Scenariusz zajęć dla 5-latków Autor: Magdalena Oleksy-Zborowska
Obszar podstawy programowej:
4. Wspieranie dzieci w rozwoju czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia.
Grupa wiekowa: 5-latki
Blok tematyczny: Poznaję świat wokół siebie Temat: Co pływa, a co tonie?
Cele operacyjne:
Dziecko:
rozróżnia za pomocą zmysłu wzroku, słuchu i dotyku takie materiały jak metal, drewno, plastik;
zapoznaje się z wybranymi materiałami unoszącymi się na wodzie, a także tonącymi w niej;
poprawnie powtarza usłyszaną sekwencję rytmu grając na prostych instrumentach perkusyjnych;
uzupełniając ilustrację zgodnie z podaną instrukcją posługuje się poprawnie pojęciami:
nad, pod, z lewej strony, z prawej;
rozróżnia stronę lewą od prawej kierując się we wskazanym strzałką kierunku.
Wykaz nabywanych umiejętności, ujętych w podstawie programowej jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole:
Dziecko:
zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym, składniowym;
w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych; próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;
przewiduje, w miarę swoich możliwości, jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach (wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach);
stara się łączyć przyczynę ze skutkiem, próbuje przewidywać, co się może zdarzyć;
tworzy muzykę korzystając z instrumentów perkusyjnych (oraz innych przedmiotów), a także improwizuje ją ruchem;
rozróżnia stronę lewą i prawą, określa kierunki, ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów;
potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać oraz zapamiętać to, co jest przedstawione na ilustracjach;
dysponuje sprawnością rąk i koordynacją wzrokowo - ruchową potrzebną do rysowania, wycinania, nauki pisania;
używa właściwie prostych narzędzi podczas majsterkowania;
rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków, a także często stosowanych oznaczeń oraz symboli, np. w przedszkolu, na ulicy, na dworcu;
uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach i grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej.
Treści kształcenia:
kształtowanie umiejętności społecznych (obdarzanie uwagą dzieci i dorosłych, zgodne funkcjonowanie w zabawie, uczestnictwo we wspólnym tworzeniu muzyki za pomocą dostępnych materiałów, uważne słuchanie wypowiedzi innych osób);
rozwój mowy (wyraźne mówienie, wzbogacanie słownictwa czynnego, słuchanie wiersza, rozmowa na temat jego treści);
kształtowanie sprawności fizycznej poprzez uczestnictwo w zajęciach ruchowych w sali oraz na powietrzu, współdziałanie w grupie;
rozwijanie wrażliwości dotykowej i umiejętności poznawania wielozmysłowego (wzrok, dotyk, słuch), dzielenie się wrażeniami, a także spostrzeżeniami z obserwacji oraz własnych doświadczeń;
rozwijanie sprawności manualnej i orientacji w przestrzeni (posługiwanie się różnymi przedmiotami, doświadczenia z różnymi materiałami, zabawa orientacyjno - porządkowa ze strzałkami, określanie położenia przedmiotów w akwarium/słoju z wodą);
rozwijanie wrażliwości przestrzennej (uzupełnianie ilustracji o nowe elementy w określonych miejscach kartki papieru);
rozwijanie myślenia logicznego w praktycznych sytuacjach (wiązanie skutku z przyczyną, rozwijanie wyobrażeń).
Opis sposobu realizacji:
Lp. Część dnia aktywności
dziecka
Przebieg zajęć Warunki pobudzające aktywność/uwagi
o realizacji 1.Schodzenie się dzieci, przywitanie, zabawy
swobodne w kącikach zainteresowań.
W wybranym miejscu sali znajdują się umieszczone w pojemnikach: monety, patyki, pióra, guziki, styropian, kamień.
I. Zajęcia poranne
2. Tajemniczy worek piratów:
odgadywanie za pomocą zmysłu dotyku, jaki przedmiot znajduje się w worku/ sakiewce.
Nauczyciel (N) prezentuje dzieciom materiały zgromadzone
w pojemnikach.
Przedstawia je jako skarb piratów. Dzieci dotykają je, nazywają, określają, z jakiego materiału zostały wykonane, opisują trzymane przez siebie przedmioty (np. ciężki, lekki, to jest cięższe, to jest lżejsze, lżejsze niż…,
najcięższe itp.). Po zapoznaniu się dzieci z eksponatami, N chowa do worka/sakiewki monetę, guzik, pióro, styropian, kamień i patyk.
Dzieci z zasłoniętymi oczyma losują przedmiot z worka/sakiewki. Tylko za pomocą zmysłu dotyku odgadują, jaki element wylosowały.
3. Pirackie zagadki:
zabawa dydaktyczna.
Na tablicy lub w innym miejscu widocznym dla dzieci znajdują się ilustracje do zagadek (załącznik nr 3). N czyta treść zagadki (załącznik nr 2). Dzieci odgadują hasła, swobodnie wypowiadają się.
1. O piratach- muzykantach:
zachęcenie dzieci do wysłuchania wiersza o przygodach piratów.
Dzieci słuchają wiersza, swobodnie wypowiadają się na temat jego treści (załącznik nr 1).
II. Zajęcia dydaktyczne
2. Pod wodą i na wodzie. Gdzie się podziały instrumenty piratów?:
a) doświadczenie fizyczne - sprawdzenie, który materiał unosi się w wodzie, a który tonie.
Zwrócenie uwagi dzieci na fakt, że jedne materiały w wodzie toną, a inne unoszą się na powierzchni. Nazywanie tych materiałów, określanie ich właściwości
b) porównanie zachowania się materiałów w wodzie słonej/zasolonej i niezasolonej.
Eksperymenty z łączeniem materiałów (np. wbijanie monety do styropianu, przywiązywanie kamienia do patyka, łącznie).
Materiał: moneta, patyk, pióro guzik, kamień, styropian,
szklany/przeźroczysty pojemnik z wodą słoną i szklany/przeźroczysty pojemnik z wodą niezasoloną.
a) N zaprasza dzieci, aby same sprawdziły, które z przedmiotów opadną na dno, a które będą unosić się na powierzchni wody.
Dzieci biorą udział
w doświadczeniu
wrzucając dane elementy do wody. Swobodnie wypowiadają się na temat ich zachowania w wodzie.
b) N soli wodę w jednym z pojemników i proponuje sprawdzenie, jak teraz będą zachowywać się
poszczególne materiały.
Dzieci łączą je według własnego pomysłu, swobodnie wypowiadają się na temat ich zachowania w wodzie.
3. I tu, i tam… nad, pod, z prawej strony, z lewej strony… Uzupełniamy mapę piratów:
kształtowanie rozumienia pojęć: nad, pod, z prawej strony, z lewej strony. Kształtowanie umiejętności orientowania się na kartce papieru.
N czyta polecenie znajdujące się nad rysunkiem - mapą (załącznik nr 4), dziecko przykleja wycięty przez
siebie element
w odpowiednim miejscu kartki.
Uwaga: indywidualne czytanie instrukcji dla każdego dziecka, powtarzanie jej tyle razy, ile będzie potrzebowało tego dziecko.
4. Morskie przygody:
zabawy ruchowe na powietrzu z elementami wyskoku, zabawy bieżne.
Przykładowa zabawa:
Rybki w morzu się pluskają,
W lewo/ w prawo/ do przodu, do tyłu/ pływają.
Dzieci biegną lub
przeskakują we
wskazanym kierunku.
III. Zajęcia popołudniowe
1. Dzień z życia pirata:
zabawa dydaktyczna. Zachęcenie dzieci do zabaw kształtujących umiejętność określania przyczyn i następstw określonych zdarzeń oraz sytuacji, a także rozwijającej wyobraźnię.
(załącznik nr 3).
Uwaga: Ilustracje prezentują cztery poziomy abstrakcyjności. Należy zachować kolejność prezentowania ich dzieciom od ilustracji najmniej abstrakcyjnej do najbardziej: Pirat na rybach, Pirat gubi swoje monety, Sztorm na morzu, Tajemnicza skrzynia skarbów.
N prezentuje
zainteresowanym dzieciom ilustracje i czyta pytanie umieszczone nad nimi.
Dzieci odpowiadają na pytania, swobodnie prezentują swoje pomysły.
2. Zagraj z piratem!:
zabawy indywidualne z wykorzystaniem multimediów dla dzieci zainteresowanych tematyką zajęć.
Załączniki nr 5, 6, 7, 8.
Uwaga: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie
oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji.
Metody za M. Kwiatowską (1985):
Czynne: ćwiczeń praktycznych, samodzielnych doświadczeń, kierowania własną działalnością dziecka.
Słowne: objaśnienia i instrukcje, rozmowy, opowiadania, zagadki, żywego słowa.
Percepcyjne: obserwacja i pokaz, przykład dorosłych.
Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, grupowa jednolita, zbiorowa jednolita i zróżnicowana.
Środki dydaktyczne:
monety (około 20 sztuk), guziki (około 20 sztuk), patyki o długości 10 cm (około 10 sztuk), pióra ptasie - naturalne lub sztuczne, kawałki styropianu, drobne kamienie (około 10 sztuk), plastikowe pojemniki (np. kubki), materiałowe sakiewki/worki, drewniane pojemniki, taśma klejąca, lub np. nitka, duże (około 5-litrowe) szklane naczynie z wodą, sól, opaski na oczy, pinezki lub magnesy, tablica, drewniany młotek, komputer z dostępem do Internetu oraz głośnikami lub tablica multimedialna, środki dydaktyczne zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela, do wykorzystania w pracy z dzieckiem):
1. Tekst wiersza O piratach - muzykantach;
2. Tekst zagadek W świecie piratów;
3. Dzień z życia pirata – ilustracje do wydrukowania i wycięcia przez nauczyciela;
4. Mapa piratów – ilustracja do wydrukowania i wycięcia przez nauczyciela;
5. Kolorowanka multimedialna Tajemnicza mapa;
6. Gra multimedialna Znajdź różnice (mniejszy stopień trudności);
7. Gra multimedialna Znajdź różnice (większy stopień trudności);
8. Multimedialna gra Sudoku Pływające i tonące skarby piratów.
