan isław

L Ą D Y .

P r u s a k o w s k i A n to n i 2 0— z ł

M a c h le w s k i W a c ła w S ltn ie w s k i S ta n is ła w R e jw e r M ie c z y s ła w . 2 0 ,— z l S a u d e r O ty lia

B u d n ie w s k i J a n 4 0 ,— z l K rz y s ik A n d rz e j

G a r b r e c h t E m m a 1 0 0 ,— z ł O c h ific k a M a ria Z a to rs k i A n d rz e j, S r e b rn ik i 6 0 ,— z ł F la d e r R o m a n B O R Ó W N O .

O rlo w s k i J a n 4 0 ,— z ł

G ro tt G o ttlie b P re lw itz E r d m a n n D e m b iń s k i T e o d o r 2 0 ,— z ł P a ty n a A d a m D e m b iń s k i F r a n c is z e k 2 0 ,— z l G ild e n s te rn K a ro l R a c in ie w sk i M a ria n 2 0 ,— z ł K o s iń s k i M a rc in W o jc ie c h o w s k i R o m a n 2 0 ,— z l W o lf F r y d e ry k S z ty rb ic k i W o jc ie c h 1 0 0 ,— z l N e u m a n E w a ld R Y C H N O W O .

L e w a n d o w s k i F r a n c is z e k 2 0 ,— z ł

D rz a z g c w a R o z a lia W o jc ie c h o w s k i J ó z e f

B ą k W in c e n ty 2 0 ,— z ł i

Wąbrzeźno

W

2 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z l 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z l 2 0 ,— z l 2 0 ,— z ł

1 0 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z l 1 0 0 ,— z ł 4 0 ,— z ł 4 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 4 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 2 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z ł 6 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z ł 2 0 0 ,— z ł

S z c z u k a B o le s ła w b z c z u k u w a J u lia S z c z u k o w n a J a n in a S z c z u k a B o le s ła w jr.

L e d w o c h o w s k i A le k s a n d e r B a n d ro w s k i F r a n c is z e k S z c z u k a M a u ry c y K z e c z e w s k i W in c e n ty C e n tle w s k i M a rc in M ą d ra s z e w s k i F e lik s L e w a n d o w s k i W ła d y s ła w K a lk s te in F r a n c is z e k J a n o s z e k H e n r y k ja ź w ie c k a S te fa n ia K z e c z e w s k i Z y g m u n t K o s iń s k i A le k s a n d e r B o rto w s k i A lfo n s O ltu s z e w s k a M a ria W e s o ło w s k a W ła d y s ła w a R e z m e ró w n a H e le n a K u s z y ń s k a W a n d a G c rz e je w s k i M a k s T o k a r s k i S ta n is ła w P ia s e c k i J ó z e f M a d e ja B ro n is ła w B ro d z iń s k i S te f a n T u ń s k i J u lia n K o r d o w s k i C z e s ła w R ó ż y c k i E d m u n d R u m iń s k i E d m u n d E fc z y ń s k a K a z im ie ra E f e z y ń s k a S ta n is ła w a L a m p a rs k a M o n ik a L e w a n d o w s k a B ro n is ła w a L e w a n d o w s k a P e la g ia L e s k o w a M a ria R o d z iń s k a R o z a lia S k ib '.c k a A n to n in a M ic h a ło w s k a S a lo m e a M a ń s k a S ta n is ła w a

B ła s z k ie w ic z ó w n a G e r tru d a K ru s z c z y ń s k a H e le n a C a n d r ó w n a A n n a

Wąbrzeźnie

5 .0 0 0 ,— z l F a łk o w s k a K la ra 2 0 ,—

5 0 0 ,— z l R y g ie ls k a M a r ta 2 0 ,—

1 0 0 ,— z l L is e w s k a W a le ria 2 0 ,—

1 0 0 ,— z l B ła ż e j c z y k ó w n a G e rtr u d a 2 0 ,—

3 0 0 ,— z ł S a s s ó w n a G e tru d a 2 0 ,—

2 0 0 ,— z ł C ie c h a n o w s k a Z o fia 2 0 ,—

2 0 0 ,— z ł K a u fm a n ó w n a U rs z u la 2 0 ,—

1 0 0 ,— z l J a s iń s k a A n n a 2 0 ,—

1 0 0 ,— W id z iń s k a H e le n a 2 0 ,—

1 0 0 ,— z ł! P r z y b y ls k a I re n a 2 0 ,—

1 0 0 ,— z ł 1 P a ra d o w s k a W ik to r ia 2 0 ,—

1 0 0 ,— z ł F ia łk o w sk a K lara 2 0 ,—

1 0 0 ,— złlJ a n k o w s k a A n to n in a 2 0 ,—

1 0 0 ,— z l R z y m k o w s k a G e r tru d a 2 0 ,—

6 0 ,— z ł: W o la n tó w n a C z e s ła w a 2 0 ,—

6 0 ,— z ł’ G ó ra ls k a J a d w ig a 2 0 ,—

6 0 ,— z ł M y k lik o w sk a W ład y sła w a 2 0 ,—

4 0 ,— z ł Z a łe ń s k a C e c y lia 2 0 ,—

4 0 ,— z ł S z a c h u ito w s k a C e c y lia 2 0 ,—

4 0 ,— z l K a u fm a n ó w n a J a n in a 2 0 ,—

4 0 — z ł W in o g ó rs k a W ła d y s ła w a 2 0 ,—

4 0 ,— z ł R ó ż y ń s k a M a rta 2 0 ,—

4 0 ,— z ł K r a je w s k a G e r tru d a 2 0 ,—

4 0 ,— z ł G w iz d a ls k a P e la g ia 2 0 ,—

4 0 ,— z ł C a n d r ó w n a K a z im ie ra 2 0 ,—

2 0 ,— z l D ą b r o w s k a M a ria 2 0 ,—

2 0 ,— z ł S ilk o w s k a A n ie la 2 0 ,—

2 0 ,- z ł A b r a m c w ic z ó w n a J a d w ig a 2 0 ,—

2 0 ,— z ł A b ra m o w ic z o y v n a M a ria 2 0 ,—

2 0 ,— z ł A b ra m o y v ic z o w n a B ro n is ła w a 2 0 ,—

2 0 ,— z l P o k o ro y v s k a K a z im ie ra 2 0 ,—

2 0 ,— z ł B rc z d o w s k a S te fa n ia 2 0 ,—

2 0 ,— z l W e lk ó w n a M a łg o rz a ta 2 0 ,—

2 0 ,— z ł K a m iń s k a A n n a 2 0 ,—

2 0 ,— z ł L e w a n d o w s k a B o le s ła w a 2 0 ,—

2 0 ,— z ł K a d u k o w s k a A n n a 2 0 ,—

2 0 ,— z l P a ra d o y v s k a Ł u c ja 2 0 ,—

2 0 ,—

z ł z ł

W ó jc ik ó w n a M a rta 2 0 ,—

2 0 ,— z ł N A F . O . N .

2 0 ,— z ł B o le s ła w S z c z u k a 5 0 m r k . n ie m ie c k ic h 2 0 ,— z ł z lo c ie , m o n e ty s r e b r n e i n ik lo y v e .

2 0 ,— z ł O łtu s z e y rs k a M a ria , s r e b r n e m o n e ty .

K. Ka O. Kowalewo

— N a P o ż y c z k ę O b ro n y P r z e c iw lo tn ic z e j z a d e k la r o w a li w K a s ie M ie js k ie j w K o w a le , w ie w d n iu w c z o ra js z y m :

J a r z e m s k i F r a n c is z e k J u ś k c w ia k W a le n ty

1 0 0 ,— z ł 1 0 0 ,— z ł

K a n t A n to n i 2 0 ,— z ł

O s iń s k i F r a n c is z e k 2 0 ,— z l

K o p e ć J a n 2 0 ,— z l

N a d o ls k i S te fa n 4 0 ,— z ł

B le n k e E m il 2 0 ,— z ł

B u d z iń s k i A n to n i 2 0 0 ,— z ł

D u n a js k i A n to n i 2 0 ,— z l

G e n tk o w s k i Z y g m u n t 2 0 — z ł

G liń s k i J a n 8 0 ,— z l

G ło w a c k i W a lte r 2 0 ,— z ł

G ló w c z e w s k i K a z im ie rz 2 0 0 ,— z ł

K a lin o w s k i B o le s ła w 6 0 ,— z ł

K e n tz e r R o m a n 2 0 0 ,— z l

K . K . O . p o w . w ą b rz e s k ie g o j U rz ę d n ic y S ta ro s tw a , W y d z ia ł J P o w . i K o le i P o w .

z { ' C h w ia łk o w s k i S ta n is ła w z l ! P ru c h n ie w s k i J a n z j [ K w a ś n y F r a n c is z e k z j i B ła s z k o w s k i B ro n is ła w z j J a rz e m k o w s k i S te fa n z ł K a s S z y ja ,

z j ! Z a le w s k i J a n z ł Z a le w s k a " G e rtru d a zl 1 B a ry ls k i W ik to r

। A h re n s H e rm a n zl G ru d z iń s k a W ła d y s ła w a

। M u s z a rs k a A n to n in a z j M a c ik o w s k i C e le s ty n z l C ie s ie ls k i W a c ła w z | , C ic h o c k i G rz e g o rz zj !O b s t W ik to r z ł

z ł z ł z ł z ł z ł z ł z ł z ł z ł z l z ł z ł z l z l z ł z l z ł z ł z ł

5 .6 0 0 ,— z ł 1 .0 0 0 ,— z l

3 0 0 ,—

2 0 0 ,—

1 0 0 — 1 0 0 ,—

1 0 0 ,—

z ł z ł z ł z ł z ł z ł z ł z ł z ł z ł z ł z l z ł z ł

■ z łi

Na F

w

D r S z y m a ń s k i Z e n o n w z a m ia n s k ła d e k d la c h ó r u M o n iu s z k o 3 ,— z ł.

K e n tz e r T a d e u s z 3 0 0 ,— z ł

K le in A lfo n s 2 0 ,— z ł

K lim e k L e o n a r d 4 0 ,— z ł

K o w a ls k i M ie c z y s ła w 2 0 ,— z l

M a c ie je w s k a W a n d a 1 0 0 ,— z ł

M e tte n e r O tto n 1 0 0 ,— z ł

M u lle r H e rm a n n 2 0 ,— z ł

N a d o ls k i J a n 2 0 ,— z ł

N a p o ls k i A n to n i 2 0 ,— z ł

R u tk o w s k a J o la n d a 1 0 0 ,— z l

S z y m c z a k R y s z a rd 2 0 ,— z ł

W e a k e r M a łg o rz a ta 4 0 ,— z ł

W rz u ś J a n 4 0 ,— z ł

Z u d z e R y s z a r d 2 0 ,— z l

N a d o z b ro je n ie a r m ii. z ło ż y li o f ia r y :

S te in e r t J u lia n A rc is z e w s k a M e la n ia D y le w ic z K a z im ie rz P r u s a k c w s k i P a w e ł D ą b k o w s k i F e lik s G e rla c h Z o fia S tre h la u R o b e rt K o z ło w s k i J a n J a s iń s k i W ik to r M a łe c k i J ó z e f

6 0 ,—

4 0 ,—

2 0 ,—

2 0 ,— z ł z ł z ł z ł z ł

z ł z ł z ł z ł

K , K . O . m ia s ta W ą b rz e ln a .

W iś n ie w s k i B o le s ła w 2 0 ,— z l

D r P io tro w s k i J a n 2 0 0 ,— z ł

P o w ia to w y K o m ite t F , O . N . p o d a je d o w ia d o m o ś c i, ż e w p ły n ę ły n a s tę p u ją c e s u m y p o d a n y c h o fia ro d a w c ó w :

Ś liw iń s k i F r., W ą b rz e ź n o

A r c s z e w s k a M e la n ia , W ą b rz e ź n o Ś liw iń s k i W ., W ą b rz e ź n o

Ś liw iń s k i M ., W ą b rz e ź n o

D e u ts c h m a n n K s a w e ry K s ią ż k i 1 5 0 ,—

o b i. 6 -p ro c . P o ż y c z k i N a ró d .

2 8 P o m o rs k a D r u ż y n a H a rc e rs k a W ą . b rz e ż n o 5 0 ,—' z ł o b i. 6 -p ro c , P o ż y c z k i N a ro d o w e j.

2 0 ,—

9 — 7 ,1 0 2 -

z ł z ł z ł z ł z ł

U rz ą d S k a rb o w y w W ą b rz e ź n ie P ie c h o c iń s k i J a n

M ilk e H e le n a

O. N

1 0 0 ,— z ł 2 0 0 ,— z ł

D u b a ls k i W ik to r, W ą b rz e ź n o 1 5 0 ,— z ł o b i. 6 -p ro c . P o ż y c z k i N a ro d o w e j.

O f ia r y n a d o z b r o je n ie lo tn ic tw a M a k o w s k i J a n , W ą b rz e ź n o 3 0 0 ,— z l o b i.

6 p ro c . P o ż y c z k i N a ro d o w e j;

C e c h K o w a ls k i W ą b rz e ź n o D y le w ic z J a n W ą b rz e ź n o

5 0— z ł 2 0— z ł

N a F u n d u s z O b ro n y N a ro d o w e j d o M i

n is te r s tw a S p ra w w o js k o w y c h w p ła c ił p . m e c . C h w ie ć k o k w o tę 4 1 2 ,— z ł.

M o b iliz a c ja p s y c h ic z n a s p o łe c z e ń s tw a z o s ta ła d o k o n a n a s z y b k o i s k ła d n ie . R ó w n ie ż s z y b k o u z u p e łn io n e b y ć m u s z ą z a so b y m a te ria ln e .

— W z y w a m o g ó ł N a u c z y c ie lsw a p o w ia tu , b y w te j h isto ry c z n e j d la P o ls k i c h w ili z m o - b y liz o w a li c a łą m o c s w e g o d u c h a i w s p ó łd z ia ła li z R z ą d e m R z e c z y p o s p o lite j w k ie ru n k u p o d n o sz e n ia p o te n c ja łu m o ra ln e g o i m a te ria l

n e g o d o d y s p o z y c ji n a s z e j A rm ii.

Z w ra c a m s ię d o o g ó łu N a u c z y c ie ls tw a p o w ia tu z w e z w a n ie m o p o p a rc ie p o ż y c z k i n a o b ro n ę lo tn ic z ą d ro g ą s u b sk ry p c ji o ra z p rz e z o d d z ia ły w a n ie m o ra ln e n a o to c z e n ie . N ie p a to s p a trio ty c z n y , a k o n k re tn e c z y n y s ta ć s ię m u s z ą m ia rą s to s u n k u k a ż d e g o o b y w a te la d o P a ń s tw a .

W ą b rz e ź n o , d n ia 2 1 k w ie tn ia 1 9 3 9 r.

Inspektor Szkolny (—) Marchwicki

— Z liceum i gimnazjum. G ro n o p ro fe s o rsk ie i p ra c o w n ic y P a ń s tw o w e g o L ic e u m i G im n a z ju m s u b s k ry b o w a li P o ż y c z k ę O b ro n y P rz e c iw lo tn ic z e j w w y s o k o ś c i 2,620 zł, w c z y m s ą s u b s k ry p c je p o n a d u s ta lo n e n o rm y d la p ra c o w n ik ó w .

N ie z a le ż n ie o d te g o c z ło n k o w ie g ro n a z ło ż y li o fia ry n a F . O . N .

Zapisz się do LMK.