S e r i a : AUTOMATYKA z. 14 Nr k o l. 267
Doo. dr in ż . Henryk Kowalewski Dziekan Wydziału Automatyki P o lite c h n ik i Ś l ą s k i e j
SŁOWO O WYDZIALE AUTOMATYKI
Oddająo do rąk ozytelników Zeszyt Naukowy Wydziału Automatyki wypełniony re fe ra ta m i praoowników Wydziału i p r z e d sta w lo ie li przemysłu na Konferencję Naukową w związku z 25-leoiem P o li- teohnlk i Ś l ą s k i e j pragnę przy t e j o k a z ji przekazać poroję ln - fo rm ao jl o przeoleź stosunkowo n ie d ł u g ie j, leoz jakże owocnej d z i a ł a l n o ś c i Wydziału Automatyki. Obchodząc uroozyśnle j u b i l e usz n aszej pierw szej "Alma Mater S i l e s i e n s i s " , dorodnej córy P o ls k ie j R zeczy p osp olitej Ludowej nawiążę do h i s t o r i i powsta
nia Wydziału Automatyki.
Podjęta w 1962 roku iniojatyw a grupy praoowników naukowo- dydaktycznych prowadzącyoh z a ję c ia na Oddziale Automatyki Wy
d z ia łu Elektrycznego, ldąoa w kierunku utworzenia samodzielne
go Wydziału Automatyki przy Politeohnioe Ś l ą s k i e j z o s ta ła odra- zu moono poparta przez partyjne i państwowe Władze Województwa Katowickiego. Dnia 30.12.1963 roku z mooą obowlązująoą od 13.02.1964 roku ukazuje s i ę Zarządzenie M inistra Szkolniotwa Wyższego o powołaniu do d z ia ł a ln o ś c i pierwszego w Kraju Wy
d z ia łu Szkoły Wyższej kultywującego i rozw ijająoego naukę o r e - g u l a o j i i sterowaniu - Wydziału Automatyki.
Od 1964 roku notujemy systematyozny i zarazem dynamiczny rozwój d z i a ł a l n o ś c i Wydziału zarówno w zak resie prao dydak-
tyozno-wyohowawozyoh jak i prao naukowo-badawczych o znaczeniu podstawowym 1 na zleo6nle przemysłu.
Do 1 lip o a b r . , a więc do dnia w którym weszła w życie nowa stru ktu ra organizacyjna P olite c h n ik i Ś l ą s k i e j pracę naukowo-dy-
daktyozną prowadziły zespoły naukowców zgrupowane w ośmiu ka
tedrach :
T e o r ii Przesytu Sygnału - Kierownik doo. dr in ż . A. Macura, T e o r ii R e g u la o ji - Kierownik p ro f. dr inż« S . Węgrzyn,
E le k tr o n ik i Przemysłowej - Kierownik prof« dr inż« T. Zaga
jew ski,
Mi9rniotwa Przemysłowego - Kierownik p ro f. mgr in ż . E. Romer, Urządzeń i Układów Automatyki - Kierownik doo. dr in ż . Z« Try
ba l s k i ,
Automatyki Prooesów Przemysłowych - Kierownik p ro f. dr in ż.
J . Siw iń sk i,
Konstrukojl, Aparatów Automatyki - Kierownik doo. dr in ż . H.
Kowalowski,
Dynamiki Układów Meohanioznyoh - Kierownik doo. dr in ż, B.
Skalm iersk i.
Jedynie trzy z wymienionyoh katedr prowadziły uprzednio prace na Wydziale Elektryoznym P o lite c h n ik i Ś l ą s k i e j , oztery pozo
s t a ł e zo sta ły kreowane wraz z powołaniem Wydziału Automatyki od 15.02.1964 roku.
Stosownie do t e j struktury badania naukowe były rozwijane w różnorodnyoh kierunkaoh i dziedzinaoh automatyki w powiąza
niu z potrzebami gospodarki narodowej oraz z zainteresowaniami 1 możliwośoiaml Katedr.
Przedstawię krótko tematykę d z i a ł a l n o ś c i naukowo-badawozej tyoh Katedr.
Prace Katedry T e o r ii Przesytu Sygnału dotyozyły nieliniowyoh obwodów 1 układów oraz an alizy sygnałów z zastosowaniem metod analogowych 1 oyfrowyoh.
Katedra T e o r ii R e g u la o ji zajmowała s i ę głównie zagadnieniami dynamiki układów r e g u l a o j i (liniowyoh, Jedno i wieloparame
trowych, nieliniowyoh, dyskretnyoh), problemami optymaliza
c j i staty ozn ej i dynam iczneJ*identyfikaoJą obiektów, a n a liz ą i syntezą struktur w ielkich systemów 1 zastosowaniami maszyn oyfrowyoh do sterowania wielkimi systemami.
Katedra E le k tro n ik i Przemysłowej ro z w ijała d zia ła ln o ść nauko- wo—badawczą z zakresu an alizy i syntezy układów e le k tro n lo z -
nyoh automatyki w tym impulsowyoh 1 oyfrowyoh oraz lob z a sto so wań w różnych urządzeniach. Katedra Mierniotwa Przemysłowego
prowadziła badania i praoe naukowe głównie w dwóoh kierunkach:
a n a liz y 3kładu ohemioznego metodami fizykalnymi oraz pomiaru temperatury, w warunkaoh przemysłowych. Praoe naukowo-badawcze Katedry Urządzeń i Układów Automatyki dotyczyły głównie sz e ro ko p o ję t e j tematyki środków autom atyzaoji oraz zagadnień zwią- zanyoh z automatyzacją oieplnyoh 1 ohemicznyoh prooesów prze
mysłowych. Katedra Automatyki Procesów Przemysłowych in te r e sowała s i ę przede wszystkim zagadnieniami z dziedziny t e o r i i automatów, automatyki przemysłu hutniczego i górniczego oraz automatyzacją napędu elektrycznego. Katedra Konstrukoji Apara
tów Automatyki ro zw ijała praoe naukowe w zak resie projektowa
n ia , wytwarzania i metod pomiarowych automatyki działająoyoh na zasadach elektromeohanioznyoh i magnetycznych. Naukowa d z ia ła ln o ść Katedry Dynamiki Układów Meohanloznyoh była ukie
runkowana w zakresie problematyki układów sprężystyoh i le p - kosprężystych w ramach t e o r i i deterministycznych układów me- ohanioznyoh z wymuszeniami stoohastyoznymi oraz dotyozyła za
gadnień s t a b i l n o ś o i układów mechanicznych.
Nowa stru k tu ra organizacyjna Wydziału Automatyki, która weszła w żyoie zgodnie z Zarządzeniem M inistra Oświaty i Szkoł- nlotwa Wyższego z dniem 1 lip o a b r . przewiduje rozwój d a l s z e j d z i a ł a l n o ś c i Wydziału z pięoioma Katedrami zespołowymi:
Katedrą Automatyzaoji Prooesów Przemysłowych - Kierawnik p r o f.
dr in ż . Jerzy Siw iński,
Katedrą E le k tro n ik i - Kierownik doo. dr in ż . Stanisław Malza- oher,
Katedrą Kompleksowyoh Systemów Sterowania - Kierownik p ro f.
dr in ż . Stefan Węgrzyn,
Katedrą Informatyki - Kierownik doo. dr in ż. Adam Maoura, Katedrą Technologii Urządzeń Automatyki - Kierownik doo. dr
in ż . Henryk Kowalowski.
Nowa stru k tu ra organizaoyJna Wydziału Automatyki odpowiada obeonym i perspektywioznym kierunkom rozwojowym Wydziału, któ
re wykrystalizowały s i ę w wyniku an alizy potrzeb gospodarki
narodowej w z ak resie autom atyzaoji (potrzeba szkolenia kadr sp e c ja lis tó w oraz konieoznośó rozw ijania prao naukowo-badaw
czych związanych z wprowadzaniem automatyki do przemysłu i me
tod z a rz ą d z a n ia ), a także biorąo pod uwagę problemy p e ł n i e js z e go wyohowania obywatelskiego młodzieży oraz zapewnienie szyb
szego Wzrostu kadry naukowej.
D ziałaln ość naukowo-dydaktyczna p ię c iu nowych Katedr Zespo
łowych Wydziału Automatyki obejmuje kierunki nie reprezentowa
ne w takim u ję c iu na żadnej innej Uczelni K rajowej. Rozwój tyoh kierunków powiązanych ś c i ś l e z wprowadzaniem do życia szeroko p o ję t e j autom atyzaoji J e s t tym b a r d z ie j aktualn y, że dotyozą one różnych rodzajów tech n olo g ii przemysłowych i mają ogólny oharakter ja k sama automatyka.
Katedra Automatyzaoji Procesów Przemysłowyoh prowadzi na Wydziale Automatyki s p e c j a l i z a c j ę "Automatyka Przemysłowa"
przygotowując inżynierów projektantów i użytkowników przede wszystkim procesów teohnologicznyoh w których sto s u je s ię kon
wencjonalne urządzenia regulacyjn e oraz cyfrowe i analogowe maszyny matematyczne. Prace naukowe Katedra będzie wiązaó głów
nie z problematyką,górniotwa, hutniotwa i przemysłu chemiczne
go.
Katedra E le k tro n ik i prowadzi s p e o ja l iz a o ję "Elektroniozne Urządzenia Automatyki" przygotowywując absolwentów z zakresu e le k t r o n ik i do pracy w biuraoh projektowych, przedsiębiorstw ach przemysłowych i instytutaoh naukowyoh przy projektowaniu pro
d u k c ji i e k s p l o a t a c ji elektronicznych urządzeń automatyki.
Katedra Kompleksowych Systemów Sterowania prowadzi na Wy
d z ia le Automatyki s p e o ja liz a o J ę "Systemy Kompleksowego S te rowania" oraz ozęśoiowo "Konstrukcja Kompleksowyoh Systemów Sterowania" i k s z t a ł o i Inżynierów automatyków - projektantów i użytkowników układów automatyki przede wszystkim w zak resie przemysłowych,kompleksowych systemów sterowania przy wykorzy
stan iu oyfrowyoh i analogowyoh maszyn matematyosnyoh do kom
pleksowego sterowania złożonymi prooesami oraz do zarządzania gospodarką.
Katedra Informatyki zajmuje s i ę problematyką wytwarzania, przenoszenia, przetwarzania oraz pomiarów sygnałów z uwzględ
nieniami in fo rm acji przenoszonej przez sygnał wraz z technolo
gicznymi środkami r e a l i z a c j i .
Katedra Technologii Urządzeń Automatyki prowadzi na Wydzia
le speojalnośó "Konstrukcja Urządzeń Automatyki" ro z w ija ją c kompleksowo problematykę budowy, projektowania, k o n str u k c ji, wytwarzania, pomiarów i użytkowania - elementów i urządzeń automatyki, d ziałająoyoh na zasadaoh elektromagnetycznej, e le k tro n iczn ej i meohanicznej (pneumatycznej i h y d rau llo zn ej)•
Wydział Automatyki wydał w minionym p ię o io le o lu 156 dyplo
mów m agisterskioh i 87 dyplomów in ży n iersk ich . Wypromował 22 doktorów i dwóoh doktorów habilitowanych.
Dynamiczny rozwój Wydziału Automatyki obok osiągnięó nauko- wyoh n iech aj z i l u s t r u j e aktualna (na rok akademicki 1969/70) lic z b a studentów kształconych na wszystkioh rodzajach studiów prowadzonych przez Wydział.
Dzienne stu d ia m agisterskie dzienne stu d ia in żyn ierskie
wleozorowe stu d ia inżyn ierskie dla praou jąoyoh
stu d ia doktoranokle s t u d ia podyplomowe
stu d ia m agistersk ie ekstern istyczn e
Ja k wldaó sumaryozna lic z b a studentów Wydziału Automatyki przekroozyła llo zb ę ty sią c a osób, oo daje te ż pogląd o nauko- wo-dydaktyoznym p o ten cjale kadrowym Wydziału.
Automatyka J e s t złożoną nauką narzuoająoą konleoznośó szko
le n ia Inżynierów o t e j a p o ja ln o śo i na bardzo wysokim poziomie przygotowania teoretyoznego i praktycznego. Zadania te r e a l i zuje kadra wysoko wykwalifikowanych pracowników naukowo-dydak- tyoanych złożona z oztereoh profesorów, dzlewięolu docentów, p lęód zleslęo iu d zlew lęo lu adiunktów, starszyoh asystentów 1 asystentów oraz dwudziestu p ię c iu praoowników technicznych.
Czternastu najlepszyoh absolwentów Wydziału Automatyki odbywa przykatedralne staż e naukowo-dydaktyczne 1 stanowi rezerwę rozwojową kadry, rokując n adzieje na d alszy awans naukowy.
- 780 studentów, - 30 studentów, - 280 studentów, - 13 doktorantów, - 84 studentów, - 25 studentów,
Przedstawiony p o ten cja ł kadrowy Wydziału Automatyki nie za
spokaja wprawdzie wszystkich potrzeb, jednak i s t n i e j ą możliwoś
c i wyrównania w ciągu n a jb liż szy c h dwóoh l a t braków kadrowych i zlikwidowania problemu nadgodzin.
Dalsza prawidłowa praca i rozwój Wydziału Automatyki, omó
wionych pokrótoe jego kierunków i rodzajów studiów w św ietle stojących przed Wydziałem bardzo trudnych i złożonych zadań - ramowo spreoyzowanyoh w programowym dokumenoie P a r t i i , w uohwa- łaoh V Zjazdu PZPR - będą możliwe w przypadku terminowego od
dania Wydziałowi nleodzownyoh dla prowadzenia normalnego pro
cesu dydaktyozno-wyohowawozego i naukowo-badawczego powierzoh- n i lokalowych.
S t r z e l i s t e konstrukcje stalowe budowanego przy ulioy Kato- w iokiej gmaohu pierwszego w Polsce Wydziału Automatyki P o li
tech n ik i Ś l ą s k i e j przemienia j ą już d z i s i a j nasze n ad zieje w rzeozyw istośó.
Gliwloe, lip ie o 1969 rok
