Ludzie nowego samorządu - Paweł Bryłowski - fragment relacji świadka historii [TEKST]

(1)

PAWEŁ BRYŁOWSKI

ur. 1949; Lublin

Miejsce i czas wydarzeń Lublin, współczesność

Słowa kluczowe projekt Polska transformacja 1989-1991, Komitet Obywatelski Lubelszczyzny, przemiany po 1989 roku, wybory samorządowe 1990, rady gminne, reforma samorządowa

Ludzie nowego samorządu

W dużej części [nowi ludzie, którzy wchodzili do samorządu], byli znani władzom Komitetu Obywatelskiego. W tym czasie Komitet jeszcze miał duże znaczenie,

„błogosławił” startujących do wyborów kandydatów. Nie wiem, na jakich kryteriach się opierał, dlatego że nie byłem członkiem Komitetu. Bywałem tam – oni mnie znali, ja ich znałem, ale nie byłem w tym gremium i nie byłem przy podejmowaniu decyzji.

Niemniej byli to ludzie różni. Byli też starzy, którzy funkcjonowali w swoich gminach i mieli poparcie Komitetu, zdarzało się i tak. Jednak w większości byli to ludzie miejscowi, ale nowi, którzy chcieli pracować dla społeczeństwa i ze społeczeństwem.

Czy oni działali wcześniej w strukturach podziemnych lub w samym Komitecie?

Myślę, że czynnie działali przy wyborach. Natomiast czy działali wcześniej, nie wiem, nie wie się takich rzeczy, można się o nich dowiedzieć po fakcie. W dużej części byli to ludzie na ogół młodzi, ale wykształceni. Część tej tak zwanej „pierwszej zmiany”

chyba dość szybko się wykruszyła. Szanowałem i szanuję wybór społeczności, która stawiała na działaczy dawnej władzy. Szanuję, bo o to chodziło w naszym oporze przeciw komunizmowi, aby wdrożyć demokratyczne procedury, które wyłaniają władze samorządowe.

W okresie dwóch pierwszych kadencji rad gminnych przeważającą władzę skupiała w swoim ręku rada gminy czy miasta. Zamiast jednoosobowej władzy wykonawczej były wieloosobowe zarządy. Powodowało to konieczność ucierania zdania wewnątrz rady i liczenia się z głosami rożnych grup obywatelskich, a nie tylko ugrupowań politycznych, które, nawiasem mówiąc, kiełkowały. W pierwszych kadencjach rad było wielu ludzi o wyraźnie społecznikowskim nastawieniu i przykładających wagę do wysokiego funkcjonowania zasad demokracji. Późniejsze zmiany legislacyjne spowodowały wzrost znaczenia wójtów, burmistrzów i prezydentów, czasem ze szkodą dla społecznych inicjatyw, czasem z korzyścią dla szybkiego podejmowania

(2)

decyzji.

Data i miejsce nagrania 2014-01-11, Lublin

Rozmawiał/a Łukasz Kijek

Transkrypcja Jacek Bednarczyk

Redakcja Janka Kowalska