Prawo rodzinne dla sędziów i pełnomocników. Praxis. Spis treści. Przejdź do produktu na ksiegarnia.beck.pl

(1)

Prawo rodzinne dla sędziów i pełnomocników. Praxis

Spis tr eści

Przejdź do produktu na ksiegarnia.beck.pl

(2)

VII

O Autorce ... XLIX Przedmowa ... LI Wykaz skrótów ... LIII Część A. Komentarz praktyczny do poszczególnych instytucji i spraw z zakresu materialnego

prawa rodzinnego ... 1

§ 1. Uwagi wstępne ... 1

I. Rodzina – jej podstawowe definicje i funkcje ... 1

1. Geneza rodziny ... 1

2. Aspekt prawny ... 2

3. Aspekt socjologiczny ... 3

4. Rodzina jako grupa społeczna ... 3

5. Rodzina jako instytucja społeczna ... 4

6. Aspekt religijny ... 4

7. Formy rodziny ... 4

8. Alternatywne formy rodziny ... 5

9. Małżeństwo a możliwość doboru partnera ... 6

II. Prawo rodzinne ... 6

1. Uwagi wstępne ... 6

2. Geneza prawa rodzinnego ... 6

III. Systematyka KRO ... 7

§ 2. Zawarcie małżeństwa ... 8

I. Charakter prawny instytucji małżeństwa w rozumieniu art. 1 KRO ... 14

1. Brak ustawowej definicji małżeństwa ... 14

2. Zasady polskiego prawa małżeńskiego ... 15

3. Akt zawarcia małżeństwa ... 19

4. Przesłanki zawarcia małżeństwa ... 20

5. Sądowe procedury weryfikacji faktu zawarcia małżeństwa ... 21

6. Charakter sporządzenia aktu małżeństwa zawartego w formie wyznaniowej ... 22

7. Konkubinat ... 23

8. Uznanie zagranicznego wyroku rozwodowego ... 24

9. Sądowe procedury ustalania istnienia małżeństwa ... 24

10. Dobra wiara małżonków ... 25

11. Odmienność płci nupturientów ... 25

12. Praktyka notarialna ... 25

13. Konkordat podpisany 28.7.1993 r. między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską ... 25

14. Zbieg przepisów prawa cywilnego i kościelnego ... 26

15. Zawarcie małżeństwa wyznaniowego podlegającego prawu polskiemu... 26

16. Konkubinat w piśmiennictwie ... 27

17. Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa ... 28

II. Ustalenie nieistnienia małżeństwa w rozumieniu art. 2 KRO ... 28

1. Powództwo o ustalenie nieistnienia małżeństwa ... 28

2. Sądowa zmiana płci ... 29

3. Swoboda zmiany płci małżonków ... 30

4. Charakter prawny wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa ... 31

5. Postępowanie z aktem małżeństwa po uprawomocnieniu się wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa ... 31

6. Ustalenie istnienia małżeństwa ... 31

7. Sporządzenie aktu małżeństwa w odrębnym trybie ... 32

III. Dokumenty przedślubne w świetle art. 3 KRO ... 32

1. Wykaz dokumentów ... 32

2. Trudne do przezwyciężenia przeszkody ... 33

3. Postępowanie nieprocesowe w sprawach małżeńskich. Kognicja sądu cywilnego . 33 4. Zawarcie małżeństwa wyznaniowego podlegającego prawu polskiemu. Rola kierownika USC ... 33

(3)

VIII

5. Ważność zaświadczenia. Wzór zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających

zawarcie małżeństwa ... 33

6. Pouczenia nupturientów przez Kierownika USC ... 33

IV. Okres oczekiwania na zawarcie małżeństwa w świetle art. 4 KRO ... 33

1. Charakter prawny terminu ... 33

2. Upoważnienie do weryfikacji decyzji kierownika USC ... 34

3. Zawarcie małżeństwa przez pozbawionego wolności ... 34

4. Kognicja kierownika USC ... 34

V. Zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa w świetle art. 4¹ KRO ... 35

1. Dobra wiara ... 35

2. Cel zaświadczenia ... 35

3. Organ uprawniony do wydania zaświadczenia. Kognicja kierownika USC ... 35

4. Obowiązek informacji ... 35

5. Charakter zaświadczenia ... 35

6. Uchybienie terminowi przez duchownego ... 35

VI. Odmowa przyjęcia oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński lub wydania zaświadczenia w świetle art. 5 KRO ... 36

1. Tryb odmowy przewidziany dla uprawnionych podmiotów ... 36

2. Źródło informacji ... 36

3. Legitymacja czynna w postępowaniu cywilnym ... 36

4. Zawarcie małżeństwa przez chorego na ciężką chorobę ... 36

VII. Pełnomocnictwo w świetle art. 6 KRO ... 36

1. Zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika ... 36

2. Moment udzielenia pełnomocnictwa ... 37

3. Zawarcie per procura małżeństwa wyznaniowego ... 37

VIII. Forma zawarcia, oświadczenia w świetle art. 7 KRO ... 37

1. Warunki formalne zawarcia małżeństwa ... 37

2. Oświadczenie małżonków w sprawie ich nazwiska ... 37

3. Oświadczenie małżonków w sprawie nazwiska ich wspólnych dzieci ... 37

4. Oświadczenia stron ... 38

5. Ogłoszenie przez kierownika USC faktu zawarcia małżeństwa ... 38

6. Czas zawarcia małżeństwa ... 38

IX. Obowiązki duchownego w świetle art. 8 KRO ... 38

2. Osoba duchowna ... 39

3. Czynności duchownego nakazane w KRO ... 39

4. Czynności duchownego naruszające KRO ... 41

5. Wyznaniowa forma zawarcia małżeństwa ... 41

X. Wyjątkowe sytuacje zaistniałe przy zawieraniu małżeństwa w świetle art. 9 KRO .... 42

2. Fałszywe oświadczenia ... 43

3. Brak ustawowej definicji ... 43

XI. Cenzus wieku w świetle art. 10 KRO ... 43

1. Przeszkoda minimalnego wieku do zawarcia małżeństwa ... 43

2. Unieważnienie małżeństwa zawartego z naruszeniem cenzusu wieku ... 43

3. Przesłanki materialnoprawne ... 43

4. Tryb udzielania zezwoleń na zawarcie małżeństwa z obniżeniem cenzusu wieku ... 44

5. Przesłanki materialnoprawne zawarcia małżeństwa z obniżeniem cenzusu wieku . 45 6. Tryb unieważniania małżeństwa ... 46

XII. Ubezwłasnowolnienie całkowite w świetle art. 11 KRO ... 46

1. Przeszkoda ubezwłasnowolnienia ... 46

2. Unieważnienie małżeństwa ... 47

3. Zbieg postępowań. Zasadność zawieszenia postępowania ... 48

XIII. Przypadłości mentalne w świetle art. 12 KRO ... 48

1. Przeszkoda choroby psychicznej i niedorozwoju umysłowego ... 48

2. Kognicja sądu w sprawie o unieważnienie małżeństwa ... 51

3. Choroba psychiczna jako przeszkoda zawarcia małżeństwa ... 51

4. Zezwolenie na zawarcie małżeństwa osobie dotkniętej chorobą psychiczną ... 54

5. Standardy międzynarodowe ... 56

XIV. Bigamia ... 57

1. Bigamia czynna ... 57

2. Bigamia bierna ... 57

(4)

IX

3. Bigamia w prawie cywilnym ... 57

4. Bigamia w świetle orzecznictwa ... 58

5. Skutki małżeństwa bigamicznego ... 60

6. Stosunki majątkowe w małżeństwie ... 60

7. Zgodność z prawdą aktu stanu cywilnego ... 61

XV. Pokrewieństwo i powinowactwo ... 62

1. Charakter małżeństw ... 62

2. Przeszkody małżeńskie ... 62

3. Tryb postępowania ... 64

4. Rodzaje pokrewieństwa ... 64

5. Kazirodztwo ... 65

6. Powinowactwo... 65

XVI. Przysposobienie w świetle art. 15 KRO ... 66

1. Zakres podmiotowy ... 66

3. Zakres przedmiotowy ... 66

5. Zbieg instytucji przysposobienia i małżeństwa ... 66

6. Kognicja sądu ... 67

XVII. Wady oświadczenia w świetle art. 15¹ KRO ... 67

1. Wprowadzenie ... 67

2. Wady oświadczenia woli ... 68

XVIII. Wadliwość pełnomocnictwa w świetle art. 16 KRO ... 74

1. Legitymacja czynna ... 74

2. Konwalidacja małżeństwa zawartego z naruszeniem art. 16 KRO ... 74

4. Relacje art. 16 KRO do art. 6 KRO ... 75

5. Skutki braku pełnomocnictwa ... 75

XIX. Unieważnienie małżeństwa ... 76

1. Podstawy unieważnienia małżeństwa ... 76

3. Charakter prawny wyroku ... 76

4. Zamknięty katalog podstaw unieważnienia małżeństwa ... 77

5. Unieważnienie małżeństwa a rozwód ... 77

6. Błąd co do tożsamości ... 77

7. Orzeczenie sądu kościelnego o ważności bądź o ustaniu małżeństwa kanonicznego .. 77

XX. Niemożność unieważnienia małżeństwa w świetle art. 18 KRO ... 78

1. Brak możliwości unieważnienia małżeństwa ... 78

2. Zasada prawna ... 78

XXI. Zasada kontynuacji procesu w świetle art. 19 KRO ... 78

1. Śmierć małżonka w toku sprawy o unieważnienie małżeństwa – dopuszczalność . 78 2. Tryb postępowania wszczętego o unieważnienie małżeństwa ... 78

3. Legitymacja czynna w procesie ... 78

4. Powództwo osoby trzeciej ... 79

5. Śmierć powodowej osoby trzeciej ... 79

XXII. Zła wiara małżonka w świetle art. 20 KRO ... 79

1. Definicja złej wiary ... 79

2. Obligatoryjność ustalenia ... 80

XXIII. Skutki unieważnienia w świetle art. 21 KRO ... 82

2. Działanie wyroku unieważniającego małżeństwo ex tunc ... 82

3. Działanie wyroku unieważniającego małżeństwo ex nunc ... 83

4. Skutki unieważnienia małżeństwa w świetle innych regulacji prawnych ... 84

5. Status prawny dzieci urodzonych w unieważnionym małżeństwie na gruncie polskiego prawa cywilnego ... 84

XXIV. Legitymacja prokuratora ... 85

1. Kompetencje prokuratora ... 85

2. Kompetencje Rzecznika Praw Obywatelskich ... 86

3. Kompetencje Rzecznika Praw Dziecka ... 86

(5)

X

§ 3. Prawa i obowiązki małżonków ... 87

I. Uwagi wstępne ... 91

2. Egalitaryzm i zakaz dyskryminacji ... 91

3. Podstawowe obowiązki małżonków ... 91

4. Ingerencja w ustrój małżeński ... 92

5. Wspólne pożycie ... 93

6. Wzajemna pomoc i współdziałanie ... 95

7. Wierność ... 107

8. Skutki naruszenia podstawowych obowiązków ... 108

II. Rozstrzyganie o sprawach rodziny w świetle art. 24 KRO ... 109

1. Pojęcie istotnych spraw rodziny ... 109

2. Próba zdefiniowania pojęcia ... 110

3. Postępowanie ... 111

4. Kompetencja sądu ... 111

III. Nazwiska małżonków w świetle art. 25 KRO ... 113

1. Tryb cywilny ... 113

2. Tryb administracyjny ... 114

3. Tryb konsularny ... 114

4. Tryb zagraniczny ... 114

5. Połączenie nazwisk ... 114

6. Niezłożenie oświadczeń ... 114

7. Nazwisko dwuczłonowe ... 114

8. Obcojęzyczne nazwisko małżonków ... 115

9. Charakter prawny oświadczenia o nazwisku noszonym po zawarciu małżeństwa 115 10. Zakaz dyskryminacji ... 115

IV. Zaspokajanie potrzeb rodziny w świetle art. 27 KRO ... 115

1. Obowiązek alimentacyjny między małżonkami. ... 115

2. Zakres obowiązku alimentacyjnego ... 116

3. Prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, zasiłków i renty ... 119

4. Majątek małżonków ... 120

5. Świadczenia w naturze i obowiązek naprawienia szkody ... 122

6. Związek wyznaniowy ... 124

V. Nakaz wypłaty wynagrodzenia w świetle art. 28 KRO ... 124

1. Charakter prawny nakazu ... 124

3. Należności objęte nakazem ... 125

4. Obowiązek wspólnego pożycia małżonków ... 127

VI. Uprawnienie do korzystania z mieszkania w świetle art. 28¹ KRO ... 128

1. Prawo do korzystania z mieszkania współmałżonka ... 128

2. Definicja zasad współżycia społecznego ... 129

3. Zasady korzystania z mieszkania małżonka ... 129

4. Małżeńska umowa majątkowa ... 130

VII. Wzajemna reprezentacja w świetle art. 29 KRO ... 131

1. Przesłanki ustawowe ... 131

2. Charakter prawny przedstawicielstwa ustawowego małżonków ... 132

3. Sprawy zwykłego zarządu ... 132

4. Separacja ... 133

5. Dobra wiara osoby trzeciej ... 133

6. Umowa spółki cywilnej między małżonkami ... 133

7. Pełnomocnictwo ... 133

8. Zarząd majątkiem osobistym małżonka ... 134

9. Dysponowanie wynagrodzeniem małżonka ... 134

10. Bezprawność działania małżonka ... 134

VIII. Solidarna odpowiedzialność w świetle art. 30 KRO ... 134

1. Charakterystyka instytucji ... 134

2. Solidarna odpowiedzialność małżonków w świetle art. 30 § 1 KRO. ... 135

3. Wyłączenia solidarności w świetle art. 30 § 2 KRO. ... 135

3. Zakres odpowiedzialności solidarnej ... 136

4. Rozliczanie roszczeń regresowych ... 136

(6)

XI

5. Prowadzenie egzekucji z majątków odrębnych małżonków ... 136

6. Wyłączenia solidarności ... 137

7. Źródła odpowiedzialności solidarnej ... 138

8. Zakres majątkowy odpowiedzialności ... 139

9. Translatywna (zwalniająca) zmiana dłużnika ... 139

§ 4. Ustawowy ustrój majątkowy ... 141

I. Wspólność ustawowa w świetle art. 31 KRO ... 157

1.Wprowadzenie ... 157

2. Charakterystyka majątkowych stosunków małżeńskich ... 160

3. Nabycie praw do wspólnoty majątkowej ... 163

4. Darowizna, spadkobranie ... 174

5. Zastaw skarbowy ... 174

6. Poręczenie ... 175

7. Pełnomocnictwo. Czynność prawna z samym sobą ... 175

8. Nieruchomości ... 175

9. Lokale spółdzielcze ... 176

10. Lokale komunalne ... 178

11. Lokale żołnierzy Sił Zbrojnych ... 179

13. Prawo podatkowe ... 189

14. Emerytury, renty ... 192

15. Działalność gospodarcza ... 193

16. Prawa spółkowe ... 195

17. Upadłość, odpowiedzialność za długi, wierzytelności, odszkodowania i ubezpieczenia ... 205

18. Majątek osobisty małżonków ... 210

19. Ustanie wspólnoty majątkowej ... 212

21. Nowelizacja art. 31 KRO ... 216

II. Majątek osobisty małżonków w świetle art. 33 KRO ... 218

1. Charakterystyka ogólna ... 218

2. Charakterystyka szczegółowa ... 218

3. Majątek osobisty w świetle orzecznictwa i piśmiennictwa ... 222

III. Przedmioty zwykłego urządzenia domowego w świetle art. 34 KRO ... 235

1. Wspólne sprzęty domowe ... 235

2. Wyłączenia ze sprzętów domowych ... 235

3. Wpływ woli małżonków na przynależność nabywanych przedmiotów do poszczególnych majątków ... 235

4. Dziedziczenie, zapis lub darowizna ... 236

IV. Zakres uprawnienia do współposiadania i korzystania z rzeczy w świetle art. 34¹ KRO ... 236

1. Charakterystyka przepisu ... 236

2. Upadłość lub otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego ... 236

V. Zakaz podziału majątku wspólnego podczas trwania wspólności ustawowej w świetle art. 35 KRO ... 236

1. Charakter prawny wspólności majątkowej małżeńskiej ... 236

2. Konsekwencje ukształtowania wspólności ustawowej jako bezudziałowej wspólności łącznej. Zakaz podziału majątku wspólnego w czasie trwania wspólności ... 237

3. Prawo do bonifikaty ... 238

4. Rozporządzenie przez małżonka przedmiotem wchodzącym w skład majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego. ... 238

5. Darowizna i spadkobranie ... 238

6. Skuteczność przeniesienia własności nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego ... 239

7. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych ... 239

8. Ochrona posesoryjna ... 240

9. Zapis windykacyjny ... 240

10. Charakter spółki cywilnej i majątku wspólników ... 241

11. Podział quod usum ... 242

VI. Zarząd majątkiem wspólnym w świetle art. 36 KRO ... 242

1. Działania dopuszczalne ... 242

(7)

XII

2. Ustawowe ograniczenie małżonków w zarządzaniu ... 242

3. Charakterystyka ogólna ... 242

4. Zwykły zarząd ... 244

5. Czynności prawne przekraczające zakres zwykłego zarządu majątkiem wspólnym . 247 6. Darowizna ... 247

9. Nieruchomości ... 251

10. Własność i inne prawa ... 252

12. Przedsiębiorstwo, działalność gospodarcza ... 253

13. Prawa spółkowe ... 255

14. Upadłość, odpowiedzialność za długi, kredyt, pożyczka, wierzytelności ... 256

15. Ustanie wspólnoty majątkowej ... 257

VII. Sprzeciw małżonka wobec czynności zarządu majątkiem wspólnym w świetle art. 36¹ KRO ... 258

1. Charakterystyka instytucji sprzeciwu ... 258

2. Skuteczność wobec osoby trzeciej ... 258

3. Sprzeciw w świetle przepisów KC ... 259

4. Postępowanie egzekucyjne ... 259

5. Spółka małżonków ... 259

VIII. Czynności wymagające zgody drugiego małżonka w świetle art. 37 KRO ... 259

1. Zgoda małżonka ... 259

2. Konwalidacja ... 260

3. Potwierdzenie umowy ... 260

4. Brak konwalidacji ... 260

5. Przekroczenie zakresu zwykłego zarządu ... 261

6. Darowizna, spadkobranie ... 264

9. Własność i inne prawa ... 267

11. Przedsiębiorstwo, gospodarstwo rolne ... 270

12. Odpowiedzialność za długi, kredyt, pożyczka, zastaw, hipoteka, odszkodowania ... 271

IX. Ochrona osoby trzeciej w świetle art. 38 KRO ... 273

1. Pojęcie ... 273

2. Odesłanie do innych przepisów ... 273

3. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych, gdy małżonek dokonuje czynności prawnej bez zgody współmałżonka z korzyścią dla osoby trzeciej... 274

4. Nabycie samochodu od zbywcy pozostającego w związku małżeńskim bez udziału w transakcji współmałżonka ... 274

X. Zezwolenie przez sąd na dokonanie czynności bez zgody drugiego małżonka ... 274

1. Podstawy ingerencji sądu ... 274

2. Pojęcie i zakres czynności wskazanych w art. 39 KRO ... 274

3. Tryb udzielenia zezwolenia ... 275

4. Ochrona sądowa ... 275

5. Zarząd majątkiem wspólnym ... 275

XI. Pozbawienie samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym w świetle art. 40 KRO ... 275

1. Przesłanki ... 275

2. Zezwolenie sądu na dokonanie czynności ... 276

3. Niedopuszczalność skargi kasacyjnej w sprawie o pozbawienie małżonka samodzielnego zarządu majątkiem wspólnym ... 276

4. Konsekwencje pozbawienia samodzielnego zarządu ... 276

XII. Odpowiedzialność małżonków za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich w świetle art. 41 KRO ... 276

1. Uwarunkowania kodeksowe ... 276

2. Nowe uprawnienia wierzyciela ... 276

3. Dotychczasowe uprawnienia wierzyciela ... 277

4. Odpowiedzialność małżonków majątkiem wspólnym ... 277

5. Skarga pauliańska ... 287

6. Rozdzielność majątkowa ... 290

7. Zasady współżycia społecznego i ochrona interesu rodziny ... 292

(8)

XIII

8. Egzekucja majątkowa ... 293

9. Kognicja sądu... 302

XIII. Wyłączenie możliwości zaspokojenia się z udziału małżonka w czasie trwania wspólności ustawowej w świetle art. 42 KRO ... 303

1. Niemożność zaspokojenia wierzyciela ... 303

2. Dopuszczalność zaspokojenia wierzyciela ... 303

3. Zakres przedmiotowy przepisu ... 303

4. Prawo do zachowku, gdy przedmiot darowizny wszedł do majątku wspólnego ... 304

5. Spadek ... 304

6. Wierzytelności ... 304

7. Ustanie wspólności ustawowej ... 305

XIV. Udziały w majątku wspólnym w świetle art. 43 KRO ... 308

1. Wielkość udziałów w majątku wspólnym ... 308

2. Wyjątki od zasady równości udziałów w majątku wspólnym ... 308

4. Przesłanki ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym ... 309

5. Ustanie wspólnoty majątkowej małżonków ... 314

6. Przedmiot postępowania ... 315

7. Prawo intertemporalne ... 323

8. Zobowiązania pozamałżeńskie ... 323

XV. Zwrot wydatków i nakładów w świetle art. 45 KRO ... 324

1. Rozliczenia według KRO ... 324

2. Rozliczenia według KC ... 325

3. Rozliczenia według regulacji kodeksowych na tle relacji między przepisami KRO a KC przy rozpoznawaniu spraw majątkowych małżonków ... 325

4. Procedura ... 326

5. Zasady rozliczeń ... 334

6. Rodzaje składników majątkowych ... 340

XVI. Odpowiednie stosowanie przepisów o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku ... 348

1. Skutki przekształcenia się wspólności ustawowej we wspólność w częściach ułamkowych ... 348

2. Przedawnienie roszczeń ... 348

3. Zastosowanie przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych ... 349

4. Wykładnia art. 1036 KC ... 349

5. Zasądzenie odsetek od dopłat lub spłat przy sądowym zniesieniu współwłasności .. 349

6. Zarzut nadużycia prawa na gruncie postępowania w sprawie podziału majątku wspólnego ... 350

7. Dział spadku ... 350

8. Żądanie zniesienia współwłasności ... 350

9. Obowiązek dokonania podziału majątku wspólnego ... 350

10. Obniżenie spłat przy podziale majątku dorobkowego małżonków z uwagi na nadużycie prawa ... 351

11. Ważne powody do ograniczenia podziału majątku wspólnego ... 351

12. Posiadanie ... 351

13. Stosowanie przepisów o dziale spadku ... 351

14. Podział nieruchomości rolnej ... 352

15. Upadłość w świetle orzecznictwa ... 352

16. Upadłość w świetle piśmiennictwa ... 352

18. Zasady podziału majątku ... 357

19. Rozporządzenia majątkowe ... 359

§ 5. Umowne ustroje majątkowe ... 366

I. Wprowadzenie ... 369

1. Charakter prawny umowy ... 369

2. Podstawowe cechy majątkowej umowy małżeńskiej ... 370

II. Umowa majątkowa małżeńska w świetle art. 47 KRO ... 371

1. Charakterystyka ... 371

2. Skuteczność małżeńskiej umowy majątkowej ... 375

3. Skutki małżeńskiej umowy majątkowej ... 376

5. Ochrona osób trzecich ... 379

(9)

XIV

6. Małżeńska umowa majątkowa w obrocie gospodarczym ... 381

7. Małżeńska umowa majątkowa na tle innych regulacji ... 381

III. Skuteczność małżeńskich umów majątkowych względem osób trzecich w świetle art. 47¹ KRO ... 384

1. Powołanie się na umowę wobec osób trzecich ... 384

2. Odpowiedzialność majątkowa za długi współmałżonka ... 385

4. Ochrona wierzycieli ... 385

5. Umowa darowizny. Małżeńska umowa majątkowa a umowa spółki cywilnej ... 386

6. Obowiązek ujawnienia prawa w księdze wieczystej. ... 386

IV. Wspólność majątkowa w świetle art. 48 KRO ... 386

1. Odpowiednie stosowanie przepisów o wspólności ustawowej ... 386

2. Wspólnota majątkowa w świetle orzecznictwa i piśmiennictwa ... 387

V. Ograniczenia przedmiotowe umowy rozszerzającej wspólność w świetle art. 49 KRO .. 387

2. Rozszerzenie wspólności majątkowej jako świadczenie pod tytułem darmym ... 388

3. Konsekwencje uzyskania przez małżonka prawa do przedmiotów nabytych przez drugiego małżonka w wyniku spadkobrania... 388

4. Przynależność praw spółkowych w spółkach osobowych do majątków małżonków . 389 5. Dopuszczalność powstania spółki cywilnej między małżonkami ... 389

6. Umowne ustroje majątkowe ... 389

7. Spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych ... 389

VI. Wierzytelności powstałe przed rozszerzeniem wspólności ustawowej w świetle art. 50 KRO ... 389

1. Uprawnienia wierzyciela w razie rozszerzenia wspólności ... 389

2. Umowa majątkowa w kontekście odpowiedzialności podatkowej małżonków ... 390

VII. Udziały małżonków po ustaniu wspólności w świetle art. 50¹ KRO ... 390

2. Stosowanie przepisów KRO ... 390

3. Stosowanie przepisów KC ... 390

4. Dopłaty do majątków małżonków po podziale majątku wspólnego a konstrukcja nadużycia prawa w świetle orzecznictwa ... 390

5. Forma umowy ustalającej nierówne udziały w majątku wspólnym ... 391

6. Możliwość dochodzenia roszczenia z art. 231 § 1 KC ... 391

7. Rachunki wspólne a upadłość konsumencka ... 391

VIII. Rozdzielność majątkowa w świetle art. 51 KRO ... 391

1. Umowna rozdzielność majątkowa ... 391

2. Cechy ustroju rozdzielności majątkowej ... 391

3. Sprzedaż majątku po ustanowieniu rozdzielności majątkowej a koszty uzyskania przychodów ... 392

4. Charakter orzeczenia sądu ustalającego nierówne udziały w majątku wspólnym. Skutek zawarcia umowy ustanawiającej ustrój rozdzielności majątkowej ... 392

5. Zasady rozliczeń między byłymi małżonkami pozostającymi w ustroju rozdzielności majątkowej. Pojęcie zwykłych potrzeb rodziny ... 392

6. Rozdzielność majątkowa a zobowiązania każdego z małżonków wobec osób trzecich ... 393

7. Rozdzielność majątkowa małżonków a spółka cicha ... 393

8. Intercyza notarialna ... 393

IX. Samodzielny zarząd swoim majątkiem w świetle art. 51¹ KRO ... 393

2. Wykładnia art. 51¹ KRO ... 393

X. Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków ... 394

1. Odpowiednie stosowanie przepisów o rozdzielności majątkowej ... 394

3. Rozdzielność majątkowa a pojęcie dorobku ... 394

4. Dorobek małżonka w świetle art. 51³ KRO ... 394

5. Wyrównanie dorobków w świetle art. 51⁴ KRO ... 396

6. Wyrównanie dorobków w razie śmierci jednego z małżonków art. 51⁵ KRO ... 397

§ 6. Przymusowy ustrój majątkowy ... 399

I. Ustanowienie rozdzielności majątkowej przez sąd w świetle art. 52 KRO ... 400

1. Sądowe zniesienie wspólności ... 400

2. Legitymacja czynna w procesie ... 400

(10)

XV

3. Ważne powody, czyli materialno-prawna dopuszczalność powództwa ... 401

4. Faktyczna dopuszczalność powództwa ... 401

5. Powrót do wspólnoty majątkowej na drodze umownej ... 402

6. Data rozdzielności majątkowej ... 402

7. Ważne powody zniesienia wspólności majątkowej ... 403

8. Ochrona wierzycieli ... 405

10. Nabycie własności nieruchomości przez cudzoziemca ... 408

11. Przywrócenie wspólnoty majątkowej ... 408

12. Uwagi de lege ferenda ... 408

II. Rozdzielność majątkowa z mocy prawa w świetle art. 53 KRO ... 409

1. Rozdzielność z mocy ustawy ... 409

2. Powrót do wspólnoty majątkowej ... 410

III. Rozdzielność majątkowa wskutek orzeczenia separacji w świetle art. 54 KRO ... 410

2. Skutki zniesienia separacji ... 410

3. Skutki orzeczenia separacji ... 411

4. Skuteczność orzeczenia separacji przez sąd obcy ... 412

§ 7. Ustanie małżeństwa ... 413

I. Uznanie małżonka za zmarłego w świetle art. 55 KRO ... 415

1. Skutki matrymonialne śmierci cywilnej małżonka ... 415

2. Ustawowe przesłanki cywilnoprawne instytucji uznania za zmarłego ... 415

3. Nowy związek małżeński ... 415

4. Pozostawanie przy życiu małżonka uznanego za zmarłego ... 416

5. Zła wiara małżonka ... 416

6. Ustanie małżeństwa a stwierdzenie zgonu ... 416

II. Rozwód w świetle art. 56 KRO ... 416

2. Przesłanki rozwodowe ... 417

3. Proces rozwodowy ... 418

4. Integralność (niepodzielność) wyroku rozwodowego ... 419

5. Zawinione naruszenie obowiązków małżeńskich ... 419

7. Skutki procesu rozwodowego ... 424

III. Wina rozkładu pożycia w świetle art. 57 KRO ... 425

1. Wina według KRO ... 425

2. Wina według KC ... 425

3. Zawinione naruszenie obowiązków małżeńskich ... 426

IV. Inne rozstrzygnięcia sądu rozwodowego w świetle art. 58 KRO ... 433

1. Charakter wyroku rozwodowego ... 433

2. Treść wyroku rozwodowego ... 433

3. Pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie ... 434

4. Zasady postępowania sądu rozwodowego ... 435

5. Postępowania zabezpieczające ... 437

6. Treści wyroku rozwodowego (części składowe) ... 437

7. Postępowanie odwoławcze ... 446

8. Skutki rozwodu ... 448

V. Powrót do poprzedniego nazwiska w świetle art. 59 KRO ... 449

1. Termin ... 449

2. Organ uprawniony do przyjęcia oświadczenia ... 449

VI. Alimenty po rozwodzie w świetle art. 60 KRO ... 449

1. Zwykły obowiązek alimentacyjny w świetle art. 60 § 1 KRO ... 449

2. Kwalifikowany obowiązek alimentacyjny w świetle art. 60 § 2 KRO ... 450

3. Wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego ... 450

4. Kognicja sądu rozwodowego ... 450

5. Dochodzenie alimentów na podstawie art. 60 KRO w razie właściwości prawa obcego do rozwiązania małżeństwa ... 450

6. Okres płatności alimentów ... 451

7. Przesłanki zasądzenia alimentów ... 451

8. Zabezpieczenie alimentacji z art. 27 KRO ... 455

(11)

XVI

9. Alimenty po rozwodzie w świetle innych regulacji prawnych ... 455

10. Zbieg przepisów alimentacyjnych ... 458

VII. Odpowiednie stosowanie przepisów o obowiązku alimentacyjnym między krewnymi w świetle art. 61 KRO ... 458

§ 8. Separacja ... 459

I. Przesłanki orzeczenia separacji w świetle art. 61¹ KRO ... 460

1. Wprowadzenie. Separacja w ujęciu potocznym ... 460

2. Przesłanka pozytywna ... 461

3. Przesłanki negatywne ... 461

5. Przesłanki separacji w piśmiennictwie ... 462

7. Skutki separacji ... 463

II. Separacja a rozwód w świetle art. 61² KRO ... 464

1. Odmienność żądań ... 464

2. Zmiana żądania a tryb postępowania ... 464

3. Niedopuszczalność zgłoszenia żądania separacji w sprawie o rozwód na etapie postępowania przed sądem II instancji. ... 465

III. Rozstrzygnięcia zawarte w orzeczeniu o separacji na zgodne żądanie w świetle art. 61³ KRO ... 465

1. Adekwatność przepisów rozwodowych do przepisów dotyczących separacji ... 465

2. Zakres orzekania ... 465

3. Konsekwencje cofnięcia zgody na orzeczenie separacji ... 465

IV. Skutki orzeczenia separacji w świetle art. 61⁴ KRO ... 466

1. Ustawowe skutki separacji ... 466

2. Zasady alimentacji po rozwodzie ... 466

3. Brak możliwości zmiany nazwiska ... 466

4. Data powstania separacji ... 466

5. Skutki separacji w świetle orzecznictwa i piśmiennictwa ... 466

V. Zniesienie separacji w świetle art. 61⁶ KRO ... 470

1. Przyczyny zakończenia separacji ... 470

2. Tryb zniesienia separacji ... 470

3. Skutki zniesienia separacji ... 470

4. Rozstrzygnięcie w przedmiocie władzy rodzicielskiej i ustroju majątkowego ... 470

5. Charakter prawny zniesienia separacji w orzecznictwie ... 470

6. Zniesienie separacji w piśmiennictwie ... 471

§ 9. Macierzyństwo ... 473

I. Uwagi wstępne ... 474

1. Definicja pokrewieństwa w świetle art. 61⁷ KRO ... 474

2. Powinowactwo w świetle art. 61⁸ KRO ... 474

II. Macierzyństwo ... 475

2. Biologiczny akt narodzin a prawny akt urodzenia ... 476

3. Oddanie dziecka urodzonego w wyniku surogacji pod pieczę instytucjonalną ... 476

4. Brak uznania stosunku pokrewieństwa pomiędzy zamierzonymi rodzicami a dzieckiem urodzonym w wyniku surogacji ... 476

5. Powództwo o ustalenie macierzyństwa ... 477

6. Prawo do poznania matki biologicznej według krajowego prawa rodzinnego ... 477

III. Ustalenie macierzyństwa w świetle art. 61¹⁰ KRO ... 477

1. Sposób ustalenia macierzyństwa ... 477

2. Powództwo przeciwko dziecku, które zmarło ... 477

3. Charakter prawny wyroku w sprawach o prawach stanu ... 478

IV. Zakaz wytoczenia powództwa o ustalenie macierzyństwa po uzyskaniu pełnoletności przez dziecko w świetle art. 61¹¹ KRO ... 478

1. Legitymacja czynna matki ... 478

2. Wyłączenie możliwości wytoczenia powództwa przeciwko dziecku pełnoletniemu .... 479

V. Zaprzeczenie macierzyństwa w świetle art. 61¹² KRO ... 479

1. Dopuszczalność legitymacji procesowej ... 479

2. Podmioty uprawnione do wytoczenia powództwa ... 479

4. Obalenie ojcostwa mężczyzny w przypadku obalenia macierzyństwa kobiety ... 479

(12)

XVII

VI. Termin do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie macierzyństwa przez rodziców

w świetle art. 61¹³ KRO ... 480

1. Bieg terminów do zaprzeczenia macierzyństwa ... 480

2. Prerogatywa prokuratora ... 480

3. Ochrona osób legitymowanych czynnie ... 480

5. Powództwo wniesione po upływie ustalonych w ustawie terminów zawitych ... 480

VII. Termin do wytoczenia powództwa o zaprzeczenie macierzyństwa przez dziecko w świetle art. 61¹⁴ KRO ... 481

1. Legitymacja czynna dziecka ... 481

2. Ubezwłasnowolnienie ... 481

3. Choroba psychiczna ... 481

VIII. Zakaz ustalenia i zaprzeczenia macierzyństwa po śmierci dziecka w świetle art. 61¹⁵ KRO ... 481

1. Niedopuszczalność procesów dotyczących osób zmarłych ... 481

2. Śmierć dziecka przed prawomocnym zakończeniem postępowania ... 481

IX. Kompetencje prokuratora ... 482

1. Legitymacja czynna prokuratora za życia dziecka ... 482

2. Legitymacja czynna prokuratora w razie śmierci dziecka ... 482

5. Rola procesowa Rzeczników ... 482

§ 10. Ojcostwo ... 483

I. Domniemanie pochodzenia dziecka z małżeństwa w świetle art. 62 KRO ... 487

1. Pojęcie domniemania prawnego ... 487

2 Domniemanie podstawowe ... 487

3. Domniemanie podstawowe a nieistnienie małżeństwa ... 488

4. Domniemanie podstawowe a separacja sądowa ... 488

5. Domniemania dodatkowe ... 489

6. Skutek domniemania ... 489

7. Dowody przyrodnicze ... 490

8. Akta stanu cywilnego ... 491

9. Zaprzeczenie ojcostwa ... 491

10. Nasciturus ... 492

11. Nienaturalna prokreacja ... 492

II. Zaprzeczenie ojcostwa przez męża matki w świetle art. 63 KRO ... 494

1. Wymogi ustawowe ... 494

2. Charakter prawny wyroku w sprawach o prawa stanu ... 494

III. Zaprzeczenie ojcostwa przez męża matki całkowicie ubezwłasnowolnionego w świetle art. 64 KRO ... 499

1. Charakter ochronny przepisu ... 499

2. Przesłanka ubezwłasnowolnienia całkowitego ... 499

3. Termin jednego roku ... 500

4. Przedstawiciel ustawowy ... 500

5. Osobiste złożenie pozwu przez osobę, w stosunku do której nastąpiło uchylenie ubezwłasnowolnienia całkowitego ... 500

6. Ubezwłasnowolnienie częściowe ... 500

IV. Zaprzeczenie ojcostwa przez męża matki chorego psychicznie w świetle art. 65 KRO ... 501

1. Charakter ochronny przepisu ... 501

2. Termin do wytoczenia powództwa ... 501

V. Legitymacja bierna w procesie o zaprzeczenie ojcostwa wszczętym przez męża matki w świetle art. 66 KRO ... 502

1. Legitymacja bierna z pozwu męża matki ... 502

2. Badanie krwi ... 502

3. Współuczestnictwo jednolite ... 502

(13)

XVIII

VI. Sposób zaprzeczenia ojcostwa w świetle art. 67 KRO ... 502

1. Zaprzeczenie ojcostwa a obalenie domniemania ojcostwa ... 502

4. Pewność braku ojcostwa męża matki ... 505

5. Wykazanie niepodobieństwa, żeby mąż matki mógł być ojcem dziecka ... 505

VII. Niedopuszczalność zaprzeczenia ojcostwa dziecka urodzonego w wyniku procedury medycznie wspomaganej prokreacji w świetle art. 68 KRO ... 507

VIII. Legitymacja czynna matki w świetle art. 69 KRO ... 507

2. Legitymacja bierna przy pozwie matki ... 507

3. Przesłanka ustawowa zaprzeczenia ojcostwa męża matki ... 507

4. Charakter ochronny przepisu art. 69 § 3 KRO ... 507

5. Powództwo matki o zaprzeczenie ojcostwa w świetle dowodów ... 508

IX. Legitymacja czynna dziecka w świetle art. 70 KRO ... 508

1. Termin do wytoczenia powództwa ... 508

2. Legitymacja bierna przy pozwie dziecka ... 508

3. Charakter ochronny przepisu art. 70 § 3 KRO ... 508

X. Dopuszczalność zaprzeczenia ojcostwa po śmierci dziecka w świetle art. 70¹ KRO ... 509

1. Wyjątek od zakazu zaprzeczenia ojcostwa po śmierci dziecka ... 509

2. Zasady postępowania w sprawie ... 509

XI. Ustalenie ojcostwa w świetle art. 72 KRO ... 509

1. Dopuszczalność ustalenia ojcostwa ... 509

2. Sposoby ustalania ojcostwa ... 509

3. Kolizja sposobów ustalenia ojcostwa ... 509

4. Uznanie ojcostwa ... 510

5. Ochrona rodziny ... 510

6. Skutki ustalenia ojcostwa ... 511

XII. Uznanie ojcostwa przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego w świetle art. 73 KRO .. 511

1. Przyjęcie oświadczenia o uznaniu ojcostwa w świetle KRO ... 511

2. Przyjęcie oświadczenia o uznaniu ojcostwa w świetle PrASC ... 512

3. Odmowa przyjęcia oświadczeń w świetle PrASC ... 512

4. Charakter prawny uznania ojcostwa ... 512

5. Dobra oraz zła wiara mężczyzny uznającego ojcostwo ... 513

XIII. Uznanie ojcostwa przed notariuszem albo urzędnikiem w świetle art. 74 KRO ... 514

1. Odrębności w stosunku do art. 73 KRO ... 514

2. Zbieżność z art. 73 KRO ... 515

3. Wady uznania ojcostwa na podstawie art. 74 KRO ... 515

XIV. Uznanie ojcostwa dziecka poczętego w świetle art. 75 KRO ... 515

1. Uznanie nasciturusa – dziecka poczętego, ale nieurodzonego ... 515

2. Zbieg uznania dziecka z domniemaniem pochodzenia dziecka ... 515

3. Ochrona prawna dziecka poczętego in vitro i pozostającego poza organizmem matki ... 515

4. Odpowiedzialność cywilna z tytułu szkód wyrządzonych dziecku przed jego urodzeniem ... 516

5. Zdolność prawna dziecka poczętego ... 516

XV. Uznanie ojcostwa dziecka urodzonego w następstwie procedury medycznie wspomaganej prokreacji w świetle art. 75¹ KRO ... 516

1. Kodeks rodzinny i opiekuńczy a medycznie wspomagana prokreacja ... 516

2. Kodeks rodzinny i opiekuńczy a ustawa o leczeniu niepłodności ... 517

3. Zarodek ... 517

4. Status dziecka poczętego w wyniku medycznie wspomaganej prokreacji ... 517

5. Uwagi prawne do NiepłU ... 518

6. Dziedziczenie ustawowe nasciturusa poczętego w procedurze zapłodnienia pozaustrojowego ... 518

XVI. Zakaz uznania ojcostwa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności w świetle art. 76 KRO ... 518

1. Pełnoletność dziecka ... 518

2. Termin do uznania ojcostwa po śmierci dziecka ... 519

XVII. Zdolność do złożenia oświadczenia o uznaniu ojcostwa w świetle art. 77 KRO ... 519

1. Oświadczenia konieczne do uznania ... 519

2. Organ uprawniony do przyjęcia oświadczeń ... 519

(14)

XIX

3. Przesłanka braku podstaw do całkowitego ubezwłasnowolnienia ... 519

4. Osobisty charakter uznania ... 519

XVIII. Powództwo ojca o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa w świetle art. 78 KRO .. 519

1. Bezskuteczność uznania ojcostwa ... 519

2. Bezskuteczność uznania nasciturusa ... 520

3. Charakter prawny terminu do wytoczenia powództwa ... 520

4. Charakter prawny powództwa ... 520

6. Ochrona stanu psychicznego mężczyzny ... 520

7. Możliwość zaprzeczenia ojcostwa ze względu na nowe dowody biologiczne ... 521

8. Odmowa ustalenia bezskuteczności uznania dziecka ze względu na dobro dziecka pomimo istnienia dowodów biologicznych zaprzeczających ojcostwu ... 521

XIX. Odpowiednie stosowanie art. 78 KRO do matki dziecka w świetle art. 79 KRO ... 522

1. Kwestionowanie przez matkę dziecka uznania ojcostwa ... 522

2. Ubezwłasnowolnienie matki ... 522

3. Przypadłości psychiczne matki ... 522

4. Charakter prawny terminu do wytoczenia powództwa ... 522

XX. Zakaz wytaczania powództwa o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności w świetle art. 80 KRO ... 522

1. Zakaz ustalania bezskuteczności uznania pełnoletniego dziecka ... 522

2. Udział prokuratora ... 523

3. Uzyskanie przez dziecko pełnoletności w toku procesu o ustalenie bezskuteczności uznania ... 523

XXI. Żądanie przez dziecko ustalenia bezskuteczności uznania ojcostwa w świetle art. 81 KRO ... 523

1. Bezskuteczność na żądanie dziecka ... 523

2. Ochronna funkcja przepisu ... 524

XXII. Ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa w przypadku procedury medycznie wspomaganej prokreacji w świetle art. 81¹ KRO ... 524

1. Dopuszczalność powództwa o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa w świetle art. 81¹ KRO ... 524

2. Dopuszczalność powództwa o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa w świetle art. 75¹ KRO ... 524

3. Dziedziczenie ustawowe nasciturusa poczętego w procedurze zapłodnienia pozaustrojowego ... 524

XXIII. Legitymacja bierna w procesie o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa w świetle art. 82 KRO ... 525

1. Legitymacja procesowa ... 525

2. Legitymacja czynna mężczyzny ... 525

4. Legitymacja czynna dziecka ... 525

5. Współuczestnictwo konieczne ... 525

XXIV. Niedopuszczalność ustalenia bezskuteczności uznania ojcostwa po śmierci dziecka w świetle art. 83 KRO ... 525

1. Śmierć dziecka ... 525

2. Legitymacja bierna w miejsce dziecka ... 525

3. Legitymacja czynna ... 525

XXV. Powództwo o ustalenie ojcostwa w świetle art. 84 KRO ... 526

1. Proces ... 526

2. Legitymacja w procesie ... 526

5. Utrata mocy wyroku ustalającego ojcostwo ... 526

8. Wypłata renty rodzinnej dla dziecka uprawnionego po śmierci jego ojca niebędącego mężem matki ... 529

9. Obowiązek alimentacyjny ... 529

(15)

XX

XXVI. Domniemanie ojcostwa w świetle art. 85 KRO ... 530

1. Domniemanie ojcostwa dziecka pozamałżeńskiego ... 530

2. Obalenie domniemania ... 530

3. Charakter prawny wyroku ustalającego ojcostwo. Charakter prawny wyroku w sprawach o prawa stanu ... 530

4. Ochrona rodziny ... 530

XXVII. Legitymacja czynna prokuratora w świetle art. 86 KRO ... 534

2. Ograniczenie kompetencji prokuratora ... 535

4. Kompetencje Rzecznika Praw Dziecka. ... 535

5. Rola procesowa rzeczników ... 535

6. Ochrona stron ... 535

7. Ograniczone uprawnienia stron ... 537

§ 11. Stosunki między rodzicami a dziećmi ... 538

1. Obowiązek wzajemnego szacunku i wspierania się w świetle art. 87 KRO ... 544

2. Nazwisko dziecka urodzonego w małżeństwie w świetle art. 88 KRO ... 547

3. Nazwisko dziecka pozamałżeńskiego w świetle art. 89 KRO ... 548

4. Nazwisko dzieci pochodzących od tych samych rodziców w świetle art. 89¹ KRO .. 549

5. Nadanie nazwiska dziecku w przypadku zawarcia małżeństwa w świetle art. 90 KRO ... 550

6. Dwuczłonowe nazwisko dziecka w świetle art. 90¹ KRO ... 550

7. Obowiązek dziecka przyczyniania się do pokrywania kosztów utrzymania rodziny w świetle art. 91 KRO ... 551

II. Władza rodzicielska ... 552

1. Okres pozostawania dziecka pod władzą rodzicielską w świetle art. 92 KRO ... 552

2. Uprawnieni do sprawowania władzy rodzicielskiej w świetle art. 93 KRO ... 557

3. Władza rodzicielska tylko jednego z rodziców w świetle art. 94 KRO ... 560

4. Zakres władzy rodzicielskiej w świetle art. 95 KRO ... 560

5. Piecza nad dzieckiem w świetle art. 96 KRO ... 568

6. Zakaz stosowania kar cielesnych w świetle art. 96¹ KRO ... 569

7. Wykonywanie władzy rodzicielskiej w świetle art. 97 § 1 KRO ... 574

8. Reprezentacja dziecka przez rodziców w świetle art. 98 KRO ... 577

9. Reprezentacja dziecka przez kuratora w świetle art. 99–99³ KRO ... 589

10. Udzielenie pomocy rodzicom w świetle art. 100 KRO... 591

11. Zarząd majątkiem dziecka w świetle art. 101 KRO ... 593

12. Wyłączenie przedmiotów spod zarządu w świetle art. 102 KRO ... 602

13. Czysty dochód. Nadwyżka w świetle art. 103 KRO ... 603

14. Inwentarz majątku dziecka w świetle art. 104 KRO... 604

15. Zwrot majątku dziecka. Rachunek z zarządu w świetle art. 105 KRO ... 605

16. Zmiana orzeczenia o władzy rodzicielskiej w świetle art. 106 KRO ... 606

17. Ograniczenie władzy rodzicielskiej w świetle art. 107 KRO ... 607

18. Władza rodzicielska nad całkowicie ubezwłasnowolnionym w świetle art. 108 KRO ... 608

19. Zawinione ograniczenie władzy rodzicielskiej w świetle art. 109 KRO ... 609

20. Zawieszenie władzy rodzicielskiej w świetle art. 110 KRO ... 616

21. Pozbawienie i przywrócenie władzy rodzicielskiej w świetle art. 111 KRO ... 617

22. Rozstrzygnięcie o władzy rodzicielskiej przed cywilnym sądem okręgowym na podstawie art. 112 KRO. ... 621

III. Piecza zastępcza ... 621

1. Podmioty sprawujące pieczę zastępczą w świetle art. 112¹ KRO ... 621

2. Zasady działania podmiotów pieczy zastępczej w świetle art. 112² KRO ... 624

3. Subsydiarność umieszczenia w pieczy zastępczej w świetle art. 112³ KRO ... 624

4. Tymczasowość umieszczenia w pieczy zastępczej w świetle art. 112⁴ KRO ... 626

5. Osoby sprawujące pieczę w świetle art. 112⁵ KRO ... 627

6. Pierwszeństwo w sprawowaniu pieczy nad dzieckiem niepełnosprawnym w świetle art. 112⁶ KRO ... 629

7. Priorytety w pieczy zastępczej w świetle art. 112⁷ KRO ... 629

8. Umieszczanie w pieczy zastępczej rodzeństwa w świetle art. 112⁸ KRO ... 630

(16)

XXI

IV. Kontakty z dzieckiem ... 630

1. Prawo i obowiązek utrzymywania kontaktów w świetle art. 113 KRO ... 630

2. Ustalenie sposobu utrzymywania kontaktów z dzieckiem w świetle art. 113¹ KRO .... 636

3. Ograniczenie utrzymywania kontaktów z dzieckiem w świetle art. 113² KRO ... 637

4. Zakaz utrzymywania kontaktów z dzieckiem w świetle art. 113³ KRO ... 637

5. Zobowiązanie rodziców do określonego postępowania w świetle art. 113⁴ KRO . 638 6. Zmiana rozstrzygnięcia o kontaktach z dzieckiem w świetle art. 113⁵ KRO ... 638

7. Odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących kontaktów do innych osób sprawujących pieczę nad dzieckiem w świetle art. 113⁶ KRO ... 639

§ 12. Przysposobienie ... 642

1. Koncepcja przysposobienia ... 645

2. Przesłanki przysposobienia ... 645

3. Wyłączność drogi sądowej ... 646

4. Rodzaje przysposobienia ... 647

5. Rozwiązanie przysposobienia ... 648

II. Dobro i małoletność przysposabianego w świetle art. 114 KRO ... 648

1. Przesłanki kandydowania do przysposobienia ... 648

2. Przysposobienie krajowe ... 648

3. Adopcja zagraniczna ... 649

4. Zakaz dyskryminacji ... 651

5. Wymogi dotyczące wieku ... 652

6. Oddanie dziecka do adopcji osobie trzeciej ... 653

7. Adopcja a prawo karne ... 653

III. Wymogi stawiane przysposabiającemu w świetle art. 114¹ KRO ... 654

1. Wymogi adopcyjne dla kandydata na przysposabiającego ... 654

2. Wstępna ocena kandydata do przysposobienia dziecka dokonywana przez ośrodek adopcyjny przed skierowaniem kandydata na szkolenie ... 654

3. Odmowa zgody na przysposobienie przez partnera rodzica w związku homoseksualnym ... 655

4. Odpowiednia różnica wieku ... 656

IV. Adopcja zagraniczna w świetle art. 114² KRO ... 656

1. Koncepcja adopcji zagranicznej ... 656

2. Priorytet adopcji zagranicznej ... 657

3. Międzynarodowe uregulowanie prawne dotyczące przysposobienia ... 657

4. Dodatkowe uregulowania prawne dotyczące przysposobienia ... 657

V. Przysposobienie wspólne w świetle art. 115 KRO ... 657

2. Charakter przysposobienia wspólnego ... 657

3. Przysposobienie po śmierci współmałżonka ... 657

4. Niedopuszczalność przysposobienia wspólnego w konkubinacie ... 658

5. Współuczestnictwo małżonków wspólnie przysposabiających małoletniego, żądających rozwiązania przysposobienia lub wnoszących apelację od wyroku oddalającego to żądanie ... 658

6. Niedopuszczalność przysposobienia przez pary jednopłciowe nawet pozostające w małżeństwie ... 658

VI. Zgoda małżonka na przysposobienie przez współmałżonka w świetle art. 116 KRO 658 1. Meritum ... 658

2. Charakter prawny zgody ... 659

VII. Orzeczenie o przysposobieniu w świetle art. 117 KRO ... 659

1. Charakter prawny postanowienia o przysposobieniu ... 659

2. Postępowanie o przysposobienie ... 659

3. Orzeczenie przysposobienia z jednoczesnym ograniczeniem zarządu majątkiem małoletniego przez ustanowienie kuratora do zarządu tym majątkiem ... 659

4. Dokonywanie w procesie o zgwałcenie ustaleń co do pochodzenia dziecka ... 659

5. Dziedziczenie w przypadku przysposobienia pełnego ... 660

VIII. Przysposobienie ponowne w świetle art. 117¹ KRO ... 660

IX. Zgoda przysposabianego w świetle art. 118 KRO ... 660

1. Meritum ... 660

2. Wysłuchanie kandydata na przysposobionego, który nie ukończył 13. roku życia .. 661

3. Dobro przysposabianego ... 661

(17)

XXII

X. Zgoda rodziców przysposabianego w świetle art. 119 KRO ... 661

1. Zgoda dotychczasowych rodziców na przysposobienie ... 661

2. Obligatoryjne zaniechanie odbierania zgody ... 662

3. Fakultatywne zaniechanie odbierania zgody ... 663

4. Spór pomiędzy rodzicami biologicznymi a potencjalnymi rodzicami adopcyjnymi ... 664

XI. Zgoda blankietowa w świetle art. 119¹ KRO ... 664

1. Dopuszczalność przysposobienia całkowitego ... 664

2. Dotychczasowe prawa rodzicielskie ... 664

3. Termin do odwołania zgody rodzica biologicznego na przysposobienie dziecka .... 664

4. Oddanie dziecka do adopcji bez wiedzy i zgody jego biologicznego ojca ... 665

5. Zgoda blankietowa a obligatoryjność adopcji całkowitej ... 665

6. Przysposobienie sieroty ... 665

7. Zgoda na adopcję a zrzeczenie się władzy rodzicielskiej ... 666

XII. Uprawnienie rodziców do wskazania osoby przysposabiającego w świetle art. 119^1a KRO ... 666

1. Dopuszczalny krąg podmiotów ... 666

2. Podstawowy cel „adopcji ze wskazaniem” ... 666

3. Skutki wskazania dla rodzaju adopcji ... 666

XIII. Okres wyczekiwania na zgodę rodziców w świetle art. 119² KRO ... 666

1. Granice czasowe skuteczności wyrażenia zgody ... 666

2. Zasady liczenia upływu terminu ... 666

3. Skutki niezachowania terminu ... 666

4. Rodzaj zgody rodziców ... 667

5. Rozumienie określenia „bezpośrednio po urodzeniu”, o którym mowa w art. 193 ust. 7 WspRodzU ... 667

XIV. Zgoda opiekuna w świetle art. 120 KRO ... 667

1. Zgoda opiekuna na przysposobienie pupila ... 667

2. Wyjątek od zasady a dobro dziecka ... 667

XV. Okres osobistej styczności w świetle art. 120¹ KRO ... 668

1. Zasada osobistej styczności ... 668

2. Preadopcja ... 668

3. Rola sądu opiekuńczego ... 668

4. Pozytywne aspekty preadopcji ... 668

XVI. Skutki przysposobienia pełnego w świetle art. 121 KRO ... 669

1. Przysposobienie pełne odwołalne ... 669

2. Różnice pomiędzy przysposobieniem pełnym a niepełnym ... 669

3. Prawo dziecka przysposobionego do uzyskania informacji na temat swojego pochodzenia ... 669

4. Odmowa uznania orzeczenia przysposobienia wydanego przez sąd państwa obcego ... 670

5. Możliwość rozwiązania ... 671

6. Akt urodzenia ... 671

7. Przysposobienie między rodzeństwem ... 671

8. Cel przysposobienia ... 671

9. Śmierć przysposabiającego ... 671

XVII. Przysposobienie pasierba w świetle art. 121¹ KRO ... 672

1. Więź z rodziną naturalną ... 672

2. Więź z rodziną adoptującego ... 672

3. Dotychczasowe pokrewieństwo ... 672

4. Dziedziczenie ... 672

XVIII. Nazwisko i imię przysposobionego w świetle art. 122 KRO ... 672

1. Nazwisko adoptowanego ... 672

2. Imię adoptowanego ... 672

3. Obowiązek wysłuchania adoptowanego ... 672

4. Miejsce urodzenia adoptowanego. ... 672

XIX. Władza rodzicielska i opieka prawna w świetle art. 123 KRO ... 673

1. Dotychczasowa władza rodzicielska oraz opieka prawna ... 673

2. Władza rodzicielska w przypadku przysposobienia pasierba ... 673

3. Wyjście przysposobionego spod władzy rodzicielskiej przysposabiającego ... 673

XX. Przysposobienie niepełne w świetle art. 124 KRO ... 673

1. Więzy adopcyjne przy adopcji niepełnej ... 673

2. Przekształcenie w adopcję pełną ... 674

(18)

XXIII

3. Fakt ustalenia ojcostwa ... 674

4. Dziedziczenie ... 674

XXI. Przysposobienie całkowite w świetle art. 124¹ KRO ... 674

1. Zgoda blankietowa ... 674

2. Zmiany w aktach stanu cywilnego ... 674

3. Orzeczenie pełnego przysposobienia dziecka a ustalenie ojcostwa ... 675

4. Dokonywanie w procesie karnym ustaleń co do pochodzenia dziecka ... 675

XXII. Rozwiązanie przysposobienia w świetle art. 125 KRO ... 675

1. Dopuszczalność rozwiązania adopcji ... 675

2. Wyjątki ... 675

3. Ważne powody ... 675

4. Obowiązki alimentacyjne ... 675

5. Oddalenie pozwu o rozwiązanie przysposobienia a dobro małoletniego ... 675

6. Inne przypadki niedopuszczalności rozwiązania przysposobienia ... 675

7. Zmiany w zakresie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem a właściwość powiatu w sprawach pieczy zastępczej ... 675

8. Dopuszczalność rozwiązania ... 676

9. Skutki rozwiązania ... 680

XXIII. Zakaz rozwiązania przysposobienia całkowitego w świetle art. 125¹ KRO ... 681

1. Nieodwołalność przysposobienia ... 681

2. Przepisy intertemporalne ... 681

XXIV. Skutki rozwiązania przysposobienia w świetle art. 126 KRO ... 682

1. Rozwiązanie przysposobienia ... 682

2. Śmierć przysposabiającego w toku procesu ... 682

3. Zmiana nazwiska i imienia ... 682

5. Dziedziczenie w przypadku rozwiązania przysposobienia ... 683

XXV. Legitymacja czynna prokuratora w świetle art. 127 KRO ... 683

4. Rola procesowa Rzeczników ... 684

§ 13. Obowiązek alimentacyjny ... 685

I. Treść obowiązku alimentacyjnego w świetle art. 128 KRO ... 688

1. Pojęcie obowiązku alimentacyjnego ... 688

2. Pomoc alimentacyjna ... 689

3. Obowiązek alimentacyjny a pomoc publiczna ... 690

4. Obowiązek alimentacyjny a zobowiązania publicznoprawne ... 693

6. Obowiązek alimentacyjny a świadczenia odszkodowawcze ... 695

7. Obowiązek alimentacyjny a reguła kolejności ... 696

8. Obowiązek alimentacyjny a postępowanie sądowe ... 698

9. Zabezpieczenie alimentów ... 699

10. Odpowiedzialność za zobowiązania wobec osób trzecich uprawnionego do alimentacji ... 699

11. Odpowiedzialność za zobowiązania wobec osób trzecich zobowiązanych do alimentacji. Umowa alimentacyjna a czynność darowizny ... 699

13. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego ... 700

14. Obowiązki dziecka wobec rodziców ... 700

15. Niedopuszczalność zrzeczenia się roszczenia alimentacyjnego ... 700

16. Wierzytelności alimentacyjne ... 701

17. Przestępstwo zgwałcenia ... 701

II. Reguła kolejności w świetle art. 129 KRO ... 701

1. Obowiązek alimentacyjny krewnych ... 701

2. Wielość zobowiązanych ... 701

III. Pierwszeństwo obowiązku alimentacyjnego byłego małżonka i małżonka pozostającego w separacji sądowej w świetle art. 130 KRO ... 704

1. Zmiana reguły kolejności ... 704

2. Obowiązek alimentacyjny między byłymi małżonkami oraz małżonkami pozostającymi w separacji sądowej ... 704

(19)

XXIV

IV. Obowiązek alimentacyjny w przysposobieniu niepełnym w świetle art. 131 KRO .... 705

1. Przysposobienie niepełne ... 705

2. Przysposobienie pełne i całkowite ... 705

3. Realizacja obowiązku alimentacyjnego między podmiotami pozostającymi w stosunku przysposobienia wspólnego ... 705

4. Pierwszeństwo alimentacyjne od rodzica adopcyjnego ... 705

V. Zobowiązany w dalszej kolejności w świetle art. 132 KRO ... 706

VI. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka w świetle art. 133 KRO ... 709

1. Rodzicielski obowiązek utrzymywania niesamodzielnych dzieci ... 709

2. Wykładnia przepisu ... 709

3. Niedostatek ... 709

4. Solidarność rodzinna ... 709

5. Czas trwania obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka ... 709

6. Obowiązek alimentacyjny a pomoc publiczna ... 709

7. Obowiązek alimentacyjny a zobowiązania publicznoprawne ... 711

8. Przesłanki obowiązku alimentacyjnego ... 711

9. Obowiązek alimentacyjny a kognicja sądu ... 714

10. Ustanie obowiązku alimentacyjnego ... 715

11. Obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci ... 716

12. Otrzymywanie środków utrzymania od osób niezobowiązanych ustawowo do alimentacji ... 717

13. Sytuacja prawna małoletniej matki przed urodzeniem dziecka ... 718

14. Osadzenie w zakładzie karnym a zakres zdolności majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do alimentacji ... 718

15. Nowelizacje ... 718

VII. Obowiązek alimentacyjny wobec rodzeństwa w świetle art. 134 KRO ... 722

1. Rodzeństwo ... 722

2. Możliwość uchylenia się od obowiązku alimentowania rodzeństwa ... 722

3. Możliwość uchylenia się od alimentowania rodzeństwa a niedostatek ... 722

4. Nadmierny uszczerbek ... 722

5. Kognicja sądu rodzinnego ... 722

VIII. Zakres świadczeń alimentacyjnych w świetle art. 135 KRO ... 722

1. Rodzaj świadczeń alimentacyjnych ... 722

2. Przesłanki obowiązku alimentacyjnego ... 722

3. Wyłączenia z alimentacji ... 723

4. Obowiązek alimentacyjny a świadczenia odszkodowawcze ... 724

6. Obowiązek alimentacyjny a kognicja sądu ... 725

7. Ustanie obowiązku alimentacyjnego ... 725

8. „Usprawiedliwione” obciążenia obniżające tzw. zdolność alimentacyjna dłużnika .. 726

9. Majątkowe odzwierciedlenie osobistego zaangażowania w sprawy rodziny. Udziały małżonków w majątku wspólnym i ratio legis zachowku ... 726

10. Postanowienie sądu o ustaleniu planu spłaty w postępowaniu upadłościowym prowadzonym wobec osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej ... 727

IX. Ochrona interesu osoby uprawnionej do alimentów w świetle art. 136 KRO ... 727

1. Konsekwencje dobrowolnego uszczuplania majątku przez zobowiązanego do alimentacji ... 727

2. Rodzaje uszczuplenia majątku ... 727

3. Istnienie ważnego powodu do zmiany zatrudnienia ... 727

4. Ochrona uprawnionego do alimentacji ... 728

X. Przedawnienie roszczeń alimentacyjnych w świetle art. 137 KRO ... 728

XI. Zmiana orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w świetle art. 138 KRO ... 728

1. Zmiana stosunków ... 728

2. Zakres zmiany ... 728

3. Istotność zmiany ... 728

4. Powództwo przeciwegzekucyjne ... 729

5. Przesłanki roszczenia ... 729

7. Artykuł 481 KC ... 730

8. Zasada jedności szkody ... 730

(20)

XXV

XII. Wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego w świetle art. 139 KRO ... 730

1. Niezbywalność prawa do alimentów ... 730

2. Zbywalność rat alimentacyjnych, wymagalnych za życia uprawnionego ... 730

XIII. Roszczenia zwrotne w świetle art. 140 KRO ... 730

1. Reguła kolejności ... 730

2. Osoby uprawnione z tytułu prawa regresu ... 730

3. Dopuszczalność dziedziczenia ... 731

4. Przedawnienie ... 731

7. Dochodzenie roszczenia ... 732

8. Przelew w kontekście innych wypadków singularnej sukcesji w wierzytelność ... 733

9. Charakter prawny roszczeń regresowych ... 733

XIV. Roszczenia matki dziecka pozamałżeńskiego w świetle art. 141 KRO ... 733

1. Roszczenia matki dziecka pozamałżeńskiego ... 733

2. Obowiązki ojca dziecka pozamałżeńskiego ... 734

3. Przedawnienie ... 734

4. Dochodzenie odszkodowania od sprawcy wypadku przez matkę dziecka pozamałżeńskiego ... 734

5. Przedłużenie obowiązku utrzymania matki ... 734

6. Prawo prywatne międzynarodowe ... 734

XV. Roszczenie w przypadku uwiarygodnionego ojcostwa w świetle art. 142 KRO ... 734

2. Zabezpieczenie roszczenia ... 735

XVI. Dochodzenie roszczeń majątkowych i ustalenia ojcostwa w świetle art. 143 KRO .... 735

2. Śmierć pozwanego ... 735

3. Urodzenie martwego dziecka ... 735

XVII. Świadczenia alimentacyjne ojczymów, macoch, pasierbów w świetle art. 144 KRO .. 735

1. Powinowaci ... 735

2. Prawo dziecka do żądania alimentów od współmałżonka rodzica ... 735

3. Prawo współmałżonka rodzica dziecka do żądania alimentów od dziecka ... 735

4. Odpowiednie stosowanie przepisów ... 735

5. Obowiązek alimentacji pasierba ... 736

6. Prawo do alimentacji współmałżonka ... 736

7. Śmierć rodzica a uchylenie obowiązku alimentacyjnego owdowiałego współmałżonka wobec dzieci zmarłego ... 736

8. Obowiązek alimentacji dziecka przez jego krewnych z wyłączeniem obowiązku alimentacyjnego współmałżonka rodzica dziecka... 736

9. Niedopuszczalność alimentacji innych powinowatych ... 736

10. Prawo do pomocy publicznej ... 737

XVIII. Uchylenie się od wykonania obowiązku alimentacyjnego w świetle art. 144¹ KRO ... 737

1. Krąg uprawnionych ... 737

2. Zgodność z poczuciem sprawiedliwości ... 737

3. Przesłanki zasadne... 738

4. Przesłanki niezasadne ... 738

5. Charakter prawny relacji rodzice–dorosłe dzieci w kontekście zobowiązań alimentacyjnych rodziców ... 738

§ 14. Opieka nad małoletnim ... 740

1. Miejsce w systematyce prawa ... 743

2. Meritum ... 743

3. Zakres opieki ... 744

4. Podopieczni ... 744

5. Ustanie opieki ... 744

II. Ustanowienie opieki dla małoletniego w świetle art. 145 KRO ... 745

2. Propozycja nowelizacji ... 745

3. Organ uprawniony do ustanowienia opieki ... 745

III. Jednopodmiotowość opieki w świetle art. 146 KRO ... 745

1. Rodzaje opieki ... 745

(21)

XXVI

2. Opiekun prawny jako osoba uprawniona do świadczenia wychowawczego ... 746

3. Kształtowanie kontaktów rodziców z ubezwłasnowolnionym dorosłym dzieckiem ... 746

4. Sytuacja prawna dziecka pozostawionego w oknie życia ... 746

IV. Ochrona majątku. Ustanowienie kuratora w świetle art. 147 KRO ... 746

1. Dobro małoletniego pozostającego pod opieką ... 746

2. Okres przejściowy ... 747

3. Charakterystyka zarządzeń ... 747

4. Ustanowienie kuratora ... 747

V. Negatywne przesłanki podmiotowe w świetle art. 148 KRO ... 747

1. Charakter wyłączeń ... 747

2. Katalog wyłączeń ... 747

3. Odrzucenie kandydata na kuratora ... 748

4. Interwencja sądu karnego ... 748

VI. Pierwszeństwo w objęciu opieki w świetle art. 149 KRO ... 748

1. Wskazania preferencyjne dla osób wskazanych przez rodziców, którzy nie byli pozbawieni władzy rodzicielskiej ... 748

2. Propozycja legislacyjna ... 749

3. Wskazania preferencyjne dla krewnych ... 749

4. Priorytet w ustanawianiu opieki wobec objętych pieczą zastępczą ... 750

5. Stosowanie przepisów ... 750

6. Wybór opiekuna ... 750

VII. Opiekun kilku osób. Opieka nad rodzeństwem w świetle art. 151 KRO ... 750

1. Wielopodmiotowość podopiecznych ... 750

2. Propozycja nowelizacji ... 750

3. Brak sprzeczności interesów pupili ... 751

VIII. Obowiązek objęcia opieki w świetle art. 152 KRO ... 751

1. Objęcie opieki ... 751

2. Zwolnienie z opieki ... 751

IX. Sposób objęcia opieki w świetle art. 153 KRO ... 751

1. Przyrzeczenie ... 751

2. Termin objęcia ... 752

X. Zasady sprawowania opieki w świetle art. 154 KRO ... 752

1. Zasady sprawowania opieki ... 752

2. Kryteria sprawowania opieki ... 753

XI. Piecza nad osobą i majątkiem w świetle art. 155 KRO ... 753

1. Nadzór sądu ... 753

2. Kompetencje opiekuna dotyczące pieczy nad osobą i majątkiem podopiecznego .. 753

3. Faktyczny związek w rozumieniu art. 6 pkt 14 PomSpołU ... 753

4. Odpowiednie, a nie dosłowne, stosowanie przepisów o władzy rodzicielskiej ... 754

5. Nakazy sądu względem ZUS ... 754

6. Upadłość ... 754

7. Piecza bieżąca osób pozostających za granicą ... 755

8. Zgoda sądu opiekuńczego na pobranie szpiku lub komórek krwiotwórczych krwi obwodowej od małoletniego ... 755

XII. Zezwolenie sądu opiekuńczego w świetle art. 156 KRO ... 755

1. Kontrolne zezwolenie sądu de lege lata ... 755

2. Postępowanie wnioskowe de lege ferenda ... 756

3. Wszczynanie postępowań sądowych i zawieranie ugód ... 756

4. Uchylenie zezwolenia sądu ... 757

5. Badanie dopuszczalności czynności prawnej poprzedzonej zezwoleniem sądu opiekuńczego oraz dokonanej bez zezwolenia sądu opiekuńczego ... 757

6. Decyzje administracyjne ... 757

7. Decyzje majątkowe ... 758

8. Charakter prawny braku zezwolenia sądu de lege lata ... 758

9. Charakter prawny braku zezwolenia sądu de lege ferenda ... 759

XIII. Przemijająca przeszkoda w sprawowaniu opieki w świetle art. 157 KRO ... 759

1. Fakultatywność decyzji sądu ... 759

2. Ochrona interesów pupila ... 759

3. Kurator absentia ... 759

XIV. Obowiązek informowania rodziców w świetle art. 158 KRO ... 759

1. Powinność opiekuna ... 759

2. Propozycja nowelizacji przepisu ... 759

3. Brak pełnej zdolności do czynności prawnych a władza rodzicielska ... 760